معلم؛ در خط مقدم «جهادآموزشی»



محسن حاجی میرزایی
وزیر آموزش و پرورش


مهم‌ترین و اساسی‌ترین مؤلفه تأثیرگذار در نظام آموزشی کشور معلمان هستند که نقش مهمی را در حوزه انتقال دانش، مهارت، فرهنگ، اخلاق مداری و شهروندی به بیش از ۱۵میلیون دانش‌آموز ایفا می‌کنند. معلمان دانا، توانا، متعهد، متدین، خلاق و فداکاری که با وجود کمبود امکانات و تجهیزات و مشکلات اقتصادی، همچنان صمیمانه و مشفقانه در خدمت نظام تعلیم و تربیت دانش‌آموزان کشور هستند.
دوازدهم اردیبهشت ماه -روز بزرگداشت مقام شامخ معلم - فرصت مغتنمی است تا با قدردانی از تلاش و کوشش معلمان بار دیگر بر این باور تأکید شود که «معلمی شغل انبیا است» چرا که معلم پیام‌آور خوبی‌ها و زیبایی هاست و در تعهد به تخصص حرفه‌ای اش بدون هیچ چشمداشتی، روشنگری و هدایت تعلیمی و تربیتی دانش‌آموزان را برعهده دارد.
معلمان بارها به تکرارِتاریخ نشان داده‌اند که در کنار مسئولیت یاددهی به دانش‌آموزان، در گذرگاه‌های حساس و بحرانی در جامعه همراه مردم بوده‌اند و از همین منظر اعتماد و اطمینان قابل قبولی را از آنان کسب کرده‌اند.  در ماه پایانی سالی که گذشت شیوع ویروس منحوس کرونا باعث تعطیلی اضطراری مدارس شد اما جریان آموزشی، بدون هیچ وقفه‌ای انجام شد و بر همگان ثابت کرد که معلمان دلسوز، متعهد و مسئولیت پذیر کشور، همچون گذشته، با وجود محدودیت‌ها و تنگناهای بسیار، همچنان بر حفظ ارزش و جایگاه خود در جامعه، پایبند بوده و با سلاح تدبیر و ایثار، در صحنه‌های جهاد علمی، حضور یافته و جریان آموزشی را حیاتی دوباره بخشیدند.
در این ایام شاهد آن بودیم که دسترسی دانش‌آموزان به اشکال متنوعی از الگوهای تدریس در سطح کشوری بواسطه اشتراک تدریس سایر معلمان و دبیران، تلاش برای هم‌افزایی تولیدات محتوایی آنان را از طریق تولید انیمیشن، مستندهای کوچک و کلیپ‌های آموزشی و نیز استفاده از هر وسیله‌ای برای ارائه آموزش به دانش‌آموزان شده است؛ در این زمینه خلاقیت و ابتکارات معلمان به‌عنوان عنصری مهم از جریان یاددهی-یادگیری موجب شد تا اثربخشی این فرآیند در دل و جان دانش‌آموزان دوچندان شود. در این دوره که ویروس کرونا فضای حضوری کلاس درس را از دانش‌آموزان گرفته است، ابتکارات، خلاقیت‌ها و حضور مؤثر معلمان با استفاده از هر وسیله در اختیار مانند بدنه یخچال خانه به‌عنوان تخته کلاس، لهجه ‌شیرین معلم دلسوز آیلاندی در تدریس مبحث ریاضی یا معلمانی که براثر بیماری در بیمارستان بستری بودند ولی به جهت وجدان کاری مثال زدنی‌شان، به‌صورت مجازی درس عشق و ایثار و فداکاری را به دانش‌آموزان‌شان آموزش دادند، نشان می‌دهد اگرچه کادر پزشکی و درمانی کشور در خط مقدم جبهه مبارزه با این ویروس قرار دارند، اما حضور میلیونی معلمان و مدیران مدارس نیز با تدریس و تربیت فداکارانه نسل آینده، «جهادآموزشی» را همردیف با «جهاد درمانی» تعریف می‌کند.
وزارت آموزش‌ و پرورش با شروع تعطیلی مدارس به‌دلیل شیوع کرونا ویروس با استراتژی «آموزش تعطیل نمی‌شود» و با هدف استمرار جریان یادگیری به‌دنبال برقراری ارتباط دوسویه و تعاملی بین معلم و دانش‌آموز بود، خوشبختانه برای اولین بار در تاریخ آموزش‌وپرورش کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وزارت آموزش‌وپرورش پلتفرم اختصاصی با مالکیت انحصاری خودش را راه‌اندازی کرده که معلمان و دانش‌آموزان می‌توانند براحتی در فضایی امن همچون فضای مدرسه با یکدیگر ارتباط دوسویه و تعاملی برقرار کنند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات، راه‌اندازی این شبکه نقطه عطفی در تاریخ آموزش‌وپرورش است. باوجود شبکه شاد، دیگر نگران تعطیلات ناخواسته در طول سال تحصیلی نیستیم زیرا با حضور معلمان سختکوش فرآیند آموزش در این شبکه ادامه می‌یابد، همچنین امکان تحقق عدالت آموزشی از این طریق ممکن می‌شود و آموزش‌وپرورش از اینکه تعدادی از دانش‌آموزان امکان بهره‌مندی از شبکه شاد را به دلایل مختلف از جمله عدم دسترسی به اینترنت و... ندارند، آگاه است و خود را مسئول آموزش تمامی دانش‌آموزان سراسرکشور می‌داند و در چنین شرایطی از روش‌های جایگزین برای آموزش آنان استفاده می‌کند.