نفس هایی که در کارتن حبس می شود

 چهره اش نسبت به سن اش تکیده تر است. مصرف شیشه رنگ و رویش را با خود برده، به چند آلونکی که با پلاستیک هم ردیف با آلونک او ساخته شده اشاره می کند و می گوید:« به جز من چند مرد مجرد که اعتیاد دارند و ضایعات جمع می کنند در آن آلونک ها زندگی می کنند. من و همسرم هم از سر ناچاری به این محل پناه آورده ایم.» علی چند سال پیش به امید زندگی بهتر از یکی از شهرستان های اطراف به مشهد آمده است و به کارتعویض روغنی مشغول شده. به قول خودش بعد از مدتی روزگار با او نمی سازد و اعتیاد چنگ می اندازد به زندگی اش و همه چیز را از هم می پاشد. حالا در زمین های رها شده حاشیه شهر مشهد با پلاستیک ، پتو و هر چیزی که گیرش آمده، آلونکی درست کرده و دو دختر سه و پنج ساله اش را به منزل پدر و مادرش برده تا شاهد زندگی او نباشند.
همان طور که صحبت می کند به محمد امینی - طلبه جوانی که این روزها به همراه چند طلبه دیگر به توزیع غذای نذری، ماسک و مواد ضدعفونی کننده در حاشیه شهر می پردازد - رو می کند و می گوید: «من مدت هاست در همین محدوده به همراه همسرم آلونک نشینی می کنیم، این حاج آقا برای ما غذای گرم می آورد و می داند ما کار به خیر و شر کسی نداریم. چند تکه پلاستیک و چوب شده سرپناه من و تعداد زیادی از معتادان در این بیابان. هر روز برای جمع کردن ضایعات می زنم به دل شهر و عصر با پولی به اندازه خورد و خوراک بخور و نمیر خودم و همسرم به این جا بر می گردم. زمستان این آلونک را با روشن کردن آتش گرم می کردیم بی آن که از خفه شدن با دود آتش هراسی داشته باشیم.» همسر علی که انگار به لباس های کهنه و زندگی اش در کنار علی با این شرایط عادت کرده ، هر از گاهی چند جمله درباره وضعیت زندگی اش می گوید و دوباره ساکت می شود. نگاهی به ما می کند و می گوید:
« قبل از این که این جا بیاییم یکی از اهالی شهرک شهید رجایی مغازه خالی اش را به ما داده بود تا شب ها در آن جا زندگی کنیم اما بعد از گذشت مدتی برای مغازه اش مستاجر پیدا شد و ما هم به این جا آمدیم و سرنوشت مان شد این.»
دوبار خودم را دار زدم


در گوشه دیگری از بیابان های انتهای خیابان اروند، حفره ای داخل دیوار کنده شده و پتویی روی ورودی اش کشیده اند. یک نفر در داخل آلونک در حال مصرف مواد مخدر است و تنها پاهایش از زیر پتو بیرون مانده. علی جلو می رود و صدایش می زند. مرد میان سالی است، تی شرت زنانه سفید رنگی پوشیده و می گوید از زاهدان آمده. به محض دیدن ما پایپ اش (وسیله استعمال شیشه) را داخل جیبش می گذارد وبا حالتی بین ترس و خجالت از حال و روزش می گوید؛ این که چند سالی به دنبال کار بوده و در نهایت از سرناچاری به زباله گردی روی آورده و به دام اعتیاد افتاده است. در حالی که بغض کرده صحبت هایش را ادامه می دهد و می گوید: دلم نمی خواهد این طور زندگی کنم و تی شرت زنانه ای را که از زباله دان های شهر بیرون کشیده ام بپوشم، آن قدر به دنبال کار بوده ام که خسته شده ام، دوبار خودم را دار زده ام و رهگذرها از بالای دار من را پایین آورده اند و کارم به بیمارستان کشیده شده است.»
آن ها همه جا هستند
علی را با آلونک سر هم شده بدقواره اش تنها می گذاریم وبه همراه طلبه جوان به سمت دیگری از خیابان های شهرک شهید رجایی می رویم. به او نگاهی می کنم و از این که وقتش را برای کمک به کارتن خواب ها و معتادها صرف می کند سوال می کنم. می گوید: «بعضی دوستان و آشنایان می گویند جای تو روی منبر است نه این جا ، من هم می گویم منبر من همین حاشیه شهراست و مشکلاتش». همه جای شهرک شهید رجایی را می شناسد، از کوچه ای به کوچه ای دیگر می رویم. معتادها امان اهالی را بریده اند. به خیابان خانی دهنوی که می رسیم، پیرمردی کنار تابلوی رنگ و  رو رفته مجموعه ورزشی شهید رجایی که تعداد زیادی از جوانان این محل در آن مشغول فوتبال هستند، آتشی روشن کرده و فارغ از رفت و آمد زیاد مردم در حال مصرف شیشه است. بچه های قد و نیم قد از دیوار راست زمین ورزشی بالا می روند و هر از گاهی به پیرمرد متلکی می اندازند. کمی آن طرف تر زن میان سالی در حالی که تمام دندان هایش ریخته، سراغ دو باکس بزرگ زباله که در چند قدمی پیرمرد قرار گرفته می رود، سرکی در زباله ها می کشد و برای مصرف شیشه کنار پیرمرد می نشیند. «آن ها همه جا هستند» مردی که در این محل مغازه دارد به من نگاه می کند و این جمله را می گوید و به دیوار طولانی که تا پیچ انتهای کوچه ادامه دارد اشاره می کند و ادامه می دهد: «پشت این دیوارها تا دلتان بخواهد معتاد هست.» برای بررسی این ادعا، از دیواری که مرد نشان می دهد بالا می روم، تعداد زیادی از معتادان کارتن خواب در زمین بایر رها شده، دور هم جمع شده اند و در حال مصرف مواد مخدر هستند. برای رسیدن به خیابان اصلی در امتداد دیوار حرکت می کنیم، اما این دیوار هم به اندازه معتادهای غریبه ای که درانتهای شهرک شهید رجایی هستند، انگار تمام شدنی نیست.
تاثیر کرونا بر توقف طرح جمع آوری معتادان
این روایت های تلخ و این حضور پردردسر معتادان کارتن خواب آن هم در این شرایط بحرانی کرونا را با حمیدرضا  پوریوسف مدیرکل بهزیستی استان در میان می گذاریم. او ابتدا درباره ادعای تعطیلی کمپ های ترک اعتیاد در این روزهای کرونایی به «خراسان رضوی» می گوید: این کمپ ها تعطیل نشده بلکه بعد از شیوع کرونا پذیرش جدید نداشته اند زیرا از مدتی قبل  کمیته درمان مبارزه با مواد مخدر کشور و ستاد کرونا پذیرش را ممنوع کرد و در نتیجه طرح جمع آوری معتادان در نوروز هم لغو شد و ما در طول این دوماه یعنی از اسفند تاکنون اقدام به جمع آوری معتادان متجاهر که با حکم قضایی انجام می شد نکرده ایم. وی می افزاید: ولی به دنبال مطالبه گری نهادهای عمومی و مردم برای جمع آوری معتادان متجاهر به ویژه در مشهد، 27 فروردین جلسه ای داشتیم و تصمیم گرفته شد جمع آوری معتادان متجاهر در آینده نزدیک البته با رعایت دستورالعمل مراقبت های بیماری کووید 19 انجام شود.
پوریوسف تصریح می کند: طبق این دستورالعمل معتادانی که جمع آوری می شوند قبل از این که در مراکز ماده 16پذیرش شوند در دو مرکز دیگر از قبیل یک مرکز غربال و یک مرکز قرنطینه  جمع آوری می شوند و کسانی که تست آن ها منفی باشد بعد از این که دو هفته در مراکز قرنطینه نگهداری شدند و سلامت آن ها تایید شد به مراکز ماده 16 منتقل می شوند. مدیرکل بهزیستی استان درخصوص زمان دقیق اجرای طرح جمع آوری معتادان متجاهر می گوید: این کار مستلزم فراهم شدن دو مرکز غربالگری و قرنطینه معتادانی است که به بیماری کرونا مبتلاشده اند و ما پس از فراهم شدن شرایط این مراکز، کار جمع آوری را با حکم دستگاه قضایی شروع خواهیم کرد.
کمک بنیاد مستضعفان برای رفع معضلات حاشیه مشهد
در ادامه مشکل با حبیب ا... آسوده، مدیرکل کمیته امداد استان گفت و گو می کنیم. آسوده در این زمینه به «خراسان رضوی» می گوید: بنیاد مستضعفان کشور برای حل موضوعات مربوط به معضلات حاشیه شهر مشهد، کمکی به استان داشته و از آن محل برای حل معضلات حاشیه شهر مشهد برنامه ریزی هایی را انجام دادیم که یکی از آن ها کمک به زوج های آلونک نشین است که دچار فقر اقتصادی هستند.
 
 
پیگیری خواسته شما
بررسی میدانی ما از حضور پرتعداد معتادان کارتن خواب در شهرک شهید رجایی در پی درخواست یکی از شهروندان انجام شد که با ارسال فیلمی از وضعیت حضور این افراد در حاشیه مشهد خواستار پیگیری در این زمینه شده بود. فیلم ارسالی این شهروند را می توانید در کانال اخبار خراسان ببینید.
akhbaarekhorasan@