دنبال راه حل بگردید نه مقصر



رضوانه رضایی پور
خبرنگار پارلمانی


مسعود پزشکیان نماینده تبریز در مجلس مهم‌ترین فراز بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مجازی با مجلسی‌ها را توصیه به تعامل و هماهنگی می‌داند. البته توضیح می‌دهد که این هماهنگی نافی مسئولیت‌ها و اختیارات نمایندگان برای نظارت نیست. نایب رئیس مجلس دهم تأکید دارد که مجلس اختیار نظارت دارد اما اختیار یا حق توهین نه. او خوشبین است که با توصیه‌های رهبری دیگر شاهد تنش‌های حاد بین مجلس و دولت در فاصله یک سال آینده نخواهیم بود.

ارزیابی شما از بیانات رهبری درباره تعامل و همکاری مجلس و دولت چیست و این سخنان حامل چه پیامی برای نمایندگان بخصوص افراد جدیدالورود است؟
آنچه رهبر معظم انقلاب فرموده‎اند، بیشتر در مورد هماهنگی و انسجام بین قوا بود و اینکه هرکدام از این دو قوه در چارچوب قوانین خود عمل ‎کنند. اختیار مجلس برای طرح سؤال از دولتمردان، براساس مسئولیت نظارتی آن است اما، اختیار براساس توهین یا تهمت‎زدن و بی‎احترامی کردن به کسی نیست. گوش دادن و منطقی جواب دادن و خردمندانه سخن گفتن بیشترین توصیه‎ای بود که رهبر معظم انقلاب داشته‎اند. قوا به‌جای اینکه با همدیگر جنگ و دعوا کنند باید با هم هماهنگ باشند. این موضوع از آنجا دارای اهمیت بسیاری است که معطوف به شرایط فعلی کشور هم هست چرا که به‌نظر می‌رسید برخی تلاش داشتند از طریق قوا، ناامنی یا عدم هماهنگی در کشور، به بیرون پمپاژ شود و مردم به‌جای امنیت و آرامش احساس ناآرامی کنند.
آقای دکتر! سخنان رهبری در حالی انجام شد که عده‎ای مشغول جمع‌آوری امضا برای سؤال یا استیضاح رئیس جمهوری هم هستند. با این جمله رهبری که دولت تا روز آخر باید وظایف خود را انجام دهد، سرنوشت اقدامات برخی نمایندگان چه خواهد شد؟
صبح یکشنبه پیش از شروع بیانات رهبری، به برادرانی که امضای استیضاح رئیس جمهوری را جمع می‎کردند گفتم که امکان ندارد رهبر معظم انقلاب اجازه چنین اتفاقی را بدهند. اصولاً اگر می‎خواهیم در جامعه‎ انتقادی کنیم، اگر در کنار آن پیشنهاد و جایگزینی نداشته باشیم، هرج و مرج ایجاد می‌شود و اگر عیبی وجود دارد، که دارد و اگر مشکلی هست که هست، دوطرفه است. یکطرفه نیست و برای حل مشکل، نیاز به ایجاد هماهنگی و رفع ابهامات و وحدت و انسجام است. وگرنه با استیضاح کردن چیزی تفاوت نمی‎کند. نه اینکه مشکلی حل نمی‎شود، بلکه هرج و مرج و ناآرامی و تشنج اجتماعی هم افزایش پیدا می‎کند. ما آنقدر نیرو نداریم یا آنقدر در جامعه مدیرانی نداریم که با همدیگر دربیفتند و به‌جای آنان مدیران لایق‎تر و توانمند‌تر وارد کنیم و مهمتر اینکه چیزی را هم که تجربه نکرده‎ایم، چرا باید انجام دهیم. معمولاً بدون تجربه عمل کردن ایرادات بسیار بالایی دارد که در جای خود قابل بحث است. پیام رهبر معظم انقلاب وحدت، انسجام، همدلی و همزمان نظارت و در چارچوب قانون عمل کردن بود و یادآوری این نکته مهم که قانون مصوب مجلس باید قابلیت اجرایی هم داشته باشد.
پس به نظر شما بحث سؤال و استیضاح رئیس جمهوری با وجود بیانات رهبری، فراموش می‎شود یا با شناخت شما از نمایندگان و رفتارهایی که در این چند وقت اخیر دیده‎ایم ممکن است همچنان ادامه‌دار باشد؟
اگر این عزیزان پیام رهبر معظم انقلاب را درست برداشت کرده باشند، باید دست از این کار بردارند. اگر هم نه، نوع دیگری برداشت کنند، پس باید منتظر ماند که تعدادی از آنها همچنان به راه خود ادامه ‎دهند. آن‌وقت شاید رهبر معظم انقلاب مجبور باشند که مستقیم‎تر به آنها بگویند که دست از این کارشان بردارند. هستند تعدادی که نوع دیگری از بیانات رهبری برداشت کنند و بخواهند با روش‎های دیگری عمل کنند، ولی این را بدانید که تعدادی از نمایندگان همچنان به کار خود ادامه خواهند داد. منطق اینکه بیاییم الان رئیس جمهوری را استیضاح کنیم نه تنها به نفع مملکت نیست بلکه بیشتر هم ضرر خواهیم کرد.
در جلسه‌‏ای که با حضور آقای ظریف برگزار شد، تندروی‎های زیادی از سوی نمایندگان شاهد بودیم آن هم در مجلسی که به‌نام اصولگرایی است. این تندروی‎ها را می‎شود به‌نام کلیت اصولگرایی نوشت یا حساب آن طیف‎هایی که به‌دنبال حاشیه هستند از سایرین جداست؟
این را باید از آن عزیزانی که این کار را می‎کنند، پرسید. آنچه که من از اصول می‌‏فهمم، هیچ‌کدام از این رفتارها بر پایه اصول نیست. در جنگی که با لشکریان معاویه بوده، تعدادی از لشکریان علی(ع)، به لشکریان معاویه فحش و ناسزا می‎گفتند. حضرت علی(ع) به آنان می‎فرمایند که من دوست ندارم شما از سبابین باشید. توجه کنید در یک جنگی که همدیگر را می‌کشتند، حضرت می‌فرمایند که دوست ندارم فحش بدهید. دعا کنید که خدا جان ما و جان آنان را حفظ کند و بین ما و آنها صلح ایجاد کند.
اگر ما شیعه این امام هستیم، چنین رفتارهایی ضد پیامی است که به وحدت مسلمین دعوت می‎کند. باید از این عزیزان پرسید که از کدام امام و از کدام تشیع دفاع می‎کنند و راهی را که می‎روند به کجا می‎رسد. به نظر من این رفتارها، برخلاف سنت حضرت رسول(ص)، دستور امام و برخلاف آن‌چیزی است که قرآن می‌گوید. در قرآن خدا دستور داده که شما جواب بدی را با خوبی بدهید. آن‌وقت می‎بینید آنچه که بین شما باعث عداوت و دشمنی بود، برمی‎گردد و با شما دوست و برادر می‎شود. متأسفانه، رفتار برخی با گفته قرآن و فرموده امام همخوانی ندارد. حال این افراد چگونه رفتارهای خود را توجیه می‎کنند، ‌الله اعلم.
آقای پزشکیان! به نظر شما منتقدان سرسخت دولت در مجلس آیا برای همین انتقادات خودشان راهکار یا برنامه جایگزینی هم دارند. به هر حال مشخص است که حداقل بخش قابل توجهی از مشکلات اقتصادی امروز تبعات یا هزینه‌هایی است که نظام جمهوری اسلامی در قبال استراتژی مقاومت در برابر زیاده‌خواهی‌های امریکا می‌دهد. اما گویا برخی همزمان که با پرچم مقاومت عکس یادگاری می‌گیرند اما وقتی به هزینه‌ها می‌رسند دولت را مسبب مشکلات می‌دانند.
من به عزیزان نماینده گفتم، راهی که ما می‎رویم و آنچه که ما شاهد هستیم، هر دولتی هم بیاید و هر جناح و دسته‎ای که بخواهد کاری کند، بجز همین نمی‎تواند باشد. مشکلات مملکت به سادگی قابل حل نیست. به‌خاطر آن رفتاری که امریکا و برخی کشورهای دیگر در قبال ایران دارند، حل وفصل برخی مشکلات ساده نیست. هر کسی بیاید ما این مشکل را خواهیم داشت. من در استیضاح وزیر قبلی اقتصاد و کار که در مجلس دهم اتفاق افتاد، صحبت کردم و گفتم، این حرف‌هایی که می‎زنند و می‌گویند، آی بیکاری هست، آی گرانی هست، برای چیست؟ وزیر اقتصاد را دعوت کردند و به وزیر اقتصاد جدید هم رأی بالایی دادند. ارز درست شد؟ تورم حل شد؟ وزیر کار عوض شد، وضعیت کار درست شد؟ اینکه بیاییم شعار بدهیم و بگوییم این مشکلات هست و بعد هم همه گناهان را به گردن دیگری بیندازیم، آیا این منطق اصولی است؟ به نظرم کار درستی نیست. این چیزی است که متأسفانه متوجه آن نیستیم. فقط انتقاد کردن و اعتراض کردن نتیجه‎ای ندارد، بلکه همه چیز را بدتر می‎کند. ما در پزشکی جلساتی با موضوع مرگ و میر و عوارض داریم. بالاخره در بیمارستان هر کاری بکنید یک عده می‎میرند و عده‎ای هم عارضه پیدا می‎کنند. در دنیا دنبال مقصر نمی‎گردند، دنبال راه حل می‌گردند. متأسفانه در مملکت وقتی مشکلی پیش می‌آید دنبال مقصر می‎گردیم. دنبال مسأله نمی‎گردیم که گیر کار کجا بود و چگونه باید مشکل را حل کنیم. خیلی کم هستند افرادی که می‎خواهند خیانت کنند ولی ما مدام دنبال این هستیم که خائن پیدا کنیم و همه چیز را گردن او بیندازیم. در سخنان رئیس مجلس هم بود که ما نقشه می‏‌دهیم و برنامه می‎ریزیم. خب بدهند. یک نسخه بنویسند که مشکل مملکت حل شود و از دولت بخواهند به آن عمل کند. اینکه بگوییم ما گفتیم آنها اجرا نکردند، که درست نیست. هر گفتنی یا برنامه‌ای را که قابلیت اجرا داشته باشد مطرح کنند به دولت پیشنهاد بدهند.
به نظر شما مجلس یازدهم به لحاظ بنیه کارشناسی با مجالس دیگر تفاوت محسوسی دارد. اینکه شعار زیاد می‌دهند در عمل هم توانایی عملیاتی کردن شعارها را دارند؟
مقام معظم رهبری هم دیروز  گفتند که آدم‌های توانمند در مجلس وجود دارند. ولی آیا بقیه از این توانمندی، براساس یک منطق علمی تبعیت می‎کنند تا این مجموعه تبدیل به یک نهاد واحد و ویژه شود و بتواند براساس آن وحدت عملی دربیاید؟ من خیلی خوش‌بین نیستم. چون وحدت و انسجام بین افراد با ساختار انتخاباتی ما همخوانی ندارد. هر کسی با یک سلیقه و یک نگاهی وارد مجلس می‎شود و این نگاه و سلایق در عرض 4 سال تبدیل به یک نگاه واحد می‎شود. اینکه این نگاه واحد بتواند کارشناسی شده باشد، کار سختی است. ممکن است در کارهای سیاسی  به یک نظر واحد برسند  و فردی را در صحن مجلس با وجود بررسی‌های شعب و کمیسیون تحقیق رد کنند، ولی در کارهای تکنیکال نمی‎تواند اینگونه باشد. من خیلی سخت می‎دانم که اینها با این نگاه کاری بکنند که بتوان معضل را حل کرد. ولی منطق حکم می‎کند که ما با وحدت و تکیه بر کار کارشناسی حرکت کنیم. امیدوارم که این اتفاق بیفتد. همیشه شعار دادن راحت‎تر از عمل کردن و اجرا کردن است. به هر حال خیلی از همین نمایندگان مجلس سابقه مدیریتی دارند. آقای قالیباف هم همیشه، مسئول بوده. حالا باید ببینیم که چه معجزه‎ای خواهد کرد؟ ان شاالله که بتوانیم معجزه کنیم.
نگرانی‎ای که وجود دارد این است که با عملکرد کمتر از دو ماه مجلس و اتفاقاتی که در این مدت در قبال رفتار نمایندگان با دولتمردان رخ داده، تنشی بین این دو نهاد رخ بدهد. چنین اتفاقی خواهد افتاد؟ تبعات آن چیست؟
با بیانات رهبری بعید می‎دانم که در یک سال باقیمانده چنین اتفاقی رخ بدهد.
برنامه اصلاح‎طلبان و مستقلان در مجلس چیست؟ قصد تشکیل فراکسیون ندارید؟
با کاری که با آقای تاجگردون کرده‏ اند، فعلاً باید صبر کنیم تا ببینیم چه اتفاقی رخ می‎دهد. با تعداد افراد معدودی که هستند باید بنشینیم و فکر کنیم که چگونه راه اصولی را –اصولی که اصولگرایان می‌گویند نه- که مبتنی بر رویکرد علمی و کارشناسی باشد  و به وحدت و انسجام و اصلاح منجر شود، می‎توان پیگیری کرد و ادامه داد.
در میان پاسخ‌‎های شما از آقای تاجگردون هم گفتید. اعتراض شما به رد اعتبارنامه ایشان چیست؟
من روز اول گفتم. بعد از اظهار نظر شعبه رئیس نباید اعتراض صحن را می‌پذیرفت. ولی متأسفانه تشخیص داد که این موضوع باید به رأی گذاشته شود. حالا اشکالی ندارد. آن را به رأی گذاشت و مجلس صلاح دانست که مجدداً بررسی شود. به کمیسیون تحقیق رفت و گروه تحقیق با ساعت‌ها وقت، تصمیم گرفت که این فرد تقصیری ندارد و آنچه که در رابطه با او گفته می‎شود، اتهامی بیش نیست. وقتی که گروه بررسی تصمیم می‎گیرد که این حرف‌ها اعتبار ندارد، به چه دلیل آن را به صحن آورد؟ می‎گویند این گروه تحقیق زمان کمتری داشته است. اگر این حرف درست باشد، پس مجلسی که در عرض یک ساعت تصمیم گرفته، چگونه زمان کافی برای تصمیم‌گیری داشته است؟ اینکه بدتر است. کار را می‎دادند به گروه دیگری تا با زمان بیشتری اشکالات را بررسی می‎کردند. به هر حال، نمایندگان از منظر سیاسی به وحدت رسیده بودند و تصمیم داشتند که تاجگردون را رد کنند.