روزنامه ایران
1398/11/07
گام اول از زنجیره اقدامات شفافساز
قاسم میرزایی نیکونماینده مجلس
طرح «شفافسازی منابع مالی نامزدها» میتواند گام بسیار مهم و اساسی در پاک کردن دامان نهاد انتخابات ما از پدیده «پولهای کثیف» باشد. آلوده شدن فرآیند انتخابات به عنوان نماد و ستون اصلی مردمسالاری به پدیده شوم «پول کثیف» چیزی نیست که در کشور قابل کتمان باشد. حداقل در سطوح مختلف انتخاباتهای محلی مانند مجلس یا شوراهای اسلامی شهر و روستا میتوان نشانههای متعدد و واضحی از نفوذ منابع مالی دارای ابهام و اشکال را دید. این البته لزوماً به آن معنا نیست که نامزدهای انتخاباتی دانسته و از روی علم به این سمت کشیده میشوند، بلکه در موارد بسیار زیادی اساساً خود نامزد از نسبتی که این دست منابع مالی با هزینههای ستادیاش دارند، خبردار نمیشود. اما حتی این بی اطلاعی هم باعث نخواهد شد که تأثیر مخرب «پولهای کثیف» در تصمیمگیریها و برنامههای کلان ملی از بین برود. چرا که در حداقلیترین سطح ممکن، این پدیده خود را در سهمخواهی گروههایی که آن را در انتخابات هدایت میکنند، از صاحبان قدرت و افراد و جریانهای پیروز انتخابات نشان خواهد داد. همچنین امکان نفوذ صاحبان «پول کثیف» بر افراد دارای قدرت جهت تغییر مسیر برخی اقدامات، برنامهریزیها و تصمیمگیریها هم خطر دیگری است که زمینه جدی و زیادی برای تحقق در ساختار فعلی دارد.
در چنین شرایطی مجلس میکوشد که با تصویب طرحهایی نظیر آنچه اکنون برای شفاف شدن منابع مالی نامزدها با رأی مثبت نمایندگان مواجه شده، زمینههای این پدیده را از بین برده یا بکاهد. شفافیت در کنار موارد دیگری چون آزادی بیان و بحثهای ساختاری از پایههای اصلی جلوگیری از ایجاد و توسعه پدیده فساد است. تجربه حکمرانی در کل دنیا نیز حکایت از آن دارد که فقدان شفافیت همواره به معنی ایجاد و تقویت زمینههای بروز فساد است. اقدام اخیر مجلس هم درست در مسیر همین منطق و با هدف کاستن از همین زمینههاست. اقدامی که البته به نظر میرسد حتی به اندازه چندین سال دیرهنگام و با تأخیر هم باشد و همین تأخیر نیز تا همینجا آسیبهای زیادی را متوجه کشور ما کرده که بارها درباره آن سخن به میان آمده است.
اما درباره همین مصوبه مسأله این است که چقدر میتوان در صورت اجرایی شدن آن به پاک شدن دامن نهاد انتخابات از منابع مالی مشکوک امیدوار بود؟ برای پاسخ به این سؤال شاید در نگاه اول همین مصوبه کاملاً کافی به نظر برسد اما اندکی دقت نشان میدهد که ما برای رسیدن به یک وضعیت مطلوب در حوزه مبارزه با فساد نیازمند اقداماتی زنجیرهای و متصل به هم هستیم و کارهای موضعی و در حوزههای محدود همچنان امکان سوء استفاده را باز نگاه میدارد. به طور مثال در همین مصوبه اخیر مجلس گرچه در ظاهر همه چیز شفاف میشود اما باز هم مناطق غیرشفاف وجود دارد. به طور مثال با این مصوبه روشن میشود که کدام افراد به چه میزان کمک به ستادهای انتخاباتی میکنند و آن کمکها در کدام محل هزینه میشوند.
اما فرضاً اگر محل کسب منابع مالی فرد کمک کننده، نامشروع و غیرقانونی باشد چه چیزی توان تشخیص آن را دارد؟ این دست موارد همان جایی است که نیاز به شفافیت فراگیر را ضروری میکند. جایی که روشن میگردد برای حذف کامل پدیده فساد ما نیاز به قوانین فراگیرتر و جامعتری در کشور داریم. یا در مورد دیگری در این مصوبه بحث افکار عمومی و امکان دسترسی به اطلاعات ثبت شده در سامانه انتخابات وجود ندارد. چه کسی میتواند تضمین کند که بدون فراهم شدن این امکان برای افکار عمومی و رسانهها، امکان وقوع تخلف به طور کلی از بین میرود.
با این توضیحات مصوبه مجلس هر چند گامی کاملاً مثبت، سازنده و رو به جلو است اما نباید آن را نقطه نهایی اقدامات برای شفاف شدن منابع مالی نامزدها دانست و لازم است تا با نگاهی وسیعتر و بسیطتر به راهکارهای مبارزه با آسیب ناشی از عدم شفافیت منابع مالی نامزدها نگاه کرد.
سایر اخبار این روزنامه
عزاداری ایام فاطمیه در حسینیه امام خمینی(ره)
حضور۳۰ اثر در بخش رقابتی با ۲۲ نمایش
2 گل برای گل محمدی
تجارت خارجی 72 میلیارد دلاری
تحریف ظریف
مجلس پوپولیستی نتیجه فقدان نظام حزبی
واکنش رئیسجمهوری به یک بخشنامه
مالیات از سود سپرده بانکی و سهام منتفی شد
مرگ 2 هزار پرنده مهاجر در میانکاله
مجلس منابع مالی نامزدهای انتخابات را شفاف کرد
تعیین عیدی کارمندان
درباره یک بخشنامه
گام اول از زنجیره اقدامات شفافساز
عیدی پایان سال 12 میلیون ریال شد