جای خالی «موسیقی اصیل» در نبرد با کرونا

اکرم انتصاری - موسیقی سنتی رو به فراموشی است. این جمله و تعابیر دیگری مانند مظلوم واقع شدن موسیقی سنتی در برابر موسیقی پاپ و تغییر ذائقه شنیداری مردم، چندسالی ا‌ست که ورد زبان خواننده‌های کلاسیک کشورمان است. ما در حالی این موضوع را تایید می‌کنیم که ذهن‌مان درگیر این سوال بزرگ است که چرا حضور خواننده‌های کلاسیک کشورمان، در عرصه کنسرت‌های آنلاین و بدون تماشاگر، این قدر کم‌رنگ است؟ آن هم در مقطعی که موسیقی سنتی می‌تواند مرهمی هرچند  مختصر و موقت بر آلام مردمی باشد که روز و شب‌های زیادی را در هراس شیوع کرونا گذرانده‌اند. در شرایطی که آندره بوچلی، خواننده و نوازنده بزرگ ایتالیایی با یک پیانو و یانی یکی از پرچمداران موسیقی بی‌کلام، با امکاناتی ساده‌ و برای همدلی با مردم تمام دنیا به میدان آمده‌اند، این انتظار بی‌جایی نیست که سالار عقیلی به همراه همسرش که نوازنده پیانو است، یک کنسرت آنلاین بگذارد و زنده بخواند، همایون شجریان که در آواز تواناست و دوست داشت یک کنسرت رایگان خیابانی در میدان آزادی بگذارد، در خانه برای مردم بخواند و خود بنوازد؛ محمد معتمدی که همین الان تیتراژ سریال «سرباز» را روی آنتن دارد، دمی برای مردم بخواند و علیرضا قربانی که علاقه‌مندان زیادی دارد نیز، با صدایش حتی در یک لایو اینستاگرامی، مردم را همراه خود کند. کرونا و لغو کنسرت‌ها فرصت خوبی بود تا دست از گله و شکایت برداریم و مردم را دوباره با موسیقی سنتی هم‌سفره کنیم. در این بین، معدود خواننده‌های کلاسیکی هم بودند که با کنسرت آنلاین، همدل و همراه مردم شدند. حسام‌الدین سراج یکی از این خواننده‌هاست که در آستانه ماه مبارک رمضان، کنسرت آنلاین «بوی بهشت» را اجرا کرد و در گفت‌و‌گویش با خراسان گفت که این کنسرت‌ها می‌تواند صدای فرهنگ و هنر برای مردم باشد.
کنسرت آنلاین سختی‌های خودش را دارد
حسام الدین سراج نیز در ماه‌های قبل طعم قرنطینه را چشیده است. اما او در آن روزها بیکار ننشست و اثر جدیدی تولید کرد. او درباره این اثر می‌گوید: «ما هم مثل بقیه مردم قرنطینه بودیم، اما یک اثر جدید به نام «باد صبا» ضبط کردیم که قرار است نیمه ماه رمضان پخش شود. شعر این کار از عبدالجبار کاکایی و آهنگ‌سازی‌اش کار خودم است.» او همچنین درباره کنسرت بدون تماشاگری که چند روز پیش تجربه کرده بود، توضیح می‌دهد:«این کنسرت‌ها می‌تواند بخشی از صدای فرهنگ و هنر را به گوش مردم برساند و مخاطبانی که قبلا در سالن‌های کنسرت بودند، حالا می‌توانند از طریق اینترنت و شبکه‌های مجازی در جریان کنسرت‌ها قرار بگیرند. این کار هم، به دلایل مختلفی مشکلات خاص خودش را داشت. کار تیمی که قرار است در این کنسرت‌ها صدابرداری و تصویربرداری را انجام دهد، خیلی سخت است. آن‌ها قاعدتاً باید متخصصان حرفه‌ای باشند تا صدا و تصویر خوب به سمع و نظر مردم برسد.»
خداحافظی با آلبوم فیزیکی


سراج از دهه 1360 تاکنون برای مردم خوانده و آلبوم منتشر کرده است؛ اما او اعتقاد دارد تولید آلبوم کم‌کم فراموش می‌شود. سراج در این باره می‌گوید:«آلبوم جدیدی در دست تولید ندارم. فکر می‌کنم کم‌کم بساط آلبوم برچیده خواهد شد، چون در فضای حقیقی توزیع آلبوم دارد غیرممکن می‌شود. فضا به سمت فضای مجازی رفته است و مردم بیشتر از این طریق آلبوم‌ها را دانلود می‌کنند. هزینه تولید آلبوم‌های کلاسیک بسیار بیشتر از هزینه تولید آلبوم پاپ است. چون نوازنده‌ها به صورت زنده می‌نوازند، اما در موسیقی پاپ این طور نیست.» او هزینه تولید هر قطعه کلاسیک را در شرایط فعلی، بین 40 تا 50 میلیون تومان برآورد می‌کند و می‌افزاید : «نمی‌توانم برای تولید آلبوم سنتی یک رقم خاص تعیین کنم. این رقم به تعداد نوازنده‌ها بستگی دارد. اگر بخواهید از نوازنده خوب برای تولید اثر استفاده کنید، در نوازنده صرفه‌جویی نکنید و کار در یک استودیوی خوب ضبط شود، بین 40 تا 50 میلیون تومان برای هر قطعه کلاسیک باید در نظر گرفت.»