دادگاه کیفری پای چوبه تحریم امریکا

سرویس بین الملل جوان آنلاین: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا که به همراه تیم خود به تحریم‌ها علیه دیگران معتاد شده است، بار دیگر نام یک نهاد حقوقی را در فهرست سیاه تحریمی خود درج کرد. ترامپ در فرمانی اجرایی مجوز تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های مسافرتی علیه کارکنان دیوان بین‌المللی کیفری (لاهه) را که در تحقیقات درباره جنایات جنگی نظامیان این کشور در افغانستان نقش داشته‌اند صادر کرد.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا روز پنج شنبه در نشست خبری مشترک با مارک اسپر، وزیر دفاع، بیل بار، وزیر دادگستری امریکا و رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی ترامپ، با یادآوری اعلامیه نوامبر ۲۰۱۷ دیوان بین‌المللی کیفری برای تعقیب سربازان امریکایی که در افغانستان مرتکب جنایت جنگی شده بودند، گفت: «این پیگرد برای عدالت نبود بلکه پیگرد امریکا بود».

وزیر خارجه امریکا تأکید کرد: «دیوان بین‌المللی کیفری نمی‌تواند امریکایی‌ها را تحت پیگرد قرار دهد و آن‌ها را بازداشت کند. امریکا عضو این دادگاه نیست و اگر این دیوان فرایندی را دنبال کند، در واقع این فرایند را مسخره کرده است». پمپئو هرگونه تحقیق درباره امریکایی‌ها را محکوم کرد و گفت: «ما مسئولیت خود را در قبال این اقدامات با محکوم کردن این دادگاه، تعلیق همکاری با آن و اعمال محدودیت ویزا برای دست‌اندرکاران آن، انجام دادیم». وی با ابراز خرسندی از انتقاداتی که انگلیس، آلمان و ژاپن نسبت به این دادگاه داشته‌اند، از درخواست آن‌ها برای اصلاح دیوان بین‌المللی کیفری قدردانی کرد. پمپئو با رد اقدامات این دادگاه برای تحقیق علیه سربازان امریکایی که از ماه مارس آغاز شده است، خطاب به متحدان خود گفت: «ممکن است شما به ویژه متحدان ناتو که در کنار ما علیه تروریسم در افغانستان جنگیدند، (متهم) بعدی باشید». وی همچنین از تهدید دیوان بین‌المللی کیفری علیه رژیم صهیونیستی هم ابراز نگرانی کرد و گفت: «این دیوان گفته است که علیه اسرائیل به اتهام جنایت جنگی در کرانه باختری و غزه در حال تحقیق است». وی به دیوان هشدار داد هرگونه تهدید علیه متحدان امریکا به منزله به خطر انداختن خود امریکایی‌ها است. پمپئو در پایان با بیان اینکه واشنگتن مجاز است تحریم‌های اقتصادی علیه کارکنان دیوان لاهه وضع کند، افزود: «نمی‌توانیم اجازه دهیم اعضای دیوان بین‌المللی کیفری و خانواده‌های آن‌ها به خاک امریکا وارد شوند و از آزادی‌های اینجا بهره‌مند شوند و در همان حال نیرو‌های این کشور را تحت تعقیب قضایی قرار دهند.»


تحریم دیوان بین‌المللی کیفری درحالی است که امریکا تاکنون به عضویت این دیوان درنیامده است و صلاحیت این دیوان برای انجام تحقیق در مورد شهروندان امریکایی را به این دلیل که حاکمیت ملی امریکا را تهدید می‌کند، به رسمیت نمی‌شناسد. تلاش امریکا برای تحریم دیوان لاهه به دنبال آن صورت می‌گیرد که این دادگاه بین‌المللی در ماه مارس تحقیقاتی را در خصوص جنایات جنگی و اقدامات ضد حقوق بشری نیرو‌های امریکایی در افغانستان در فاصله سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۴ از جمله شکنجه‌های گزارش شده از سوی مأموران سازمان سیا در لهستان، رومانی و لیتوانی صورت داد. کاخ سفید درحالی با تحقیقات جنایات جنگی از سوی دیوان لاهه مخالف است که در سال‌های اخیر اسناد و گزارش‌های زیادی از جنایات امریکایی‌ها در افغانستان و دیگر مناطق جهان منتشر شده است و حتی مقامات نظامی این کشور هم به تعدادی از جنایات علیه غیرنظامیان اعتراف کرده‌اند. دولت ترامپ در چهار سال گذشته نشان داده که به هیچ توافق یا سازمان بین‌المللی اعتنایی ندارد و توافقات و نهاد‌ها تا زمانی که در راستای منافع امریکا باشند ارزش و اهمیت دارند، در غیر این صورت از درجه اعتبار ساقط هستند. خروج از برجام، توافق آب و هوایی پاریس، پیمان ترانس- پاسیفیک، خروج از پیمان آسمان‌های باز، توافقات نظامی با روسیه و سازمان یونسکو، لیست بلندبالایی از عهدشکنی‌های دولت ترامپ در قبال جامعه جهانی است و اقدامات این چنینی علیه نهاد‌های مستقل بین‌المللی می‌تواند وجهه واشنگتن در جهان را خدشه‌دار کند. همچنان که بر اساس برآورد‌های اطلاعاتی امریکا، موج تنفر ملت‌های جهان از امریکا در دوره ترامپ افزایش یافته است.
واکنش‌های جهانی
تصمیم دولت امریکا برای تحریم مقامات دیوان لاهه، این بار هم موجی از واکنش‌های جهانی را به همراه داشته است. به گزارش خبرگزاری رویترز، اوگون کووان، رئیس دیوان کیفری بین‌المللی این تحریم‌ها را رد و اعلام کرد که این اقدام تلاش مشترک ما برای مبارزه با مصونیت از مجازات و پاسخگویی در قبال جنایت‌های گسترده را تضعیف می‌کند. به گزارش خبرگزاری آناتولی، استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل هم با ابراز نگرانی از تحریم دیوان بین‌المللی کیفری گفت: «هرگونه محدودیت ویزایی بر اعضای دیوان بین‌المللی کیفری باید در تطابق با توافقنامه مقر سازمان ملل باشد». محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم روز جمعه با انتقاد از سیاست‌های مخرب واشنگتن در قبال جامعه جهانی در توئیتر نوشت: «دیوان کیفری بین‌المللی هدف باج‌گیری دارودسته قانون‌شکنی قرار گرفته که قیافه دیپلمات گرفته‌اند. دیگر چه اتفاقی باید بیفتد تا جامعه بین‌المللی بیدار شود و تبعات سیاست مماشات با زورگویان را درک کند؟ چه فرد دیگری باید قربانی ترور امریکا شود تا بفهمند شاید قربانی بعدی خودشان باشند». به گزارش شبکه یورونیوز، جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم اقدام امریکا را در تحریم دیوان کیفری بین‌المللی مایه نگرانی جدی دانست. به گزارش شبکه سی‌ان‌ان، سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز با صدور بیانیه‌ای تحریم دیوان کیفری بین‌المللی توسط امریکا را تشدید تلاش‌های واشنگتن برای عدم اجرای عدالت در حق قربانیان جنایت‌های بزرگ دانست و اعلام کرد: «دولت ترامپ پیش از این هم بار‌ها تهدید کرده که در برابر تحقیقات دیوان کیفری درباره افغانستان و فلسطین سنگ‌اندازی می‌کند. باید حساب ناقضان حقوق بشر بلوکه و آن‌ها ممنوع‌الخروج شوند نه کسانی که تلاش می‌کنند ناقضان حقوق بشر را به دست عدالت بسپارند. دولت ترامپ با تحریم دیوان کیفری حملات خود را به حاکمیت قانون در جهان ادامه می‌دهد و این اقدام ایالات متحده را در کنار مرتکبان نقض‌ها قرار می‌دهد». با وجود مخالفت‌های گسترده جامعه جهانی نسبت به تصمیم دولت ترامپ علیه دیوان بین‌المللی کیفری، اما مثل همیشه این اقدام واشنگتن علیه نهاد‌های بین‌المللی تنها یک حامی داشت و آن هم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی بود که از تصمیم واشنگتن استقبال کرد.