روزنامه اعتماد
1399/03/22
كشمكش كميسيوني
گروه سياسييازدهمين دوره مجلس شوراي اسلامي از بدو تاسيس تاكنون شاهد لابي‌هاي پيدا و پنهان تازه‌نماينده‌شدگان بود. روزي اين تلاش‌ها براي رسيدن به كرسي‌هاي هيات رييسه و انتخاب رييس آن هم پيش از تصويب آيين‌نامه در جريان بود، روز ديگر نوبت به كرسي رياست مركز پژوهش‌ها و ديوان محاسبات رسيد و حالا و از قرار معلوم نوبت كميسيون‌ها و البته فراكسيون‌هاي پارلمان رسيده و شواهد و قرائن حكايت از جدالي سخت و البته بدون توقف براي دستيابي نمايندگان به كرسي كميسيون‌هاي مطلوب‌شان دارد. جدالي كه مي‌تواند يكي از جدي‌ترين دلايل نگارش نامه اخير نمايندگان به هيات رييسه و طرح درخواست خداحافظي آنان از كميسيون‌هاي محبوب و پرترافيك باشد كه زهره الهيان از آن خبر داده است؛ درخواستي كه بعيد است مورد پذيرش قرار گيرد.
لابي به سبك هيات رييسه
نماينده اصولگراي تهران از اعضاي هيات‌رييسه مدنظرش نام و نشاني به ميان نياورده ولي باتوجه به آنكه كميسيون‌هاي امنيت ملي، برنامه و بودجه، اقتصادي، شوراها و صنايع از جمله كميسيون‌هاي پرطرفدار پارلمان يازدهم محسوب مي‌شوند و كميسيون‌هاي آموزش، بهداشت و البته عمران در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند، به نظر مي‌رسد اشاره او دست‌كم 9 نفر از 12 عضو هيات رييسه مجلس را دربرگيرد. محمدباقر قاليباف به عنوان رييس مجلس كميسيون شوراها را به عنوان اولويت نخست انتخاب كرده و كميسيون بهداشت را به عنوان اولويت دوم. سيداميرحسين قاضي‌زاده‌هاشمي اما برخلاف او ترجيح داده فقط كميسيون بهداشت را انتخاب كند. علي نيكزاد در گام نخست عزم ورود به كميسيون امنيت ملي را كرد كه از قرار معلوم، امتياز لازم براي اين مهم را به دست نياورد تا مطابق انتظار در كميسيون عمران حاضر شود.
احمد اميرآبادي‌فراهاني هم به عنوان اولويت نخست خواستار حضور در كميسيون اقتصادي شده و كميسيون شوراها را به عنوان اولويت دوم برگزيده است. حاجي‌دليگاني همچون اميرآبادي كميسيون اقتصادي را به عنوان اولويت اولش انتخاب كرده ولي كميسيون كشاورزي را كه يكي از كم هوادارترين كميسيون‌ها محسوب مي‌شود، به عنوان اولويت دوم انتخاب كرده است. دهنوي، سليمي و فرهنگي نيز كميسيون صنايع را به عنوان اولويت نخست انتخاب كرده‌اند، ولي پيرهادي كميسيون شوراها را به عنوان اولويت اول و امنيت را به عنوان اولويت دوم برگزيد. بدين‌ترتيب باتوجه به جايگاه اعضاي هيات رييسه و دست برتر آنان در لابي‌هاي درون‌پارلماني و انتخاب كميسيون‌هاي پرطرفدار ازسوي آنان از قرار معلوم چندان به مذاق ساير نمايندگان خوش نيامده و از همين‌رو لب به اعتراض گشوده‌اند.
توفيق كميسيوني ياران قاليباف
گفتيم كه بعيد است اعتراضات به شوق اعضاي هيات رييسه براي حضور در كميسيون‌هاي پرطرفدار پارلمان چندان كارگر بيفتد و از قرار معلوم چنين نيز شده؛ چنانكه انتشار اسامي اعضاي كميسيون‌هاي صنايع و امنيت، حاكي از اقبال بالاي اعضاي هيات رييسه براي حضور در آنان است، به‌ويژه در كميسيون صنايع كه 3 عضو هيات رييسه مجلس كه عزم اين كميسيون كرده بودند، موفق به اخذ مجوز حضور در آن شدند تا سيدمحسن دهنوي، عليرضا سليمي و محمدحسين فرهنگي در پارلمان يازدهم به عنوان عضو كميسيون صنايع مشغول به فعاليت شوند. محسن پيرهادي هم برخلاف نيكزاد كه نتوانست امتياز كميسيون امنيت را كسب كند، موفق به اخذ مجوز اين كميسيون شد تا عملا نماينده قاليباف در اين كميسيون باشد.
اميد «ميرسليم»
علاوه بر ياران قاليباف كه موفق به حضور در كميسيون صنايع شدند، ساير اعضاي اين كميسيون را نماينده اولي‌ها يا چهره‌هاي كمتر شناخته شده تشكيل مي‌دهد ولي حضور همزمان رضا تقي‌پورانوري، عزت‌الله اكبري‌تالارپشتي و البته سيدمصطفي ميرسليم در كميسيون صنايع و معادن سبب شده تا رقابت بر سر كرسي رياست همچنان داغ بماند. تالارپشتي در اين ميان اگرچه به لحاظ سابقه در قياس با تقي‌پور و ميرسليم حرف خاصي براي گفتن ندارد و اوج سابقه‌اش به رياست اين كميسيون در مجلس هشتم برمي‌گردد ولي شنيده‌ها از نزديكي قابل توجه ميان او و پايداري‌ها حكايت دارد كه مي‌تواند نقطه مثبتي در كارنامه‌اش محسوب شود. تقي‌پور هم كه سابقه وزارت ارتباطات جمهوري اسلامي را در كارنامه دارد، از قرار معلوم گزينه مدنظر قاليبافي‌ها براي رياست كميسيون به شمار مي‌رود.
ميرسليم اما باتوجه به عدم انصرافش به سود قاليباف نه حمايت آنان و نه چندان مورد وثوق پايداري‌ها قرار دارد ولي مستقلان حاضر در اين كميسيون و البته اصولگرايان سنتي جزو حاميان او محسوب مي‌شوند. تفاوت ميان اين 3 نفر آنجاست كه رياست كميسيون صنايع براي نفر اول موتلفه در پارلمان به نوعي حيثيتي است. او كه پس از شكست از قاليباف تحت شديدترين انتقادها از سوي هم‌جناحي‌هايش قرار گرفت، حالا يا رياست كميسيون صنايع را به دست مي‌آورد يا مجبور است، حداقل براي يك‌سال هم كه شده به عنوان چهره‌اي عادي در پارلمان حاضر باشد و به توييت‌هاي به نسبت جنجالي‌اش ادامه دهد.
امنيتي‌ها در «امنيت»
در اين ميان اما كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي از قرار معلوم زين پس نفسي آسوده از دست لابي‌ها خواهد كشيد، چراكه روز گذشته 20 عضو اين كميسيون انتخاب شدند تا يكي از سياسي‌ترين كميسيون‌هاي پارلمان شكل بگيرد. كميسيوني كه احتمالا و باتوجه به تفاوت نگاه اصولگرايان بهارستان با اعتدال‌گرايان پاستور به مسائل مرتبط با سياست خارجي در طول يك‌سال آينده به محل اصلي بحث جدال‌هاي لفظي ميان دولتي‌ها و مجلسي‌ها تبديل خواهد شد. زهره اللهيان، سيداحمد آوايي (برادر سيدعليرضا آوايي، وزير دادگستري)، جليل رحيمي‌جهان‌آبادي، جواد كريمي‌قدوسي از جمله اعضاي شناخته شده اين كميسيون به شمار مي‌روند كه از قضا هر يك به نوعي در كارنامه خود سابقه نزديكي به نهادهاي نظامي را دارند. زهره اللهيان، سارا فلاحي و هاجر چناراني نيز 3 زني هستند كه مجوز حضور در اين كميسيون را به دست آورده‌اند، اما جدال اصلي باتوجه به عدم كاميابي محمدصالح جوكار براي ورود به اين كميسيون ميان حسين نوش‌آبادي و مجتبي ذوالنوري براي كرسي رياست خواهد بود.
رقابت در «امنيت»
جالب آنكه نوش‌آبادي و ذوالنوري از هم‌اكنون جدال‌هاي خود را به رسانه‌ها كشانده‌اند و روز گذشته به‌طور همزمان خبر از تشكيل 2 فراكسيون با محوريت سياست خارجي توسط اين 2 فرد رسانه‌اي شد. نوش‌آبادي رياست فراكسيون ديپلماسي و منافع ملي را كه در مجلس دهم توسط مصطفي كواكبيان اداره مي‌شد، برعهده گرفت و ذوالنوري هم به عنوان رييس فراكسيون دفاع و اقتدار ملي انتخاب شد. اين 2 چهره هر دو اصولگرا محسوب مي‌شوند با اين تفاوت كه نوش‌آبادي قرابت بيشتري با اعتدال‌گرايان دارد و ذوالنوري متعلق به تندروترين بخش اصولگرايان است؛ هرچند كه او در روزهاي اخير كوشيده با دفاع تمام و كمال از وزير كشور بر سر نوع برخوردهاي صورت گرفته در آبان‌ماه 98 با معترضان، به نوعي راه خود را براي رياست بر اين كميسيون هموار كند.
با اين حال به نظر مي‌رسد باتوجه به تركيب اعضاي كميسيون امنيت ملي، حرف اول و آخر درباره اين كميسيون را فراكسيون نيروهاي انقلاب خواهد زد و باتوجه به نوع رابطه ذوالنوري با مرتضي آقاتهراني، عليرضا زاكاني و به‌طور كلي پايداري‌ها، بعيد است اين فراكسيون نوش‌آبادي را به ذوالنوري ترجيح دهد و به حمايت از او بپردازد؛ بنابراين رياست نوش‌آبادي بر اين كميسيون كمي دور از ذهن به نظر مي‌رسد اما پارلمان عرصه غافلگيري‌هاست ولي اگر همه چيز عادي باشد، دولت در سال پاياني خود در شرايطي بايد با ذوالنوري به عنوان رييس كميسيون امنيت و قاليباف به عنوان رييس مجلس در بحث سياست خارجي طرف حساب باشد كه تبادل زنداني ميان تهران و واشنگتن از يك‌سو و درخواست‌هاي ترامپ براي مذاكره با ايران از سوي ديگر اميدها براي بازگشت جمهوري اسلامي و ايالات متحده به ميز مذاكره را افزايش داده است؛ مشروط بر آنكه ترامپ و يارانش با سياست چماق و هويج خداحافظي كنند.
زاكاني، جلالي مي‌شود
جدال‌ها براي رياست كميسيون‌هاي مجلس به‌رغم حساسيت اما نتوانسته يك نفر را به خود درگير كند. فردي كه در حال حاضر رياست برترين و بزرگ‌ترين فراكسيون مجلس يازدهم را در اختيار دارد ولي به جاي كميسيون‌هايي نظير امنيت ملي و شوراها كه به مراتب سياسي‌تر محسوب مي‌شوند، در حالي راهي كميسيون آموزش شده كه هيچ خبري از تلاش او براي رياستش بر اين كميسيون نيست و اتفاقا محمدمهدي زاهدي جدي‌ترين شانس رياست كميسيوني به شمار مي‌رود كه زهره‌سادات لاجوردي تنها زن عضو آن محسوب مي‌شود. اين مهم مي‌تواند به معناي نگاه زاكاني به مركز پژوهش‌ها باشد؛ نهادي كه ظاهرا تصدي رياستش از جدي‌ترين دلايل انصراف زاكاني در رقابت با قاليباف بر سر كرسي رياست مجلس به شمار مي‌رود و مي‌تواند زاكاني را در مسيري قرار دهد كه كاظم جلالي رييس فراكسيون رهروان ولايت دوره نهم و مستقلين ولايي دوره دهم و البته مركز پژوهش‌هاي هر دو دوره طي كرد.
كميسيون اجتماعي هم در اين شرايط 21 عضو خود را در شرايطي شناخت كه سيداحسان قاضي‌زاده‌هاشمي به عنوان چهره مقبول ميان پايداري‌ها و قاليبافي‌ها، بيشترين شانس را براي رياست دارد. اما مسعود پزشكيان براي رياست كميسيون بهداشت احتمالا مجبور به رقابت با حسينعلي شهرياري مي‌شود و اين احتمالا به معني صف‌آرايي فراكسيون آذري‌زبانان و پايداري‌ها مقابل يكديگر خواهد بود. اين ميان كميسيون فرهنگي اما شاهد چهره‌هايي است كه اكثر آنان مي‌تواند كانديداي رياست باشند. از سيد نظام‌الدين موسوي و مرتضي آقاتهراني گرفته تا نصرالله پژمانفر و سيد رضا تقوي اما نكته حايز اهميت درباره اين كميسيون و چهره‌ها تعلق خاطر آنان به جريان پايداري است و از اين‌رو به نظر مي‌رسد آنان به جاي رقابت در صحن كميسيون، در لابي‌هاي پشت پرده به انتخاب رييس مبادرت كنند.
