با بستن شبکه‌ها چیزی درست نمی‌شود

گروه فناوری/ روز گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در صحن علنی مجلس حضور یافت؛ حضوری که البته با حاشیه‌هایی ازقبل نیز همراه بود تا جایی که رئیس سازمان تبلیغات اسلامی چند روز پیش گلایه خود را از باز بودن فضای مجازی ابراز کرده بود و امروز نیز دغدغه اصلی بیشتر نمایندگان و سوال‌شان از وزیر ارتباطات، بازبودن فضای مجازی و عملاً به نوعی چرایی فیلتر نشدن اینستاگرام بود. وزیر ارتباطات نیز در پاسخ به این سؤال‌ها گفت: اینستاگرام امروزه به‌دلیل سیاست‌های نادرست و از دسترس خارج شدن پلتفرم‌های دیگر تبدیل به قطب در فضای مجازی شده است.
اتصال 89 درصد روستاها به شبکه ملی اطلاعات
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با حضور در صحن علنی مجلس به ارائه گزارش عملکرد خود پرداخت و با تأکید بر اینکه اینستاگرام امروزه به‌دلیل سیاست‌های نادرست و از دسترس خارج شدن پلتفرم‌های دیگر تبدیل به قطب شده است گفت: اگر سردار ما را در بغداد به شهادت رساندند ما بغداد را خالی می‌کنیم؟ دغدغه شما درست است اما نگاه دیگری هم هست. آیا عرصه رسانه بین‌المللی و حضور جریان‌ساز که مورد تأکید رهبر ی است را نباید ببینیم؟
محمدجواد آذری جهرمی با اشاره به اینکه در وزارت ارتباطات 2 حوزه کلیدی موردتوجه جدی قرار دارد، گفت: نخستین محور شبکه ملی اطلاعات و دیگری برنامه صلح‌آمیز فضایی است که بیشترین اقدامات وزارت ارتباطات ذیل این دو برنامه تعریف می‌شود.


وی با اشاره به اینکه شبکه ملی اطلاعات در سال 84 مطرح و در سال 86 تصویب شد، افزود: نخستین گام شبکه ملی اطلاعات استقرار یک شبکه ارتباطی مناسب بود که از سال 86 تا 92 اقدامات مناسبی برای آن انجام شد و از سال 92 رشد این حوزه چشمگیرتر و قابل‌توجه‌تر بوده است.
آذری جهرمی به ظرفیت 68 گیگا بیت بر ثانیه شبکه ارتباطی در سال 92 اشاره کرد و گفت: این ظرفیت هم‌اکنون به 18 هزار گیگابیت بر ثانیه افزایش‌ یافته است و در لایه دسترسی نسل 3 و 4 تلفن همراه نیز شهرهای کشور (1242 مورد) تحت پوشش قرارگرفته است.
وی به ماده 67 قانون برنامه ششم توسعه در مورد عدالت ارتباطی که ذیل عدالت اجتماعی تعریف می‌شود اشاره کرد و افزود: در این بخش دسترسی روستایی نیز مورد توجه قرارگرفته و هم‌اکنون 89 درصد روستاها به شبکه ملی اطلاعات متصل هستند و خدمات نسل 3 و 4 تلفن همراه را دریافت می‌کنند. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصریح کرد: در سال 92، سیصد هزار شهروند ایرانی از طریق موبایل پهن باند به شبکه ملی اطلاعات متصل بود که این عدد هم‌اکنون به 70 میلیون رسیده است.
آذری جهرمی در ادامه گزارش خود در صحن علنی مجلس، کرونا را محک خوبی برای این حوزه و زیرساخت‌ها عنوان کرد و گفت: در یک بازه ده‌روزه در ایام کرونا ما شاهد یک رشد 2 و نیم برابری در استفاده از شبکه‌های ارتباطی بودیم و آمارهایی که انتظار تحقق آن را در سال 1400 داشتیم در یک بازه 10 روزه محقق شد.
جهرمی با اشاره به انتشار محتوا در فضای مجازی خاطرنشان کرد: رصد ترافیکی از مصرف داده درست می‌شود که محتوا در آن نقش دارد اما زمانی که وزارت ارتباطات با دغدغه درست به این حوزه برای حمایت از تلویزیون‌های اینترنتی ورود می‌کند اجازه این کار به ما داده نمی‌شود یا موقعی که برای تولید محتوا به حوزه کودک وارد می‌شویم که به نگرانی‌ها کمک می‌کند می‌گویند این وظیفه شما نیست و از ما شکایت کردند. وزیر در ادامه تأکید کرد: من از نمایندگان دعوت می‌کنم که به سازمان فضایی سر بزنند و ببینند در آنجا جوانانی هستند که از زندگی و بورسیه‌های خارج کشور خود گذشتند و برای ساخت ماهواره تلاش می‌کنند اما مسئولیت پرتاب ماهواره هم با وزارت ارتباطات نیست.
نمایندگان خواستار فیلترینگ اینستاگرام
دهنوی نماینده مردم تهران در جلسه علنی روز گذشته از عملکرد دولت در زمینه انرژی هسته‌ای و صنعت فضایی انتقاد کرد و گفت: متن را کنار می‌گذارم و می‌گویم آقای روحانی صنعت هسته‌ای را با برجام تعطیل کرد و صنعت فضایی کشور را به دست جهرمی. دولت روحانی ما را که در صنعت فضایی جزو 5کشور برتر جهان بودیم الان به دست جهرمی به پایین‌تر از رتبه 15 جهان رسانده است. آقای جهرمی من خیالتان را راحت کنم، دورانی که ادامه برجام به دست شما و پروژه غرب به دست جنابعالی در وزارت آی سی تی و در سازمان فضایی دنبال می‌شد به پایان رسیده و مجلس یازدهم اجازه نخواهد داد که روند پیشرفت فضایی کشور را متوقف کنید. محسن دهنوی یادآور شد: صنعت فضایی یکی از اصلی‌ترین فناوری‌های کشور بوده که تاکنون سرمایه‌گذاری کلانی روی آن انجام شده و چشم‌انداز روشنی هم برای توسعه این صنعت ترسیم شده اما متأسفانه شاهد وقفه در روند پیشرفت‌های فضایی کشور هستیم.
رضاخواه نماینده مردم تهران نیز در این جلسه خواستار جلوگیری از قماربازی آنلاین و تراکنش‌های مالی مرتبط با آن شد و اظهار کرد: چرا قماربازی آنلاین مجاز است و تراکنش‌های مالی برای آن اتفاق می‌افتد. رضاخواه همچنین با اشاره به لو رفتن اطلاعات کاربران در تلگرام، مشترکان اپراتور سوم، نشت اطلاعات برخی کارمندان رجا و هواپیمایی هما و...گفت: چرا حریم خصوصی شهروندان به‌صورت گسترده نقض می‌شود؟
وی اضافه کرد: وزیر ارتباطات می‌گوید ۵۰ درصد شبکه ملی اطلاعات محقق شده است، اما مسئولان مرکز فضای مجازی میزان تحقق آن را ۳۰ درصد عنوان می‌کنند پس اجرای دولت الکترونیک به کجا رسید؟
طاهری نماینده زنجان نیز پس از شنیدن گزارش عملکرد وزیر ارتباطات گفت: شنیده‌ام که سهامداری بخشی از شرکت‌های بزرگ مثل اسنپ و دیجی کالا خارجی است که در صورت صحت، امنیت ملی را به مخاطره می‌اندازد.
علی طاهری همچنین با اشاره به ایرادات فنی در مکالمات تلفنی گفت: آمار درصد مکالمات موفق، ۵۳ درصد بوده که درصد پایینی است، ضریب نفوذ تلفن ثابت در روستاها ۱۸ درصد است در حالی که این میزان برای اینترنت به ۵۰ درصد رسیده است و این نشان از این دارد که سیاست روشنی درباره تلفن ثابت وجود نداشته و توجه‌ها فقط به فضای اینترنت است.
نماینده مردم زنجان با انتقاد از سرعت پایین پیاده‌سازی دولت الکترونیک خاطرنشان کرد: این پروژه صرفاً به اسکن مدارک محدود شده است، همچنین دیتا سنتر روستایی باید مورد استفاده قرار بگیرد.
 مرادی نماینده بندرعباس نیز گفت فضای مجازی از کنترل وزارت ارتباطات و دولت خارج شده است و انتظار این است که آنان در این زمینه اقدامات ویژه تری انجام دهند. وی همچنین یادآور شد: بحث ارتباطات نواقص زیادی دارد و شاهدیم وعده‌هایی که به روستاییان داده شده عملیاتی نشده است.
محمدحسن آصفری نماینده اراک هم در جلسه علنی روز گذشته نیز گفت: خردادماه امسال طرحی تحت عنوان «هر ایرانی یک تلویزیون اینترنتی» از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرح شد، این در حالی است که بر اساس قانون اساسی نظارت بر عملکرد رسانه‌های فراگیر برعهده سازمان صداوسیما است و وزارت ارتباطات وظیفه تعیین مقررات در این حوزه را ندارد. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حق ورود به مقوله مذکور را ندارد و راه‌اندازی تلویزیون اینترنتی از سوی این وزارتخانه مخالف با قانون اساسی است. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از هزار سرور خارجی در کشور فعال هستند و بخش بسیار زیادی از پهنای باند اینترنت کشور در اختیار این سرویس‌ها است، گفت: آیا این مسأله را نمی‌توان به نوعی کودتای فرهنگی علیه آرمان‌های امام راحل و شهدا تلقی کرد؟آصفری همچنین خطاب به وزیر ارتباطات گفت: آقای وزیر ارتباطات آیا شما اجازه می‌دهید فرزندان خودتان در سنین پایین به فضای مجازی خارجی بویژه اینستاگرام دسترسی داشته باشند؟ آیا شما محتوای غیراخلاقی این شبکه‌ها را رصد می‌کنید؟ فاطمه محمد بیگی نماینده مردم قزوین در مجلس هم از اختصاص نیمی از ترافیک اینترنت کشور به اینستاگرام انتقاد کرد و گفت: من نگران وضعیت فرهنگی موجود در فضای مجازی هستم. چندی پیش اینستاگرام انتشار تصاویر هرزه ‌نگاری را آزاد کرد و در ایام شهادت سردار قاسم سلیمانی نیز اقدام به حذف پست‌های تسلیت کاربران ایرانی کرد اما نه تنها چاره‌جویی نشد بلکه بیش از ۵۰ درصد ترافیک اینترنت کشور به این شبکه اختصاص یافته است. گفتنی است این ابراز نگرانی درحالی صورت گرفته که خبر آزادی انتشار تصاویر مستهجن روی پلتفرم اینستاگرام، خبری جعلی است که با مقاصدی خاص منتشر شده بود و این موضوع در رسانه‌ها بازتاب گسترده‌ای داشت. نماینده مردم قزوین در ادامه گفت: موضوع دیگر دسترسی به پهنای باند اینترنت وسیع برای همه است. آیا مطابق کشورهای پیشرفته مخاطبین را دسته‌بندی کرده‌اید؟ آیا اینترنت یک دانش‌آموز با یک خانم خانه‌دار نباید متفاوت باشد؟
غضنفرآبادی نماینده بم در مجلس شورای اسلامی هم با انتقاد از مدیریت فضای مجازی و پیام‌رسان‌های خارجی تأکید کرد: اینستاگرام قتلگاه اعتقادات بسیاری از جوانان شده است. وی خطاب به وزیر ارتباطات گفت: شما تلاش کردید به فضای مجازی و اینترنت گسترش و سرعت بدهید، ضمن تقدیر از شما، ولی یک چاقوی دودم را تیز کردید، اما سؤال این است آیا از این موضوع استفاده خوب شد یا استفاده بد؟ فضای مجازی با سرعت اینترنت یک اتوبان امن برای حمله ضد انقلاب و دشمنان انقلاب را تا عمق ایران اسلامی به وجود آورد که بسیاری از جوانان ما در این اتوبان کشته یا مجروح شدند. وی ادامه داد: اعتراض بحق مردم با تاخت و تاز ضد انقلاب همچون منافقین و سلطنت‌طلبان بی‌آبرو با استفاده از این فضا از مسیر خود خارج شد و خسارت‌های زیادی را بر مردم تحمیل کرد. آیا در این موضوع شما مسئول نیستید؟
غضنفرآبادی افزود: چرا پیام‌رسان‌های داخلی حمایت نشدند و درمقابل از پیام‌رسان‌های خارجی حمایت می‌کنید؟ بدون فراهم کردن امنیت پیام‌رسان‌های خارجی، چه مشکلاتی برای جوانان به وجود آمد و چقدر فضای خانمان‌سوز بی‌دینی، بی‌غیرتی، غرب‌گرایی را فراهم کرد. چه کسی باید اینگونه مسائل فضای مجازی را رفع کند؟ آیا شما مسئولیتی ندارید؟
علی بابایی نماینده مردم ساری در مجلس هم تأکید کرد: دغدغه رهبری، نخبگان و دانشگاهیان سامان دهی فضای مجازی بوده و افسارگسیختگی در این حوزه قابل قبول نیست. متأسفانه وزارت ارتباطات برنامه راهبردی به مجلس و دولت ارائه نداده است، برنامه وزارت ارتباطات در یک سال باقی مانده از عمر دولت چه خواهد بود؟ مطالبه جدی مردم سامان دهی این فضا است. بابایی تأکید کرد: جوان‌گرایی با نگاه پوپولیستی قابل قبول نبوده و وزارت ارتباطات باید در بستر فضای مجازی برنامه‌ای راهبردی برای اشتغال جوانان داشته باشد. تا کی باید اشتغال جوانان در بخش دولتی رقم بخورد؟
یک موضوع مهم صیانت از شبکه ملی اطلاعات
رئیس مجلس هم در جلسه علنی روز گذشته مجلس، صیانت از شبکه ملی اطلاعات را موضوعی مهم عنوان کرد و گفت: شبکه ملی اطلاعات در خدمات پایه عمومی از جمله در بخش پیام‌رسان و سیستم عامل دچار کمبود جدی است که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید به آن توجه کند.
محمدباقر قالیباف افزود: چرا یک پیام ساده بین دو شهروند ابتدا باید به خارج برود؟ این یک ضعف جدی است.ما در همین شبکه ملی اطلاعات در خدمات پایه عمومی دچار کمبود جدی هستیم. انتظار تولید محتوا از وزارت ارتباطات نداریم اما سیاستگذاری در دست شماست.
وی افزود: در رشد ترافیک داخلی و خارجی عدم تناسب وجود دارد و آن اندازه که رشد ترافیک در بخش خارجی وجود دارد، در حوزه داخلی نتوانستیم کنترل کنیم بنابراین به سیاست‌های تعدیلی و راهبردی نیاز داریم که در اختیار این وزارتخانه است.
وی با بیان اینکه کودکان، نوجوانان و خانواده‌های ما در معرض فضای آلوده هستند، اضافه کرد: این فضای آلوده را باید از دو زاویه بررسی کرد؛ نخست تولید محتوا که هم وزارتخانه و هم دیگر دستگاه‌ها در مورد آن مسئول هستند و موضوع دیگر توسعه سرویس‌های داخلی و سیاست‌های دولت و اعمال مدیریت در شبکه است.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: امروز لجام گسیختگی را در این فضا شاهد هستیم، این ضعف مدیریت و بدون سیاستگذاری بودن مشابهی در شرق و غرب ندارد و حالت لجام گسیخته و رها شده‌ای در این باره وجود دارد. رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین با تأکید بر اینکه شبکه ارتباطی ما متکی به حوزه موبایل است، افزود: در شبکه ثابت فیبر نوری بسیار ضعیف عمل کرده ایم، هرچند فیبر نوری از ۷۰ کیلومتر به ۲ هزار کیلومتر رسیده است، اما سیاست مشخصی درباره آن وجود ندارد.
قالیباف بر اهمیت زیرساخت محتوا و خدمات در این زمینه نیز تأکید و اظهار کرد: بخشی از محتوا در اختیار دستگاه‌های دیگر و مردم است، اما سیاستگذاری و مدیریت در این باره وجود ندارد. چگونه است که برای رشد صنعت خودرو سیاستگذاری، تعرفه‌گذاری و حمایت از صنعت داخلی داریم، اما در حوزه وظایف وزارتخانه مربوطه که باید سیاست‌های تعدیلی داشته و رشد حوزه داخلی و خارجی با آن متناسب باشد این سیاست اعمال نمی‌شود؟ چرا حمایت در حوزه محتوا از بخش داخلی صورت نمی‌گیرد؟‌