«ابتکار» از ابهامات استفاده از هتل‌‌های کپسولی در صنعت گردشگری ایران گزارش می‫دهد

رقابت هتل‌های ورشکسته با کپسول‌های وارداتی
زهرا داستانی
در حالی هتل‌های کپسولی وارداتی به صنعت گردشگری ایران افزوده‌ شده‌اند که هتل‌ها با تعطیلی‫شان به دنبال شیوع کرونا در کشور ضرر 30 میلیارد ریالی را متحمل شده‌اند. ضرری که هتل‌ها را به مرز ورشکستگی رسانده و 70 درصد نیروهای انسانی فعال در این مراکز اقامتی را از کار بیکار کرده‌ است. در حالی وزارت گردشگری با پوشش خبری گسترده از 200 دستگاه هتل کپسولی وارداتی رونمایی کرده است که این اقدام تحت‫الشعاع نارضایتی هتلداران از اقدامات حمایتی دولت به منظور نجات هتل‌ها از ورشکستگی موجی از انتقادها را با خود به همراه داشته است.
«هتل‌های کپسولی» شاید برای بسیاری از مردم آنقدرها شناخته شده نباشد و به تبع آن کارکردش هم مبهم به نظر برسد اما با این حال بسیاری از ایرانیان از 2 روز پیش با این هتل‌ها آشنا شده‌اند، هرچند هنوز هم برای آنها کسی از متولیان صنعت گردشگری ایران توضیح مبسوطی درخصوص کاربرد این هتل‌ها ارائه نداده‌ است. با این حال تا اینجای ماجرا ایرانیان می‌دانند که با خبر رونمایی هتل‌های کپسولی توسط وزیر گردشگری، ایران هم به زمره کشورهای دارای اینگونه هتل‌ها افزوده شده است و براساس گفته‌ها هادی سجادی‌راد، مدیر گردشگری و صنایع‌دستی کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی، تا به امروز ایران دارای 200 دستگاه از این هتل‫های کپسولی است چراکه فعلا در فاز نخست این تعداد از هتل‌های کپسولی به ایران وارد شده است. براساس گفته‌های او، این هتل‌ها قرار است در شهرهای مختلف از جمله تهران، مشهد، اصفهان، شیراز و تبریز راه‌اندازی شود تا به‌عنوان یک محل اقامت و استراحت کوتاه‌مدت برای گردشگران مورد استفاده قرار گیرد. گرچه نه در صحبت‌های مدیر گردشگری و صنایع دستی کانون جهانگردی و اتومبیل‌رانی و نه در گفته‌های علی‌اصغر مونسان، وزیر گردشگری خبری از مکان‌های دقیقی که این هتل‌های کپسولی قرار است مستقر شوند دیده نمی‌شود ولی سجادی‌راد گفته است که «اقامت در هتل‌های کپسولی در ایران تابع قوانین مرتبط با اقامت در سایر اماکن اقامتی است.» هتل‌هایی که با نگاهی به تصاویر منتشر شده از آنها می‌توان دریافت که محل‌های اقامتی کوچک و سیاری هستند که امکانات محدود و البته مینیمال و لاکچری دارند. با هتل‌ها، مراکز بوم‫گردی و سایر محل‌های اقامتی در ایران تفاوت ظاهری بسیاری دارند. با این حال اما همچنان مشخص نیست که وزارت گردشگری در حالی که هتل‌های موجود در ایران در ماه‌های اخیر که بدترین روزهای خود را می‌گذارنند، با چه هدف و چه دلیلی دست به واردات این هتل‌ها زده و چه خوابی برای هتل‌های کپسولی در سر دارد؟


اما سرنخ‌های تازه‌تر از چیستی هتل‌های کپسولی و کاربردشان را می‌توان در سخنان علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایه دستی در بازدید از این هتل کپسولی یافت. اظهاراتی که نشان می‌دهد قرار است این هتل‌ها به‌عنوان شکل جدیدی از اقامتگاه‌ها در حوزه گردشگری ایران مورد استفاده قرار گیرند. او گفته است: «یکی از مزایای این اماکن اقامتی این است که باعث تحول در اکو کمپ‌ها خواهد شد و به‌عنوان یک محل اقامتی مناسب و به صرفه می‌تواند در اماکنی مانند کمپ‌های مختلف، فرودگاه‌ها، پایانه‌های مسافربری، راه‌آهن و... در اختیار گردشگران قرار گیرد.»
گرچه یکی از ویژگی‌های اصلی هتل‌های کپسولی ارزان قیمت بودن آنها است اما بعید به نظر می‌رسد این هتل‌های وارداتی که به تعداد محدودی وارد گردشگری ایران شده‌اند، با قیمت‌های ارزان در اختیار گردشگران قرار گیرد. ویژگی که برخلاف هدف اصلی طراحان اینگونه هتل‌ها در دنیا است؛ یعنی «اقامت یک شبه و ارزان قیمت برای مسافرانی که نیاز به امکانات هتل‌های لوکس و گران‫قیمت ندارند.» مسافرانی که اغلب در ترمینال‌ها و پایانه‌های مسافربری و فرودگاه‌ها اقامتی یک شبه دارند و به دلیل عدم دسترسی‫ به هتل‌، یک شب خوابیدن در این مکان‌ها را تجربه می‌کنند. با این حال اما اگرچه مونسان خبر داده که از تعدادی از این هتل‌ها در ترمینال‌ها، پایانه‌های مسافربری، فرودگاه‌ها و... استفاده خواهند کرد اما به گفته او بخشی از این هتل‌های کپسولی قرار است تحولگر «اکو کمپ‌ها» باشند؛ یک اقامتگاه موقت و یک مقصد گردشگری در مناطق بکر طبیعی که تمام خدمات آن با محیط‌زیست منطقه و استانداردهای بین‌المللی هماهنگی دارد. به بیان دیگر، یک محل اسکان بومی و سنتی که در ساخت آن هیچ آسیبی به طبیعت نمی‌رسد و مهمانان نه تنها از چشم‌اندازهای طبیعی فوق‌العاده بهره می‌برند، بلکه با زندگی سنتی مردم منطقه آشنا می‌شوند و از غذاهای محلی استفاده می‌کنند. در‌ سال‌های اخیر اکو کمپ‌ها با عنوان اقامتگاه‌های بوم‌گردی به مردم ایران معرفی شده‌اند. خانه‌های قدیمی بازسازی شده یا سازه‌های چادری نظیر خیمه و چادرهای عشایری که فضایی منحصر به فردی دارند و گردشگران را علاوه بر اینکه با فرهنگ مردم محلی منطقه آشنا می‌کند تجربه زندگی در مکان‌های بومی را در اختیار آنها می‌گذارد. اما آیا هتل‌های کپسولی می‌توانند بهترین گزینه برای تحول اکو کمپ‌ها باشند؟
گرچه سوال‌های فراوانی از دلایل واردات این هتل‌های کپسولی تا قیمت و هزینه‌ای که صرف خرید و انتقال آن به کشور شده وجود دارد و تا به امروز متولیان این امر در زمینه آنها پاسخی ارائه نکرده‌اند اما اتفاق دیگری که سبب روانه شدن موج انتقادات به سوی این اقدام وزارتخانه گردشگری شده است، همزمانی آن با ضررهایی است که هتلداران از تعطیلی هتل‌هایشان در ماه‌های گذشته به واسطه شیوع بیماری کرونا در جهان، شدت گرفتن آن در ایران و از کار انداختن صنعت گردشگری ایران محتمل شده‌اند. شیوع ویروس کرونا و بسته شدن مرز کشورها صنعت گردشگری را از کار انداخت و به تبع آن صنعت هتلداری نیز آسیب‫های جدی را متحمل شد تا جایی که بخش عمده ای از نیروی انسانی هتل‫ها تعدیل و از کار بیکار شدند. البته هتل‫های دایر در شهرهای تجاری ایران شرایطی به مراتب بدتر از هتل‫های فعال در شهرهای توریستی دارند زیرا پیش از شیوع ویروس کرونا نیز از ظرفیت آنها استفاده چندانی نمی‌شد و با ظرفیت بسیار پایین فعالیت می‌کردند اما فعال بودن بخش‌های ورزشی، رستوران، کافی‌شاپ هتل‌های فعال در شهرهای تجاری از جمله تهران موجب شده بود تا خطر ورشکستگی مطلق از سر آنها عبور کند. جمشید حمزه‌زاده، رئیس جامعه هتل‌داران ایران 20 فرودین ماه سال جاری از ضرر 30 میلیارد ریالی به هتل‌داران در ایام کرونا خبر داده است.
محمدعلی فرخ‫مهر، رئیس اتحادیه هتلداران تهران در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده که صنعت هتلداری آسیب‌های جدی را به دلیل شیوع ویروس کرونا متحمل شده است و تجربه رکودی که در سال ۹۸ و ۹۷ نیز بر صنعت هتلداری به خصوص هتل‌های فعال در شهرهای تجاری حاکم بود باعث می‌شود تا خسارت‌های این صنعت برای برخی هتلداران بسیار بالا باشد. او گفته است که «پس از شیوع ویروس کرونا هتل‌ها ۷۰ درصد نیروی انسانی خود را تعدیل کردند.» به گفته او، هتل‌ها طی دو ماه اخیر تعطیل بوده‌اند اما به دلیل ضرورت انبارداری، انبارگردانی، حفاظت و مراقبت این بخش از نیروهای انسانی در محل کار خود حاضر شدند اما کارکنان سایر بخش‌های هتل تعدیل و بیکار شدند.»
این ضررهای متحمل شده برای هتلداران اما در حالی است که اکنون با وارد شدن هتل‌های واردتی و اضافه شدن هتل‌های ارزان قیمت‌تر به جمع هتل‌های متضرر شده بعد از بازگشایی و فعال‌شدن دوباره صنعت گردشگری از مشتریان هتل‌ها کاسته می‌شود. درست در زمانی که هتل‌ها در تلاش خواهند بود که ضرر خود را جبران کنند یا در صدد بازپرداخت حمایت‌های مالی دولتی برآیند که به گفته خودشان دردی از هتل‌ها دوا نخواهد کرد. حال باید منتظر ماند و دید که این هتل‌های کپسولی چگونه فعال خواهند شد؟
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از ابهامات استفاده از هتل‌‌های کپسولی در صنعت گردشگری ایران گزارش می‫دهد ژوبین صفاری پذیرش خطا، گام نخست اصلاح چرا اصولگرایان در جست‌وجو تایید حرف‌ها و افکارشان، روی هر چهره‌ای سرمایه‌گذاری می‌کنند؟ «ابتکار» تاثیر اقدامات دستوری دولت برای کنترل قیمت در بازارهای اقتصادی را بررسی کرد شمار جانباختگان کرونا در ایران 3 رقمی شد کره‌جنوبی بر 53 سال همکاری و مراوده با ایران چوب حراج می‌زند؟ دیوار واشنگتن در مسیر تهران- سئول زیر پوست بازار آرام خودرو چه می‌گذرد؟ آرامش همراه با طوفان محمدعلی کشاورز، ستاره دوست‌داشتنی نقش‌های خاکستری به یاد ماندنی درگذشت پرواز چهارم از آن پنج تن رئیس جمهوری در جلسه ستاد اقتصادی دولت: کوتاهی در برابر افزایش قیمت‌ها به هیچ عنوان پذیرفته نیست انکارها و تکذیب‌های اکبری طبری در دادگاه ادامه دارد از ابهام در مدرک تحصیلی تا رشوه‌های نجومی فرهنگ مراجعه به وکیل: حلقه گمشده خدمات حقوقی سال جدید تحصیلی و شبکه آموزش و سامانه شاد