گزارش‌های آماری از نقاط مختلف کشور حاکی از کاهش ابتلا به کرونا در ایران است، مهمترین عامل در مدیریت این ویروس چیست؟ تجربه مهار کرونا چه نکته‌ای را به ما یادآوری می‌کند؟

موهبت مدیریت واحد
آفتاب یزد- گروه سیاسی: دو ماه و نیم بعد از آن که مسئولان رسما وجود ویروس کرونا در ایران را اعلام کردند حالا کم کم خبرهایی به گوش می‌رسد که ایران توانسته تا حد قابل قبولی از شیوع این ویروس جلوگیری کند. حرف و حدیث برسر مدیریت کرونا نه تنها در ایران بلکه در تمام جهان وجود داشته است و بسیاری نوع مواجهه دولت‌های خود را زیر سوال برده اند. از تهران تا لندن، واشنگتن و بسیاری دیگر از نقاط انتقادها به دولت‌ها وجود داشته با این حال چنین انتقاداتی نباید منجر شود که نتایج بدست آمده در مقابل این ویروس جدید و ناشناخته را فراموش کنیم ازجمله در ایران که حالا اظهارات درباره موفقیت‌ها
بیشتر شده است. در واقع اگرچه در ابتدای کار عملکرد دولت و مسئولین جای هیچ دفاعی را باقی نگذاشته بود اما کم کم مسئولان توانستند تا حد زیادی بر اوضاع همه گیری و شیوع این ویروس مسلط شوند و امروز بیش از هر زمانی سخن از مدیریت و حتی کنترل کرونا می‌شود. البته این موضوع نباید به منزله عادی‌سازی شرایط قلمداد شود چه آنکه حسن روحانی نیز در روزهای اخیر با صدور دستورهایی برای بازگشایی مشاغل تاکید کرده که این به معنی پایان کرونا نیست و باید هوشیار باشیم بار دیگر با پیک این ویروس مواجه نشویم. با این حال اخبار حکایت از حرکت بر مسیری درست دارد. از گوشه و کنار ایران چنین
خبرهایی شنیده می‌شود. به عنوان نمونه رئیس دانشگاه علوم پزشکی گلستان با اشاره به کاهش ابتلا به کرونا در استان گفت:«بیمارستان شهید صیادشیرازی به عنوان سانتر اصلی بستری بیماران کرونایی در استان روز گذشته پاکسازی شد و دیگر بیمار کرونایی پذیرش نمی‌کند. عبدالرضا فاضل افزود: «هفته سوم اسفند که شاهد پیک بیماری در استان بودیم روزانه 300 بیمار با علائم حادتنفسی در استان بستری می‌شد که این تعداد اکنون به روزانه 25 نفر رسیده است.» او بیان داشت:«خوشبختانه با رعایت و همراهی مردم اکنون تعداد بسیار کمی از بیماران کرونایی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی استان بستری هستند.» یا در آمل مازندران رئیس شبکه بهداشت و درمان آمل گفت که با توجه به روند کاهشی آمار مبتلایان به ویروس کرونا بیمارستان‌های امام علی(ع) و هفده شهریور این شهرستان از لیست پذیرش بیماران کرونایی خارج شدند.»


در گزارشی کلی از وضعیت کشور نیز چهارشنبه گذشته دکتر قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت درباره چرایی کاهش موارد بروز و مرگ و میر ناشی از کرونا و همچنین دستور وزیر بهداشت برای رفع نواقص پرونده بیماران کرونا در بیمارستان‌ها توضیح داد. او گفت:« ما امروز شرایط بسیار امیدوار کننده‌ای داریم؛ چرا که موارد بستری شده و سرپایی در حال کاهش هستند. ما در مراجعه سرپایی آمارمان به یک پنجم دوره پیک بیماری رسیده است و بیش از ۶۰درصد تخت‌های ما که در اوج بیماری، پُر بودند خالی شده است.» وی در پاسخ به سوالی در خصوص علت خلوت شدن بیمارستان‌ها و کاهش موارد بستری بیمارستانی ناشی از کرونا تصریح کرد: «قطعا هم روند طبیعی اپیدمی و هم نحوه فاصله گذاری اجتماعی همگی موثر بوده است.»
> تقدیر سازمان بهداشت
جهانی
در همین حال وزیر بهداشت با اشاره به تشکر سازمان بهداشت جهانی از جمهوری اسلامی ایران برای برگزیده‌شدن شیوه غربالگری بیش از 70 میلیون جمعیت کشور که تاثیرات بسیار مهمی در کاهش بیماری و شکستن حلقه انتقال و همچنین مرگ و میرها در کشور گفت:«برای همکاران بنده که در شرایط تحریم‌ این مسئله رقم خورد تا این افتخار را کسب کنیم و در عرصه جهانی به عنوان کشور موفق مطرح شویم، بسیار جای افتخار است.» سعید نمکی با عنوان این مطلب که ما از همان ابتدا آمادگی پذیرش بیماران را داشتیم، گفت: «هیچ گروه سنی را دور از رسیدگی‌ها نداشتیم، حتی یک مورد غیرکرونایی اورژانسی را رد نکردیم. او تاکید کرد: «میزان بهبود یافتگان نیز یک رکورد است. این در حالی است که باید بدانیم میزان تخت بیمارستانی در کشور ما ۱.۶ به ازای هر هزار نفر جمعیت است، اما کشورهای اروپایی حداقل ۵ تخت بیمارستانی به ازای هر هزار نفر جمعیت دارند. ضمن اینکه در بحث نیروی پرستاری نیز به شدت از استانداردها عقب هستیم.»
علاوه بر این می‌توان به اذعان ترکیه به موفقیت‌های ایران در مدیریت کرونا اشاره کرد که وزیر دفاع ترکیه در تماسی تلفنی با رئیس ستادکل نیروهای مسلح کشور ضمن گزارشی از آمار و روند گسترش ویروس کرونا در ترکیه و اقدامات نیروهای مسلح آن کشور از موفقیت‌های دولت و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مدیریت و مقابله با ویروس کرونا قدردانی و خواستار تبادل تجربه‌های موفق به دست آمده در عرصه‌های علمی، تخصصی و اجرایی بین نیروهای مسلح دو کشور در این زمینه شد.
> مدیریت واحد رمز پیروزی
با این حال این روند روبه کاهش کرونا یا به عبارت بهتر مدیریت این ویروس می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد از رعایت مردم تا توانایی‌های پزشکی و البته نمی‌توان نوع مدیریت کلان را نیز در این مسیر نادیده گرفت. محمود صادقی دیروز در توئیتی به تشریح موفقیت ایران در این زمینه پرداخته است. او در توئیتر نوشت:«خوشبختانه ایران در مدیریت بیماری کووید ۱۹ نسبت به بسیاری از کشور‌ها موفق‌تر عمل کرده است؛ ضمن دست‌مریزاد به مسئولان ذی‌ربط، بی‌تردید یکی از عوامل این موفقیت، وحدت فرماندهی، هماهنگی قوا و پرهیز از موازی‌کاری‌ها است. امید است این تجربه در سایر حوزه‌ها نیز مورد عمل قرار گیرد.» در همین راستا وزیر کشور درباره هماهنگی‌ها و توان مدیریتی در این شرایط با یادآوری اینکه تمامی این اقدامات ظرف دو ماه انجام شده است، می‌گوید: «وقتی به این دو ماه می‌نگریم حداقل این است که در هیچ حوزه‌ای مشکل حاد یا لاینحلی نداریم و در تامین تجهیزات و کالاها، مدیریت نیروی انسانی، تامین حداقل‌های معیشت و کالاهای مورد نیاز با کمبودی مواجه نیستیم.» وزیر کشور، این موفقیت‌ها را نشانه «قدرت مدیریت، اقدامات هماهنگ و تصمیم‌گیری‌های سریع و بموقع » در کشور و نیز بهره گیری از ظرفیت‌های مردمی فراوانی دانست که در کشور وجود دارد و همه باید قدردان آن باشیم.
درباره مدیریت دولت در این بحران پیش از این محمدصادق جوادی حصار در یادداشتی برای «آفتاب یزد» نوشت: «اگر منصفانه به ماجرا نگاه کنیم دولت با توجه به اختیارات و امکاناتش چندان بد عمل نکرده است. اگرچه می‌توانست بهتر هم عمل کند، به ویژه درمقایسه با سایر کشورهایی که تحریم اقتصادی، منازعه درونی یا جریان‌های موازی را تجربه نمی‌کنند ایران توانسته وضعیت را تا حد قابل قبولی مدیریت کند. هرچند برخی شائبه‌ها درباره آمار و ارقام رسمی مربوط به مبتلایان و میزان مرگ ومیر نسبت به آنچه منتقدان دولت اعلام می‌کنند وجود دارد با این حال به فرض اینکه آمار چیزی حدود 50 درصد بیش از آمار رسمی باشد نیز در مقایسه با سایر کشورهای مدعی عملکرد مناسبی ثبت شده است. اگرچه می‌توان انتقاداتی را از نحوه مدیریت دولت مطرح کرد اما نباید انتظار معجزه داشته باشیم. به طور کلی نیز جامعه ایرانی جامعه‌ای نیست که دوماه به قرنطینه و خانه نشینی برود. حتی می‌توان گفت نمونه چنین سطحی از قرنطینه را جز در چین و با حاکم شدن شرایط خاص امنیتی در سایر نقاط جهان مشاهده نکردیم که مردم برای مدت طولانی به یک قرنطینه کامل بروند.» اما همانطور که محمود صادقی نیز در توئیت اخیر خود اشاره کرده یکی از مهمترین مسائلی که در مواجهه با ویروس کرونا مشاهده شد مدیریت هماهنگ و کاهش موازی کاری در این مسیر بود. درحالی که عادت کرده‌ایم در هر مسئله‌ای دولت و بسیاری از ارگان‌ها هرکدام به طور موازی مشغول به ارائه راه حل‌هایی هستند و همین نیز منجر شده تا در برخی موارد چالش‌ها افزوده شود اما در ماجرای کرونا همه دستگاه‌ها به طور واحد ذیل ستاد ملی مبارزه با این ویروس به ریاست حسن روحانی قرار گرفتند که این یکپارچگی هم افزایی را نیز در پی داشت تا همه در کنار هم برای حل مشکل گام بردارند. از جمله مشاهده شد که ظرفیت‌های نیروهای مسلح به لحاظ نیرو، امکانات و بیمارستان‌ها یکپارچه گوش به فرمان ستاد ملی مبارزه با کرونا بودند و یا ارگان‌های مذهبی حداکثر همکاری را برای تعطیلی در دوران این ویروس انجام داده اند هرچند که برخی خارج از مسئولیت‌های رسمی به دنبال تضعیف این همکاری و هماهنگی‌ها بوده اند. از سوی دیگر همکاری و همراهی کادر درمان با دولت و تصمیم‌گیران را شاهد بودیم که با وجود اینکه بسیاری از کادر درمان در بیمارستان‌های دولتی با برخی چالش‌های صنفی نیز مواجه هستند برخی در صف استخدام هستند و... اما همه پای کار آمدند
از نیروی خدمات گرفته تا پرستاران و رزیدنت‌ها که هرکدامشان نقشی ویژه در خط مقدم ایفا کردند و البته همچنان نیز این تلاش‌ها ادامه دارد. از سوی دیگر جز معدودی موارد همکاری حداکثری مردم را شاهد بودیم که تصاویر روز طبیعت یا 13 به در که تمامی خیابان‌ها و بوستان‌ها خالی از افراد و ماشین‌ها بود سمبلی از همکاری مردم است. این همکاری خودجوش درحالی که همچون سایر کشورها نیروی قهریه برای ماندن در خانه استفاده نشد را نیز می‌توان ذیل فرهنگ ایرانی دانست که در بزنگاه‌ها با احساس مسئولیت به بهبود شرایط کمک می‌کنند. حالا دست کم در پیک اول باید گفت ایران از مقابله با ویروس کرونا با موفقیت عبور کرده است اما باید برای ادامه مسیر هوشیار بود. از سوی دیگر این تجربه می‌تواند به عنوان گزینه‌ای برای مواجهه با دیگر چالش‌های پیش روی کشور در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی باشد اینکه همه کنار هم از دولتی و غیردولتی و مردم با هدف برون رفت از یک مشکل با یکدیگر همکار و هماهنگ بودند. درپایان به نظر می‌رسد باید گفت کرونا تمام می‌شود اما باهم بودن نباید تمام شود...
سایر اخبار این روزنامه