روزنامه ایران
1399/02/25
تولید در مناطق خشک افزایشی شد
افزایش بارندگی‌های سال آبی 98-99 بر خلاف دوره قبل، کشاورزی را دچار سیل‌زدگی نکرد و با کاهش خسارت‌های ناشی از سیلاب، به واسطه بارش‌های مناسب، امسال افزایش 3 میلیون تنی تولیدات کشاورزی پیش‌بینی شده است. بارش‌ها شرایط مطلوبی در بیشتر استان‌های خشک و نیمه خشک، ایجاد کرده که افزایش تولید در این استان‌ها را رقم خواهد زد. از حدود 18 میلیون هکتار اراضی کشاورزی کشور 12 میلیون هکتار آن اراضی دیم است که افزایش بارندگی بر افزایش تولیدات در این اراضی تأثیر چشمگیری دارد.
تأثیر پراکنش
متولیان بخش کشاورزی، تأثیر بارش‌ها در این بخش را بیشتر به‌خاطر پراکنش بارش‌ها می‌دانند. به‌گفته آنان امسال بارش‌ها در استان‌های خشک مناطق مرکزی، جنوبی، شرق و جنوب شرقی وضعیت مناسبی دارد. به این ترتیب کشت دیم در این مناطق روند مطلوبی را طی کرده است.
به‌عنوان مثال کشت دیم گندم، امسال از نظر پرباری خوشه، مانند کشت آبی است. تأثیر افزایش بارندگی در مناطق خشک بیشتر از مناطق دیگر است. با توجه به اینکه بیشتر عرصه‌های کشاورزی در ایران را زمین‌های دیم تشکیل می‌دهد، بارندگی تأثیر زیادی بر کشت این مناطق دارد. برای مثال در استان فارس، امسال متوسط بارش بیش از 2 برابر است.این استان که یکی از قطب‌های کشاورزی در کشور است، امسال مانند سال گذشته وضعیت مطلوبی در افزایش تولید بخصوص افزایش تولید گندم را دارد.
بارش‌ها همچنین تولید برنج به‌عنوان یکی از کالاهای استراتژیک را افزایش داد. افزایش بارش‌ها باعث شد که مجوز کشت برنج برای استان‌های دیگر به غیر از استان‌های شمالی هم صادر شود. در چند سال گذشته به‌دلیل خشکسالی، برنج فقط در استان‌های شمالی مجوز کشت داشت. اما با افزایش بارش، خوزستان بعد از استان‌های شمالی بیشترین تولید برنج را داشت و به همین دلیل سال گذشته تولید برنج در کشور به بیش از 2 میلیون تن رسید و به مرز خودکفایی در تولید این کالای استراتژیک رسیدیم.
گندم در صدر تولید
اسماعیل اسفندیاری‌پور، مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی، در گفت‌و‌گو با «ایران» بارش‌ها را هم از نظر میزان و هم از نظر پراکنش مناسب ارزیابی کرد و گفت: بارش‌ها امسال نسبت به سال گذشته 5 درصد کاهش را نشان می‌دهد اما نسبت به بلندمدت، 32 درصد افزایش بارش در کشور ثبت شده است.
او تأکید کرد: امسال جزو سال‌های خوب تولید گندم در کشور است. برداشت گندم در 8 استان شروع شده و تا امروز یک میلیون و 330 هزار تن گندم تولیدی تحویل سیلو‌ها شده است. به‌گفته اسفندیاری‌پور، برداشت گندم فعلاً در استان‌های گرمسیر شروع شده و گندم در استان‌های سردسیر و اقلیم سرد و معتدل در مرحله تکمیل دانه است. برداشت گندم تا اوایل شهریور ادامه دارد و پیش‌بینی ما برداشت بیش از 14 میلیون تن گندم است.
میزان کشت دیم گندم در کشور دو سوم و میزان کشت آبی آن یک سوم است. به این ترتیب افزایش بارندگی، بر افزایش تولید گندم بسیار مؤثر است و آن‌طور که مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی اظهار داشت: تأثیر آب باران بر افزایش تولید بسیار زیاد است و هیچ آبی جای آب باران را برای افزایش تولید نمی‌گیرد. به‌گفته اسفندیاری‌پور امسال در استان فارس میزان متوسط بارش به بیش از 400 میلیمتر رسیده در حالی که این میزان سال گذشته 251 میلیمتر بود.
بنابراین با بارش در مناطق خشک و نیمه خشک، باید در انتظار افزایش تولید در زمین‌های دیم و در نتیجه به‌طور کلی در انتظار افزایش تولید باشیم. از آنجایی که خشکسالی‌های 20 سال گذشته سبب شوری خاک کشاورزی شده است بارندگی‌های امسال سبب شد اراضی تا حد زیادی شسته شده و از شوری آن کاسته شود و تولید افزایش یابد. در واقع بارش‌ها هم در مناطق دیمزار و هم در مناطق آبی اتفاق افتاده و باعث میشود که تولید در این مناطق افزایش قابل توجهی داشته باشد.
رونق روستاها
در سال‌های اخیر مهاجرت از روستا به شهر، به‌خاطر خشکسالی افزایش داشت. حتی برخی روستاها در مناطق کویری و خشک خالی از سکنه شد. از طرف دیگر تخلیه روستاها در مناطق مرزی، امنیت را به مخاطره انداخت. اما در چند سال اخیر، به‌خاطر بارش‌های مناسب، مهاجرت معکوس روند مناسب دارد.
مجتبی پالوج، عضو مرکز پژوهش‌های اقتصاد کشاورزی در گفت‌و‌گو با «ایران»اظهارداشت: تلقی ما از میزان بارندگی این است با بارش‌های مناسب امسال، در کشت دیم افزایش تولید داریم. از طرف دیگر منابع آبی هم ذخیره خوبی دارد. ما در انتظار باران مؤثر در بیست روز آینده هستیم تا کشت ما آخرین باران را هم دریافت کند. بر اساس آمارهای بارشی، نسبت به سال قبل پراکنش مناسب‌تر بوده و خشکسالی نداریم.
پالوج با اشاره به پراکنش بارش‌ها افزود: قطعاً امسال افزایش تولید داریم. پیش‌بینی ما بر اساس برآورد اولیه افزایش تولید 3 میلیون تنی است. کشت‌هایی مثل گندم، جو و به احتمال زیاد کلزا و دانه‌های روغنی افزایش تولید دارد. اما در عین حال که بارندگی برای امسال مناسب بود، نمی‌خواهیم منابع آبی را بی‌محابا مصرف کنیم. کنترل‌های مربوط به حفظ ذخایر و ذخیره‌سازی آب و تقویت منابع زیرزمینی را هم داریم. عملیات آبخیزداری گسترده‌ای در کشور شروع شده است، برای نفوذ آب در سفره‌های زیرزمینی و پخش سیلات هم اتفاقات خوبی در حال رخ دادن است. سفره‌های زیرزمینی تقویت میشود و برنامه‌های متـــــــــعددی برای ذخیره‌سازی آب‌های زیرزمینی داریم. با تقویت سفره‌های زیرزمینی برای سال‌های آینده می‌توان برنــــــــــــامه‌ریزی مناسب‌تری برای تولید در کشور انجام داد.
عضو مرکز پژوهش‌های اقتصاد کشاورزی همچنین افزایش بارش‌ها را عامل تقویت معیشت روستاییان عنوان کرد و گفت: تأمین معیشت روستاییان، بیشتر از کشاورزی است، تولید که باشد زندگی روستاییان هم رونق دارد و معیشت‌شان می‌گذرد. چون در روستا عمده تولید از کشاورزی است بنابراین، وقتی افزایش تولید داریم توسعه روستایی را هم داریم. توسعه کشاورزی و توسعه روستایی دو روی یک سکه هستند، کشاورزی که رونق داشته باشد درآمد روستاییان بیشتر میشود و رفاه محقق میشود به این جهت رونق روستا و کاهش مهاجرت را هم خواهیم داشت. او خاطرنشان کرد: به‌طور تقریبی می‌توان گفت اقتصاد روستاها بر پایه کشاورزی است و درآمد بیش از 90 درصد روستاییان نیز از محل کشاورزی و دامداری تأمین میشود این در حالی است که خشکسالی‌های گذشته باغ ها، قنات‌ها، چاه های کشاورزی را خشکاند و دام‌ها هم از آسیب آن در امان نمانده و روزبه‌روز کشاورزان به مشاغل کاذب و مهاجرت روی می‌آوردند.
برش
کاهش تهدید کرونا با افزایش بارش‌ها
احمدعلی کیخا، رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس، نیز در گفت‌و‌گو با «ایران» با اشاره به تأثیر افزایش بارش‌ها بر افزایش تولید، مهم‌ترین اثر افزایش تولید را کاهش مخاطرات ناشی از کرونا و تحریم بر بخش کشاورزی دانست.
کیخا خاطرنشان کرد: تاکنون متوسط بارش‌ها در کشور حدود 302 میلیمتر است که نسبت به سال گذشته 7 درصد کاهشی است اما نسبت به میانگین بلند مدت، بارش‌ها افزایشی است. رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس نیز به پراکنش بارش‌ها اشاره کرد و گفت: نکته مهم در بارندگی امسال، پراکنش تقریباً یکسان و مناسب بارش‌ها است که بویژه در مناطق کویری و خشک کشور، وضعیت مناسبی از نظر تأثیر بر رشد کشاورزی دارد. سال‌های گذشته بارش‌های کم و بدموقع خسارت‌های زیادی به بخش کشاورزی وارد می‌کرد اما امسال این بارش‌ها افزون بر رونق کشاورزی باعث سرریز شدن سدها و سازه‌های آبخیزداری برخی استان‌ها شده است.
کیخا اما به این موضوع هم اشاره کرد که نباید بارش‌ها را به معنی پایان خشکسالی و پایان مشکلات کم آبی در کشور تلقی کنیم. او گفت: درست است که بارش افزایشی است اما خشکسالی مستمر باعث شده که مشکلات مربوط به‌کم آبی همچنان در کشور پابرجا باشد. وی تأکید کرد: هر چقدر هم که بارندگی داشته باشیم وضعیت سفره‌های آب زیرزمینی به روند قبلی برنمی‌گردد تقاضا داریم مردم و کشاورزان مانند گذشته صرفه‌جویی را در دستور خود قرار دهند.
کیخا افزود: اما افزایش تولید و بارندگی امسال بسیار برای کشور اهمیت دارد. با شیوع کرونا بسیاری از تولیدات کاهشی شده اما تولیدات کشاورزی که تأمین امنیت غذایی را به‌دنبال دارد افزایش یافته است که در شرایط کنونی بسیار حائز اهمیت است.
رئیس کمیسیون کشاورزی همچنین به مدیریت بارش‌ها اشاره کرد و گفت: امسال با مدیریت بارش‌ها با طرح‌هایی مانند آبخیزداری و آبخوان‌داری، کمترین خسارت ناشی از سیل بر کشاورزی و تولید تحمیل شد. برای مثال در استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، کرمان و یزد امسال با افزایش بارش اما خسارتی از نظر سیلاب‌ها بر میزان تولید کشاورزی نداشتیم بلکه تولید در این مناطق افزایش هم داشت. کیخا گفت: بارندگی باعث افزایش بهره‌وری و عملکرد بهتر دیمزارها شده و اگر اتفاق دیگری رخ ندهد وضعیت خیلی بهتر از گذشته است. تالاب‌ها، سدها، قنات‌ها و جلگه‌ها پر آب شده‌اند و مناطق مستعدی بودند که به‌خاطر کمبود آب، کشاورزی در آنها متوقف شده بود با این بارندگی‌ها کشاورزی در آنجا احیا میشود.
سایر اخبار این روزنامه
شهادت مظلومانه خورشید عدالت مولی الموحدین امیر المؤمنین علی (ع)تسلیت باد
پیشنهادهایی درباره برگزاری نماز عید فطر و روز قدس
تلاش کنیم فشار مضاعفی به مردم وارد نشود
احیای شب قدر در کنار بیماران
حلقه های مفقوده سیاست های صادراتی
فروش فوق العاده خودرو در آستانه عید فطر
برخی از مردم فاصله اجتماعی را در اتوبوس رعایت نمی کنند
سهم ادبیات در مواجهه با کرونا
تولید در مناطق خشک افزایشی شد
زخم کهنه 11 سپتامبر با گاف اف‌بی‌آی سر باز کرد
پیشتازی «صمت» در مخالفت با تفکیک
اجرای طرح دوم خانه‌های نورانی در فضای مجازی
سیره حکومت‌داری امام علی(ع)
شاهنامه، فراتر از زمان و جغرافیا
احیای شب قدر با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی
سلام ایران
نگاهی به نقش مردم در شیوه حکمرانی امام علی (ع)
حکیم طوس، یاقوت تهران
