روزنامه شرق
1399/02/18
انتخابات آمريکا بازي سرنوشت يا بازي سياسي؟
انتخابات آمريکا بازي سرنوشت يا بازي سياسي؟ احمد عظيمي‌بلوريان . استاد پيشين مريلند جمع‌بندي اوليه انتخابات آمريکا با قطعي‌شدن نامزدي جو بايدن از سوي رأي‌دهندگان و بدنه حزب دموکرات آمريکا به پايان رسيد. حزب جمهوري‌خواه نيازي به گذران از اين مرحله را ندارد؛ زيرا نامزدي دونالد ترامپ براي رياست‌جمهوري در چهار سال آينده قطعي است. اما اينکه بايدن چقدر شانس انتخاب‌شدن در رقابت با ترامپ را دارد، مسئله‌ای بسيار پيچيده و چند بُعدي است. نخست اينکه موج دوم حملات به بايدن با مطرح‌کردن تعرض به زنان از چند روز پيش آغاز شده است؛ البته بايدن اين اتهام را تکذيب مي‌کند. پيشينه چنين اتهامي از زمان انتخابات کلينتون در آمريکا وجود دارد و به نظر مي‌رسد از ابزار حزب جمهوري‌خواه براي مقابله با حزب دموکرات باشد. در‌حالي‌که رئيس‌جمهور کنوني آمريکا در داشتن روابط با زنان شهره عام است، استيضاح کلينتون به دلیل افشاگري مشابهي صورت گرفت. پيش‌بيني پايان اين ماجرا هنوز زود است. دوم اينکه تا گزينش جو بايدن به‌عنوان کانديداي حزب دموکرات، تلاش جمهوري‌خواهان متمرکز بر اختلاف‌افکني ميان کانديداهاي دموکرات بود که هزينه زيادي براي حزب جمهوري‌خواه دربر داشت. امروز تنها يک نفر يعني جو بايدن هدف آتش تبليغاتي جمهوري‌خواهان قرار دارد که هزينه کمتر و نتيجه بهتري دارد. سوم، تعهد ضمني بايدن به طرفداران خود که در صورت پيروزي در انتخابات براي معاونت خود از يک زن استفاده خواهد کرد...اين بدعتی جديد در 200 و اندي سال است که از تشکيل ايالات متحده مي‌گذرد. نه قانون اساسي و نه حقوق بشر با انتخاب يک زن به‌عنوان معاون رئيس‌جمهور يا حتي رئيس‌جمهور در ايالات متحده مخالفتي ندارند، بااین‌حال، تاکنون چنين انتخابي صورت نگرفته است. آمريکا در بين کشورهاي پيشرفته جهان، تنها کشوري است که در آن تاکنون رياست دولت يا معاونت رياست دولت در دست يک زن نبوده است. چرايی اين امر در تبعيض جنسيت در فرهنگ غير‌رسمي است. شهروندان با تمايل مذهبي بيشتر شايد با اين گزينش موافق نباشند، ولی سخني هم در‌‌اين‌باره گفته نمي‌شود. به نظر مي‌رسد رأي‌دهندگان جوان‌تر و تحصيل‌کرده‌تر از اين گزينش استقبال کنند. اما در برابر آن کساني از رأي‌دهندگان محافظه‌کار يا سنتي‌تر از رأي‌دادن به بايدن خودداري خواهند کرد. آمار اين پديده هنوز مشخص نيست. نکته ديگري که در همين زمينه مرکز توجه قرار خواهد گرفت، شخصيت زني است که از سوي بايدن برگزيده خواهد شد. تعدادي از بانواني که ممکن است براي احراز پست معاونت رياست‌جمهوري در نظر گرفته شوند، عبارت‌اند از هيلاري کلينتون، همسر بيل کلينتون رئيس‌جمهور اسبق، اليزابت وارن، سناتور ايالت ماساچوست و نامزد سابق رياست‌جمهوري حزب دموکرات با تمايلات چپ‌گرايي مانند برني سندرز، کاملا هريس، سناتور ايالت کاليفرنيا و يکي ديگر از کانديداهاي پيشين و پر‌سر‌و‌صداي حزب دموکرات که از آراي خوبي برخوردار بود، ميشل اوباما، همسر باراک اوباما رئيس‌جمهور پيشين آمريکا، ايمي کلوبشار، سناتور ايالت مينه‌سوتا، کرستن جيليبرند، سناتور نيويورک و تولسي گبرد، نماينده کنگره از هاوايي. از اين فهرست بلند‌بالا، انتخاب همسر يک رئيس‌جمهوري پيشين -يعني هيلاري کلينتون و ميشل اوباما- به سمت معاونت، به تضعيف مردم‌سالاري خواهد انجاميد؛ چراکه حکومت جمهوري تقريبا در انحصار خانواده رئيس‌جمهور پيشين در‌مي‌آيد؛ حالتي که بيشتر در مشرق‌زمين ديده مي‌شود، جايي که حتي رؤساي جمهور سمت خود را به صورت موروثي به دست مي‌آورند. بشار اسد و الهام علي‌اف نمونه‌هايي در اين زمينه‌اند تا چه رسد به کيم جونگ اون در کره‌شمالي که يکي از چندين عنوان او رياست‌جمهوري است. در اين کشورها، رياست‌جمهوري پوششی ظاهري مانند ماسک ويروس کرونا است. فرض پادشاهي اين است که هيچ‌کس بهتر از فرزند شاه براي جانشيني يافت نمي‌شود. حتي در کوبا که يک پادشاهي کمونيستي است، فيدل کاسترو روي جانشيني برادرش تا آخر عمر خود ايستاد؛ به اين معنا که هيچ‌کس در کوبا بهتر از برادر او براي زمامداري وجود ندارد. در يادداشت پيشين اشاره کرده بودم که هيچ تضميني وجود ندارد که استعداد پدر -چه مثبت چه منفي- مستقيما به پسر يا فرزندان او منتقل شود. اشاره يادداشت بر اين بود هيچ‌کدام از فرزندان شعراي بزرگ ايران مانند فردوسي، سعدي، حافظ و خيام، شاعر نشدند. امکان دارد که استعداد آنها در زمينه‌هاي ديگر شکوفا شود. تا آنجا که به جانشيني و وليعهدي مربوط است، بيشتر پادشاهي‌هاي جهان به دليل بي‌عرضگي و ضعف نسل‌هاي بعدي آنها از ميان رفته‌اند. بارزترين نمونه‌ها انقراض، سلسله‌هاي ساساني و قاجاريه است. در ايالات متحده، نامزدي و انتخاب افراد خانواده يک رئيس‌جمهور پيشين غيرقانوني نيست، ولي اهانت به دموکراسي و حکومت مردم بر مردم است. چهارم، مسئله سني جو بايدن است. وي در‌حال‌حاضر ۷۷ سال دارد و اگر برنده انتخابات شود، روز ورود به کاخ سفيد ۷۸ساله خواهد بود. اگر چهار سال اول دوام بياورد، عمر او به ۸۲ سال خواهد رسيد. مردم متوجه کهولت سن او خواهند شد. آيا خواهد توانست چهار سال زمامداري بعدي را به سلامت بگذراند؟اگر جو بايدن معاون خود را از ميان داوطلبان زن انتخاب و خداي نکرده در همان دوره اول جان به جان آفرين تسليم کند، معاون او که يک بانو است، تا پايان دوره در سمت رئيس‌جمهور ايفاي نقش خواهد کرد. اين امر هنوز در آمريکا تجربه نشده است. پنجمين نکته، فراگيري ويروس کرونا است. اگر اين داستان ادامه يابد، انجام انتخابات به روش سنتي يعني پاي صندوق رأي رفتن ميسر نخواهد بود. ششمين نکته، قدرت مانور ترامپ است. با افزايش شيوع کرونا، ترامپ از فرصت استفاده کرد تا با مصاحبه‌هاي دو‌ساعته روزانه، به سود خود تبليغ کند؛ بااین‌حال، شمار خطاهاي سخنان او چنان چشمگير شد که او را وادار کردند کمتر جلوي دوربين ظاهر شود. هفتمين نکته‌اي که ممکن است به موفقيت جو بايدن کمک کند، نتيجه وارونه مانورهاي قاطعانه دونالد ترامپ در به‌چالش‌گرفتن کشورهايي مانند جمهوري اسلامي ايران در رقابت با روسيه و زد‌و‌بند با حکام پُرپول و کم‌عقل درباره خليج‌فارس است. اين مانورها نتيجه‌ای وارونه براي ترامپ دارد. از اين نظر، پيروزي جو بايدن محتمل‌تر است. آخرين نکته اينکه ترامپ در موقعيت شغلي خود به‌عنوان رئيس‌جمهور ايالات متحده، نهايت تلاش را مي‌کند تا هر‌چه بيشتر هر روز در تلويزيون ظاهر شود. اگر هر نامزد ديگری بخواهد روزي يک تا دو ساعت در تلويزيون‌هاي متعدد آمريکا ظاهر شده و بلبلي کند، ميلياردها دلار بايد هزينه آن را بپردازد. براي ترامپ اين مبلغ از جيب او يا طرفدارانش هزينه نمي‌شود. اما با تداوم ضد‌و‌نقض‌گويي‌هاي ترامپ اين حضور در صحنه الزاما به سود او نخواهد بود.
نتيجه اينکه پيش‌بيني انتخابات آمريکا دست‌کمي از پيش‌بيني گسترش يا نابودي ويروس کرونا ندارد.
سایر اخبار این روزنامه
۲۲ گواه خلاف نظر دبیر شواری نگهبان
مصاف مؤتلفه با حاميان شهردار سابق
روحانی:آمريکايي‌ها‌فهميده‌اند که چه اشتباه بزرگي کردند
تولید خوب اقتصاد را در مقابل ویروس‌های مهاجم ایمن می‌کند
۴۰ سال پس از گروگان‌گيري
چرا آمار بهبودیافتگان کرونا در ایران این‌قدر بالاست؟
زنوزي متهم مي‌کند
سلیمی‌نمین: قدرت ملی یا قدرت بازدارندگی؟
رستم در راه مازندران
انتخابات آمريکا بازي سرنوشت يا بازي سياسي؟
پروا و کرونا
