روزنامه شهروند
1398/10/26
آغاز توزیع روزانه غذای گرم در مناطق سیلزده
[شهروند] پنج روز از وقوع سیلاب سهمگین سیستانوبلوچستان گذشته و این روزها با فروکش کردن آب، تازه دارد معلوم میشود چه بر سر زندگی مردم این دیار آمده است؛ وسعت خرابیهای سیل بیشتر و بیشتر نمایان شده، از نابودی زیرساختهای شهری و روستایی گرفته تا بیخانمانشدن حدود 250هزار نفر در مرکز و جنوب استان، اینها تنها بخشی از گرفتاریهای ناشی از سیل در استانی است که سالهاست با محرومیت دستوپنجه نرم میکند. اما در این میان یک خبر است که حتی برای لحظهای هم که شده میتواند لبخند را به چهره مردم سیستان بنشاند و نور امید را در دلهایشان روشن کند. خورشید به آسمان سیستان برگشته؛ قطعا بهترین اتفاق این روزهای سخت پهناورترین استان کشور همین است؛ آب فروکش کرده و رفتهرفته روستاهایی که چند روز مثل جزیرهای دورافتاده از همه دنیا سر کرده بودند، به زندگی عادی برمیگردند. هلالاحمریها از نخستین نفراتی هستند که با وجود همه سختیهای این بحران در کنار مردم سیلزده بودهاند. مردم روستاهای هلالاحمر زخم دیدهاند و هلالاحمر تمام تلاش خود را میکند تا زخم مردم را تا حدودی التیام ببخشد. سید محمدمهدی سجادی، معاون داوطلبان سیستانوبلوچستان است؛ او از شرایط این روزهای مردم سیلزده و مدیریت مناطق ارزیابیشده برای ادامه فرآیند امدادرسانی به «شهروند» توضیح میدهد: «از پنجشنبه و جمعه گذشته بارندگیها شروع شد، هشدار سیل را پیش از این روزها داشتیم، با این حال روستاهای بسیار زیادی از 13 شهرستان سیستانوبلوچستان تحتتأثیر سیلاب قرار گرفتند و محصور در آب شدند. بیشترین حوزههایی که متأثر از سیلاب بودند چابهار، کنارک، دلگان، نیکشهر، قصرقند و ایرانشهر است که در روزهای ابتدایی حجم زیادی از آبهای روان وارد خانههای روستاییان شد، بهطوری که از آبگرفتگی نیممتری تا آبگرفتگی 5 متری هم در روستاها داشتیم.»با کاهش بارندگیها انبوه آب که روستاهای سیستان را در خود بلعیده بود، فروکش کرد و به گفته این مسئول هلالاحمری سیلاب سیستان خانهها را به کلی تخریب نکرده و به ندرت مواردی است که خانه کاملا در آب ویران شده باشد. با این حال، به دلیل اینکه سقف خانهها اغلب خشت و گلی است، با هجوم آب دیوارهها سنگین و سقف خانه خراب شده است. سجادی میگوید: «داوطلبان و امدادگران از همان روز نخست آمادهباش بودند و بیوقفه فعالیت میکنند، با این حال، با پایان یافتن بارشها روند امداد و رسیدگی به مردم روستاهای سیلزده سرعت گرفته است. در شرایط فعلی تماسهای بسیاری از خیرین و موسسات مردمنهاد برای کمکرسانی به مردم سیلزده داریم؛ اقلام کمکی به همه نوعدوستان اعلام شده است.»
مواد غذایی و اقلام زیستی 72 ساعته، اصلیترین نیاز مردم سیستان است؛ مردم نیازمندی که تعدادشان کم نیست. از کنسروجات، خرما، روغن، برنج، پتو و موکت گرفته تا اقلام بهداشتی خانوادهها، ملزومات بانوان و وسایل گرمایشی. در آخرین آمار معاون لجستیک و آمادگی سازمان امدادونجات جمعیت هلالاحمر از ارسال ۱۶هزار و ۲۰۰ بسته غذایی ۷۲ ساعته و ۵هزار و ۸۹۰ بسته غذایی یکماهه برای سیلزدگان استان سیستانوبلوچستان خبر میدهد. سعید متانی با اشاره به ارسال اقلام امدادی و غذایی از استانهای مختلف و سازمان امدادونجات برای مردم سیلزده استان سیستانوبلوچستان به صورت زمینی و همچنین در قالب پروازهای روزانه توضیح میدهد: «۱۶هزار و ۲۰۰ بسته غذایی ۷۲ ساعته، ۳هزار و ۲۰۰ دستگاه چادر، ۵هزار کیلوگرم نایلون پوششی، ۷هزار و ۹۸۰ تخته پتو، ۸هزار و ۲۹ بسته قند، ۱۴هزار و ۷۴۷ بسته شکر، یکهزار و ۴۰۰ بسته چای، ۵هزار و ۸۹۰ بسته غذایی یکماهه، ۱۳هزار و ۷۰۰ قوطی کنسرو و ۱۳هزار و ۵۵۵ کیلوگرم حبوبات برای توزیع میان سیلزدگان ۱۳ شهرستان استان سیستانوبلوچستان ارسال شده است.» توزیع بیش از 4هزار وعده غذای گرم بین مردم سیلزده از امروز
سجادی از داوطلبانی میگوید که شبانهروز برای مدیریت شرایط بحرانی مردم سیستان تلاش میکنند: «بیش از 750 داوطلب هلالاحمر در سیستان مشغول خدمترسانی به مردم هستند. چند ستاد اصلی و فرعی در مناطق مختلف استان راهاندازی شده است تا مسئولیت رسیدگی به بخشهای مختلف را مدیریت کنیم، مثل حوزههای ایرانشهر و چابهار و حوزه ستادی مرکزی زاهدان که مدیریت کلی ستادها را برعهده دارد.» او در واکنش به این مسأله که با گذشت پنج روز از سیل هنوز هستند روستاهایی که مسیرهای ارتباطیشان باز نشده و کمکهای امدادی را آنطور که باید دریافت نکردهاند، توضیح میدهد: «این موارد الان خیلی محدود است، مواردی که هنوز امدادی دریافته نکرده باشند، شاید در حد چند خانه در این روستاها باشد؛ آن هم در موقعیتی که مسیرهای ارتباطی به صورت کلی قابل رفتوآمد است، ولی خانههایی هستند که هنوز جلویشان را آب گرفته است و ساکنان نمیتوانند از خانه خارج شوند. این وضع را نمیتوان به صورت کلی به روستاهای درگیر سیل نسبت داد. درحال حاضر برق اکثر بخشها وصل است و با توجه به اینکه آب سیلاب چاههای کشاورزی مردم را پر کرده است، مشکل تأمین انرژی مناطق درگیر قطعی آب و گاز و تعمیر زیرساختها با ورود فرمانداریها و استانداریها درحال پیگیری است.»
سجادی عنوان میکند: «درحال حاضر مردم سیلزده در مضیقه جدی و بحرانی نیستند و ما خوشحالیم که خورشید را در آسمان سیستانوبلوچستان میبینیم. جمعیت هلالاحمر هر کاری از دستش بربیاید، با توجه به شرایط آبوهوایی و امکانات موجود برای مردم سیلزده انجام میدهد و خدمترسانی به این عزیزان ادامه دارد.» او با بیان اینکه همه چیز را نباید از جمعیت هلالاحمر انتظار داشت، میگوید: «مثلا ما وظیفه رسیدگی به تأمین آب و غذا برای مردم آسیبدیده را داریم و بطریهای آب را توزیع میکنیم، اما مردم این روستاها به تانکر آب نیاز دارند. بهطورکلی رسیدگی زیرساختی و برآورد خسارتها به زمان نیاز دارد. داوطلبان درحال حاضر مشغول این کار هستند؛ آنها خانهبهخانه نیازهای مردم سیلزده را بررسی و ارزیابی میکنند و در ستادها مدیریت امدادرسانیها و توزیع اقلام صورت میگیرد. الان شرایط به گونهای است که ما خودمان منتظریم کسی بیاید و بگوید به ما امدادرسانی نشده است. همه با هم در کنار مردم سیستان هستیم و مثل سیلهایی که پیشتر اتفاق افتاد، فرآیندهای امدادرسانی پلهپله پیش میرود تا مردم به زندگی عادی بازگردند؛ داوطلبان هلالاحمر از امروز 4هزار و 500 وعده غذای گرم در چابهار، نیکشهر و قصرقند و 4هزار وعده غذا در دلگان و ایرانشهر به صورت روزانه توزیع میکنند. هلالاحمر همیشه آماده
در حالی که آب در برخی از شهرهای استان سیستان و بلوچستان فرونشسته، اما دشتیاری، اورک و بنت هنوز کاملا از حصار آب رهایی نیافتهاند. مردم روستاهای جنوبیترین قسمت سیستانوبلوچستان همچنان در محاصره آبهایی قرار دارند که راه فرار به سمت دریا را پیدا نکردهاند. اما هلالاحمریها در صف اول امدادرسانی هستند؛ عکسهایی که از سیستان و سیل این روزهایش منتشر شده، گواه این موضوع است. با وجود این سیل عظیم و گسترده آمار تلفات همچنان پایین است، این موضوع را رسول راشکی با اطمینان اعلام میکند و میگوید اقدامات بهموقع و هشدارهایی که از قبل به مردم در روستاها از سوی هلالاحمر داده شد، دلیلی است که سبب کاهش آمار فوتیها به حساب میآید.
این روزها پس از صدای شرشر باران صدای بالگردها بیشتر از هر صدای دیگری در آسمان سیستانوبلوچستان شنیده میشود؛ چراکه تنها راه رسیدن به برخی از روستاها بالگرد است. باران پلها و جادهها را تخریب کرده و به گفته مدیرعامل جمعیت هلالاحمر بستهبودن راهها سبب شده است که به برخی از روستاها دسترسی وجود نداشته باشد. او توضیح میدهد که به دلیل شرایط جوی حتی بالگردها هم نمیتوانستند از زمین بلندشوند و با کاهش باران بالگردها در آسمان به حرکت درآمدهاند، پروازها بیشتر به سمت کنارک و چابهار انجام میشود و تلاش شده است غذا و آب آشامیدنی به مردمی که در این منطقه زندگی میکنند، رسانده شود. ارزیابی وضع مردم سیلزده 378 روستا تا ظهر دیروز
با همه تلاشی که نیروهای هلالاحمر انجام میدهند، اما برخی از راهها هنوز مسدود هستند و پرواز بالگردها بر فراز آسمان برای شناسایی و رصد وضع مردمی است که در این مناطق زندگیمیکنند. راشکی میگوید: «تا ظهر روز چهارشنبه هلالاحمر تلاش کرد به مردم 378 روستا امدادرسانی کند که 9هزار و 744 خانوار و بیش از 40هزار نفر را شامل میشود. با وجود آنکه هوا راه را برای پرواز بالگردها بسته بود، اما خلبانهای کارکشته هلالاحمر در این چند روز همه تلاششان را کردند تا مردم روستاها در سختی نمانند، 51 سورتی پرواز بالگردهای هلالاحمر شاهد این مدعاست. هر بار در پرواز بالگردها به چند روستایی که در میان آبها گرفتار شده بودند، سرکشی و بستههای آب معدنی و غذا بین مردم توزیع میشود.
مردم روستاهای هلالاحمر زخم دیدهاند و هلالاحمر تمام تلاش خود را میکند تا زخم مردم را تا حدودی التیام بخشد. به گفته مدیرکل جمعیت هلالاحمر وقتی این زخمها التیام پیدا میکند که مردم حضور نیروهای امدادی را در کنار خود احساس کنند، بدانند تنها نیستند و پابهپای آنها در مشکلاتشان کنارشان هستیم. وی میگوید: «سیل بسیاری از خانهها را از بین برده است و ناچار شدیم اسکانهای موقت برای مردم برپا کنیم تا بیش از این سرما و باران آنها را اذیت نکند. تاکنون 977 تخته چادر بین مردم توزیع شده است.» امدادگرانی که غم همسایه را میخورند کار امداد وقتی سختتر میشود که همسایه و هممحلهایات گرفتار باشد، آنوقت غصهات دوچندان میشود، هم باید کمک کرد و هم به خاطر مردمی که گرفتار شدند، غصه خورد. درد ابراهیم بلیده، امدادگر هلالاحمر نیز دوچندان است؛ زیرا وقتی میبیند همروستاییهایش تمام زندگیشان را از دست دادهاند، در خلوت خودش برایشان اشک میریزد. بلیده میگوید: «مهمترین سدی که این روزها مانع کار ما شده است، مسدودشدن راههاست؛ همه راهها بسته شدهاند و نمیتوانیم به روستاهای منطقه بنیت دسترسی پیدا کنیم. برخی جاها فقط با بالگرد قابل دسترسی است و هنوز هم جاهایی هست که نتوانستیم به آنجا راه پیدا کنیم.»
شرایط مردم اسفبار است؛ بیشتر روستاییان همه خانه و زندگی خود را از دست دادهاند. بلیده اینها را که میگوید، غصه در صدایش موج میزند و با بغض ادامه میدهد: «مردم این منطقه خیلی فقیرند، در خانههایشان جز چند زیلو و یک چراغ و تلویزیون بیشتر دیده نمیشود اما همینها را هم سیل از مردم گرفته است و حالا خودشان ماندهاند و لباس تنشان. پس از آنکه سیل کاملا از این منطقه خارج شد، باید فکری به حال وضع زندگی مردم کرد تا بتوانند دوباره زندگی کنند. بچهها بیشترین آسیب را در این سیل دیدهاند. دیدن اشک مادر و غصه پدر بزرگترین ضربهای است که به این بچهها وارد شده است.» بلیده تلاش میکند اگر در هنگام امدادرسانی با کودکی مواجه شود، محبت بیشتری نثار او کند. او نگران روستاهایی است که هنوز بالگرد به آنها نرسیده است؛ زیرا به گفته او، بیشتر راهها در جنوب سیستانوبلوچستان کوهستانی است و راه ارتباطی برخی از این روستاها پلهایی بوده است که آب آنها را با خود برده است، هرچند که بیشتر راهها بازگشایی شده، اما هنوز هم روستاهایی از منطقه بنت وجود دارد که راههای ارتباطی آن بازگشایی نشده است.