همنشيني انتقادها و گفت‌وگوها

گروه اجتماعي| چهارشنبه دوم آبان ماه جمعي از صاحب‌نظران علوم اجتماعي به ديدار رييس‌جمهور رفتند و در غياب نمايندگان رسانه با او به گفت‌وگو پرداختند؛ گفت‌وگويي كه با انتقادها و اشاره آنها به مسائل موجود پيش روي جامعه ايراني شكل گرفت و با توضيحات حسن روحاني از يك‌سو و پذيرش برخي انتقادات از سوي ديگر همراه شد.
محمدمهدي فرقاني، صاحب‌نظر رسانه و استاد دانشگاه علامه طباطبايي در مورد اين نشست گفت: «رييس‌جمهور در اين جلسه مباحثي را مطرح كردند كه نشان مي‌داد دولت فهم كاملي از مسائل و مشكلات كشور دارد و در عين حال گاهي با موانعي روبه‌روست كه باعث مي‌شود اقدامات مثبت صورت گرفته، آنچنان كه شايسته است بازتاب پيدا نكند و مردم از آنها مطلع نشوند. از صحبت‌هاي رييس‌جمهور مي‌توان اين طور برداشت كرد كه دولت در مواردي هم صلاح نمي‌داند كه برخي مضيقه‌ها و تنگناها را با افكار عمومي در ميان بگذارد كه البته اين موارد ممكن است، اختلال ارتباطي بين دولت و جامعه به وجود بياورد كه در نهايت مي‌تواند به بدبيني يا نارضايتي و سوء‌ظن جامعه منجر شود.»
محمد فاضلي، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه شهيد بهشتي هم مي‌گويد كه روحاني هم با ديدي شبيه به ديد استادان حاضر در جلسه به مسائل مي‌نگرد: « برخورد روحاني با انتقادات صورت گرفته هم مانند اساتيد انتقادي و منصفانه بود. ايشان پذيرفتند كه مشكلات جدي در جامعه ايراني وجود دارد و به صراحت گفتند كه امروز نسبت به ابتداي سال 97 ميزان اعتماد و سرمايه اجتماعي كاهش پيدا كرده است و به بيان ديگر منكر مشكلات جامعه نشدند. رييس‌جمهور در عين حال برخي دستاوردهاي دولت را هم تشريح و در مورد اينكه صاحب‌نظران علوم اجتماعي تا چه حد مي‌توانند در تبيين مسائل جامعه ايراني كمك كنند، سخن گفت. رييس دولت از وزرايي كه در اين جلسه حضور داشتند، خواست تا مسائل مطرح‌ شده را بشنوند و به فراخور وظيفه وزارتخانه‌شان پاي كار بيايند و در عين حال از اساتيد جامعه‌شناسي هم خواست تا راه‌حل‌ها را به صورت مكتوب ارايه كنند و متعهدانه وظايف خودشان را نسبت به ايران و مردم ايران انجام دهند.»
هادي خانيكي، صاحب‌نظر حوزه ارتباطات اجتماعي و استاد دانشگاه علامه طباطبايي پس از اين نشست اعلام كرد كه در شرايط خاص كنوني كشور وظيفه جامعه‌شناسان اين است كه نقش خودشان را بر عهده بگيرند: «ما بايد با همكاري دولت مساله و موضوع ريشه‌اي را پيدا كنيم و در همان حوزه وارد عمل شويم. از نظر من آن مساله ريشه‌اي «همبستگي اجتماعي» است كه اگر به آن توجه نشود با مخاطراتي از جمله كاهش انسجام اجتماعي و كاهش سرمايه اجتماعي روبه‌رو خواهيم شد. براي حل اين مساله عمده و براي جلوگيري از كمرنگ شدن انسجام و سرمايه اجتماعي، همه ما بايد به گفت‌وگوهاي اجتماعي تن دهيم تا دستگاه اجرايي از يك سو و دستگاه فكري از سوي ديگر حتي با ديد انتقادي به گفت‌وگو با يكديگر بنشينند.»


تقي آزادارمكي، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه تهران در مورد جنبه‌هاي مثبت نشست صاحب‌نظران حوزه علوم اجتماعي با رييس‌جمهور گفت: «علاوه بر آنكه به جامعه‌شناسان زماني براي ارايه نقدهاي اجتماعي داد، فرصتي را هم براي رييس‌جمهور فراهم كرد تا حرف‌هايي را كه پيش از اين نگفته بود، مطرح كند. آقاي روحاني به يكي از انتقادات وارده مبني بر اينكه دولت «نمايندگي اجتماعي» ندارد و در اين حوزه ضعيف عمل مي‌كند، حرف زد و توضيح داد كه دولت گاهي مجبور است در حوزه‌هاي ديگري انرژي مانند سياست خارجي، مباحث مربوط به منطقه و جبهه‌گيري‌ها و اقدامات خصمانه وقت و هزينه صرف كند و لاجرم در چنين موقعيتي قرار مي‌گيرد.»