روزنامه آرمان ملی
1399/02/10
كودتا در برابر صراحت لهجه زاهدي
گفت‌وگوي اخير اردشير زاهدي، داماد محمدرضا پهلوي و وزيرخارجه رژيم شاه، با شبکه بي‌بي‌سي فارسي بازتابي گسترده در افکار‌عمومي ايرانيان داشته است. بسياري از نظرات زاهدي متعجب‌اند. عده‌اي عقايد او را زيرسوال مي‌برند و بسياري هم عقايد او را تحسين مي‌کنند. اردشير زادهدي در گفت‌وگوي خود به‌دفاع از ايران پرداخت و به‌شدت از تحريم‌هاي غرب به‌ويژه آمريکا انتقاد کرد. به گزارش فرارو، زاهدي درباره تحريم‌ها عليه ايران گفت: «در اين موضوع عقيده‌ام بوده و هست درحالي که ما در اينجا [خارج] خوش مي‌گذرانيم و خوب مي‌خوريم، دلم با ايراني‌هايي است که در ايران شرايط اقتصادي مساعد و حتي دارو ندارند. آنها را برادران و خواهران خودم مي‌خوانم.» او افزود: «ديپلمات‌هاي ايران الحق‌والانصاف پنج سال زحمت کشيدند و توافقنامه‌اي را امضا کردند، اما رئيس‌جمهور آمريکا [ترامپ]آمد گفت من آن را قبول ندارم؛ اين چيز‌ها در دنياي امروز قابل قبول نيست.» وزير خارجي ايران در دوران پهلوي درباره موضع ايرانياني که در خارج از کشور پول مي‌گيرند و عليه ايران اقدام مي‌کنند، همچنين خواستار حمله نظامي به‌ايران هستند، گفت: «به‌نظرم آنها ديگر ايراني نيستند و شرافتشان را فروختند.» او درباره انتقادات به‌حمايتش از سردار شهيد قاسم سليماني اظهارکرد: «بگذاريد هرکسي هرچيزي دلش مي‌خواهد بگويد اين سربازان و افسران و به‌بالا [فرماندهان] به‌قرآن و مملکتشان قسم خوردند و براي مملکتشان مقابل اسرائيل جنگيدند و از مملکتشان دفاع کردند. من به او [قاسم سليماني] افتخار مي‌کردم، افتخار مي‌کنم و افتخار خواهم کرد.» زاهدي تاکيد کرد: «دولت ايران امروز مال مردم ايران است.» اين اولين‌بار نيست که اردشير زاهدي اظهارات اينچنين مطرح مي‌کند. او سال 97 با يادداشتي در نيويورک تايمز بسياري را غافلگير کرد. زاهدي در آن يادداشت به‌شدت به‌سياست‌هاي دولت ترامپ عليه ايران تاخته و آن را «قلدرمابانه» و بدون شناخت درست از تاريخ چندين هزار‌ساله کشور ايران دانسته بود. زاهدي همچنين مواضع مايک پمپئو وزيرخارجه آمريکا هم را هم زيرسوال برده بود. مقاله‌اي اردشير زادهدي در نيويورک تايمز واکنش‌هاي متعددي را برانگيخت، از جمله اين واکنش‌ها حمله گسترده بازمانده‌هاي حکومت پهلوي به‌زاهدي بود، شهرام همايون و جريان رسانه‌اي نزديک به‌‌پهلوي، مقاله زاهدي را پولي خواندند.اردشير زاهدي کيست؟
زاهدي متولد سال 1307، وزيرخارجه ايران و آخرين سفير ايران در ايالات‌متحده آمريکا در دوره محمدرضاشاه پهلوي و پيش از آن نيز سفير ايران در بريتانيا بود. او فرزند فضل‌ا... زاهدي است سياستمداري که پس از پيروزي کودتاي 28 مرداد جاي محمد مصدق را به‌عنوان نخست‌وزير گرفت. زاهدي همچنين همسر سابق شهناز پهلوي دختر محمدرضاشاه و فوزيه است. او در سال 1328 پس از بازگشت به‌ايران مورد‌توجه محمدرضا پهلوي قرار گرفت و در جريان کودتاي 28 مرداد به‌همراه پدرش نقش فعالي داشت. با نظر شاه، زاهدي به‌عنوان سفير ايران در بريتانيا منصوب شد و پس از آن نيز به‌عنوان سفير ايران در واشنگتن به‌آمريکا رفت. او در دوران سفارتش فراتر از دولت و وزارت‌خارجه عمل مي‌کرد و با شخص شاه در ارتباط بود. زاهدي در دوران سفارتش حاشيه‌هاي زيادي داشت از شايعه ارتباطش با ژآکلين کندي تا هواداري‌اش از جمهوري‌خواهان.
واکنش‌ها به‌سخنان زاهدي
طبيعي است که مواضع چند سال اخير شخصي چون او و سخنان اخيرش در بي‌بي‌سي عجيب تلقي شود. واکنش‌ها متفاوت و چندگانه است. اصولگرايان و اصلاح‌طلبان از مواضع او حمايت کرده‌اند. البته زاويه‌هاي ديد متفاوت است. اصلاح‌طلبان و ميانه‌رو‌ها ديدگاه‌هاي زاهدي را «وطن پرستانه» ارزيابي کرده‌اند. برخي از اصولگرايان هم همين نظر را مطرح مي‌کنند، اما سعي دارند بهره‌برداري سياسي خود را هم داشته باشند و در همين راستا، اردشير زاهدي را به‌طعنه با برخي اصلاح‌طلبان مقايسه مي‌کنند. از سوي ديگر مخالفان نظام همچون سلطنت‌طلبان و فرشگردي‌ها او را «خائن» و «مزدور» مي‌دانند. حسين موسويان، ديپلمات پيشين وزارت‌خارجه و از مذاکره‌کنندگان هسته‌اي ايران در دوران اصلاحات امروز توئيتي درباره اردشير زاهدي منتشر کرد که قابل‌توجه است. او به‌نقل از يکي از ديپلمات‌هاي باسابقه نوشت: «هنگامي که شاه را مجبور کردند بحرين را به ثَمَن بَخس بدهد، دو نفر مخالفت کردند يکي مرحوم فريدون آدميت، ديپلمات برجسته و ديگري اردشير زاهدي. من خودم شاهد بودم که اردشير گريه مي‌کرد. حال در سن 93 سالگي، او همان اردشير وطن‌پرست است.» محسن ميلاني، پژوهشگر نيز در اين‌باره در توئيتي نوشت: «ايران دوست کسي است که فرق بين منافع مملکت و حکومت را بدون غرض مي‌بيند. اين منافع گاهي همسو و گاهي در تضاد هستند. ايران دوست حتي اگر تنفر و کينه عليه حکومت داشته باشد، زماني که منافع مملکت و حکومت گره خورده‌اند از آنان دفاع مي‌کند. اردشير زاهدي از اين نوع ايران دوستان است.» اما طعنه و کنايه‌ها هم زياد بوده است. محمود رضوي، از تهيه‌کنندگان سينما که آثاري همچون «ماجراي نيمروز» را در کارنامه خود دارد در اين‌باره نوشته است: «اردشير زاهدي وزيرخارجه شاه ملعون بوده، اما در اظهار‌نظر در مورد ايران، مردم و حاج‌قاسم خيلي آزاده و با‌‌شرف سخن مي‌گويد، کاش نصف شرافتش را براي تزريق به‌برخي از بي‌شرف‌هاي داخلي و واداده‌ها بفرسته! فردي ديگري نوشته است: «تعريف شرافت از زبان اردشير زاهدي شرح حال دقيقي از اپوزيسيون خارج‌نشين است که براي پول و ويزا وطن‌فروشي مي‌کنند.» نظرات ديگري درباره احتمال اعدام زاهدي در صورت حضور در ايران مطرح شده است. برخي کاربران مي‌گويند از کجا معلوم که بسياري از مقامات حکومت پهلوي که بعد از انقلاب اعدام شدند، حالا شبيه به‌زاهدي نبودند؟کاربري نوشته است: «جو زده نشويد خيلي از افرادي که در اوايل انقلاب اعدام شدند شايد جرمشان به‌مراتب کمتر از اردشير زاهدي داماد شاه بوده و بسيار بيشتر وطن‌پرست بوده‌اند که بدون توجه به‌ديدگاهشان اعدام شدند قطعا اگر او در ايران ميماند جزو اولين اعدامي‌ها لقب مي‌گرفت.» عده‌اي هم خواستار بازگشت او به‌کشور شده‌اند وحتي از دولت تقاضا کرده‌اند که شرايط را براي حضور زاهدي در ايران فراهم کند. اما انتقاد‌ها از زاهدي کم هم نيست. جداي از حملات به او برخي هم به‌‌پيشينه‌اش اشاره کرده‌اند. اينکه زاهدي در کودتاي 28 مرداد و سرنگوني مصدق نقش داشته است. اينکه هميشه وفادار به‌شاه بوده است. اين دسته مي‌گويند او بيش از آنکه ناسيوناليست و وطن‌پرست باشد، فرصت‌طلب است. کاربري نوشته است: «وطن‌پرستي اردشيرزاهدي ستودني است، اما زاهدي در جواني به‌‌پسرخوب واشنگتن و مورد حمايت سيا مشهور بود. زماني که آمريکا در امور شاه ايران دخالت مي‌کرد، حس وطن‌پرستي شما کجا بود آقاي زاهدي؟»
سایر اخبار این روزنامه
وضعيت گردشگري اسف بارتر از ايرلاين ها
عارف مي ماند؛ نياز اصلاحات به نئو اصلاح‌طلبي
۴۰۰طلبه علیه وزيرجوان
کاهش مشارکت رویگردانی از اصلاحات نیست
كرونا همچنان با ما زندگی می كند
ابلاغیه رهبر انقلاب در موافقت با آزادسازی سهام عدالت
آب تهران سالم است؛ كلر درحد بالاست
كودتا در برابر صراحت لهجه زاهدي
امید بهبود به شاخص‌های ۹۹ نسبت به ۹۸
کارنامه دولت به نام اصلاح‌طلبان نوشته شد
در دو راهی مذاکره یا عدم‌مذاکره
سیستان‌و‌بلوچستان در انتظار کمک‌های دولت و ملت
اردشیر زاهدی‌ها قواره بخش واقعیت‌های امروز ایران نیستند!
