زنگ خطرِ سو‌گواری‌های آینده

[شهروند] ویروس کرونا که ماه‌ها مردم را خانه‌نشین یا درگیر بیمارستان‌ها کرد، حالا برای بسیاری عادی شده است و البته این تنها مردم عادی نیستند که دیگر کرونا حضور موثری در زندگی‌شان ندارد. سعید نمکی، وزیر بهداشت می‌گوید، برخی مسئولان هم تصور کرده‌اند که کرونا تمام شده و همواره به او فشار می‌آورند که دستور دهد اینجا و آنجا باز شود: «آقایی از فلان ستاد یا فلان وزارتخانه باورشان شده که همه چیز عادی‌ است، همه جا را راه بیندازیم. فلان لیگ را راه بیندازیم و...؛ این‌طور نیست، کرونا نه‌تنها تمام نشده، بلکه هر لحظه ممکن است دچار پیک خطرناک شویم.» در همین شرایط که بیماری برای خیلی‌ها عادی شده، سه استان با پیک بیماری روبه‌رویند:   سیستان‌وبلوچستان، کرمانشاه، هرمزگان. استان‌هایی که در روزهای گذشته 50‌درصد مرگ‌ها را به خود اختصاص داده‌اند و همین هم نگرانی را افزایش داده که تعداد مرگ‌ها دوباره سه‌رقمی شود. نمکی که روز گذشته در حاشیه برنامه کشوری‌شدن طرح هر خانه یک پایگاه سلامت، صحبت می‌کرد، با گلایه از این وضع گفت: «هرچه از مردم خواهش کردیم که عروسی و عزا برگزار نکنید، گوش نکردند و در استانی مانند خوزستان‌ همه مراسم‌ها را برگزار کردند و قبیله‌ای آمدند و رفتند. روبوسی و هلهله کردند، اما ما می‌دانستیم که این یک زنگ خطر است برای شیون‌های آینده. هرچه هم گفتیم متأسفانه کسی گوش نکرد.»
حرف‌های او درحالی است که جدیدترین آمارها از میزان مبتلایان و کشته‌شدگان کووید-19 نشان می‌دهد که در 24ساعت منتهی به دیروز، 81 فوتی و ۲‌هزار و ۹۷۹ نفر مبتلای جدید در ایران گزارش شده است و این یعنی افزایش آمار نسبت به روز یکشنبه؛ میزان کشته‌شدگان این بیماری در روز 11 خرداد 63نفر بود. حالا به گفته وزیر بهداشت، افزایش شیوع کرونا درحالی است که کشور هرساله درگیر سایر بیماری‌های عفونی هم می‌شود و برای مهار آنها هم نیاز به تلاش زیادی است: «وقتی همه خوشحالند که امسال در سیستان‌وبلوچستان بارندگی خوب بوده، ما گرفتار آب‌های راکد و مالاریا هم می‌شویم. باید همه اینها را ببینیم و نمی‌توان از یکی از این مسائل غفلت کرد. به همین دلیل از مردم خواهش می‌کنم که کمی به ما و همکاران من و به جان خودشان رحم کنند، فاصله‌گذاری را جدی بگیرند، استفاده از ماسک را جدی بگیرند. خواهشم این است که مردم بدانند که کرونا تمام نشده و هر لحظه ممکن است دوباره ما را غافلگیر کند.» برای او که سفر چند روزه‌ای به مشهد داشته، دیدن همین رعایت‌نکردن‌ها در طول مسیر، پرواز و پس از آن در حرم مطهر آزردگی بسیاری به دنبال داشته است: «می‌دانید که طی این چندماه ما چه کشیدیم تا غول پریشان و وحشی را مهار کردیم و تمام روح و روان‌مان گرفته شد. دیدن این وضع به روح و روان من مانند شلاق بود که این چگونه نشستن و فاصله‌گذاری است.» ویروس چموش‌تر از گذشته شده است
در تهران علایمی از افزایش ابتلا گزارش شده و نمکی می‌گوید در برج‌های مراقبت متعددی که طراحی شده، وضع به صورت شبانه‌روز دیده‌بانی می‌شود و بهبود امکانات تشخیصی و آزمایشگاهی به این معنی نیست که اگر لحظه‌ای غفلت کنیم، ضربه نمی‌خوریم: «ما با پوریای ولی و تختی کشتی نمی‌گیریم، بلکه با ویروس چموشی کشتی می‌گیریم که نگاه نمی‌کند در کجای بدن التهاب هست و به آنجا نفوذ نکند، بلکه او نگاه می‌کند که از کجا بهتر می‌تواند لطمه بزند و آنجاست که ما را گرفتارمی‌کند و مرگ‌ومیر را بالا می‌برد.» سعید نمکی می‌گوید این ویروس نه‌تنها آرام‌تر و نجیب‌تر نشده، بلکه به مراتب نانجیب‌تر و در بسیاری از شهرها عامل مرگ جوانان شده است: «ما در خوزستان می‌بینیم که جوان از بین می‌رود. در سیستان‌وبلوچستان افراد سی‌ودو و چهل ساله را از دست دادیم. سه روز پیش در بندرعباس پرستار بیست‌وچهار ساله ما فوت کرد، هیچ بیماری زمینه‌ای هم نداشت و از بین رفت. بنابراین ویروس نه‌تنها آرام نشده است، بلکه چهره چموش‌تری را هم در برخی جاها از خودش بروز می‌دهد. بنابراین مسأله بسیار جدی است و خواهشم این است که مردم کرونا را جدی بگیرند.»مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی هم دیروز رستوران‌ها را جزو آلوده‌ترین مکان‌ها در انتقال ویروس کرونا دانست و دلیل آن را حضور افراد بدون ماسک و در کنار یکدیگر اعلام کرد: «انتقال ویروس در رستوران‌ها به سبب آلودگی مواد غذایی صورت‌نمی‌گیرد، بلکه این امر از صحبت‌کردن افراد با یکدیگر در فاصله کم و استفاده‌نکردن از ماسک ناشی می‌شود.» او گفت که این ویروس در بعضی از افراد به‌ویژه جوانان بدون علامت است و کشیدن حصار بین میز‌ها در رستوران هم نمی‌تواند مانع انتقال ویروس کرونا شود، چراکه ممکن است یکی از افرادی که سر میز نشسته است، ناقل خاموش باشد و این بیماری را به بقیه انتقال‌دهد. محرز این را هم گفت که ویروس کرونا با گرما از بین نمی‌رود. نگرانی‌ها از شروع دوباره طرح ترافیک
حضور مردم در خیابان‌ها و استفاده آنها از حمل‌ونقل عمومی موجب شد وزارت بهداشت از شهرداری تهران بخواهد مقررات طرح ترافیک را برای این شهر بردارد و به این ترتیب مردم با استفاده از خودرو شخصی عامل کاهش شیوع بیماری شوند. در هفته‌های گذشته بارها صحبت از برپایی دوباره طرح ترافیک شد و شهرداری چندین تاریخ هم برای آن تعیین کرد که درنهایت به تأیید ستاد ملی مبارزه با کرونا نرسید و در نتیجه اجرایی نشد. اما روز گذشته پیروز حناچی، شهردار تهران خبر از اجرایی‌شدن طرح ترافیک از شنبه هفدهم خرداد داد: «تلاش می‌کنیم ساعت را طوری تنظیم کنیم که اگر افرادی خواستند با وسایل نقلیه شخصی سرکار حاضر و بعد از ساعت اداری از طرح خارج‌شوند، ‌این همکاری در حوزه طرح ترافیک انجام شود.» اما به راه افتادن دوباره طرح ترافیک باعث نگرانی وزیر بهداشت است. او دراین‌باره گفت: «من به آقای شهردار هم عرض کردم که ما موافق تراکم جمعیت در منطقه محدوده طرح ترافیک نیستیم. برای ما امروز مهم‌ترین عامل مهار کروناست. آلودگی هوا آن‌قدر برای ما مهم و درحال حاضر اولویت اول ما نیست؛ کما اینکه در تهران آلودگی هوای آنچنانی هم نداشتیم.»
او با گلایه از اضافه‌نشدن واگن‌های مترو و اتوبوس جدید به حمل‌ونقل شهری، اجرایی‌نشدن طرح ترافیک را یکی از دلایل گسترش‌نیافتن ویروس دانست: «متاسفانه به ناوگان مترو و اتوبوسرانی ما اضافه نشده است. ماسک را هم در این فضاها اجباری کردیم، اما وقتی استفاده از ماسک را در ساعات پیک تردد اجباری می‌کنیم و مردم در گرمای هوا وارد ناوگان حمل‌ونقل عمومی می‌شوند، ممکن است چند دقیقه آن را بردارند، چراکه نمی‌توانند نفس بکشند و در همان لحظه ویروس می‌تواند منتشرشود.» وزیر بهداشت اعلام کرد که وزارت بهداشت به‌عنوان متولی سلامت می‌ایستد تا حداقل مردم بتوانند از خودرو شخصی استفاده کنند تا خطر کاهش یابد. او همچنین خواست تا در ساعات رفت‌وآمد مردم به محل کار، طرح ترافیک را حذف و دوربین‌ها را خاموش کنند: «در جلسه‌ای که با آقای شهردار و آقای وزیر کشور داشتیم، اعلام کردند که می‌خواهیم به نحوی عمل کنیم که در ساعاتی که مردم به سمت محل کار می‌روند و از محل کار بازمی‌گردند، طرح ترافیک را حذف و دوربین‌ها را خاموش کنیم و فقط مانع ورود بعضی از پلاک‌های شهرستان‌ها شویم که وارد تهران و محدوده طرح ترافیک می‌شوند و همه چیز را به هم می‌ریزند. ما اعلام کردیم که چند روزی با شما راه‌می‌آییم، اما بدانید که من در زمینه سلامت مردم با احدی رودربایستی ندارم و با هیچ‌کس هم شوخی ندارم. اگر ببینم که حتی 2‌درصد بار مسافر مترو و اتوبوس افزایش یافته و به این دلیل فاصله‌گذاری‌ها به هم می‌ریزد، قطعا اعلام می‌کنم که وضع طرح ترافیک به قبل بازگردد.»