تماشای رویای رازآلود زنان بلوچ

امروز و فردا از ساعت 13 تا 19 فرصت دارید که به گالری طراحان آزاد بروید و سوزن‌دوزی‌های نفیس زنان بلوچ را ببینید. این نمایشگاه با همکاری «ان‌جی‌او»ی زنان خانه خورشید و دختران مهتاب برگزار شده است. این دو گروه، برای رسیدن به توانایی‌های بیشتر تلاش کرده‌اند و حالا در ادامه راه خود بخشی از کارهایشان را به نمایش گذاشته‌اند. محمد بلوچ زهی، بخشدار مرکزی نیک شهر، در یادداشتی برای «شهروند» از این نمایشگاه گفته و دلایلی که باید به میدان فاطمی، میدان سلماس، پلاک 5 رفت:
زنان سوزن‌دوز بلوچ در ماه‌های گذشته با حمایت برخی از  «ان‌جی‌او»ها، موسسات فرهنگی مردم نهاد و نیز خیریه‌های مختلف پایتخت چندین نمایشگاه و رویداد فرهنگی با محوریت «سوزن‌دوزی بلوچی» این شاهکار دست زنان بلوچ در تهران و سایر استان‌های کشور برگزار کرده‌اند تا ضمن معرفی این هنر فاخر و رازآلود با نمایش آثار سوزن‌دوزی و فروش محصولات و منسوجات مربوطه از اشتغال زنان بلوچ حمایت و پشتیبانی کنند.
نخست باید این اقدام چشمگیر و ارزشمند فعالان عرصه فرهنگی، هنری و اجتماعی پایتخت‌نشین را به‌منظور رونق بخشیدن به تولیدات ملی از طریق پتانسیل‌های ارزشمند بومی و محلی چون سوزن‌دوزی بلوچی ستود و برای فراهم کردن زمینه معرفی بیشتر این هنر رازآلود و پر رنگ و نقش و نگار به فال نیک گرفت و سپس باید یادآور شد که روزگاری همین هنر سوزن‌دوزی و آثار دست زنان سوزن‌دوز بلوچ و اساتیدی چون «مهتاب نوروزی، شهناز ایرندگانی، رزخاتون عظیمی، جمالی کدخدایی، طلا کدخدا» و امثالهم در مشهورترین گالری‌ها و مزون‌های معتبر دنیا با اشتیاق و افتخار فراوان از اوایل دهه 40 تا اواخر دهه 50 در معرض نمایش و فروش قرار گرفته است.
در ماه‌های گذشته نیز چند برنامه با محوریت فروش و نمایش سوزن‌دوزی از جمله رخداد پجار، نمایشگاه سوچن، نمایشگاه دختران مهتاب، نمایشگاه روستایی و غیره با هدف توسعه هنر بی‌بدیل سوزن‌دوزی بلوچی برگزار شد که در چند برنامه از بنده نیز مشورت و دعوت به‌عمل آمد.


به جرأت باید گفت که سوزن‌دوزی این شاهکار دست زنان بلوچ در صورت برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری لازم بویژه توسط بخش خصوصی می‌تواند به جز ایجاد اشتغال فراوان و فایق آمدن بر آمار بیکاری مضاعف در سیستان و بلوچستان، صنعت بی‌جان مد و لباس ایرانی را نیز متحول کند و خون تازه‌ای را در رگ‌های مد و لباس کشور درجریان بیندازد.
حالا هم شاهد یک اقدام دیگر در راستای معرفی هنر پر رمز و راز سوزن‌دوزی بلوچی با حمایت و مشارکت یک انجمن مردم نهاد دیگر از پایتخت هستیم.
این بار نیز دختران بلوچ رویاهای هنری رازآلود خویش را که به شکل آثار هنری سوزن‌دوزی در اشکال و رنگ‌های شگرف و متنوع ترسیم کرده‌اند، به نمایش و فروش خواهند گذاشت. نمایشگاه سوزن‌دوزی‌های نفیس دختران مهتاب با همکاری زنان خانه خورشید در گالری طراحان آزاد تهران واقع در میدان فاطمی، میدان گلها، میدان سلماس، پلاک5 از ساعت ۱۳ الی ۱۹ برای بازدید علاقه‌مندان دایر است.
پیشنهاد می‌کنم برای حمایت از اشتغال زنان بلوچ و تولیدات فاخر بومی و سنتی ایرانی این نمایشگاه آثار ارزشمند اساتید سوزن‌دوزی بلوچستان را از دست ندهید.
همین طور از طریق این رسانه پیشنهاد می‌کنم که انجمن‌های مردم نهاد یک رخداد ملی در قالب فستیوال سوزن‌دوزی برنامه‌ریزی کنند تا شاید قدمی باشد چند برای فراهم کردن زمینه دوباره اقدامات بین‌الملل این هنر که دارای مهر اصالت از سازمان جهانی یونسکو و نیز نشان مرغوبیت ایرانی است. سوزن را زمین نمی‌گذاریم زينب نوروزی استاد سوزن‌دوزی بلوچ فرآیند خلق و تولیدِ «بلوچ‌دوزی» که فاخرترین نوع سوزن‌دوزی بلوچ است، سخت و طاقت فرساست، این‌که از پارچه و مقداری نخ و به یاری ذهن و روان، نقوشِ دیرینه و هویت‌سازِ قوم بلوچ را بر بوم سیاه پارچه دوباره و چندباره بیافرینیم، جز با صبوریِ زن بلوچ میسر نیست. در روزگاری به سر می‌بریم که غفلت دستگاه‌های متولی، اصالت‌های خلق بلوچ‌دوزی را به سوی فراموشی کوچانده است. ما، «دختران مهتاب» در تکاپوی آن هستیم که در کنار اشتغال‌زایی و درآمدزایی در این روستای خشکیده، به حفظ و احیای اصالت‌های بلوچ‌دوزی – از شیوه دوخت گرفته تا انتخاب نقش و نگاره‌های اصیل و باستانی- ادامه دهیم و برای رفعِ چالش‌های کسب‌وکارمان از هر فرصتی بهره ببریم. با توجه به انتخاب ایرانشهر به عنوان شهر ملی سوزن‌دوزی، دختران مهتاب برای شناساندن انواع مختلف اما درستِ سوزن‌دوزی بلوچستان، در سال جاری چند نمایشگاه با رویکردهای متفاوت را در تهران، کرمان، اصفهان و شیراز برگزار خواهند کرد، به‌گونه‌ای که هر نمایشگاه از دریچه تازه‌ای به دسترنجِ هنری زنان بلوچ بنگرد و بازتابش دهد. نمایشگاه «سوزن‌دوزی نفیس بلوچستان» که با همکاری «ان‌جی‌او»ی «زنان خانه خورشید» در گالری طراحان آزاد برپاست، نخستین گام ما، در این راه پُر پیچ و خم و پُر مشقتِ سوزن است. نگاره‌های اصیل بلوچ را این بار از چشمِ دختران مهتاب و در پایتخت ببینید.