ایران مانع هژمون‌آمریکا در غرب‌ آسیاست

دولت ترامپ برخلاف دولت‌های پیشین آمریکا، از روی میز بودن تمام گزینه‌ها در برابر ایران چندان سخن نمی‌گوید، با این حال طی چند هفته گذشته تنش‌های لفظی دوطرف پیرامون جنگ به بالاترین سطح خود در چند سال گذشته رسیده است. ایران علاوه‌بر اینکه به دلیل خودکفایی در تولیدات دفاعی، پاسخش به هر تجاوزی پیش‌بینی‌ناپذیر است، ظرفیت بی‌نظیری همچون گروه‌های مقاومت در اختیار دارد که هر تهدیدی علیه تهران را تهدید علیه خود می‌دانند. غیرقابل محاسبه بودن تبعات جنگ با ایران، درنهایت منجر شد که طرف آمریکایی صراحتا و در چندین نوبت اعلام کند نه‌تنها قصد جنگ با ایران را ندارد که حتی به دنبال تغییر حکومت هم نیست. درباره منازعه لفظی ایران و آمریکا در چند هفته اخیر و احتمال برخورد دو کشور با «گرگوری شاپک»، کارشناس سیاسی و استاد مطالعات رسانه در دانشگاه گولف تورنتوی کانادا گفت‌و‌گو کرده‌ایم. او معتقد است ایران توانسته مانع هژمون و سلطه آمریکا در غرب آسیا شود. به اعتقاد او، آمریکا وارد جنگ نظامی با ایران نمی‌شود، چراکه این جنگ هزینه سنگینی به آمریکا تحمیل می‌کند و شرکای ایران هم به کمک تهران خواهند آمد. او می‌گوید در این زمان ما به چیزی شبیه یک جنبش ضدجنگ قدرتمند نیازمندیم که با اثرگذاری در زندگی روزمره و اقتصاد آمریکا و دیگر کشورهای غربی، یک مانع بزرگ برای امپریالیسم تحت رهبری آمریکا محسوب شود. متن این گفت‌و‌گو را در ادامه می‌خوانید.

یکی از مسائل مهم چند هفته اخیر، موضوع نبرد ایران و آمریکاست. تنش‌های لفظی دوطرف در هفته‌های گذشته به بالاترین حد خود رسیده بود. اما بعد از آن هم آمریکا و هم ایران اعلام کرده‌اند که به دنبال جنگ نیستند. آیا احتمال جنگ بین دو کشور وجود دارد؟ حقیقت این است که جنگ آمریکا با ایران در حال وقوع است. واشنگتن در حال تحمیل یک جنگ سیاسی- اقتصادی به ایران است نه یک جنگ نظامی. مطمئنا می‌دانید که عواقب این جنگ سیاسی و اقتصادی برای مردم ایران شدید بوده است. تحریم‌­ها موجب ایجاد محدودیت‌هایی در دسترسی ایرانیان به غذا و دارو و همچنین موجب کاهش تلاش‌های امدادی در پی سیل اخیر در ایران شده است. طبقه‌ حاکمیت آمریکا از شرایط ایجادشده سود می‌برد، چراکه آنها خواهان ایجاد یک هژمونی در غرب آسیا هستند و ایران همیشه مانعی برای رسیدن به این هدف بوده است. درماندگی جامعه ایرانی می‌تواند در راه رسیدن به این هدف کمک بزرگی باشد. منافعی هم در افزایش احتمال حمله‌ نظامی برای بخش‌های خاصی از طبقه‌ حاکمیت در آمریکا وجود دارد، چراکه حمله‌ نظامی به ایران می‌تواند دلیلی برای افزایش بودجه نظامی باشد و این پول به تمام شرکت‌هایی که از جنگ و تهدیدات جنگی سود می‌برند، خواهد رسید.



تهدید نظامی چه نقشی در این جنگ اقتصادی و سیاسی بازی می‌کند؟ آیا این جنگ می‌تواند پیش‌زمینه یک نبرد نظامی باشد؟ آمریکا حضور زمینی، دریایی و هوایی خود را در همسایگی ایران گسترش داده است. آمریکا مدعی است که ایران به تانکرهای نفتی و زیرساخت‌های نفتی عربستان سعودی حمله کرده و حمله‌ موشکی در نزدیکی سفارت آمریکا در عراق هم کار ایران بوده است. علاوه‌بر این، دولت ترامپ مملو از افرادی است که دشمنی شدیدی با ایران دارند. حمله‌ نظامی همه‌جانبه به ایران توسط آمریکا یا نیروهای ایران در منطقه چندان قطعی نیست، اما این خطر باید توسط هر کسی که اهمیتی برای صلح قائل است جدی گرفته شود. دلیل عمده دشمنی آمریکا با ایران چیست؟ نقش رژیم صهیونیستی در افزایش این خصومت چیست؟ انقلاب 1358 ایران یک فاجعه برای طبقه‌ حاکمیت آمریکا محسوب می‌شد. ایران در زمان حکومت شاه، از شرکای کلیدی آمریکا در برابر ملی‌گرایی عرب و کمونیسم بوده است. کمونیسم یک حزب بزرگ و ثروتمند در خاورمیانه و متحد اتحاد جماهیر شوروی بود و رخدادهای بعد از انقلاب 1358 موجب افزایش نارضایتی و تنفر طبقه‌ حاکمیت آمریکا از ایران شده است. طبقه‌ حاکمیت آمریکا در زمان بحران تسخیر سفارت آمریکا تحقیر شدند و ایران را مسئول حملات صورت گرفته در بیروت در سال 1362 و همچنین شکست آمریکا و اسرائیل در حمله و اشغال لبنان می‌دانند. حمایت ایران از حزب‌الله و همکاری تهران با دولت روسیه مانعی برای اهداف و برنامه‌های آمریکا ایجاد کرده است. حمایت ایران از مقاومت فلسطین و برخی گروه‌های عراقی که در برابر اشغال آمریکا مبارزه می‌کنند و همچنین حمایت ایران از حوثی‌ها در یمن از مواردی هستند که باعث می‌شوند ایران مانعی برای آمریکا محسوب شود. ارتباطات ایران در منطقه از جمله ارتباط ایران و حتی تعامل با ونزوئلا مانع بزرگی برای سلطه‌ آمریکا به حساب می‌آید. علاوه‌بر این امپراتوری سرمایه‌داری تحت‌رهبری آمریکا می‌خواهد منابع طبیعی و انسانی ایران را هم تحت سلطه خود دربیاورد و همین کافی است که سیاستگذاران آمریکایی خواهان نابودی ایران باشند. جنگ اقتصادی و سیاسی کنونی علیه ایران و حتی جنگ نظامی که ممکن است اتفاق بیفتد توسط آمریکا هدایت خواهد شد نه اسرائیل یا عربستان سعودی، چراکه آمریکا تنها ابرقدرت جهان است. دولت اسرائیل و عربستان سعودی هم منافعی در جنگ با ایران خواهند داشت. اسرائیل بر این باور است که پیروزی‌های حزب‌الله در برابر اسرائیل بدون کمک و حمایت ایران از حزب‌الله غیرممکن بوده است. هدف اسرائیل این است که فلسطینیان تسلیم شوند، اما ایران مانع رسیدن تل‌آویو به این هدف است. عربستان‌سعودی هم ایران را برای پیروزی دولت سوریه در جنگ سوریه و همچنین مقاومت یمن سرزنش می‌کند. نیروی‌های عربستان سعودی در بحرین گم شده‌اند و عربستان ایران را در این ماجرا مقصر می‌داند. سعودی‌ها خواهان تشکیل یک دولت سازگار در لبنان هستند، اما ایران مانعی برای آنها در رسیدن به هدف‌شان از طریق تقویت حزب‌الله است. علاوه‌بر این عربستان سعودی به‌شدت شیعیان را سرکوب می‌کند و ایران را نیروی مشوق شیعیان عرب می‌داند. ایران نظامی، یک دشمن مهم برای اسرائیل محسوب می‌شود و از عربستان سعودی خیلی توانمندتر است. اگر این دو کشور [عربستان و اسرائیل] بتوانند روابط خود را محکم‌تر کنند، منافع زیادی نصیب سرمایه‌داران اسرائیل و عربستان سعودی خواهد شد. محاسبات آمریکا، اسرائیل، عربستان سعودی و دیگر دولت‌های حامی آمریکا در منطقه این است که دیکتاتورهای عرب متحد آمریکا حامی اسرائیل باشند و فلسطین را وادار به تسلیم کنند که یک هدف غیرقابل دسترسی به نظر می‌رسد.

در این معادله مقاومت ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آمریکا اگر بخواهد می‌تواند هر دولت غیرهسته‌ای را نابود کند، اما توانایی‌های ایران در مقاومت مانع از انجام این کار شده است. اگر آمریکا به ایران حمله کند، شرکای ایران آسیب‌های جدی به آمریکا و متحدش اسرائیل وارد خواهند کرد. آمریکا هم خود خسارات عظیمی را متحمل خواهد شد. در این زمان ما به چیزی شبیه یک جنبش ضدجنگ قدرتمند نیازمندیم. این جنبش اگر بتواند در زندگی روزمره و اقتصاد آمریکا و دیگر کشورهای غربی اثر بگذارد، یک مانع بزرگ برای امپریالیسم تحت رهبری آمریکا محسوب خواهد شد. اکنون زمان آن فرا رسیده است که ما در غرب دست ‌به ‌کار شویم تا این جنبش را تشکیل دهیم.