روزنامه قانون
1397/10/17
غول كنكور در آستانه شكست
حذف كنكور و تاثير سوابق تحصيلي در ورود دانش آموزان به دانشگاه جدي تر از هميشه دنبال مي شود. به خصوص آنكه وزير آموزش و پرورش چند روز قبل در صفحه شخصي خود نوشت: «ورود به ۸۵درصد ظرفیت دانشگاهها نیازی به شرکت در کنکور و تحمل اضطرابهای طاقت فرسا ندارد و صرفا سوابق تحصیلی ملاک عمل است. از همراهی وزارت علوم برای این موفقیت متشکرم. خداحافظ کنکور». اين پيام محمد بطحايي به خصوص بعد از نامه اخيرش به رهبري انقلاب درباره مافياي كنكور وكتب كمك درسي پيامي جدي به حاميان كنكور داشت كهسرانجام بعد از چندين سال، قرار است كنكور سراسري از نظام آموزشي كشور حذف شود. جديت و پيگيري وزير آموزش و پرورش براي حذف كنكور البته با همراهي ديگر بخش هاي دولتي از جمله وزارت علوم همراه شد و منصور غلامی، وزیر علوم با انتشار خبری مبنی بر حذف مرحلهای کنکور از مهر سال ۹۸ بر اساس قانون سنجش و پذیرش دانشجو گفت: پذیرش حداقل ۸۵ درصد تمام ظرفیتهای آموزش عالی در دانشگاههای دولتی، آزاد اسلامی، پیام نور، موسسات غیرانتفاعی، فنی حرفهای و علمی کاربردی بر اساس سوابق تحصیلی به دانشگاههای فوق واگذار میشود و داوطلبان متقاضی رشته محلهای اعلامی ضرورتی به ثبت نام و شرکت در کنکور سراسری ندارند. همچنین وی میافزاید: فهرست رشته محلهای دانشگاهی قبل از ثبت نام کنکور سراسری تا آخر دی توسط سازمان سنجش آموزش کشور اعلام میشود.داستان دنباله دار يك آزمون
كنكور در سال هاي برگزاري در نظام آموزشي ايران همواره يك آزمون سرنوشت ساز در زندگي افراد بود كه مسير هاي مختلفي را براي زندگي آنها تعيين مي كند. از نوع رشته هاي انتخابي براي تحصيل گرفته تا آينده شغلي افراد جملگي با آزمون كنكوري گره خورده كه اوّلین بار در سال ۴۸ برگزار شد و بيش از 47 هزار نفر داوطلب در آن شرکت کردند و به صورت سوالات جواب کوتاه طرّاحی شده بود.در سالهای مختلف گرايش به رشته هاي پزشكي با جوهاي عمومي در جامعه تعيين شده و در سال هاي اخیر نيز توجه داوطلبان کنکور به رشته تجربی بیش از پیش شدهاست به طوری که تعداد شرکت کنندگان داوطلبان در کنکور تجربی در سال ۹۵ به ۵۱۹ هزار و ۴۸۸ نفر رسید. این در حالی است که در همین سال تعداد شرکت کنندگان کنکور ریاضی فیزیک به ۱۶۲ هزار و ۸۷۹ نفر و تعداد شرکت کنندگان کنکور علوم انسانی به ۱۶۱ هزار و ۵۰۰ نفر و تعداد شرکت کنندگان کنکور هنر ۵۴ هزار و ۶۹۷ نفر و در کنکور منحصرا زبان به ۱۱۵ هزار و ۷۱۰ نفر رسیدهاست. طبق این آمار تعداد شرکت کنندگان کنکور تجربی در سال ۹۵ بیش از سه برابر داوطلبان کنکور ریاضی فیزیک و علوم انسانی است. علت این امر بازار کار رشتههای تحصیلی تجربی است اما متاسفانه با توجه به آمار، تعداد پزشکها بیشتر از بیماران خواهد شد و همچنین با توجه به افزایش بهداشت جهانی اشباع شدن بازارکار این رشتههای محبوب دور از ذهن نیست.يكي از موضوعات مهم در گرايش افراد به رشته هاي دانشگاهي اما بر اساس نوع آموزشها و كمك هاي آموزشي است كه در سال هاي پيش از كنكور و در دوران مدرسه ارائه مي شود كه انگيزههاي اقتصادي ، حرف نخست را در چگونگي ارائه آن مي زند. موضوعي كه وزير آموزش و پرورش و بسياري از كارشناسان آموزشي نيز درباره آن صحبت كرده و درباره آن هشدار داده اند و با حذف كنكور قطعا بسياري از حاشيه هايي كه در اين حوزه وجود دارد كمتر خواهد شد.موضوع حذف كنكور از چند سال قبل مطرح شد و در سال ۹۵ برای کنکور ۹۶ تاثیر معدل مثبت درنظر گرفته شد و برای سالهای بعد باید بررسی شود. چرا که طبق قوانین، تاثیر قطعی معدل درکنکور باید در صورتی اعمال شود که امتحانات سه سال آخر دبیرستان به صورت نهایی برگزار شود. با اعتراض به این مساله که چرا نمرات یک سال امتحان نهایی (سال سوم) باید در کنکور تاثیر قطعی داشته باشد این موضوع بررسی شده و تاثیر معدل در کنکور ۹۶ تاثیر مثبت شد.اكنون نيز تاثیر معدل در کنکور سراسری سال 98 بعد از کش و قوسهای فراوان به صورت حداکثر 30 درصد و برای متقاضیان نظام قدیم ۲۵ درصد تاثیر مثبت اعلام شد و عملا تاثیری در قبولی رشتههای پر متقاضی نخواهد داشت.
نياز جدي عدالت آموزشي
قرار است در روش جدید امتحانات هماهنگ کشوری (امتحانات نهایی) جایگزین شود و ملاک عمل قرار گیرد، در نظام 3-3-6 در سال چهارم متمرکز میشوند در حالی که در گذشته این امتحانات در سال سوم، سال قبل از پیش دانشگاهی برگزار میشد، نمره دانشآموزان در این امتحانات ملاک عمل قرار میگیرد و فاکتور اصلی در اثرگذاری این جریان میشود و اثر آن هم بیشتر خواهد شد، بنابراین به موازات افزایش این اثرگذاری باید نظارت هم بیشتر شود چراکه لو رفتن سوالات قبل از امتحانات باعث میشود برخی دانشآموزان از محتوای امتحانات زودتر باخبر شوند، البته این اخبار همیشه به جز سال گذشته از سوی مسئولان آموزش و پرورش تکذیب شده است، اما به هر حال نظارت بیشتر لازمه این روش جدید محسوب میشود.كارشناسان آموزشي معتقدند حذف کنکور در شرايط فعلي رویکرد مناسبی است و راهی نيز جز حذف کنکور از صحنه آموزش کشور نبوده و باید نقش آن در سیستم آموزشی کم و کمتر شود. البته بسیاری از موسسات کنکور با حذف کنکور مخالف هستند چرا که سود این موسسات از برگزاری کنکور و استفاده از شیوه تست زنی تامین میشود، بنابراین این موسسات مقابل این روند هستند. بررسي ها نشان داده شماری از خانوادهها در سال چهارم دبیرستان مبلغی بالغ بر 20 میلیون تومان برای همان یک سال هزینه میکنند و در نهایت فرزندشان در دانشگاه آزاد یا پیام نور یا غیرانتفاعی پذیرفته میشود، در حالیکه این دانشگاهها فقط نیاز به ثبت نام دارند.در چنين شرايطي حذف كنكور اقدامي لازم است كه در كنار آن باید عدالت آموزشی هم مورد توجه قرار بگیرد چراکه اختلاف آموزشی بین مدارس سراسر کشور خیلی زیاد است، دانشآموزانی که در مدارس مناطق محروم و عادی تحصیل میکنند نباید در این روش زیان ببینند، بنابراین لازم است دولت توجه بیشتری به این نوع از مدارس نشان دهد و در همین راستا امکانات آموزشی را در کنار کاهش تعداد دانشآموزان در این مدارس افزایش دهد تا دانشآموزان در یک رقابت یکسان وارد محیط دانشگاهها شوند.
برای خشکاندن ریشه های کنکور چه باید کرد؟
محمدرضا نیک نژاد
«چندی پیش نامهای خدمت مقام معظم رهبری نوشتم مبنی بر اینکه حجم گسترده تبلیغات کتابهای کمک درسی موجب تخریب هدفهای تربیتی و پرورشی ما در مدرسه شده است. از محضر ایشان خواستم تمهیدی به کار گیرند تا در رسانهها از جمله رسانه ملی تا آنجا که ممکن است این میزان کاهش پیدا کند و پخش تبلیغات با نظر کارشناسی وزارت آموزش و پرورش صورت گیرد. ایشان هم پینوشتی را مرقوم فرمودند و به بخشهای مختلف دستور دادند؛ در اولین گام و با همکاری سازمان صداوسیما پخش اینگونه تبلیغات ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده که این یک قدم بسیار موثر است و از همکاری صداوسیما تشکر میکنم».
بنگاهداري با آموزش
بند بالا سخنان وزیر آموزش و پرورش در گفت و گو با خبرگزاری خانه ملت است. نامه به رهبری از واپسین تلاشهایی ا ست که وزیر در راستای رویارویی با بنگاه های بزرگ تجاری - آموزشی انجام می دهد. بنگاه هایی که گسترگی فعالیت های شان به دورترین روستاها و ژرفای فعالیت های شان به عمق کوچک ترین نهاد اجتماعی، یعنی خانواده ها و چیرگی شان بر ذهن ها و دل های تک تک دانش آموزان و البته درآمدهای نامشروعِ هزاران میلیاردی شان از جیب های بیشترِ ایرانیان بر کسی پوشیده نیست. بی گمان ریشه فربگی این بنگاه ها در سیاست های کلان آموزشی و نهادهای متولی آموزش، یعنی آموزش و پرورش، آموزش عالی و سازمان سنجش در 50 سال گذشته بوده است. با همه دگرگونی های چند دهه گذشته در هدف های خرد و کلان آموزشی در جهان و در کشور، سایه سنگین کنکور و نگاه کنکوری همچنان بر سپهر آموزشی کشور سایه افکنده و همچنان از ذینفعانِ آموزش در کشور قربانی می گیرد. این سایه شوم در چنبره حمایت های برآمده از همکاری نهادهای رسمی با بنگاههای تجاری- آموزشی و البته سودهای بادآورده و کلان، نزدیک 50 سال آموزش کشور را گرفتار غولِ ارزیابیهای سطحی- کمی کرده است. کنکور همزمان که ریشه های آموزش بهینه، کیفی و کارآمد را هدف قرار داده، از ریشه های نابرابری آموزشی در کشور نیز بهشمار می آید چرا که هزینه های میلیاردی کلاس های آمادگی کنکور و کتاب های گرانبهای آن و آزمون های پرشمار آمادگی چیزی نیست که بسیاری از خانواده ها بدونِ انواع فشارهای مادی از پَسش برآیند. در این وضع بسیاری از دانش آموزان در بخش های نابرخوردار کشور از این کلاس ها محروم و در نتیجه توان رقابت با بسیاری از خانواده های متوسط به بالا را ندارند و در مسابقه کنکور از دور خارج می شوند؛ درچنین شرایطی زمینه آموزش طبقاتی و نابرابری آموزشی بیش از هر زمان دیگری فراهم خواهد بود.
ريل گذاري براي حذف كنكور
از این زاویه تلاش برای کنکور زدایی از آموزش باید مورد پشتیبانی همه شهروندان کشور قرار بگیرد اما نباید فراموش کرد که آموزش دارای رگه های توانمند فرهنگی است. دگرگونی های فرهنگی زمانبر، گام به گام و نیازمند آگاهی رسانی های دقیق و استدلال های پذیرفتنی برای ذینفعان است. انقلابی گری در گستره فرهنگی هیچ گاه پاسخ درخور را نیافته و نخواهد یافت. از این رو به نظر میرسد امروز بیش از کارهای پر سر و صدا و گاه زیاده روی در کنش های رسانه ای و ... نیازمند ریل گذاری های درست و دقیق در مسیر حذف بلای ریشه دار کنکور هستیم. در این مسیر این نامه وزیر می تواند گام مثبتی ارزیابی شود اما در کنار چنین کارهایی، باید نگاه کیفی نگر در رویکردهای نوین آموزشی مانند اولویت بخشی به عدالت آموزشی و حقوق بشری را جایگزین فرهنگِ آموزشی کمی نگرِ 100 ساله كرد. نگرانی بزرگ تر آنکه این تلاش ها نباید وابسته به یک فرد و یک جریان باشد، به گونه ای که با رفتن این آنها شاهد بازگشتِ نگاه کنکوری و نفوذ اقتصادی، سیاسی، اجتماعیِ بنگاه های وابسته به آن باشیم. امروز با همه این سر و صداهایی که پیرامونِ کنکور و مافیای آن وجود دارد در بسیاری از مدرسه ها، کلاس های کنکور برقرار و کتابهای آن با تیراژهای چند ده هزارتایی و با همراهی دستاندرکاران مدرسه میان بچهها پخش میشود. رویارویی را از سر چشمه که همان فرهنگِ آموزشی کمی و 100 ساله است، باید آغاز کرد. آیا وزیر و تیمش برای خشکاندن ریشه های آموزشی فرهنگ برنامه ای دارند یا تنها به دنبال بریدن سرشاخه های این درخت بیماریزای تناور است؟
سایر اخبار این روزنامه
کمک برای یافتن راهکار اقتصادی بهتر
باغ ملي، پاتوقي تازه براي تهرانيها
حضور فعال بانک پارسیان در طرح های آبرسانی و گاز رسانی به مناطق محروم کشور
تشر يفات حكو متي!
مـارش ميليشياي نفاق
مهرمجوزهای ارشاد پای تئاتر جنجالی
پتك برسر صنعت فولاد
نخستین شکار یوزها
«بخشی» شکایت کند پیگیری میکنیم
پويش یافتن سرنخ شكنجه
غول كنكور در آستانه شكست