«ابتکار» از دلایل و زمینه‌های بروز برخی رفتارهای سیاسی در کشور گزارش می‌دهد نمایش سیاسی در قاب «مستقلین»

گروه سیاسی - «مستقل»، ‌واژه‌ای که اخیرا در ادبیات سیاسی کشور ما جا باز کرده است و ما در هر انتخابات افرادی را می‌بینیم که اعلام می‌کنند وابسته به هیچ جریان و یا جناح خاصی نیستند و به طور مستقل وارد انتخابات شده‌اند و خود را نماینده و نامزد مستقل معرفی می‌کنند. این رفتار سیاسی درست از زمانی رواج بیشتری پیدا کرد که جامعه از جریان‌های سیاسی موجود در کشور عبور کرد و نقد جدی به عملکرد آنها دارند. اما چه اتفاقی افتاده است که برخی حزبی و جناحی بودن را امری منفی تلقی می‌کنند و تلاش دارند خود را منتسب به جریان خاصی معرفی نکنند. آیا ما نماینده مستقل تا به حال داشته‌ایم که عقایدش به هیچ جریان سیاسی نزدیک نباشد و یا از حمایت آنها برای راهیابی به نهادهای قدرت استفاده نکرده باشد؟ دلایل رواج این رفتار سیاسی چیست؟ در این گزارش سعی شده است تا حدودی به این سوالات پاسخ داده شود.
فریدون عباسی منتخب مردم کازرون در مجلس یازدهم، یکی دیگر از مدعیان صندلی ریاست بهارستان درباره‌ مطرح کردن توافقی میان مدیران دولت نهم و دهم مبنی بر کاندیداتوری یک فرد مشخص از بین آن‌ها گفته: من در آن توافق نیستم و خودم نیز به صورت مستقل داوطلب ریاست شدم. همچنین اولین نفری هم بودم که این مسئله را به صورت رسمی و علنی اعلام کردم. من قصد دارم به صورت مستقل شرکت کنم. چرا که بحث و دغدغه‌ من این است که یک تفکر جدید در کشور عرضه شود. معمولا کانال‌های این مناصب به سوی افراد خاص و احزاب خاص بسته شده و از این جهت دچار تکرار هستیم.
همین باعث شد که ما در این گزارش به دلایل به وجود آمدن چنین رفتاری در فضای سیاسی کشور بپردازیم و هدف چهره‌ها از انتخاب چنین رویکردی را تشریح کنیم.
طی سال‌های اخیر دو جریان اصلی کشور یعنی اصلاحات و اصولگرا به خاطر عملکردشان مورد نقد جدی از سوی جامعه قرار گرفته‌اند. درواقع رواج اصلی چنین روندی از زمانی آغاز شد که جامعه از دو جریان اصلی سیاسی کشور ناامید شده و حتی این ناکارآمدی باعث کاهش مشارکت در انتخابات اسفندماه ۹۸ شد. هرچند برخی فعالان و نخبگان سیاسی معتقدند عبور مردم از جریان‌های سیاسی سال‌هاست کلید خورده است و درواقع امسال به خاطر انتخابات مجلس شورای اسلامی عیان‌تر شد و نمود عینی پیدا کرد.


البته میل به سوی چنین رفتاری (مستقل) فقط بین چهره‌ها و افراد مشاهده نشده است. ما بین جناح‌های سیاسی می‌بینیم برای آنکه بتوانند در فضای سیاسی و اجتماعی جایگاهی داشته باشند خود را یک جناح مستقل و جدید معرفی می‌کنند. همین امر باعث شد برخی حتی درصدد این باشند که خود را یک جریان سوم بنامند. اما نکته‌ای که در اینجا وجود داشته و دارد این است که ما تا به حال جریانی مستقل که ریشه در دو جریان اصلی کشور نداشته و وابستگی بین آنها نباشد را مشاهده نکرده‌ایم. چرا که همین مدعیان جریان مستقل و یا جریان سوم درنهایت بخش‌های بریده از اصولگرایان یا اصلاح‌طلبان یا ملغمه‌ای از این دو جریان سیاسی بوده است.
این نمایش سیاسی اما بین چهره‌ها ملموس‌تر است و در سال‌های اخیر شاهد چنین رفتاری بین برخی از چهره‌ها نیز بوده‌ایم. مثلا در انتخابات مجلس شورای اسلامی ما افرادی را داشته و داریم که ادعا می‌کنند که نماینده وابسته به هیچ جریان و جناح خاصی نبوده و به صورت مستقل وارد بهارستان شده‌اند و خود را نماینده مستقل معرفی می‌کنند. اما عقبه سیاسی و ارتباطات و لابی‌هایی که برای ورود به مجلس داشته‌اند، چیز دیگری را نشان می‌دهد. این نمایش سیاسی متاسفانه سال‌هاست در فضای کشور رواج پیدا کرده و همچنان طرفدارانی نیز دارد.
البته ما این رفتار را بیشتر بین اصولگرایان تا به حال دیده‌ایم، یعنی درست زمانی که این چهره‌ها قدرت‌شان را در جریان متبوع خود از دست می‌دهند خود را چهره مستقل معرفی می‌کنند. این در حالی است که این افراد همچنان عقاید، افکار و مواضع‌شان به آن جریان نزدیک است. اما درست در ایام انتخابات لباس مستقلین بر تن می‌کنند و همزمان از حمایت هر دو استفاده می‌کنند. اینجاست که به «نمایش سیاسی» می‌رسیم. این چهره‌ها درواقع برای بالا رفتن، پا روی دوش دیگران می‌گذارند. یعنی هم حمایت جریانی که عقایدش به آن نزدیک است را دارند و هم خود را مستقل معرفی می‌کنند تا بتوانند در لابی‌ها دیگران را نیز با خود همراه کنند.
اما این همه ماجرای مدعیان نامزد و یا نماینده مستقل نیست. یکی از ابعاد آن برمی‌گردد به اینکه متعلق به حزب و یا جریان خاصی بودن در کشور به یک امتیاز منفی بین سیاسیون تبدیل شده است. حال باید پرسید چه اتفاقی افتاده است که چهره‌ها و نمایندگان مجلس ترجیح می‌دهند به صورت علنی اعلام نکنند که منتصب به چه جریان و یا جناحی هستند. همان‌طور که در بالا اشاره شد عبور مردم از جریان‌های سیاسی به خاطر عملکرد آنهاست. مسئولیت‏گریزی یکی دیگر از دلایل رو آوردن افراد به این رفتار سیاسی است که این خودش دو وجه دارد، یکی باید پاسخگوی عملکرد جریانی باشد که به آن وابسته است و وجه دیگر آن اینکه باید جوابگوی خود جریان سیاسی باشد و بالاخره محدودیت‌هایی نیز خواهد داشت.
مستقل به چهره‌هایی گفته می‌شود که از همان ابتدا خود را مستقل معرفی کنند. دارای برنامه و گفتمان مشخص باشند نه اینکه مقطعی عمل کنند و در شرایط خاص تغییر موضع دهند. باید رفتاری فراجناحی داشته باشند و دائم بین جریان‌ها در نوسان نباشند.
سایر اخبار این روزنامه
به بهانه سالروز تولد اصغر فرهادی، فراز و فرود سینمایش بررسی شد حکایت شیرین سینمای تلخ فرهادی جلال خوش‌چهره مقاومت در برابر تسلیم‏خواهی مجرمان با تقلید صدای وزیر ارتباطات، رشیدپور و ضیاء کلاه مردم را برمی‌دارند کلاهبرداری‌های تلفنی بیشترین جرایم سایبری در دوران قرنطینه کرونا «ابتکار» وضعیت بازار خودرو در سال جاری را بررسی کرد باتلاق قیمت گذاری خودرو رویترز به نقل از منابع آگاه از هشدار مقام‌های اطلاعاتی چین به رئیس‌جمهوری این کشور خبر داد «ابتکار» از دلایل و زمینه‌های بروز برخی رفتارهای سیاسی در کشور گزارش می‌دهد نمایش سیاسی در قاب «مستقلین» ترس از کرونا مراکز درمانی را با چالش‌های جدیدی روبه‌رو خواهد کرد رقص بیماری‌ها پشت دیوار کرونا رئیس‌جمهوری در مراسم بزرگداشت مقام معلم: امیدواریم به زودی در مناطق سفید مدارس را بازگشایی کنیم علی مطهری نماینده مردم تهران: مجلس یازدهم مطیع نخواهد بود توضیحات مدیرکل انتخابات وزارت کشور درباره فرایند بررسی مدرک تحصیلی داوطلبان انتخابات مجلس مدیرکل زندان‌های استان تهران: گلریزان ماه رمضان ۹۹ در فضای مجازی برگزار می‌شود ایران در حل بحران کرونا با افغانستان شریک است