روزنامه شرق
1399/02/13
ادامه زمستان در یورت
ادامه زمستان در یورت لیلا مرگن:روز چهارشنبه 13 اردیبهشت سال 96، معدن زغال‌سنگ زمستان یورت منفجر شد و جان 43 معدنچی را گرفت. این معدن که در آن زمان متعلق به هلدینگ سرب و روی ایران بود و سهام این هلدینگ هم از آن بنیاد تعاون بسیج بود، همچنان بدون هیچ تغییری در ساختار مدیریتش به کار خود ادامه می‌دهد. در حالی که رئیس کل دادگستری گلستان در همان روزها کارفرما را مقصر اعلام کرد، این حادثه نه تنها منجر به عزل هیچ مدیری در مجموعه شرکت زغال‌سنگ شمال شرق (که زمستان یورث زیر نظر آن فعال بود) نشد، بلکه رسول علیخانی یکی از بازنشستگان این معدن می‌گوید که با گذشت سه سال از این حادثه هیچ تغییری در شرایط کارگران این معدن و ایمنی آن رخ نداده است. این در حالی است که در بزرگ‌ترین حادثه معادن زغال‌سنگ کشور که تیرماه 76 در منجیل رخ داد، با وجود آنکه کارفرما یعنی دولت مقصر نبود، مسئولان برای کمک به کارگران به منظور پرداخت مستمری و هزینه درمان تمام قصورهای رخ‌داده را به گردن گرفتند. مدیر تازه منصوب‌شده معدن سنگرود عزل شد و 63 کارگر زخمی به آلمان برای مداوا اعزام شدند.معدن زغال‌سنگ زمستان یورت در روز چهارشنبه 13 اردیبهشت سال 96 دچار انفجار شد و این حادثه جان 43 معدنچی را گرفت. گفته میشود در آن سال مجموعا بیش از 500 نفر در این معدن مشغول به کار بودند. معدن زمستان یورت واقع در 43کیلومتری شهر آزادشهر استان گلستان زیرمجموعه شرکت زغال‌سنگ شمال شرق است. حجم زغال‌سنگ استخراج‌شده در این معدن سالانه 50 تا 60 هزار تن است و این در حالی است که کل زغال‌سنگ استحصالی در ایران سه‌ونیم میلیون تن گزارش شده است. در آن روزهای سیاه برای مردم استان گلستان، سهام معدن زمستان یورت متعلق به هلدینگ سرب و روی ایران بود. سهام این هلدینگ هم متعلق به بنیاد تعاون بسیج بود اما چندی بعد، به دنبال دستور مقام معظم رهبری درباره عدم حضور سپاه در کارهای تجاری، کل هلدینگ واگذار شد. همان روزها، رئیس کل دادگستری استان گلستان با بررسی نظرات کمیته حقیقت‌یاب اعلام کرد مقصر حادثه معدن کارفرماست. اگرچه بر اساس یک عرف مدیریتی، با تکیه بر اثرات روان‌شناختی، پس از بروز هر حادثه‌ای دست‌کم مدیران مجموعه آسیب‌دیده تغییر می‌کنند اما مرگ 43 نفر هم باعث نشد در ترکیب مدیریتی این معدن تغییری ایجاد شود. همچنان مدیرانی که تخصص معدن نداشتند در رأس کار باقی ماندند و کارگران حادثه‌دیده، گله‌مندی خود از عدم جبران خسارات را هر سال و در سالگرد این حادثه در رسانه‌ها فریاد زدند. امسال هم با گذشت سه سال از این رویداد تلخ، رسول علیخانی معدنچی بازنشسته معدن زمستان یورت به «شرق» می‌گوید: ما فکر می‌کردیم با بروز این حادثه، شرایط در معدن بهتر شود اما این‌گونه نشد. هنوز همان روال قبل حکم‌فرما است. حقوق کارگران عقب می‌افتد. کارگران اخراج می‌شوند و کاری برای بهبود شرایط انجام نشده است.او ادامه می‌دهد: بعد از شیوع کرونا، مسئولان در ابتدای اردیبهشت‌ماه، 60 کارگر را برای دریافت بیمه بی‌کاری به سازمان تأمین اجتماعی معرفی کردند. معدن رو به پیشرفت نیست و مسئولان معدن کار خاصی برای کارگران انجام نداده‌اند. متأسفانه دولت هم هیچ کاری برای کارگران انجام نداد.به گفته علیخانی، کارگران معدن زمستان یورت در حال حاضر بین دو میلیون و 100 تا دو میلیون و 200 هزار تومان حقوق دریافت می‌کنند. بازنشستگان این معدن بین یک میلیون و 700 تا یک میلیون و 800 هزار تومان حقوق بازنشستگی دارند و این ارقام پایین‌تر از استاندارد است.او بیان می‌کند: ایمنی در معدن زمستان یورت تغییری نکرده و اصلاحی در وضعیت ایمنی معدن نیز ایجاد نشده است. متولیان معدن صرفا به فکر تولید زغال هستند.قبول مسئولیت دولت در معدن سنگرود
نظارت بر وضعیت ایمنی معدن زمستان یورت بر عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت (صمت) و اداره کار استان گلستان و شهرستان مربوطه است. تلاش‌های «شرق» برای یافتن راه ارتباطی با مسئولان برای پیگیری مطالبات معدن زمستان یورت بی‌نتیجه باقی می‌ماند اما آیا در حوادث دیگر هم مشابه این معدن رفتار میشود و خسارات کارگران جبران نمی‌شود؟ نگاهی به دیگر حوادث معدنی در بخش زغال‌سنگ نشان می‌دهد گویا در این حوزه پسرفت داشته‌ایم. بزرگ‌ترین حادثه زغال‌سنگی کشور در یکم تیرماه سال 76 در معدن زغال‌سنگ منجیل رخ داد. معدنی که به‌مراتب بزرگ‌تر با ذخایر بیشتر زغال‌سنگ نسبت به زمستان یورت بود. در آستانه روی کارآمدن دولت اصلاحات، معدن سنگرود که بعد از دو روز تعطیلی به مناسبت سالگرد 31 خرداد و زلزله مهیب منجیل (که کل منطقه برای مراجعه به قبور تعطیل میشود)، کار خود را آغاز می‌کند. بر اساس قواعد و استانداردهای بخش معدن، اگرچه معدن زغال‌سنگ در روزهای تعطیل غیرفعال است اما سیستم تهویه آن باید فعال باشد تا از تجمع گاز متان در معدن جلوگیری شود. بعد از بازگشایی مجدد معدن هم ابتدا تیم ایمنی، حجم گاز متان را اندازه‌گیری می‌کند که در حد مجاز باشد و بعد کارگران کار خود را آغاز می‌کنند. گاز متان گازی است که به‌راحتی آتش گرفته و انفجار ایجاد می‌کند. گویا معدن سنگرود در آن روزهای تعطیل با مشکل تهویه مواجه میشود. با تغییر کارگر شیفت سیستم تهویه، کارگر جدید متوجه میشود که سیستم تهویه معدن به‌درستی کار نکرده است. به همین خاطر بلافاصله عدم تهویه مناسب معدن به دلیل ازکارافتادگی سیستم تهویه به ورودی معدن گزارش میشود اما از آنجا که کارگران صبر و تحمل نداشتند و قصد داشتند هرچه سریع‌تر کار خود را آغاز کنند تا زودتر به خانه برگردند، بدون توجه به اخطارهای کارفرما وارد معدن می‌شوند. با به‌صدادرآمدن دومین زنگ در معدن، سنگرود دچار انفجار میشود و بیش از صد معدنچی در آن گرفتار می‌شوند.
اعزام 62 معدنچی به آلمان برای مداوا
اگرچه شاهدان عینی شهادت می‌دهند که کارگران معدن مقصران حادثه بوده‌اند و بدون توجه به اخطارهای کارفرما وارد معدن شده‌اند و حکم نهایی اداره کار هم محکومیت کارگران را اثبات می‌کرد اما با وساطت مدیران دولتی وقت و با هدف ایجاد امکان پرداخت مستمری و هزینه درمان برای دولت، در نهایت کارفرما در این حادثه مقصر اعلام میشود. در انفجار معدن سنگرود 20 معدنچی کشته و حدود 100 معدنچی دچار جراحت می‌شوند. مدیران وقت معدن، هزینه درمان و اعزام 62 معدنچی که وضعیت وخیم‌تری دارند را به آلمان برای درمان‌های تکمیلی پرداخت می‌کنند. از سوی دیگر، حسین محلوجی وزیر معادن و فلزات وقت با وجود آنکه مدیر معدن سنگرود بی‌گناه بود -و تازه در این سمت منصوب شده بود با تکیه بر عرف رایج به دلیل اثرات روان‌شناختی که ادامه کار این مدیر داشت، او را عزل و مدیر جدیدی را برای مدیریت معدن منصوب می‌کند.
سایر اخبار این روزنامه
شوروی در انتخاب سران حزب توده نقش داشته؟
همسویی زیباکلام با کرباسچی در انتقاد از خاتمی
آیا کارگران معترض به خواسته‌های خود خواهند رسید؟
کار بزرگ معلمان، شکوفاسازی استعدادها برای ارزش‌های متعالی است
دست‌های بسته واشنگتن در برابر پکن
با بزرگ‌ترین مربی‌ای که به ایران آمد چه کردیم؟
ادامه زمستان در یورت
فشار بر دولت براي بازگشايي مساجد و اماکن مذهبي
کرونا در پاییز اوج می‌گیرد
شاغلان طردشده اقتصاد رسمي
کارگزاران علیه برادر بزرگ‌تر
«آوريل سياه نفت» پاياني دارد؟
آيلاند
من چه در پاي تو ريزم...؟
