روزنامه آفتاب یزد
1398/10/30
فاجعه پلاسکو؛ سه سال گذشت اما در بر همان پاشنه قبل میچرخد
آفتاب یزد- گروه گزارش: ساختمان پلاسکو هم در آغاز و هم در پایان خود تاریخساز بود. در ابتدا نماد تهران جدید و معماری مدرن در پایتخت بود اما در زمان فروپاشی نمادی از بیتوجهی به ایمنی شهری و یادآور آتش و آتشسوزی در ایران شده است. این ساختمان تجاری در ضلع شمال شرقی چهارراه استانبول تهران قرار داشت و از آن بهعنوان اولین ساختمان بلندمرتبه و مدرن خاورمیانه یاد میشد. این ساختمان ۱۷ طبقه با اسکلتِ فلزی که در سال ۱۳۴۱ افتتاحشده بود و با ارتفاع ۴۲ متر در آن زمان بلندترین ساختمان تهران بود تا اینکه در سال ۱۳۴۲ ساختمان فعلی بورس تهران با ارتفاع ۶۸ متر عنوان بلندترین ساختمان پایتخت را از پلاسکو گرفت. این برج اولین ساختمان با اسکلت فلزی در تهران بود و دومین ساختمان بلندی که در آن آسانسور وجود داشت. از نمای سپید و قرمز سالهای اولیه برج پلاسکو و مجسمه عظیم «کانادا درای» نارنجی که برای تبلیغ روی برج پلاسکو نصبکرده بودند، در سالههای آخر فقط قطعات فلزی منظمیباقیمانده بود که ازیکطرف نمای برج بیرون زده بود. با اینحال، ساختمان پلاسکو هنوز تا فاصله قابلتوجهی از هر طرف، کاملاً دیده میشد. اما 3 سال پیش اولین نماد تهران جدید در آتش بی توجهی مسئولان به ایمنی ساختمانها سوخت و افراد زیادی قربانی عدم مدیریت مسئولان شدند، این در حالی است که پلاسکو در مجاورت چندین ایستگاه آتشنشانی مهم تهران بود و آتش نشانها به خیلی زود خودشان را به محل حریق رساندند، از طرف دیگر شروع آتشسوزی در ساعت کم تردد بود که چنین فاجعه ای رقم خورد، اگر در زمان پر تردد این اتفاق رخ میداد معلوم نبود چند نفر قربانی خواهد داشت! با این حال تعداد ساختمانهای غیر ایمنتر از پلاسکو در همه شهرهای ایران بسیار زیاد است اما همچنان مورد بی اعتنایی قرار میگیرند.> در آخرین روز دی ماه سال 95 چه گذشت؟
آخرین روز دی ماه سال 95 یکی از بزرگ ترین و تلخ ترین حوادث کشورمان رقم خورد. حوالی ظهر بود که خبری منتشر شد، خبری کوتاه اما جانسوز؛ پلاسکو آتش گرفته بود و شعلههای آتش در این ساختمان تجاری زبانه میکشید. خیلی زود آتش نشانها شروع به فعالیت کردند تا بلکه بتوانند آتش را خاموش کنند یا دست کم کسبه پلاسکو را از آن مهلکه نجات دهند.
چند ساعت تلاشها ادامه داشت و کم کم دود سیاه فضای اطراف را پر کرد؛ خیلی از کسبه بیرون آمده بودند و
آتش نشانها هنوز هم داخل این ساختمان عظیم که قدمتی
تاریخی داشت مشغول بودند. هر کسی چیزی میگفت و برخی هم با ساختمان نیم سوخته پلاسکو عکس سلفی میگرفتند تا این لحظه تاریخی را ثبت کنند. جمعیت زیادی در اطراف پلاسکو حضور پیدا کرده بودند و همگی امید داشتند که پلاسکو در نهایت نجات پیدا خواهد کرد اما در کمال تعجب به یکباره همه چیز تمام شد. صدای انفجار مهیبی به گوش رسید و بعد از آن ساختمان پلاسکو پیش چشم همه حاضران در صحنه، فرو ریخت و تمام افرادی که در ساختمان بودند را بلعید. هیچکس باورش نمیشد که چه اتفاقی افتاده است. لحظه عجیبی بود، دود همه جا را فرا گرفته بود اما همان لحظه آتش نشانها خودشان را به آوار فروریخته از ساختمان پلاسکو رساندند و با ترس و فریاد، آوارها را بر میداشتند، هر کسی چیزی میگفت، داد میزد و کسی را صدا میکرد. خیلی زود متوجه شدیم آتش نشانهای زیادی زیر ساختمان پلاسکو مدفون شدند و این یکی از سخت ترین لحظات تاریخی کشورمان به شمار میآید.
آن روز علاوه بر حاضرین در صحنه، افرادی هم که پای رسانه ملی نشسته بودند تلاش آتش نشانان برای فرونشاندن آتش در ساختمان پلاسکو را میدیدند؛ حتی تماشاچیان رسانه ملی هم لحظه هولناک فروریختن پلاسکو را دیدند آن زمانی که گزارشگر شبکه خبر با حیرت به پشت سرش نگاه کرد و گفت:« پلاسکو فرو ریخت! اما خیلیها هنوز در آن ساختمان بودند!» بهت و حیرت و البته ترس در چهره آن گزارشگر هم هویدا بود؛ در نهایت ساختمان پلاسکو در مقابل هزاران چشم و دوربین فروریخت تا دردناک ترین و سخت ترین حادثه سالهای اخیر رقم بخورد. حادثهای که حالا و با گذشت 3 سال از وقوع آن هنوز هم سر زبانهاست و آنهایی که از خیابان جمهوری عبور میکنند با دیدن جای خالی پلاسکو، به یاد 16آتشنشان فداکاری میافتند که در این حادثه به شهادت رسیدند. تاکنون در گزارشهای منتشرشده از حادثه پلاسکو و بررسی ابعاد مختلف این حادثه، تنها بخش کوچکی از رشادت و جانفشانی آتش نشانان شهید این حادثه به تصویر کشیده شده است و به جرات میتوان گفت قلم هم مانند زبان از نوشتن آن همه رشادت قاصر است. همه کسانی که در صحنه حادثه حضور داشتند و یا پای تلویزیون نشسته و اخبار مربوط به حادثه را پیگیری میکردند، دیدند که درست زمانی که آتش خاموش شده بود و فقط دود سیاهی به چشم میخورد، آتش سوزی دوباره شروع شد و ناگهان ساختمان فروریخت. آوار برداری از این ساختمان فرو ریخته به دلیل شعلههای آتش در زیر آوار و دمای وحشتناک آن یکی از سخت ترین
عملیات آواربرداری در کشور لقب گرفت و در نهایت با
پیدا شدن پیکرهای قربانیان، پس از گذشت 9 روز عملیات آوار برداری پایان یافت اما چه کسی میداند تمام آن 9 روز در
دل آتش نشانانی که پیکر برادران، دوستان و همکاران خود را از زیر آوار بیرون میآوردند چه گذشت؟ 9 روز فقط فریاد شنیدیم و ضجه دیدیم؛ 9 روز ثانیه به ثانیه امید داشتیم که شاید کسی زنده از زیر آوار بیرون بیاید، 9 روز خانوادههای جانباختگان تمام لحظاتشان را در کنار آوارهای ساختمان پلاسکو گذراندند تا شاید نشانی از زنده بودن عزیزشان پیدا کنند، 9 روزی که برای همه مردم ایران 9 سال طول کشید اما در نهایت پیکر 16 آتش نشان و 6 کسبه پلاسکو پیدا شد و چیزی جز خاکستر و آوار از پلاسکو بر جا نماند. بعد از این حادثه ناگوار بود که مسئولین متوجه کمبود وسایل و تجهیزات آتشنشانی شدند اما این موضوع بعد از مدتی باز هم به فراموشی سپرده شد و باز هم در بر همان پاشنه میچرخد، همچنان آتش نشانها با کمبود تجهیزات مواجه هستند و چندین ساختمان نا ایمن در تهران وجود دارد که هر لحظه امکان دارد حادثه ای مثل پلاسکو را رقم بزنند، علاوه بر اینها علی رغم وعدههای مسئولین هنوز پلاسکوی جدید ساخته نشده است و معلوم نیست کسبه قبلی پلاسکو این روزها در چه شرایطی به سر میبرند.
> گزارش ملی پلاسکو
۹ روز پس از حادثه پلاسکو و با بالا گرفتن بحثها وجدلها بر سر دلایل وقوع این حادثه، حسن روحانی، رئیسجمهور کشورمان هیئتی را مسئول بررسی علل این حادثه کرد. برای تهیه گزارش این هیئت ۶ کمیته تخصصی و یک کمیته مشترک تشکیل شد. گزارش ظرف دو ماه با همکاری ۱۴۷ نفر از کارشناسان و پس از تحقیقات فراوان فراهم شد و این هیئت فروریختن ساختمان پلاسکو را نمادی از قصور و ناکارآمدی بسیاری از دستگاهها اعلام کرد؛ قصور و کاستیهایی که به گفته رئیس این هیئت، چندین دهه روی یکدیگر انباشتهشده بود. محمدتقی احمدی، بر اساس گزارش این هیئت، تشکیل نشدن تیم ایمنی در ساختار فرماندهی حادثه ضعف اساسی قبل از ریزش ساختمان معرفیشده است. این گزارش کوتاهی شهرداری تهران در اجرای کامل و بهموقع بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری و تبصره آن و قصور مالک را تایید کرد. با این حال اقبال شاکری رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران، ۱۷ فروردین ۱۳۹۶ در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا در انتقاد از این گزارش گفت: «به نظرم اینیک گزارش در سطح ملی نبود و انتظار بیشتری از این کمیته داشتیم.»
علت اصلی آتشسوزی ساختمان پلاسکو اتصال برق (و احتمالاً نشت همزمان گاز از کپسول گاز) اعلام شد، علت گسترش آتشسوزی وجود مقادیر فوقالعاده زیاد پارچه در ساختمان، ارتباط کامل بین فضاها از طریق سقفهای کاذب، پلکان و شفت تاسیسات و گسترش آتش از طریق این فضاها، نبود هرگونه فضا بندی و جداسازی مقاوم در برابر آتش درون و در بین طبقات ساختمان، نبود پلکان اضطراری و وجود اشکال در پلکان و عدم انطباق راه خروج با طراحی صحیح و برابر با اصول ایمنی در برابر آتش، عدم وجود سیستم بارنده خودکار (اسپرینکلر) در ساختمان، مشکلات فنی
لولههای قائم آتشنشانی و
عدم تعمیر و نگهداری صحیح از آنها در دوران بهرهبرداری، نبودن یک سیستم گرمایشی استاندارد و وجود تعداد زیادی کپسولهای گاز پیکنیکی و نیز وجود موانع زیادی برای فعالیت آتشنشانان عنوانشده که سرعت عمل
آتش نشانها را کاهش داده است، نتیجه بررسیهای فنی در زمینه علت ریزش ساختمان فقط آتشسوزی اعلام شد و هرگونه فرضیهای مبنی بر وقوع انفجار یا وجود مواد قابلانفجار در هر سطحی رد شد.
> از وعدهها تا جدلها
ساخت پلاسکوی جدید از مهر 97 آغاز شد و در پی آن سعیدی کیا رئیس وقت بنیاد مستضعفان در تاریخ 29 دی ماه سال 97 در مراسم تجلیل از طراحان ساختمان پلاسکوی نو گفته بود:
« از مهر ۹۷ به دلیل دارا بودن مجوز ساخت، کار را شروع کردیم
اما پروانه نداشتیم و تلاش میکنیم تا مهر ۹۹ پلاسکوی جدید ساخته شود.» او با بیان اینکه قوه قضائیه اعلام کرده است که در این ماجرا ۱۴ دستگاه ذیمدخل هستند، گفت: «بنیاد معطل هیچ چیز نشده است و کار را با قوت ادامه میدهد تا پلاسکوی نو به عنوان ساختمانی فاخر ساخته شود.»
هرچند رئیس وقت بنیاد مستضعفان وعدههایی در خصوص ساخت دو ساله پلاسکو داده بود اما در این میان وقفههایی در کار پیش آمد و باعث شد در برخی برههها کار ساخت پلاسکوی جدید بخوابد. این وقفهها هر بار با پادرمیانی برخی مدیران و با صدور برخی دستورات مکتوب و شفاهی از بین میرفت و کار ساخت رونق میگرفت.
وقفهها ادامه داشت تا اینکه در تاریخ 2 آبان سال جاری پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفان به محل ساخت پلاسکو رفت و در جمع خبرنگاران گفت: «در موعدی برای بازدید به همراه پیمانکار و مشاور و معاون شهردار آمدیم که اسکلت طبقه هفتم هم نصب شده است یعنی پنج طبقه منفی و 2 طبقه روی زمین. کار ساخت پلاسکو از این پس سرعت بیشتری پیدا خواهد کرد و تمام سفارشات مربوط به ستونها و تیرهای اسکلت داده شده و تا پایان بهمن ماه کل اسکلت پلاسکو یعنی کل 20 طبقه ساخته و نصب خواهد شد. فکر میکنم با تلاشی که همکارانم دارند و تامین همه منابع مالی هم شده نیمه دوم سال آینده آن طور که قول داده شده پروژه به بهره برداری برسد. ما با مجوز شهرداری در حال انجام اقداماتمان هستیم و مجوز شورای عالی شهرسازی و معماری را هم داریم و در هیات دولت و استانداری هم تمام مراحل لازم برای ساخت طی شده است.»
وی در پاسخ به اینکه چرا تا امروز جواز صادر نشده است گفته بود: «علت اینکه تا امروز جوازی صادر نشده است این است که طراحی کامل نشده است اما امروز همه نقشهها به شهرداری داده شده و ما هم درخواست کردیم همه سختگیریهای لازم را داشته باشند زیرا پلاسکو قرار است از نظر فنی و طراحی به یک الگو تبدیل شود. اگر هم مطلبی باشد بین ما و شهرداری است و قابل حل است و ما ارتباط گستردهای با شهرداری داریم و همه مشکلات را با شهرداری حل خواهیم کرد و اختلاف ملکی ما با شهرداری اصلا عدد قابل توجهی نیست.»
اما عبدالرضا گلپایگانی معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران هم در حاشیه همان بازدید در جمع خبرنگاران و در پاسخ به سوالی در خصوص تامین پارکینگ در ساختمان پلاسکو گفته بود: «براساس مصوبه شورای عالی معماری و شهرسازی ساختمانها برای ساخت و اخذ پروانه موظف به تامین پارکینگ هستند. در خصوص ساختمان پلاسکو به جهت محل قرار گیری و همچنین شرایط ساختمان امکان ساخت پارکینگ در محل وجود نداشته است. از همین رو مقرر شده است تا الزام به ساخت پارکینگ در محل برداشته شده و به جای آن تامین پارکینگ در محلی نزدیک به ساختمان انجام گیرد.»
یکی از خبرنگاران از وی پرسید آیا پاساژ پروانه و پارکینگ طبقاتی پروانه جزو گزینههای تامین پارکینگ پلاسکو محسوب میشود یا خیر؟ و او در جواب گفته بود:« یکی از مکانهای مورد نظر همین پارکینگ پروانه است البته هنوز توافق صورت نگرفته و مکانهای دیگری هم در دست بررسی قرار دارد.»
تقریبا میتوان گفت که دعوای بین شهرداری و بنیاد مستضعفان از همین جا آغاز شد به طوری که در تاریخ 6 آذر ماه اخباری درخصوص توقف فعالیت برای ساخت ساختمان پلاسکو به گوش رسید و در پی آن شهسواری مدیرعامل هلدینگ عمرانی بنیاد مستضعفان گفت: «از روز چهارشنبه هفته گذشته از سوی یکی از نواحی شهرداری منطقه 12 مامورانی به کارگاه ساختمانی پلاسکو مراجعه کردند و مدعی شدند کار ساخت و ساز باید متوقف شود. روز گذشته نامهای به دست ما رسید که در آن اشاره شده بود باید هرچه سریعتر ساخت و ساز در پلاسکو متوقف شود و سرانجام امروز ماشینآلاتی از سوی شهرداری به جلوی درب کارگاه آورده شد تا روند فعالیت کارگاهی ما متوقف شود. این اتفاقات در حالی رخ میدهد که در بازدید مشترک فتاح رئیس بنیاد مستضعفان و گلپایگانی معاون شهردار تهران توافقاتی شده بود که کار ساخت پلاسکو ادامه پیدا کند و بعد به صورت همزمان الزامات قانونی آن انجام پذیرد.»
شهسواری همچنین خاطرنشان کرد: «اینکه قرار باشد کاری که با زحمت شروع شده و در حال انجام است به این شکل متوقف شود، باعث میشود حقوق کسبه پلاسکو ضایع شود. در صورتجلسهای که در استانداری تهران در مرداد سال 97 تصویب و به امضا رسید و آقایان مسئول در آن زمان آن صورت جلسه را امضا کرده بودند، قرار بود جواز ساخت به صورت رایگان در اختیار بنیاد قرار گیرد، اما امروز آقایان حرف از پرداخت عوارض میزنند و این در حالی است که بنیاد با این فرض کار ساخت پلاسکو را آغاز کرد که قرار نباشد برای اخذ جواز ساخت پولی بپردازد.اگر قرار باشد بنیاد در این مرحله 200 تا 300 میلیارد تومان برای حقوق مکتسبه و اخذ جواز پول بپردازد حتما دیگر ساخت پلاسکو از عهدهاش خارج خواهد شد.این در حالی است که آقایان پیش از این میگفتند نیازی به ساخت پارکینگ در ساختمان پلاسکو وجود ندارد، اما امروز بحث از پارکینگ و بحث از عوارض مطرح میکنند که اینها هیچکدام در توافقات اولیه مطرح نشده بود.»
بعد از آن بارها شاهد جَدَل میان بنیاد مستضعفان و شهرداری تهران بر سر ساخت ساختمان پلاسکو بودیم، مسئولان بنیاد مستضعفان برای ساخت پلاسکو حرف از هماهنگی کامل با شهرداری تهران میزدند اما شهردار منطقه 12 معتقد بود بنیاد مستضعفان الزامات قانونی را رعایت نکرده و حتی نقشه مشخصی هم برای ساخت ندارند. با بالا گرفتن این دعوا شورای شهر وارد عمل شد و در جلسه تعیین تکلیف ساختمان پلاسکو که در صحن علنی شورا با حضور نمایندگان بنیاد مستضعفان، نمایندگان پلاسکو، استانداری تهران، معاونت شهرسازی شورای شهر تهران و مدیران شهری و شهردار منطقه ۱۲ برگزار شد مصوب شد که ساخت دوباره پلاسکو با ضوابط قانونی ادامه پیدا کند. شنیدهها حاکی از آن است که در این جلسه که کمتر گزارشی از آن به بیرون درز پیدا کرده است زهرا نژادبهرام، عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران و رئیس کمیته شهرسازی گفته است:«یک موضوع قابل حل تبدیل به عارضهای اجتماعی شده که با درایت معاونت شهرسازی شهرداری قابل حل است.» و قرار بر این شد که مسائل صدور پروانه در اسرع وقت پیگیری شده و مسائلی نظیر پارکینگ و عوارض، فی مابین بنیاد و شهرداری در جلسهای با سرعت حل و فصل شود و شورا در جلساتی با حضورهاشمیرئیس شورا و شهردار تهران، هماهنگیهای لازم را انجام دهد.
> چرا اطلاعات پلاسکو
به شهرداری ارائه نمیشود؟
با همه این اوصاف همچنان جدلها ادامه دارد تا جایی که روز گذشته رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران تاکید کرد: «شهرداری تهران برای صدور پروانه ساختمان جدید پلاسکو نیاز به دریافت اطلاعات کامل پروژه دارد.»
محمد سالاری در جلسه امروز شورای شهر تهران در تذکر پیش از دستور خود با اشاره به گذشت ۳ سال از وقوع حادثه غمانگیز پلاسکو گفت: «باعث تاسف است که بعد از گذشت
۳ سال از چنین حادثهای که تمام سطوح تصمیمگیری به آن
ورود داشتند و وعدههایی برای همراهی دادند تا ساختمانی مبتنی بر تمام استانداردهای ایمنی، شهرسازی و معماری به جای پلاسکو ساخته شود، هنوز این اتفاق نیفتاده است که البته مدیریت شهری تهران کارنامه قابل قبولی در این خصوص دارد. شورای شهر و شهرداری تهران حداکثر همکاری لازم را برای اینکه پرونده به کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی شهرسازی و معماری برود، داشته و شهرداری منطقه ۱۲ علی رغم اینکه هنوز نقشههای کامل مربوط به این ساختمان از سوی مالک پروژه ارائه نشده برای فرایند گودبرداری و مقاومسازی جدارههای گود و حتی ایجاد بخشی از اسکلت آن اجازه داده است، اما واقعیت این است که این ساختمان نباید بیش از این بدون مجوز ساخته شود و ساختمانی که قرار بود همه اصول شهرسازی و معماری و قانون در آن رعایت شود تاکنون بدون پروانه پیشرفته است و در اینجا نه تنها شهرداری تهران قصوری نداشته بلکه مکاتبات بسیار زیادی انجام داده است اما هنوز اطلاعات لازم از جمله اطلاعات مربوط به حقوق مکتسبه این ملک از سوی مالک پروژه به شهرداری تهران ارائه نشده است. کمیسیون شهرسازی و معماری نیز جلساتی را در این خصوص برگزار کرده و امیدواریم شاهد انجام تعهدات بنیاد مستضعفان باشیم.»
سالاری با اشاره به اظهارات مالک پلاسکو مبنی بر عدم پرداخت
عوارض به شهرداری، اظهار داشت: «پرداخت عوارض
جزو تعهدات مالک پروژه است و اگر قانون اجازه دهد، شورای شهر در این خصوص تخفیفاتی ارائه خواهد داد اما تا جایی که ما بررسی کردیم بر اساس رای هیات عمومیدیوان عدالت اداری در پرونده مشابه، شورای شهر نیز امکان بخشودگی عوارض را ندارد، مگر اینکه راهکار قانونی دیگری ارائه شود. در هر صورت اکنون کار احداث ساختمان جدید پلاسکو پیش نمیرود و صرفا در طبقات تحتانی اقدامات مقاومسازی را انجام میدهند و شهرداری تهران برای صدور پروانه نیاز به اطلاعات کامل دارد و در آخرین جلسه مشترک کمیسیون شهرسازی و معماری، شهرداری تهران و بنیاد مستضعفان قرار شد، اطلاعات ارائه شود و امیدوارم این موضوع پیگیری شود تا شاهد سرعت در احداث این ساختمان باشیم.»
> دری که هنوز بر همان پاشنه میچرخد
همان روزهای اول بعد از حادثه پلاسکو گفتند که این ساختمان از ۲۱ سال پیش تاکنون نزدیک به ۴۰بار اخطار گرفته اما توجهی به اعلام خطرها نشده که نتیجه اش شد جانباختن و شهادت ۱۶ آتش نشان. حالا علاالدین ، پایتخت، آلومینیوم و... ماندهاند بی آنکه قانونی صریح برای برخورد با آنها وجود داشته باشد.
به گزارش ایسنا، مهندس محمود قدیری معاون پیشگیری سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران روز گذشته درباره ایمنی ساختمانها در شهر تهران و خلا قانونی برای الزام افراد به رعایت ایمنی در شهر، اظهار کرد: «بر اساس مصوبه شورای شهر که از سال گذشته برای طرح نظام بازرسی تصویب شد تاکنون ۳۴ هزار ساختمان ناایمن شناسایی شدهاند اما هر چه پیش میرویم و تعداد بازدیدها افزایش مییابد این تعداد هم بیشتر میشود. عجیب است که از این تعداد تاکنون حدود ۲۰۰ ساختمان ایمن سازیهای لازم را به صورت کامل انجام دادهاند.» به گفته وی از ۳۴ هزار ساختمان ناایمن شناسایی شده، بیش از ۵۰ درصد ساختمانها خط قرمزها را زیر پا گذاشتهاند و وضعیت بسیار ناایمنی دارند.
او با بیان اینکه در زمینه برخورد با ساختمانهای نا ایمن و الزام مردم برای اجرای قانون خلا قانونی وجود دارد، گفت: «در حال حاضر حدود پنج سال است که به این قانون رسیدگی نشده است این در حالی است که باید تا به حال این قانون به محلس رفته و تصویب شده باشد. طی این قانون مرجع رسمیکشور باید تایید کند که عدم رعایت تمهیدات ایمنی یک جرم است و جریمه دارد؛ این قانون در اکثر کشورهای پیشرفته هم وجود دارد، اما متاسفانه تا به حال در کشور ما محقق نشده است. نبود این قانون زمانی احساس میشود که میبینیم پس از وقوع حادثه و جانباختن فرد یا افرادی، کسی که تمهیدات ایمنی را رعایت نکرده است محکوم میشود، این در حالی است که این محکومیت جبران کننده حادثه نیست.»
قدیری با تاکید بر این موضوع که پلاسکو درسهای بسیار زیادی با خود به همراه داشت،گفت: « از سال ۷۴ تقریبا ۳۰ تا ۴۰ بار برای پلاسکو اخطار صادر شده بود، اگر آن زمان الزام قانونی وجود داشت مطمئنا این حادثه رخ نمیداد. اگر دستگاههای آبپاش در آن ساختمان وجود داشت، جعبه آتش نشانی سالم بود یا... حادثه پلاسکو این چنین جبران ناپذیر نمیشد. اصطلاحی تحت عنوان مرزبندی حریق وجود دارد که راهکاری ساده است ؛ کافیست دیوار تا سقف برسد تا از گسترش آتش در طبقات جلوگیری شود، این در حالی است که امروزه سقفهای کاذب در مجتمعهای تجاری بسیار وجود دارد و همین موضوع موجب میشود که حریق به سرعت به واحدهای دیگر سرایت کند. در پلاسکو هم اتفاقی مشابه رخ داد. متاسفانه به دلیل وجود این خلا قانونی هنوز ساختمان آلومینیوم، علاالدین و... به طور کامل ایمن سازی نشدهاند، مجتمع بهار که مرکز فروش لباس کودک است هم هنوز به طور کامل ایمن سازی نشده است. مجتمع کامپیوتر پایتخت نیز ایمنی کافی ندارد؛ این ساختمان طی سال گذشته چند بار دچار آتش سوزی شده که اکثرا هم دلیلش اتصال برق آن است و آتشنشانی هم به آن هشدار داده است.» معاون پیشگیری سازمان آتش نشانی تهران معتقد است که قوانین قبل و بعد از پلاسکو تغییر خاصی نکرده است چرا که اگر همان قوانین پیشین هم در پلاسکو رعایت میشد فروریختن پلاسکو و شهادت ۱۶ تن از آتشنشانان اتفاق نمیافتاد. او همچنین در این زمینه اظهار کرد که به نظر میرسد در بحث فنی مشکلی وجود ندارد و مشکل آنها از آیین نامه فنی نیست، بلکه باید قانونی وجود داشته باشد که افراد را ملزم به اجرای قوانین کند.
قدیری با بیان اینکه آیین نامههایی مشابه هم برای سازندگان وجود دارد که متاسفانه برخی از سازندگان برای تامین منافع خود به اجرای آن تن نمیدهند، گفت: «برای مثال ساختمانهای نوساز جنوب شهر در واقع فرسودهساز هستند، چرا که برخی سازندگان برای کاهش قیمتها و افزایش سود در اجرای ایمنی سیمکشی و لولهکشی و... کم کاری میکنند. متاسفانه در مواردی میبینیم که قوانین ایمنی اصلا رعایت نمیشود و نظارت مناسبی هم وجود ندارد. حتی بعضی از ساختمانهای نوساز ایمنی کمتری نسبت به ساختمانهای قدیمیساز دارند. باید گفت که درصد بسیار بالایی از
ساختمانهای زیر شش طبقه مشمول ضوابط ایمنی
آتش نشانی نیستند و جالب است که بیش از ۸۰ درصد حریقهای
ساختمانی نیز در ساختمانهای زیر شش طبقه رخ میدهد چرا که واحدهای این ساختمانها مساحت کمیدارد و فاصله منابع حرارتی با منابع قابل اشتعال کم است؛ اکثر سیمکشیها هم درست نیست و از یک پریز چند انشعاب گرفتند. اگر حادثه دلخراش پلاسکو را در نظر نگیریم میتوان گفت تقریبا
صد درصد مرگ و میرها در آتشسوزی، در ساختمانهای زیر شش طبقه اتفاق میافتد، گرچه که به ظاهر آتشسوزی ساختمانهای بلندمرتبه حساسیت بیشتری دارد چون خاموش کردن آنها سخت است.» به گفته او میتوان گفت که هیچ کدام از ساختمانهای نوسازی که زیر شش طبقه هستند ایمنی کافی ندارند چرا که ضوابط آتشنشانی در آنها رعایت نشده است.
قدیری درباره تغییر فرهنگ ایمنی پس از پلاسکو گفت: «مردم از زمانی که پلاسکو اتفاق افتاد نگرش متفاوتی به آتشنشانی داشتند، اما این نگرش بیشتر عاطفی است تا اینکه باعث شود که آنها ضوابط را رعایت کنند. آتشنشانی واقعا از این بابت که مردم به نیروها بسیار لطف و محبت دارند انرژی میگیرد، اما چیزی که ما از مردم میخواهیم رعایت ضوابط و مقررات ایمنی است. اگر این موضوع رعایت شود هم آتشنشانها کمتر در معرض خطر قرار میگیرند و هم جان افراد بیشتر حفظ میشود. ما بعد از پلاسکو هم مصدوم و شهید داشته ایم. اگر ما در واقع برای جان آتش نشانان ارزش قائلیم باید ایمنی را بیشتر رعایت کنیم. امیدواریم خود ایمنی و خود امدادی افزایش پیدا کند.»
پلاسکو سوخت و افراد زیادی زیر آوارهای آن جان باختند. خیلی از کسبه پلاسکو از کار بیکار شدند و هنوز هم در شرایط بدی زندگی میکنند و کمتر توجهی به آنها میشود؛
کسبه ای که بارها تلاش کردیم با برخی از آنها گفت و گو کنیم اما مایل به این کار نبودند، با این حال هنوز هم ساختمانهایی هستند که با رسیدگی به آنها میتوان از فجایع برگ تر جلوگیری کرد اما باز هم مسئولان نسبت به آنها
بی اعتنا هستند و این رویه همچنان ادامه دارد.
سایر اخبار این روزنامه
فاجعه پلاسکو؛ سه سال گذشت اما در بر همان پاشنه قبل میچرخد
استقلالی که وکیل بتواند با آن به «حقوق شهروندان» تجاوز کند منفور است
عوارض دوبرابری ساخت وساز و مالیات بر خانههای خالی،صعود وحشتناک قیمتها را به دنبال دارد
فقط عکس؟!
آمریکا توان پاسخ به حمله موشکی ایران را نداشت
ترفندی برای فریب کاندیداها
ماهواره ظفر با پیام ایرانی ها به فضا می رود
گزارش آفتاب یزد از تشویش اذهان عمومی در یک برنامه زنده با عناوینی بدون معیارهای کارشناسی
عقبنشینی تلویزیون؛ فشار دولت یا افکار عمومی؟!
لیستهای انتخاباتی اصولگرایان در راه است، آنها اصلاحطلبان را از پیش بازنده میدانند
اقدام تلویزیون کافی نیست
وقتی کارگردان و گریمور کارشان را بلدند
باشد که سیل بهانه ای شود....
ماهواره ظفر با پیام ایرانی ها به فضا می رود
ماجرای عوارض ساخت وساز در تهران
رقابت میان خودشان است