نارضایتی ایران و روسیه از قانون سزار

در نشست مجازی سران آستانه مطرح شد‌ نارضایتی ایران و روسیه از قانون سزار شرق: روز گذشته تهران میزبان اجلاس فوق‌العاده سران روند آستانه بود. در این نشست سه‌جانبه که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا به‌صورت مجازی برگزار می‌شد، رؤسای جمهور جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه به تبادل نظر درباره راه‌های برقراری و تقویت صلح پایدار در سوریه پرداختند. نزدیک به سه سال است که مذاکرات آستانه با مشارکت این سه کشور برای پایان‌دادن به بحران و جنگ داخلی در سوریه آغاز شده است.
روحانی: قانون سزار، تروریسم اقتصادی است
رئیس‌جمهور ایران در این اجلاس فوق‌العاده با بیان اینکه تعیین سرنوشت سوریه تنها به دست مردم این کشور و بدون مداخله خارجی ممکن است، گفت: «در حالی این نشست را برگزار می‌کنیم که جهان با پاندمی ویروس کرونا مواجه است و مردم سوریه هم از این قاعده مستثنا نیستند. از آن روز که چنین اتفاقی افتاد، تلاش برای تسکین آلام مردم سوریه و بهبود اوضاع بهداشتی آنان لازم بوده است؛ اما آمریکا تحریم‌های تازه‌ای موسوم به سزار را برای فشار بیشتر به مردم سوریه اعمال کرده که غیرانسانی و یک تروریسم اقتصادی است».
به گزارش ایسنا، حسن روحانی ادامه داد: «در شرایط شیوع کرونا، این تحریم‌های تحمیل‌شده به سوریه توسط رژیم آمریکا از سوی جمهوری اسلامی محکوم است و تأکید می‌کنیم که به حمایت‌های خود از مردم و دولت مشروع سوریه با قدرت بیشتری ادامه خواهیم داد».
او تأکید کرد: «‌آمریکا مطمئن باشد ‌آنچه از طریق فشار نظامی و توسل به گروه‌های تروریستی به‌دست نیاورده، نمی‌تواند از طریق ابزار فشار اقتصادی با مجازات مردم سوریه به دست بیاورد. این اقدامات نامشروع و غیرانسانی رژیم آمریکا، هیچ خللی در اراده ملت‌های دوست با سوریه ایجاد نمی‌کند. مسئله آوارگان داخلی و پناه‌جویان سوری موضوع مهمی است که ما باید به آن کمک کنیم». روحانی با یادآوری اینکه راه‌حل بحران سوریه، نه نظامی بلکه سیاسی است، گفت: «ما به‌عنوان کشورهای ضامن روند آستانه، همواره از گفت‌وگوهای سوری‌-‌سوری در چارچوب توافقات ایجادشده در روند آستانه حمایت می‌کنیم و بر عزم خود برای مبارزه با تروریسم داعش و القاعده و سایر مجمموعه‌های ذیل آنها در تمام منطقه ازجمله سوریه تأکید داریم».
رئیس‌جمهوری با بیان اینکه امروز با گذشت بیش از 9 سال از آغاز جنگ سوریه، جمهوری اسلامی ایران معتقد به راه‌حل سیاسی برای حل آن است، افزود: «ما از مذاکرات ایجادشده در روند آستانه حمایت می‌کنیم. ما امروز در شرایطی از مبارزه با تروریسم سخن می‌گوییم که تاکنون تلاش‌های زیادی در این زمینه رخ داده و جا دارد از سپهبد قاسم سلیمانی یاد کنیم که مبارزه با تروریسم داشت و در این راه جان خود را گذاشت». روحانی عنوان کرد: «این در حالی است که آمریکا خود را مدعی مبارزه با تروریسم می‌داند، اما قهرمان این مبارزه در منطقه و همراهانش را به شهادت رسانده که این نشانه ادعای دروغین رژیم آمریکا در زمینه مبارزه با تروریسم است».
او با تأکید بر اینکه مبارزه با تروریسم تا محو کامل آن از سوریه و به‌طورکلی از منطقه ادامه خواهد داشت، گفت: «در این مسیر نباید امنیت جان غیرنظامیان به خطر بیفتد و نباید اجازه دهیم تروریست‌ها از مردم به‌عنوان سپر انسانی استفاده کنند. سوریه مستقل و متحد و گفتن از آن، یک اصل کلی است و در این شرایط است که ثبات و امنیت منطقه تأمین می‌شود؛ پس حضور نیروهای آمریکایی در سوریه به بیشترشدن درگیری‌ها منجر شده و از سویی در حال غارت منابع این کشور هستند و لازم است این نیروها زودتر از منطقه و سوریه خارج شوند».
روحانی عنوان کرد: «احترام به حاکمیت ملی و استقلال سوریه، اصلی خدشه‌ناپذیر است و سوریه‌ای متحد و مستقل و بدون حضور نامشروع قدرت‌های خارجی است که منجر به بازگشت آرامش به این کشور پس از سال‌های طولانی رنج مردم می‌شود و به ثبات و امنیت همسایگان نیز کمک می‌کند».
پوتین: هدف حفظ حاکمیت ملی سوریه است
رئیس‌جمهوری روسیه نیز در سخنرانی خود در اجلاس فوق‌العاده آستانه گفت: «سال قبل به‌عنوان کشورهای ضامن روند آستانه در آنکارا جمع شدیم و قرار بود در دور فعلی در تهران باشیم، اما به دلیل شرایط کرونا این اتفاق امکان‌پذیر نبود؛ بااین‌حال می‌دانیم ایران آمادگی برگزاری این نشست را داشت». ولادیمیر پوتین افزود: «در این مدت توانستیم اقدامات بسیاری انجام و میزان خشونت‌ها را کاهش دهیم و زمینه لازم را برای حل‌وفصل دیپلماتیک بحران سوریه با کمک سازمان ملل فراهم کنیم. مطمئنا حفظ استقلال و حاکمیت ملی سوریه از اهداف اصلی ماست که باید دنبال شود». او با بیان اینکه می‌توانیم کارهای تکمیلی را انجام دهیم تا گام‌های رو به جلوی بیشتری برای عادی‌سازی برداشته شود، عنوان کرد: «باید اقدامات تکمیلی‌تری برای خنثی‌سازی اقدامات تروریست‌هایی که همچنان در سوریه حضور دارند، انجام دهیم. همچنین باید به حاکمیت دولت سوریه بر کل کشور کمک کنیم. امروز همچنان در شرق فرات مشکلاتی وجود دارد که براساس تفاهم‌نامه‌ سال ۲۰۱۸، با همکاران ترک خود در حال فعالیت در این منطقه هستیم. در این منطقه برای کاهش خشونت‌ها فعالیت خواهیم کرد». پوتین افزود: «پیگیری پروسه آتش‌بس در مناطق کاهش تنش، پیگیری کمیته قانون اساسی در ژنو و همچنین کمک به اعضای این کمیته برای دستیابی به اهداف مربوطه از اقداماتی است که نشست آستانه باید دنبال کند. این مسئله‌ای است که در چارچوب گفت‌وگوی ملی در سال ۲۰۱۸ به آن پرداختیم و کشورهای ضامن روند آستانه نیز در آن حضور داشتند و آن را تأیید کردند». رئیس‌جمهوری روسیه گفت: «توسعه اقتصادی، بازگشت آوارگان و توسعه زیرساخت‌های سوریه می‌طلبد که سه کشور ایران، روسیه و ترکیه اقدامات خود را هماهنگ‌تر کنند و همکاری فعالانه‌تری با یکدیگر داشته باشند. مشکلات در سوریه همچنان باقی‌ است، به‌ویژه در زمینه اقتصادی تحریم‌هایی که با دورزدن سازمان ملل علیه سوریه اعمال می‌شود و مشکلات را بیشتر می‌کند». پوتین با تأکید بر اینکه تحریم‌های اعمالی علیه سوریه غیرقانونی هستند، عنوان کرد: «با توجه به همه این مسائل و فشارهایی که تحریم‌ها به سوریه وارد می‌کند، باید تلاش خود را در راستای کمک بیشتر به این کشور انجام دهیم، به‌ویژه اینکه الان صحبت از اعمال تحریم‌های جدید است و مطمئنا این تحریم‌ها در راستای وخیم‌ترکردن شرایط اقتصادی در سوریه پیش‌بینی شده‌اند. بنابراین ما باید از طریق کانال‌های موجود بتوانیم کمک‌های انسان‌دوستانه را به این کشور انجام دهیم».
اردوغان: ترکیه برای مقابله با جدایی‌طلبی وارد میدان شده است
همچنین به گزارش ایرنا، رئیس‌جمهوری ترکیه در این نشست مجازی گفت: «اولویت نخست ما، حفظ وحدت سیاسی سوریه و تمامیت ارضی آن کشور، تأسیس امنیت و آرامش در آن کشور و حل ماندگار مسائل است». رجب طیب اردوغان با اشاره به مداخله‌های نظامی ترکیه در سوریه مدعی شد: «ترکیه برای مقابله با آرزوهای جدایی‌طلبی و ممانعت از انجام تراژدی انسانی در سوریه در صورت لزوم به‌طور عملی وارد میدان شده است». او با اشاره به روند همکاری‌های ایران، ترکیه و روسیه تحت لوای روند آستانه در مورد سوریه گفت: «همکاری سه کشور به‌عنوان کشورهای ضامن، در تعیین آینده سوریه مؤثر خواهد بود و این نشست نیز می‌تواند گامی مهم در این راستا باشد».
ظریف: به صلح در سوریه دست خواهیم یافت
رؤسای جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه در پایان نشست ویدئوکنفرانسی آستانه، در بیانیه‌ای مشترک بر تعهد قوی خود بر حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه و همچنین به اهداف و اصول منشور ملل متحد تأکید کردند. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه نیز در توییتی نوشت: «نشست مجازی بسیار سازنده روند آستانه به میزبانی حسن روحانی به پایان رسید. طرفین بر سر تداوم همکاری میان سه کشور امضاکننده، تمرکز بر کاهش تنش‌ها، روند سیاسی و کمک‌های بشردوستانه توافق کردند. به صلح در سوریه دست خواهیم یافت». 
 
قانون سزار چیست؟
در دسامبر سال ۲۰۱۹، رئیس‌جمهور آمریکا لایحه بودجه دفاعی ۷۳۸میلیارددلاری‌ای را امضا کرد که شامل قوانینی برای افزایش تحریم‌ها علیه بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه و متحدانش است تا او به حل‌وفصل سیاسی بحران سوریه بر اساس قطع‌نامه ۲۲۵۴ شورای امنیت تن دهد. «قانون سزار» بخشی از این قوانین جدید است که به لایحه بودجه دفاعی آمریکا افزوده شده است. این قانون پس از شش سال تأخیر، از روز چهارشنبه ۱۷ ژوئن ۲۰۲۰ (28 خرداد) به اجرا درآمد و تا سال ۲۰۲۴ اعتبار خواهد داشت. «سزار» نام مستعار یک عکاس نظامی سوریه‌ای است که عکس‌هایی از اجساد کشته‌های جنگ سوریه را در سال ۲۰۱۴ در یک جلسه سری در کنگره آمریکا به نمایش گذاشت و از دولت آمریکا خواست با دولت بشار اسد برخورد کند. هویت واقعی این فرد به دلیل نگرانی از امنیت او، تاکنون پنهان مانده است.
آمریکا از سال ۱۹۷۹ سوریه را بار‌ها با ادعای حمایت از تروریسم، اشغال لبنان، برنامه موشکی و جمع‌آوری سلاح‌های کشتارجمعی تحریم کرده است. از سال ۲۰۱۱ و با آغاز جنگ داخلی سوریه، باراک اوباما، رئیس‌جمهور وقت آمریکا نیز این تحریم‌ها را تمدید کرد، اما تحریم‌های قانون سزار بسیار شدیدتر و فراگیرتر است. در متن قانون سزار ادعا شده: «این سیاست آمریکاست که با ابزار‌های دیپلماتیک و فشار‌های اقتصادی، دولت بشار اسد را وادار کند از قتل‌عام مردم سوریه دست بردارد و از انتقال قدرت به دولتی بر مبنای احترام به قانون، حقوق بشر و همزیستی مسالمت‌آمیز با همسایگان حمایت کند». قانون سزار تمام دولت‌ها، گروه‌ها، شرکت‌ها و افرادی را تحریم می‌کند که مستقیم و غیرمستقیم به دولت سوریه کمک مالی یا نظامی کرده یا در چهار بخش نفت، گاز طبیعی، هواپیما‌های نظامی، ساخت‌وساز و مهندسی فعالیت کنند.