گروه صنعت و تجارت: پس از مطرح شدن گمانه زنی های مختلف طی روزهای گذشته در رسانه ها، سرانجام اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهوری مصوبه تمدید سه ماهه مهلت ترخیص خودروهای دپو شده و کالاهای گروه چهارم کالایی در گمرکات را ابلاغ کرد. ۲۱ خردادماه بود که با توجه به کاهش عملکرد دستگاههای اجرایی ناشی از شیوع کرونا و برخی مشکلات اجرایی فرآیند ثبت سفارش و ترخیص کالاها، پیشنهاد وزارت صنعت، معدن و تجارت مبنی بر تمدید سه ماهه مهلت ترخیص خودروهای دپو شده و بخشی از کالاهای گروه چهارم کالایی در گمرکات اجرایی کشور، به تصویب هیئت وزیران رسید. براساس این مصوبه، انجام تشریفات گمرکی و ترخیص خودروهای دارای پرونده قضایی که دستور قضایی برائت آنها از سوی مراجع رسیدگی کننده صادر شده، مشمول قید زمانی برای ترخیص نبوده و ترخیص آنها بلامانع است.

۲۹ اردیبهشت ماه سال جاری مهلت سه ماههای که هیات دولت برای ترخیص خودروهای مانده در گمرک و بنادر تعیین کرده بود به پایان رسید و بعد از آن رایزنی هایی برای تمدید مجدد این زمان شروع شد. به هرحال با توجه به شرایط خاص کشور طی ماه های اخیر در شیوع ویروس کرونا و برخی ناهماهنگی ها بین دستگاه های ذیربط موجب شده بود تا شرایط مناسبی برای اقدام جهت ترخیص خودروها وجود نداشته باشد. به هر ترتیب با درخواست رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت از هیات وزیران اخیرا با تمدید سه ماهه مهلت ترخیص خودروها موافقت شد. این در حالی است که ماجرای خودروها محدود به زمان فعلی نبوده و به چند سال گذشته برمیگردد؛ به طوری که حدود ۱۲ هزار و ۲۶۱ دستگاه به مرور وارد شده بود که به دلیل تغییر ضوابط واردات خودرو ممنوعیت ثبت سفارش و ممنوعیت واردات خودرو و همچنین تحولات سیاستهای ارزی امکان ترخیص پیدا نکردند تا اینکه بعد از رایزنیهای بسیار در دیماه سال ۱۳۹۷ هیات دولت تحت شرایطی با ترخیص این خودروها موافقت کرد که براین اساس زمان چهارماههای تعیین شد که در اردیبهشتماه ۱۳۹۸ به پایان رسید و مجدد دو ماه دیگر تمدید شد.

با این حال بعد از پایان فرصت در تیرماه سال گذشته دیگر زمانی در اختیار صاحبان خودرو قرار نگرفت و این در حالی بود که گزارشهای رسمی نشان داد طی آن دو مرحله ۷۱۵۳ دستگاه ترخیص شد و ۵۱۰۸ دستگاه دیگر باقی ماند. به هر صورت در ۲۹ بهمنماه سال گذشته بار دیگر فرصت سهماههای در اختیار صاحبان خودرو قرار گرفت، اما به هر ترتیب پایان زمان با خروج تمامی خودروها همراه نشد و آمار نشان داد که ۱۳۸۹ دستگاه ترخیص و ۳۷۱۹ دستگاه دیگر باقی مانده است که از بین خودروهای باقی مانده ۲۴۷۱ دستگاه هیچ نیازی به تمدید زمان مصوب برای ترخیص نیاز نداشتند، اما ۱۲۴۸ دستگاه دیگر باقی ماندند که باید برای خروج مجوز زمان آن از سوی هیات دولت صادر میشد.

براین اساس اواخر خردادماه سال جاری بود که هیات دولت سه ماه دیگر مهلت ترخیص را برای این خودروها تصویب کردند که در این شرایط این چهارمین مهلتی است که در اختیار صاحبان خودرو و دستگاههای ذیربط برای تخلیه گمرکات و بنادر از خودروهای دپو شده قرار میگیرد.

اما ماجرا این است که از این ۱۲۴۸ دستگاهی که زمان برای ترخیص آنها تمدید شده ۱۱۰۰ دستگاه فاقد ثبت سفارش هستند و آن طور که پیشتر ارونقی- معاون فنی و امور گمرکی گمرک - ایران اعلام کرده اگر در رابطه با ثبت سفارش آنها اقدامی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام نشود، هر اندازه تمدید زمان گرهای از مشکل این خودروها باز نخواهد کرد و در این شرایط فقط زمان برای ترخیص ۱۴۸ دستگاه خودروی سواری تمدید شده است. در هر حال باید طی روزهای آینده منتظر بود تا وزارت صمت در رابطه با حل مشکل خودروهای فاقد ثبت سفارش تصمیمگیری کند که آیا مجوز باز شدن ثبت سفارش را صادر و این خودروها ترخیص میشوند و یا اینکه در نهایت در صورت عدم موافقت با این موضوع خودروها متروکه و جهت تعیین تکلیف به سازمان املاک تملیکی ارجاع خواهند شد.

چند روز قبل بود که مهدی اشرفی، رییس کل گمرک ایران درباره خودروهای دپو شده در گمرک گفت: از مجموع خودروهایی که چند سال در گمرک بودند و تا تاریخهایی که اعلام شده میتوانستند با تمدید و ویرایش ثبت سفارش ترخیص شوند ۱۰ هزار خودرو ترخیص شد. هم اکنون حدود ۳ هزار خودرو در گمرکات است که بیشتر این خودروها پروندههای در دست بررسی در محاکم قضائی دارند. بر اساس آخرین مصوبهای که داشتیم بلافاصله بعد از تعیین تکلیف این کالاها در محاکم، چنانچه برائت حاصل شود این خودروها با ظرفیت همان بخشنامه قبلی قابلیت ترخیص دارند. به این ترتیب برای خودروهایی که به طور سنواتی در گمرک بودند تقریباً مشکل خاصی وجود ندارد.

پیش از این نیز در این رابطه سعید عباسپور، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت، در گفتگو با ایسنا گفته بود: تعداد خودروهای قابل بررسی برای ترخیص براساس مصوبه اخیر هیات دولت، شامل خودروهای توقیفی توسط دستگاه قضایی به دلیل شکایت و سایر مسایل حدود ۲۲۸۹ دستگاه است، بنابراین امکان ترخیص این خودروها همواره میسر بوده و منوط به اخد حکم قضایی است. وی با بیان اینکه ۱۵۴ دستگاه خودرو دپو شده مربوط به مصوبه جانبازان است، اظهار کرد: از این تعداد تاکنون فقط دو دستگاه ترخیص شده و درباره مابقی آنها تاکنون مراجعه و درخواستی واصل نشده است. همچنین به گفته مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت، سه دستگاه خودرو حکم قضایی دریافت کردند و ترخیص شدند، ۱۰۰۰ دستگاه خودرو مربوط به شرکت کرمان موتور هم ترخیص شده و خودروهای مناطق آزاد تجاری نیز در چارچوب قوانین منطقه در حال ترخیص و صرفا قابل استفاده در مناطق مذکور است. وی افزود: ۷۳ دستگاه خودرو سفارش آمریکا در چارچوب ضوابط مربوط بررسی شده که حسب اطلاع از گمرک تاکنون دارای شرایط اعلام شده نبوده و امکان ترخیص ندارند.عباسپور همچنین با بیان اینکه بطورکلی نزدیک به ۱۴۰۰ خودرو ترخیص شده است، تصریح کرد: به نظر میرسد به استثنای خودروهای قضایی حدود ۸۰۰ دستگاه خودرو باقی مانده که شامل خودرو جانبازان و موارد دیگر ذکر شده است.