روزنامه آفتاب یزد
1399/02/01
وکلای آمریکایی از چین برای جبران خسارت تریلیون دلاری همه‌گیری کرونا شکایت کردند، بریتانیا نیز از چنین طرحی استقبال کرده است سرانجام این شکایات به جایی می‌رسد؟
غرامت خواهی از سرزمین مادری کرونا؟آفتاب یزد- گروه سیاسی: ویروس کرونا درحالی در چین پا به جهان گذاشت که پیش از آن میان دولت چین و ایالات متحده روزهایی تیره و تار را سپری می‌کرد. دونالد ترامپ از روزهای ابتدایی که قدرت در کاخ سفید را در دست گرفت، بر این موضوع تاکید کرد که روابط تجاری این کشور با چین عادلانه نیست. اشاره او به تراز تجاری منفی میان دو کشور به ضرر آمریکا بود در واقع میزان واردات آمریکا از چین بیشتر از میزان صادراتش به این کشور است. در چنین وضعیتی کرونا با تبعات بسیار زیاد اقتصادی که بر جهان وارد کرده حالا اقتصاد آمریکا را هم تحت تاثیر قرار داده است و درحالی که ترامپ سه سال روی تقویت اقتصاد آمریکا کار کرد و میزان بیکاری در این کشور به کمترین حد خود رسیده بود حالا درست در زمانی که رئیس جمهور آمریکا نیاز به استفاده و بهره‌برداری از اقدامات خود داشت به یکباره اوضاع تغییر کرده است. حدود هشت ماه دیگر انتخابات حساس ریاست جمهوری در آمریکا برگزار خواهد شد.
انتخاباتی که همیشه اقتصاد در آن فاکتور بسیار مهمی بوده است و حالا ترامپ نیز قطعا
نگران این اوضاع خواهد بود. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا گفت که اگر چین با اطلاع قبلی مسئول شیوع ویروس کرونا بوده باشد باید با عواقب آن مواجه شود. ترامپ در کنفرانس خبری خود گفت: اگر این موضوع یک اشتباه بوده باشد، قابل قبول است. اما اگر آنها با علم قبلی مسئول {شیوع ویروس} بوده باشند، آنگاه مطمئناً عواقبی خواهد داشت. البته رئیس جمهوری آمریکا توضیح بیشتری درباره اقدامات احتمالی آمریکا ارائه نکرد. رئیس
جمهوری آمریکا گفت: اکنون سوال این است که آیا اتفاقی که درباره ویروس کرونا افتاد اشتباهی بود که از کنترل خارج شد یا {شیوع ویروس} از روی عمد رخ داد. ترامپ در ادامه طرح این سوال گفت: تفاوت بسیاری بین این دو وجود دارد. ترامپ که تحت فشار و انتقادات زیادی قرار دارد برای توجیه و نادیده گرفتن آمار بالای مرگ و میر در این کشور ادعا کرد که چین از نظر تعداد مرگ‌و میر ناشی از کرونا در ریف اول کشورهای جهان قرار دارد و تعداد فوتی‌ها در این کشور خیلی بیشتر از آمریکاست. این هشدارهای ترامپ درحالی است که رقبای او در حزب دموکرات اما فارغ از اینکه نقش چین در این ویروس چه بوده دونالد ترامپ را هدف قرار داده‌اند. در راس این رقبا جو بایدن است که با کنار کشیدن چهره‌هایی چون الیزابت وارن و برنی سندرز از شانس بالایی برخوردار است تا در ماه نوامبر مقابل ترامپ قرار گیرد. جو بایدن، نماینده حزب دموکرات در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا و رقیب دونالد ترامپ روز جمعه گفت که آمریکایی‌ها بهای ناتوانی رئیس جمهور این کشور در مقصر شناختن چین در خصوص شیوع ویروس کرونا را می‌پردازند. بایدن در یک پست ویدئویی آنلاین گفت:«حقیقت ناخوشایند این است که ترامپ آمریکا را در برابر این بیماری واگیردار آسیب پذیر کرد. او هشدارهای کارشناسان بهداشتی و سازمان‌های اطلاعاتی را نادیده گرفت و در عوض به رهبران چین اعتماد کرد.»
> شکایت وکلای آمریکایی از چین
در میانه این درگیری‌های سیاسی حالا پای یک موضوع حقوقی نیز در آمریکا باز شده است. وکلای آمریکایی در اقدامی حقوقی علیه چین خواستار جبران خسارتی "چند تریلیون دلاری" بر سر همه‌گیری کرونا شده و رهبران چین را به قصور در جلوگیری از انتشار این بیماری متهم کرده‌اند. این شکایت که هزاران شاکی از 40 کشور مختلف از جمله انگلیس و آمریکا دارد، ماه گذشته میلادی در فلوریدا ثبت شده است. روزنامه دیلی میل در این باره می‌نویسد:«پرونده دیگری نیز ماه جاری میلادی از طرف کارکنان درمانی به ثبت رسیده که چین را به احتکار ملزومات حیاتی پزشکی متهم می‌کند. این چالش‌های حقوقی که قرار است با شکایت دیگری از سوی وکلای حقوق بشر اسرائیل ادامه یابد، فشار را بر شی جینپینگ، رئیس جمهور چین برای پاسخگویی درباره اقدامات کشورش درخصوص کروناویروس افزایش داده است.» همچنین از سازمان ملل در خواست شده است که تحقیقاتی را درباره چگونگی گسترش کرونا در ووهان و سپس انتشار آن در سراسر جهان صورت دهد. به گفته کارشناسان، در صورتی که قصور یا غفلت چین در مقابله با انتشار کرونا ثابت شود، پیامدهایی بسیار منفی برای این کشور به دنبال خواهد داشت. پیش از این نیز «جیم بنکس» نماینده جمهوریخواه کنگره آمریکا، از وزارت امور خارجه این کشور و همچنین ویلیام بار، دادستان کل، خواست شکایتی بین‌المللی علیه چین به دلیل خسارت‌های وارده به کشورهای سراسر جهان با شیوع ویروس کرونا تنظیم کنند. بنکس که عضو کمیته سرویس‌های مسلح کنگره است در این خصوص مدعی شد تلاش‌های اولیه پکن برای پنهان ساختن شیوع ویروس کرونا در ووهان و انتشار اطلاعات نادرست درباره آن سبب شده است سایر کشور‌ها از اتخاذ اقداماتی که ممکن بود مانع انتشار ویروس شود بازداشته شوند. این نماینده کنگره آمریکا در بیانیه‌ای گفت: «اگر مقامات پکن از شیوع این بیماری دستپاچه نمی‌شدند و تلاش نمی‌کردند شیوع آن را پنهان کنند، جهان شاید شانس بیشتری برای آماده شدن جهت مواجهه با آن و یا حتی مهار آن در ووهان و یا چین را داشت. اما به جای آن حالا با یک شیوع جهانی مواجه هستیم.» این نماینده آمریکایی در ادامه با متهم ساختن چین نوشت: «چین مسئول بیشتر این‌هاست. جهان باید به جای تسلیم شدن در برابر تبلیغات چین، آنها را به خاطر سوءرفتار در این شیوع جهانی مقصر بداند، اگر سازمان ملل نتواند این کار را انجام دهد، به این ترتیب این سازمان هدف خود را کاملا گم کرده است.» این نماینده کنگره با تنظیم نامه‌ای آن را میان دیگر نمایندگان پخش کرده و در تلاش است تا حمایت بیشتری برای این نظریه خود پیش از مطرح شدن در دادگاه بین‌المللی سازمان ملل جلب کند. قرار است یک نسخه از همان نامه هفته آینده برای مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا و ویلیام بار، دادستان کل این کشور، ارسال گردد. شهروندان و شرکت‌ها در آمریکا بابت خساراتی که از شیوع ویروس جدید کرونا متحمل شده اند، علیه دولت چین شکایت کرده‌اند. در ایالت جنوبی فلوریدا، گروهی از افراد و کسب و کارها روز ۱۲ مارس شکوائیه‌ای را در یک دادگاه منطقه‌ای فدرال به ثبت رساندند. شاکیان می‌گویند که به دلیل عملکرد بد دولت چین در مورد شیوع این ویروس، خسارات سنگینی به آنها وارد آمده است. سخنگوی یک شرکت حقوقی (نماینده این شاکیان) روز جمعه با ان اچ کی صحبت کرد. این مقام گفت که این شکوائیه را حدود ۱۰۰۰ نفر از شاکیان از سراسر کشور شامل افراد مبتلا شده به ویروس و شرکت‌های بزرگی که شیوع ویروس بشدت بر کسب و کارشان تاثیر گذاشته، تسلیم کردند. به گفته این مقام انتظار می‌رود که شمار شاکیان افزایش پیدا کند. این مقام اظهارات یک سخنگوی وزارت خارجه چین که روی شبکه توییتر گفته بود ممکن است ارتش آمریکا ویروس کرونا را به چین آورده باشد، را یکی از دلایل طرح این شکوائیه ذکر کرد. همین مقام اضافه کرد که چین با عدم کنترل ویروس کرونا سبب شیوع آن در سراسر جهان شد. او تاکید کرد صحیح نیست که این کشور آمریکا را مقصر بداند.
> توصیه به شکایت در میان بریتانیایی ها
شریک استراتژیک ایالات متحده یعنی بریتانیا نیز سیگنال‌هایی از تمایل برای شکایت از چین ارسال کرده‌اند. یک اندیشکده در بریتانیا به دولت این کشور و دیگر دولت‌های جهان توصیه کرده به خاطر آنچه که پنهانکاری دولت چین در اعلام به موقع خطرات ویروس کرونا و نقض معاهده مراقبت بهداشتی بین‌المللی خوانده، از دولت چین به محاکم بین‌المللی شکایت کرده و درخواست دریافت غرامت کنند. اندیشکده سیاست خارجی "انجمن هنری جکسون" در این گزارش می‌گوید شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه دولت چین مسئولیت‌های خود در چارچوب معاهده مراقبت‌های بهداشتی بین‌المللی را نقض کرده است و به همین خاطر مستوجب تعقیب قضایی و پرداخت غرامت است. در این گزارش 10 راهکار قانونی به کشورهای جهان از جمله بریتانیا پیشنهاد داده تا بتوانند علیه چین در محاکم بین‌المللی طرح دعوا کنند، که از جمله این راهکارها طرح دعوا علیه دولت چین در دادگاه لاهه و نیز شکایت علیه دولت پکن در محاکم و مجامعی چون سازمان ملل و دیوان بین‌المللی دادگستری یا سازمان تجارت جهانی است. در همین حال این گزارش در حالی منتشر شده که همزمان 15 تن از اعضای حزب محافظه‌کار بریتانیا (4 وزیر سابق کابینه و 11 نماینده پارلمان بریتانیا) با ارسال نامه‌ای به دولت بوریس جانسون از او خواسته‌اند در رابطه دولت بریتانیا با چین تجدید نظر کند. در این نامه آمده:«مقررات بین‌المللی مراقبت بهداشتی که از نظر قانونی الزام‌آور است، کشورهای جهان را ملزم می‌سازد تا در زمان همه‌گیری‌های بالقوه اطلاعات کاملی ارائه دهند. تخطی از این مقررات باعث شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان شد و به لحاظ بهداشتی و اقتصادی پیامدهای بسیار جدی برای کشورهای جهان داشته است. زمانی که این بحران رفع شود ما از دولت انگلیس می‌خواهیم تا درباره روابط گسترده‌مان با چین تجدیدنظر کند. ما به مرور زمان اجازه دادیم تا هر چه بیشتر به چین وابسته شویم و در اتخاذ یک دیدگاه استراتژیک درباره اقتصاد بلندمدت و نیازهای فنی و امنیتی انگلیس ناکام بوده‌ایم.» انجمن هری جکسون با تشریح وضعیت و نقش چین در شرایط امروز جهانی می‌نویسد: «براساس گزارش این اندیشکده بریتانیایی نخستین تحقیقات جامع درباره تاثیر اقتصادی شیوع جهانی ویروس کرونا نشان می‌دهد که گروه 7 کشور صنعتی جهان از ناحیه شیوع این ویروس متحمل یک ضرر 3.2 تریلیون دلاری شده است که اگر دولت چین از همان ابتدای نشانه‌های شیوع ویروس کرونا در اواخر سال گذشته میلادی نسبت به آن صریح و صادق می‌بود، از این ضرر جلوگیری به عمل می‌آمد.» این گزارش مبلغ غرامت بریتانیا را نیز 351 میلیارد پوند ارزیابی کرده که شامل هزینه‌های دولت برای سیاست‌های تامین و جبران ضررهای اقصادی و نیز هزینه‌های خدمات بهداشتی تحمیل شده به نظام سلامت همگانی بریتانیا (NHS) است. در بخش نتیجه‌گیری این گزارش تحت عنوان «غرامت ویروس کرونا: ارزیابی مقصر بودن بالقوه چین و راه‌های واکنش حقوقی» آمده:«حزب کمونیست چین (CCP) تلاش کرد تا اخبار بد را در داخل و خارج از این کشور پنهان کند...در حال حاضر دولت چین با ایجاد یک کمپین پیچیده اطلاعات نادرست، در تلاش است تا جهان را متقاعد کند که مقصر این بحران نیست و حتی کل کشورهای جهان باید به خاطر تمام کارهایی که چین انجام داده است، قدردان این کشور باشند. حقیقت این است که چین مسئول ویروس کروناست و اگر ادعاهای حقوقی علیه چین مطرح شود ممکن است این کشور موظف به پرداخت غرامتی برابر با تریلیون‌ها پوند شود.»
> اثبات نقش چین دشوار است
درباره اینکه مجادله برسر مقصر ویروس به کجا کشیده میشود و چنین شکایت‌هایی چقدر می‌تواند در نظام بین‌الملل راهگشا باشد با یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگو کردیم. علی بیگدلی به «آفتاب یزد» گفت:«موضوع منشا این ویروس از ابتدا نیز مطرح بوده و بسیار پیچیده است حتی در مواردی چین به دنبال این بود که ارتش آمریکا را عامل پیدایش ویروس معرفی کند، هنوز نیز این ابهام وجود دارد که آیا این ویروس منشا طبیعی دارد یا از طریق آزمایشگاه‌هایی تولید و به بیرون درز کرده است.» او افزود:«به نظر می‌رسد در شرایط فعلی آمریکا به قول معروف اسب خود را زین کرده است که موضوع را متمرکز بر نقش چین در شیوع این بیماری کند و در هفته‌های آتی نیز قرار است گروهی از این کشور به چین بروند تا با مطالعه وضعیتی که آنجا وجود داشته درباره منشا آن به نتایج بیشتری برسند البته همین هفته پیش نیز یک هیئت به چین رفتند اما به نتیجه‌ای نرسیده و بازگشتند.» بیگدلی در ادامه گفت:«آنچه مشخص است اینکه این ویروس جهش یافته و حالا به سطح سیاسی نیز رسیده است و منجر به تنش در میان روابط دو کشوری شده که پیش از این نیز در مناسبات خود دارای چالش‌های زیادی بودند.» این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین در پاسخ به این سوال
که سرانجام چنین شکایت‌هایی از چین چه میشود پاسخ داد:«اثبات این موضوع که چین در ماجرای پاندمی کرونا تا چه میزان نقش داشته بسیار پیچیده و دشوار است اما اگر چنین امری ثابت شود مسلماً برای چین بسیار گران تمام میشود. به ویژه اگر اعضای شورای امنیت نیز به این یقین برسند نه تنها باعث لطمه شدید به اعتبار چین میشود بلکه در عمل نیز شاهد خروج سرمایه‌های هنگفتی خواهیم بود که کشورهای مختلف جهان در چین داشته‌اند اما به هرحال چنین اجماعی سخت است چرا که به عنوان نمونه زمانی که آمریکا چین را متهم به بی‌مسئولیتی در کرونا کرد روسیه این موضوع را رد کرد که ناشی از نزدیکی سیاسی مسکو و پکن است.» بیگدلی همچنین درباره مانورهایی که چنین شکایاتی می‌تواند برای ترامپ در انتخابات پیش رو
مساعدت‌هایی فراهم کند، گفت:«قطعا چنین اقداماتی در راستای این است که وضعیت ترامپ در شرایط انتخاباتی آمریکا تغییر کند و بهبود یابد. پیش از کرونا ترامپ در نظرسنجی‌ها از محبوبیت بالای 45 درصد برخوردار بود که رقم بسیار مطلوبی است اما حالا این رقم کاهش یافته است و می‌تواند تزلزلی را برای جایگاه او و تکرار پیروزی در انتخابات آینده فراهم کند.»
به نظر می‌رسد با توجه به نزدیکی به انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا اگر ماجرای کرونا در این کشور نزولی نشود و دولت نتواند امور و به ویژه تبعات اقتصادی را مدیریت کند کار برای ترامپ سخت خواهد شد و در این شرایط مانور روی مسائلی مانند شکایت از چین یا تهدید چین به مجازات بیشتر خواهد شد. اما بعید به نظر می‌رسد پکن که به قدرت دوم اقتصادی جهان رسیده است به این سادگی تن به مجازات بدهد. آنها خودشان تا همینجای کار اقتصادشان نزدیک به هفت درصد کوچک شده و به قولی زخم خورده از کرونا هستند.
سایر اخبار این روزنامه
نمره مردودی فروشگاه های اینترنتی در ایام کرونا
وکلای آمریکایی از چین برای جبران خسارت تریلیون دلاری همه‌گیری کرونا شکایت کردند، بریتانیا نیز از چنین طرحی استقبال کرده است سرانجام این شکایات به جایی می‌رسد؟
مدیر پرحاشیه، معاون شهردار شد
تیتر معنادار کیهان با تاخیری 100 روزه !
داروی کرونا تا ۳ ماه آینده به بازار می آید
ورشکستگی مهدهای کودک به خاطر کرونا
روحانی همچنان با مردم حرف نمی‌زند
قیمت روز خودرو‌های سایپا و ایران خودرو
کرونا جریان رانت خوار را ضعیف می‌کند
بی‌توجهی به مردم
تازه شدن داغی قدیمی
سیم کارت های بی‌هویت
مسیر دشوار شکایت از چین
مسیر دشوار شکایت از چین
تاثیر اعتقادات دینی بر کرونا
تازه شدن داغی قدیمی
نگاهی تکمیلی به تحلیل «پیتراوﺑﻮن»
