بستری بیماران کرونایی با سه علامت در بیمارستان‌ها



فریبا خان احمدی
خبرنگار


خیز دوباره کووید19 باعث شده بیمارستان‌ها بار دیگر با افزایش دیگرباره شمار مبتلایان به کرونا روبه‌رو شوند. این در حالی است که  منابع رسمی از بالا رفتن آمار ابتلا به ویروس خطرناک در پایتخت و ورود به وضع قرمز مراکز درمانی تهران خبر می‌دهند. این بار اما  شواهد حکایت از این دارند که با شدت و تغییر علائم بیماری نسبت به گذشته بیماران بیشتری به تخت‌های بستری و آی‌سی‌یو نیاز پیدا می‌کنند. این روز‌ها مبتلایان در اورژانس بیمارستان‌ها  در صف خالی‌ شدن تخت‌  بستری و آی‌سی‌یو هستند به طوری که خیلی از آنها نسبت به کمبود تخت بستری در مراکز درمان گلایه می‌کنند و می گویند تخت بستری و تخت‌های ویژه در مراکز درمانی کفاف این حجم از بیماران را نمی‌دهد. اما سؤال اصلی این است که پزشکان واحدهای تریاژ و اورژانس مراکز درمانی بر چه مبنا و معیاری برخی بیماران را بستری می‌کنند و برای برخی دیگر نسخه‌های مراقبت در منزل می‌پیچند. خانواده بیگی از تجربیات‌شان در این باره به ما می‌گویند: «جواب سی‌تی ریه مادرم نشان می‌داد ریه بشدت درگیر شده است. بیمارمان نمی‌توانست حتی دو قدم بیشتر راه برود بلافاصله تنگی نفس می‌گرفت. بعد از آنکه به بیمارستان مراجعه کردیم، اورژانس پر از بیماران کرونایی بود که منتظر بودند به بخش بروند. با این حال سوپروایزر بخش مدام اعلام می‌کرد بخش بستری تخت خالی ندارد. در نهایت مادرم پس از دو روز از واحد اورژانس به بخش بستری منتقل شد.» خانواده رضایی هم که برای بستری بیمارشان به چند بیمارستان مراجعه کرده بودند به «ایران» می‌گویند: اوضاع بیمارستان‌ها خوب  نیست، کادر درمان خسته شده‌اند و از طرفی همه تخت‌ها اشغال شده است. مردم رعایت نکنند با ادامه این وضعیت معلوم نیست چه بلایی سر بیماران می‌آید. سطح اکسیژن خون همسرم به 70 رسیده بود و باید در بخش مراقبت‌های ویژه بستری می‌شد اما کادر درمان مجبور شدند با دستگاه اکسیژن در اورژانس سطح اکسیژن خونش را به حالت قابل قبولی برسانند.»
وضعیت تخت‌های بیمارستانی در جدال با کرونا را رئیس مرکز مدیریت بیمارستانی و تعالی خدمات بالینی وزارت بهداشت نیز تأیید می‌کند. دکتر رضا گل‌پیرا می‌گوید: «در حال حاضر در حقیقت داریم به ظرفیتی می‌رسیم که در سیستم رسیدن به وضعیت رنگ نارنجی یا فاز خطر را احساس می‌کنیم؛ چراکه وضعیت کنونی مانند شرایط عید نیست که تمام خدمات غیرکرونایی را تعطیل کرده باشیم، بلکه در حال حاضر هم به بیماران مبتلا به کرونا خدمات ارائه می‌دهیم و هم سرویس‌دهی به سایر بیماران را نیز انجام می‌دهیم.»
دکتر محمد طالب‌پور رئیس بیمارستان سینا نیز درباره معیار بستری بیماران کووید19 در مراکز درمانی به «ایران» می‌گوید: موج دوم از حدود یک ماه پیش در حالی آغاز شده که تعداد مراجعات بیمارستانی به عدد بسیار بالایی رسیده است. در میانه پیک اول و دوم روزانه 3 بیمار کرونایی در بخش‌ها بستری می‌شد اما در حال حاضر تعداد بیماران نیازمند بستری به یک باره 43 برابر شده است. در حال حاضر 130 بیمار در بخش کرونای بیمارستان سینا بستری‌اند و نزدیک به 30 بیمار دیگر هم در آی‌سی‌یو هستند که البته این بیماران وضعیت‌شان وخیم است و اینتوبه (لوله گذاری برای تنفس) شده‌اند.
وی می‌افزاید: در مدل‌های ساده و خفیف بیماری افراد برای تریاژ به بیمارستان مراجعه نمی‌کنند اما در حال حاضر مدل مریضی کووید19 عوض شده و بیماری تهاجمی‌تر شده است و تنها درگیری ریه مطرح نیست بلکه آسیب‌های مغزی از جمله ترومبوز وریدی و  علائم شدید گوارشی در مبتلایان به کرونا دیده می‌شود و چون علائم متنوع‌تر شده، هر کسی با هر علائمی  که پیدا می‌کند به بیمارستان مراجعه می‌کند. برخی از این علائم مهم هستند و باید از نظر پزشکی بررسی شوند. پزشک واحد تریاژ نیز بر اساس آخرین پروتکل‌های وزارت بهداشت و بررسی علائم بالینی بیمار تصمیم به بستری بیمار می‌گیرد. طالب‌پور معتقد است؛ هنوز مردم کرونا را جدی نگرفته‌اند و همچنان شیوع بیماری بسیار بالا است. 4 ماه پیش  80 درصد مبتلایان به کووید19 بیماران زمینه‌ای و افراد مسن بودند اما امروز جوانان 30 ساله‌ای را می‌بینیم که به دلیل عدم رعایت نکات بهداشتی در کمتر از 48 ساعت به دلیل التهاب شدید ریه فوت می‌کنند. این خبر بدی است اما واقعیت این است که هیچ کسی از کرونا مصون نیست.
همه ظرفیت تخت‌ها پر شده‌اند
رئیس بیمارستان یافت‌آباد هم  در پاسخ به این سؤال که چگونه این روزها سیل بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی را مدیریت می‌کنید، به «ایران» می‌گوید: 70 تخت اورژانس و آی‌سی‌یو و نیمی از تخت‌های بیمارستان را به مریض‌های کرونایی اختصاص داده‌ایم ولی با این حال همه ظرفیت تخت‌ها پر شده است و حدود 40 درصد تخت‌های بیمارستان در اختیار بیماران غیر کووید19 است که عمدتاً بیماران قلبی، سوختگی و تروما هستند.
دکتر امید براتی با تأکید بر اینکه از اول تیر ماه تخت‌های بیمارستان یافت‌آباد پر شده است، می‌گوید: ما روزانه 15 مریض در اورژانس داریم که در صف بستری‌اند. ملاک بستری نیز طبق پروتکل بیمارستان انجام می‌شود. به طور کلی سه تا علامت مهم برای بستری بیمار نیاز است. تعداد تنفس بالای 30 و میزان اشباع اکسیژن خون زیر  93 نیاز به بستری دارند. همچنین درگیری ریه در سی‌تی اسکن و وضعیت بالینی بیمار نیز برای بستری مدنظر قرار می‌گیرد.وی با تأیید معطلی زیاد بیماران در اورژانس بیمارستان می‌گوید: در موج دوم کرونا بیمارستان یافت‌آباد از نظر نیروی انسانی و تجهیزات سی‌تی اسکن و دستگاه‌های غیرتهاجمی (نوعی تجهیزات پزشکی که برای لوله‌گذاری بیماران کرونایی استفاده می‌شود) تجهیز شد، با این حال هنوز توزیع امکانات در بیمارستان‌ها نامتوازن است. از طرفی چون اورژانس بیمارستان‌ها شلوغ است و ممکن است برخی بیماران با یکسری علائم ریوی به مرکز درمانی مراجعه کنند که گاهی با توصیه پزشکی در منزل قرنطینه می‌شوند خیلی از موارد نیاز به بستری ندارند. مریض‌هایی که نیاز به بستری پیدا می‌کنند به دلیل اشغال تخت‌ها در اورژانس به شرایط پایدار می‌رسند و سپس به بخش منتقل می‌شوند.
  دسترسی به تخت خالی با ترخیص و فوت بیماران
مدیر بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) نیز از پر شدن ظرفیت تخت‌های بیماران کرونایی در این بیمارستان مرکزی کرونایی‌ها در غرب تهران خبر می‌دهد و به «ایران» می‌گوید: از 650 تخت فعال،130 تخت را به بیماران مبتلا به  کرونا اختصاص داده ایم که حدود 30 تخت ویژه و بقیه هم تخت‌های عادی است. همه 130 تخت اشغال شده، ما مجبوریم منتظر تخت خالی در بخش بستری بمانیم و متناسب با تعداد بیماران ترخیصی و موارد فوتی، ورودی‌های اورژانس را به بخش منتقل کنیم.دکتر مهدی برزگر با بیان اینکه ما با یک بحران در اشغال تخت‌های بیماران کووید19 مواجه هستیم، می‌افزاید: بیماران مبتلا به کرونا و همراهان‌شان بعد از مراجعه به بیمارستان استرس زیادی از بابت امکانات و تخت بستری دارند، در این شرایط بحران چند عامل اساسی کمک کننده است. مریض‌هایی که نیاز به اکسیژن دارند اگر برایشان سیستم اکسیژن رسانی و پرتابل مناسبی ایجاد نکنیم دچار مشکل می‌شوند ،بنابراین با افزایش تعداد بیماران نیاز به سیستم اکسیژن رسانی در بیمارستان‌ها افزایش پیدا کرده است، به هر حال مصرف زیاد و تولید محدود است. از طرفی شرایط تجویز داروی رمدسیویر محدودتر شده است کمیته سه نفره برای هر مریض تأیید می‌کنند که چه مریضی نیاز به دارو دارد. او با بیان اینکه رمقی برای کادر درمان باقی نمانده و درصد زیادی از بیماران مراجعه کننده به بیمارستان نیاز به بستری دارند، در ادامه عنوان می‌کند: معیار بستری در بیمارستان بر اساس جدولی است که با دقت زیاد طراحی شده است. کسانی که تریاژ انجام می‌دهند تصمیم گیری برای بستری مریض کووید19 بر عهده آنهاست و طبق 9 معیار بیمار در بخش بستری می‌شود. برای مثال اینکه بیمار قبلاً سابقه تماس با فرد مبتلا را داشته یا نه؟ تب،گلو درد،سرفه، دردهای عضلانی، علائم گوارشی و تنگی نفس همه اینها طبق جدول امتیاز دارند و براساس آن پزشک با مشاوره آنلاین از چهار متخصص ریه، عفونی، داخلی و طب اورژانس تصمیم می‌گیرد که آیا بیمار در مرحله بعدی سی‌تی انجام دهد یا خیر؟ شدت درگیری ریه برای قضاوت بالینی و بستری بیمار در بیمارستان اثرگذار و کمک کننده است.