آشنایی با تابلو برق صنعتی، وظایف، اجزا و...
یکی از صنایع بزرگ که در
حال حاضر از اهمیت فوق العاده بالایی برخوردار است، صنعت برق می‌باشد. امروزه
ابزار و وسایل زیادی وجود دارند که با برق کار می‌کنند و در عین حال از قیمت زیادی
برخوردار هستند. یکی از موارد مهم در رابطه با این وسایل، مراقبتی است که باید از
آن‌ها شود. تابلو برق صنعتی یکی از وسایلی است که می‌توان به کمک آن از تمامی
وسایل مهم برقی و همچنین افرادی که با آن‌ها سروکار دارند محافظت کرد. در این مطلب
به صورت کامل با تابلو برق صنعتی و اجزای آن آشنا خواهیم شد
تابلو برق صنعتی چیست؟
اگر بخواهیم به صورت ساده ماهیت تابلو برق ساختمانی یا صنعتی را توضیح دهیم باید گفت که تابلو برق صنعتی محفظه‌ای فلزی است که به کمک آن می‌توان تمامی قطعات و تجهیزات برقی مختلف را در یک جا جمع آوری کرد. هر تابلو برقی بسته به کاربردی که دارد، دارای قطعات مختلفی است که باید آن‌ها را درون خود نگهداری نماید.
تابلو برق‌های صنعتی دارای انواع کلید، سوئیچ، نمایشگر و قطعات الکترونیکی بسیار دیگری هستند که برای هر کدام از آن‌ها فضای مخصوصی تعبیه شده و دارای مکان خاص خود هستند. این ترتیب در چیدمان باعث می‌شود تا هیچ آسیبی به قطعات وارد نشده و از آن‌ها در مقابل هرگونه شوکی محافظت خواهد شد.
مهندسین برق بیشترین افرادی هستند که با تابلو برق‌ها در ارتباط هستند و به همین دلیل است که باید با تمامی قطعات آن به خوبی آشنا بوده و آن‌ها را بشناسند.
وظایف و ضرورت استفاده از تابلو برق صنعتی
زمانی که قطعات برقی داخل تابلو برق صنعتی قرار می‌گیرند، در مقابل عوامل محیطی مصون باقی می‌مانند و مشکلی برای آن‌ها به وجود نخواهد آمد. علاوه بر آن افرادی که با این تجهیزات کار می‌کنند، می‌توانند مطمئن باشند که هیچ مشکلی برای آن‌ها پیش نخواهد آمد و دچار برق گرفتگی نخواهند شد. به همین دلیل است که باید از آن‌ها استفاده شود.
علاوه بر این موارد که از اصلی‌ترین وظایف تابلو برق صنعتی هستند، می‌توان به موارد زیر نیز اشاره نمود:
- کنترل توزیع جریان
- کنترل موتورهای سه فاز
- تابلو های بانک خازنی برای اصلاح ضریب توان
- توزیع جریان در یک واحد مسکونی یا اداری
- استفاده در تابلوهای کنترل صنعتی یا تابلوهای پی ال سی برای کنترل اتوماتیک فرآیندهای صنعتی
- استفاده در تابلوهای مارشالینگ برای برقرار کردن ارتباط میان تابلو برق‌ها و سیستم کنترل مرکزی
- و ...
انواع تابلو برق صنعتی
تابلو برق صنعتی از جهات مختلفی دسته بندی می‌شود. در این بخش با مهم‌ترین تقسیم‌بندی‌های این وسیله مهم آشنا خواهیم شد:
انواع تابلو برق از نظر جنس
تابلو برق صنعتی از نظر جنس به دسته‌های زیر تقسیم بندی می‌شود:
- تابلو برق صنعتی از جنس آلومینیومی: این تابلو برق‌ها سبک و مقاوم بوده و علاوه بر آن انعطاف‌پذیری بالایی نیز دارد.
- تابلو برق صنعتی از جنس فولاد ضد زنگ و فولاد کربن: از نظر استقامت می‌توان گفت این تابلو برق‌ها دوام بسیار بالایی دارند و در برابر هر فرسایش و خوردگی در اثر رطوبت و مواد شیمیایی، مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهند.
- تابلو برق صنعتی از جنس پلی کربنات: از ویژگی‌های این دسته از تابلوهای برق می‌توان به غیر رسانا، غیرمغناطیسی، محکم و سبک بودن آن اشاره نمود.
- تابلو برق صنعتی از جنس فایبرگلاس: زمانی که بخواهید تابلو برق را در محیط‌های مرطوب نصب نمایید، بهترین انتخاب این تابلو برق است چراکه در برابر مواد شیمیایی بسیار مقاوم است.
انواع تابلو برق از نظر سطح ولتاژ
از نظر سطح ولتاژ تابلو برق‌ها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- تابلو برق فشار ضعیف (LV): این دسته معمولا در ساختمان‌های معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تابلو برق فشار متوسط (MV): دارای سطح ولتاژ میان 1000 تا 63000 ولت هستند.
- تابلو برق فشار قوی (HV): دارای سطح ولتاژ میان 63000 تا 400000 ولت هستند. از آن‌ها به عنوان تابلوهای برق اتاق کنترل استفاده می‌شود.
اجزای تابلو برق صنعتی
در این بخش با تمامی اجزای تابلو برق آشنا خواهیم شد:
- کنتاکتور: کنتاکتور در واقع یک کلید الکترومغناطیسی است که برای قطع و وصل کردن جریان از راه دور از آن استافاده می‌شود.
- بی متال: بی متال قطعه‌ای است که با کمک آن جریان تابلو برق کنترل می‌شود و زمانی که مشکلی پیش بیاید، این بی متال است که جریان را قطع می‌کند. در حقیقت زمانی که دمای مدار بیشتر از حد مجاز باشد، جریان توسط بی متال قطع خواهد شد و می‌توان به عنوان کاربرد اصلی آن به محافظت از موتورهای سه فاز در برابر اورهیتینگ اشاره نمود.
- رله: رله یکی از مهم‌ترین قطعات است که در صورت بروز خطا، مطابق با آن‌ها، دستور قطع یا وصل مدار را صادر می‌کند.
- فیوز: فیوز وظیفه محافظت در مقابل اتصال کوتاه و اضافه بار را بر عهده دارد. روش کار به این صورت است که با افزایش بیش از حد جریان فیوز سوخته و مدار الکتریکی را قطع می‌کند.
- کلید مینیاتوری: وظیفه این کلید دقیقا مانند فیوز است با این تفاوت که این کلید نمی‌سوزد و می‌توان مجدد از آن استفاده کرد.
- کلید حرارتی: وظیفه حفاظت از موتورهای الکتریکی در هنگام اضافه بار حرارتی یا الکتریکی، عدم تعادل فاز و سایر ناهماهنگی‌ها بر عهده کلید حرارتی است.
- کلید نشتی جریان یا RCD: وظیفه اصلی این کلید این است که از افراد مختلف در مقابل برق گرفتگی و با آتش سوزی محافظت نماید.
- پوش باتن یا سوئیچ الکتریکی: این کلید به شما این امکان را می‌دهد تا جریان را به صورت دستی قطع و وصل نمایید.
- چراغ سیگنال: این چراغ روشن یا خاموش بودن بخش‌های مختلف را نمایش می‌دهد. زمانی که خاموش است یعنی آن بخش خاموش است و برعکس.
- چراغ هشدار: این چراغ در هنگام بروز خطا روشن شده و از راه دور خطا را اعلام می‌نماید.
- تایمر: تایم ارسال سیگنال را کنترل و زمان‌بندی ی‌کند.
- ترمینال: امکان برقراری ارتباط بین اجزای داخل تابلو برق بیرون از آن را فراهم می‌آورد.
- میکروسوئیچ: این کلیدها نسبت به تغییرات فشار حساس هستند و با افزایش یا کاهش آن فورا واکنش نشان خواهند داد.
- PLC: از PLC بری کنترل خودکار سیستم استفاده می‌شود. درواقع این قطعا رفتار قطعات دیگر را زیرنظر داشته و با توجه به آن و برنامه‌ای که برای آن تعریف شده، واکنش و خروجی مناسب را ایجاد می‌نماید.
- وسایل اندازه‌گیری: این وسایل پارامترهای متغیر مختلف را اندازه‌گیری می‌نمایند.
- ترانس جریان یا ولتاژ: از این قطعات برای کاهش یا افزایش جریان یا ولتاژ استفاده می‌شود.
- شمش مسی یا شینه: زمانی که باید جریان بسیار زیادی از تابلو برق عبور کند، از شینه به جای کابل‌ها استفاده می‌شود.
- سافت استارتر: در بعضی از تابلو برق‌ها، موتورها را به صورت ملایم راه اندازی می‌نماید.
- اینورتر: این قطعه دور الکتروموتور را از طریق فرکانس کنترل می‌نماید.
- داکت کابل: محفظه‌ای برای نگهداری از سیم‌کشی‌ها و کابل‌های متصل به تابلو برق می‌باشد.
- بدنه یا محفظه فلزی تابلو برق: این محفظه اصلی‌ترین اجزای تابلو برق صنعتی است که تمامی قطعات و تجهیزات را داخل خود نگهداری می‌کند.
نتیجهگیری
در این مطلب به صورت کامل در رابطه با تابلو برق صنعتی و اجزای آن صحبت کردیم و شما را با نکات مختلفی در مورد این وسیله صنعتی پرکاربرد آشنا نمودیم. همچنین تمامی اجزای تابلو برق را به شما معرفی نمودیم.
