افز ایش سر قت با بالا ر فتن قیمت طلا

چندی پیش پلیس تهران خبر داد دزدانی را دستگیر کرده که از خانه‌های اعیانی بالای شهر سرقت‌های میلیاردری کرده‌اند. این دزدان با شناسایی خانه‌‌هایی در مناطق پاسداران و قلهک و الهیه، زمانی که صاحبان‌شان خانه نبودند با شکستن در وارد می‌شدند و کمتر از چند دقیقه هر چیز گران‌قیمتی را با خود به یغما می‌بردند.
آن‌ها در اجرای نقشه سرقت‌شان از خانه‌ای در منطقه قلهک، طلا، دلار، 100 سکه طلا، چند ساعات مارک‌دار با قاب و بند طلای 18 عیار و 30 میلیون پول نقد را به سرقت برده‌اند. پلیس ارزش مالی اموال دزدیده شده در این سرقت را بیش از یک میلیارد و 500 هزار تومان برآورد کرده‌است.
انتشار این خبر در شبکه‌های اجتماعی دستمایه انتقاد و شوخی برخی از کاربران با مالباختگان این پرونده شد. کاربران چنین نوشتند:
« یعنی باکله رفته بودن تو دبه عسل! جاداره ازمالباخته به عنوان رقیب موازی صندوق بانک مرکزی هم تقدیرشه!».


«آخه كي ٣٠ ميليون و پنج كيلو طلا و ٥٠ هزار دلار ميذاره تو خونه؟بذاره تو بانك ديگه».
«شما چه میدونی شاید خواستن گردش مالی‌شون تو بانک پیدا نباشه».
«تنها از ترس مالیات مثلا طرف تو کار واردات قاچاق یا یک چیز دیگه هست، اگه پول‌ها را به بانک تزریق کنه از دادسرا فوری دعوتنامه براش میاد».
«خونه زدن یا بانک ملی قلهک رو ؟»
«چرا پول و طلاش رو توی صندوق امانات بانک نمی‌ذاره؟»
سوال بیشتر کاربران این است که چرا کسانی که پول و ارز و طلا آن هم به این اندازه در اختیار دارند از صندوق امانات بانک استفاده نمی‌کنند؟ آیا این تصور درست است که اگر پول یا اموال گران‌قیمتی در بانک به امانت بگذاریم، اطلاعات مالی‌مان برای همیشه لو می‌رود؟
سراغ یکی از همین مالباختگان را می‌گیریم، البته با هزار زور و زحمت. اول اينكه وقتش را ندارد ودوم نمی‌خواهد اسمی از او برده‌شود! بالاخره راضی می‌شود تلفنی صحبت کند. شغلش آزاد است. نمی‌گوید چه شغلی دارد. موقع حرف زدن مکث زیادی می‌کند؛ انگار برای آنچه که به زبان می‌آورد، فکر می‌کند و بعد جواب می‌دهد. درباره سرقت خانه‌اش می‌پرسیم. جواب مي‌دهد:« همراه خانواده مسافرت رفته بودم وقتی خانه برگشتیم با تعجب متوجه باز بودن در شدیم. قفل در ورودی تخریب شده‌بود. همسر و بچه‌‌هایم ترسیدند و داخل نیامدند. وقتی برق را روشن کردم، دیدم خانه‌مان مثل بازار شام شده همه چیز به هم ریخته بود. لباس‌ها از توی کمد بیرون ریخته شده‌بود و در گاوصندوق هم که توی آن کلی دلار و طلا داشتم، باز شده‌بود. دلم هری ریخت؛ با ناامیدی جلو رفتم و دیدم ای داد همه دار و ندارم را برده‌اند. فشارم افتاد و نشستم روی زمین. همسرم به پلیس زنگ زد و ماجرا را اطلاع داد».
چرا این همه پول و طلا توی خانه‌ات نگهداری می‌کنی؟
«کارم طوری است که باید مقداری پول و طلا درخانه‌ام باشد. گاهی سفرهای غیر منتظره پیش می‌آید و زمانی نیست تا دلار یا ارزهای دیگر تهیه کنم؛ به همین خاطر مقداری دلار و یورو توی گاوصندوق نگهداری می‌کردم تا اگر نیاز شد از آن‌ها استفاده کنم. البته به واسطه همین کار بعضی اوقات معامله‌هایی صورت می‌گیرد که با توجه به تراکنش مالی محدود بانک و سایر چیزها نیاز به وجود پول و طلا دارم. قبول می‌کنم این حجم از طلایی که توی خانه داشتم، اشتباه محض بود. نمی‌دانستم یک روز شاید چنین اتفاقی برایم بیفتد».
یکی دیگر از کسانی كه نزدیک به 500 میلیون تومان پول و طلا از خانه‌اش سرقت شده در مصاحبه دیگری به ما می‌گوید:« من به واسطه شغلی که دارم،توی خانه‌ام پول و سکه طلا دارم. برای اینکه اتفاقی برایم سرمایه‌ام نیفتد، گاوصندوق خریده و برای آپارتمانم دوربین مداربسته نصب کرده‌بودم ولی دزدها از چند ساعت غیبت من و خانواده‌ام استفاده کردند و با چسباندن آدامس به لنز دوربین‌های مداربسته و با شکستن قفل در وارد خانه‌مان شدند و در کمال آرامش و با باز کردن در گاوصندوق هر چیزی که داخلش بود با خود بردند. فکرش را نمی‌کردم آن‌ها بتوانند در گاوصندوق به آن محکمی را باز کنند».
استقبال سرد از صندوق‌های امانات
همه آدم‌هایی که خانه‌شان مورد دستبرد قرار گرفته، همین را می‌گویند:« فکر نمی‌کردیم دزد به خانه‌مان بزند». بیشترشان هم در پاسخ به اینکه چرا اموال ارزشمند خود را به صندوق امانات بانک نمی‌سپارند، سکوت می‌کنند یا از بیان حقیقت طفره می‌روند.
شاید قیمت بالای اجاره این صندوق‌ها یا محدودیت آن‌ها یکی از دلایل استقبال نکردن مردم از این صندوق‌ها باشد. اما این تصور اشتباهی است. اجاره یک‌سال صندوق کوچک در یکی از بانک‌های دولتی 126 هزار تومان، صندوق متوسط 196 هزار و صندوق بزرگ 406 هزار تومان است با ودیعه سه میلیون تومانی.
غلامرضا رمضانی، رییس بانک سپه شعبه آپادانای تهران در پاسخ به سوال‌مان که شرایط استفاده از این صندوق‌ها چگونه است، می‌گوید:« تعداد صندوق‌های امانات بانک محدود است و در اختیار مشتریان خودمان و آن‌هایی که حساب‌شان کار می‌کند، گذاشته می‌شود. کسانی که هویت‌شان به عنوان مشتری خوش حساب بانکی برای‌مان محرز است. ما این صندوق‌ها را با دریافت ودیعه و کارمزد یک‌ساله در اختیار مشتری‌ها قرار می‌دهیم و این تصور که نظارتی بر امانات آن‌ها داریم به کلی اشتباه است. ما هیچ نظارتی نمی‌کنیم که مشتری‌ها توی صندوق چه میزان پول و طلا یا اوراق و اسناد می‌گذارند و این جزو حقوق اصلی و قانونی مشتریان است. متاسفانه این تصور در بین مردم رواج یافته که بانک روی امانات نظارت دارد!».
به گفته این رییس بانک در طول چند سال گذشته استقبال آنچنانی از صندوق امانات بانک نشده‌است و بیش از نیمی از صندوق‌ها بدون استفاده مانده‌اند.
رمضانی درباره برخی از قوانین صندوق امانات هم توضیح می‌دهد:« امنیت این صندوق‌ها فوق‌العاده بالاست و صندوقی که در اختیار مشتری قرار می‌گیرد، کلیدش را فقط خودش در اختیار ندارد، حتی کلید یدکی در اختیار بانک نیست. اگر خدای ناکرده مشتری که صندوق امانتی در اختیار دارد به هر علت فوت شود، اموالش محفوظ است و تا سه سال نزدمان به امانت می‌ماند و تعیین تکلیف بعدی بر عهده مقام قضایی خواهد بود».این رییس بانک در بخشی از گفت‌و گویش بيان می‌کند که صرف مبلغ ناچیز برای نگهداری اموال پرارزش در صندوق امانت می‌تواند راهی باشد برای پیشگیری از سرقت‌هایی که دارایی شخصی، یک شبه به سرقت می‌رود.
دزدها را دست‌کم نگیرید
در سوی دیگر پلیس هم از بروز چنین سرقت‌هایی گلایه‌مند است و بيان می‌کند وظیفه‌اش این است که امنیت و آرامش را برای مردم تامین کند؛ به شرطی که مردم هم همکاری کنند.
سرگرد بابک نمک‌شناس، رییس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس آگاهی تهران در این‌باره به ما می‌گوید:«بارها و بارها به مردم توصیه کرده‌ایم که خانه، جای مناسبی برای نگهداری اموال باارزش نیست. تصور اینکه دزدان نمی‌توانند از گاوصندوق سرقت کنند بسیار اشتباه است. خیلی از مالباختگان در تحقیقات بيان کرده‌اند که پول و طلاهای‌شان را داخل گاوصندوق گذاشته‌اند و دزدان با شگرد غیرقابل باوری در آن‌ها را باز کرده‌اند. باید بگویم شاید باز کردن درهای ضد سرقت یا گاوصندوق برای ما سخت یا غیرممکن باشد ولی برای دزدان راحت از آن چیزی است که فکرش را می‌کنیم».
نکته‌ای که شاید بارها از سوی پلیس توصیه شده و کمتر به آن توجه شده بالابردن امنیت جایی است که در آن زندگی می‌کنیم. براساس اطلاعات پلیس، سرقت خانه‌هایی که تعداد آپارتمان کمی دارند به‌خصوص تک واحدی‌ها بیشتر از ساختمان‌های دیگر است. وجود درهای استاندارد، حفاظ ورودی، سیستم هشداردهنده و استفاده از گاوصندوق‌های تضمین شده می‌تواند در پیشگیری یا به‌تعویق انداختن سرقت موثر باشد.
نمک شناس در این خصوص بيان می‌کند:« متاسفانه بحث امنیت در ساختمان‌سازی‌ها رعایت نمی‌شود.گاهی شاهدیم دزدان از همین خلأها استفاده می‌كنند. به عنوان مثال اگر کسی به ناچار باید توی خانه‌اش پول نقد یا طلا نگهداری کند می‌تواند پیش از تکمیل شدن خانه‌اش از سازنده بخواهد جایی را در آپارتمانش طراحی کند تا گاوصندوقی به همین منظور جاگذاری کنند و باید گاوصندوق به اسکلت اصلی ساختمان جوش بخورد که هیچ امکاني برای سرقت آن وجود نداشته‌باشد».
به گفته نمک‌شناس برخی از کسانی که در خانه پول نقد یا اموال باارزش به واسطه شغل‌شان یا هر دلیل دیگری نگهداری می‌کنند باید از سیستم هشداری که به موبایل وصل می‌شود، استفاده کنند؛ چراکه بیشتر دزدان نمی‌توانند حریف چنین سیستمی شوند.
این سوال را برای سرگرد نمک‌شناس هم تکرار می‌کنم که چرا آن‌هایی که این حجم از پول و طلا در خانه‌شان نگهداری می‌کنند، رغبتی برای استفاده از صندوق‌های امانات بانکی که بهترین راه برای پیشگیری از سرقت است، ندارند؟
« این تصور وجود دارد که بانک از میزان ارزش اموالی که داخل صندوق‌هاست باخبر می‌شود که چنین تصوری اشتباه است و یکی از توصیه‌های پلیس به این افراد استفاده از صندوق‌های امانات است. اما دسته‌ای که حاضر نیستند پول و طلا یا اوراق خود را به بانک بسپارند، کسانی هستند که یا نیاز دارند در هر ساعت خرید و فروش کنند یا اینکه فعالیت‌های غیرقانونی دارند».
چندی پیش پرونده‌ای به آگاهی ارجاع شد که مردی از سرقت طلاهای همسرش از سوی دزدان ناشناس شکایت کرده‌است. او در بازجویی‌ها گفته‌بود طلاهای همسرش را داخل شکم مرغ یخی جاساز کرده که اگر روزی دزد به خانه‌اش بزند، عقلش به آنجا قد ندهد که باید سراغ فریز برود. دزدها به خانه‌اش زده‌بودند و هنگامی که چیزی دست‌شان را نگرفته‌بود، کیسه برنج و روغن نباتی و مرغ‌های فریز را همراه‌شان برده‌‌بودند! نزدیک به 300 میلیون طلایی که معلوم نشد به کدام دزد خوش‌شانس رسید.
یکی از مسئولان دولتی که می‌خواهد اسمی از او در این گزارش برده‌نشود به چند عامل در عدم استقبال از صندوق امانات بانکی اشاره می‌کند:« دسته‌ای از مردم یا بهتر است بگویم کسانی که سرمایه‌ زیادی در اختیار دارند با تصور اینکه شاید اطلاعات مالی‌شان فاش شود، سعی می‌کنند پول و طلای‌شان را در صندوق‌ها نگذارند. دسته دیگری فعالیت‌های غیرقانونی دارند، پول کلانی در اختیارشان است که درصورت معامله یا انتقال در کمترین زمان و محدودیت از آن بهر‌ه می‌برند. این افراد برای اینکه به‌خاطر فعالیت‌های غیرقانونی اموال‌شان از سوی مقام قضایی توقیف نشود هیچگاه به‌سوی بانک و صندوق نمی‌روند. اما دسته سوم اطلاعات کاملی از خدمات صندوق امانات ندارند و با تصوراتی که رایج است، هیچگاه تمایلی از خود برای استفاده از صندوق امانات ندارند».
این جمله کاربری شوخ طبع راکه نوشته بود«یعنی باکله رفته بودن تو دبه عسل! جاداره ازمالباخته به عنوان رقیب موازی صندوق بانک مرکزی هم تقدیرشه!» توی ذهنم مدام مرور می‌کنم. نگهداری پنج کیلو طلا، 100 سکه و 50 هزار دلار کم نیست ورقیب موازی بانک مرکزی است با این تفاوت که صندوق قابل اطمینانی در اختیار نداشته است.