60 سال همنشینی با دوستان روزهای کرونایی!

الهه آرانیان- 74 سال دارد و به گفته خودش 60 سالِ آن را در راه کار و مطالعه گذرانده است. عبدا... کوثری، از مترجمان برجسته ایرانی، برای اهالی ادبیات شخصیتی شناخته شده محسوب می‌شود. گواه این ادعا هم، انتخاب او در سال 97 به عنوان محبوب‌ترین مترجم بالای 50 سال از نظر مخاطبان است. از جمله نویسندگان بزرگی که کوثری با ترجمه دقیق و نثر حساب‌شده‌اش، توانست آن‌ها را به خوبی به فارسی‌زبان‌ها معرفی کند، می‌توان به ماریو بارگاس یوسا، داستان‌نویس و روزنامه‌نگار اهل پرو اشاره کرد. کوثری علاوه بر ترجمه، در شعر هم سابقه درخشانی دارد و اولین مجموعه شعرش را به نام «از پنجره به شهر هرم‌ها» ، در سال 52 منتشر کرد. با این مترجم و شاعر گفت‌وگویی درباره شرایط این روزهایش انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
تنها راهِ مفید بودن در زمانه کرونا
کوثری این روزهای کرونایی را دوره‌ای بد و ناراحت‌کننده‌ توصیف می‌کند و می‌گوید: «به نظر من تنها راهی که انسان بتواند کار مفید انجام دهد، این است که کتاب بخواند و فیلم خوب ببیند. برای گذراندن وقت، اگر می‌خواهید برایتان مفید باشد، مطالعه کنید و فیلم ببینید.  این چیزی است که بلد هستیم و انجام می‌دهیم. منتها برگزیدن این روش توسط من، به کرونا ربطی ندارد؛ 60 سال است که این کار را در خانه انجام می‌دهم». او درباره این‌که چه کتاب‌هایی را پیشنهاد می‌کند، گفت: «من 60 سال است که کتاب می‌خوانم و سلیقه‌ مخصوص خودم را دارم. ممکن است خانمی که خانه‌دار است سلیقه‌اش با من هماهنگ نباشد. او باید خودش بگردد و کتاب مورد علاقه‌اش را پیدا کند. این چیزی نیست که من بتوانم پیشنهاد دهم. هر کس برای مطالعه، سلیقه‌ای دارد».
نثر بیهقی، سراپا هنر است


اگر خواننده ترجمه‌های عبدا... کوثری از آثار ادبی باشید، حتماً شیفته نثر ساده، روان، دقیق و در عین حال بلند پایه آن شده‌اید. این ویژگی‌ای است که کوثری در اثرِ خواندنِ مداوم «تاریخ بیهقی» به دست آورده است. او به گفته خودش تاریخ بیهقی را آن چنان می‌خواند که غزلیات حافظ را. کوثری معتقد است در عصر جدید ادبیات فارسی به تاریخ بیهقی بیش از پیش توجه و از آن تأثیر گرفته شده است. او درباره چگونگی ورود تاریخ بیهقی به ادبیات امروزی و تأثیر آن بر نثر فارسی می‌گوید: «آن چه تغییر سلیقه در زبان نثر فارسی را پیش آورد، از تاریخ مشروطه بود. زبانی که قرار بود با آن روزنامه بنویسند، نمی‌توانست با سجع و قافیه باشد. از سویی در این دوره، مترجمان با متن‌هایی مثل «سه تفنگدار» و «حاجی بابای اصفهانی» سر و کار دارند. بنابراین، سلیقه در حال تغییر است. البته هنوز کسی از بیهقی حرف نمی‌زند. از دهه 20 به بعد، توجه به ادبیات جدید و رونق نثر، یعنی داستان کوتاه و رمان، باعث توجه به زبان بیهقی شد. در این دوره نگاه به نثر عوض می‌شود و نثر برای شفاف سخن گفتن با مخاطب به کار می‌رود». عبدا... کوثری بارها گفته که آشنایی با تاریخ بیهقی و نثر آن را مدیون احمد شاملوست که به او توصیه کرد این کتاب را بخرد و بخواند. او درباره تأثیر این کتاب بر زبان نثر خود می‌گوید: «ارزش بیهقی برای من این بود که نکوشیده زبان نثر را به شعر نزدیک کند. در عین این‌که یک نثر هنری آفریده است. ارزش تاریخ بیهقی چند لایه دارد؛ تاریخی است؛ ادبی است، اما فراتر از این‌ها، نثری سراپا هنر است. زبانی است که به تو لذت ادبی می‌دهد و این چیزی است که بیهقی را در 50 سال اخیر جانشین گلستان سعدی کرده است؛ یعنی نثر امروز ما بیش از آن‌که بخواهد از گلستان الهام بگیرد، از بیهقی و نثر او الهام گرفته است».