ریل‌گذاری زنگنه برای 1420

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: رئیس جمهوری در یک هفته 2 نوبت به موضوع 2 برابر شدن میزان تولیدات پتروشیمی ایران از سال 92 به این سو اشاره کرد که بار نخست در جمع خود مدیران پتروشیمی بود که پیامش تحت‌تاثیر اعلام اینکه «رئیس جمهوری آمریکا 23 بار درخواست ملاقات به او داده است» یا «ایران 5 سال متوالی در گندم خودکفا مانده است» کم‌رنگ ماند؛ اما در بار دوم که روز گذشته در هیئت دولت مطرح کرد؛ بازتاب بیشتری در سایت‌های خبری داشت. اما به واقع رئیس جمهوری چه گفت و تا چه اندازه این ادعا یا خبر می‌تواند صحت داشته باشد و یا ناشی از محاسباتی خارج از چارچوب و قاعده است!؟ رئیس جمهوری عصر دوشنبه و در نشست تولیدکنندگان و فعالان صنایع پتروشیمی و فولاد کشور و در واقع در روزی که در حضور صنعتگران پتروشیمی پنجمین سال خوداتکایی ایران در تولید گندم را به رخ فعالان اقتصادی کشور کشید و از تعبیر قیاسی تداوم این توفیق بالید؛ در مورد دستاوردهای پتروشیمی با بیان اینکه محصولات پتروشیمی در 7سال گذشته 2 برابر شده است، تصریح کرد: «میزان تولیدات پتروشیمی از سال ۹۲ تا پایان امسال، دو برابر شده است. اینکه تولید دو برابر شده، هنر بسیار بزرگی است یعنی هرچه تولید در قبل و بعد از انقلاب و در دولت‌های گذشته بوده، در این 7 سال معادل تولیدات آنها تولید و کار شده است که ارزشمند است. این کار شما و شرکت‌های بزرگ و جوان‌های تحصیلکرده و کار مدیران و کارگران ما است. یعنی همه دست به دست هم دادیم و تحول بزرگ را در فولاد و پتروشیمی ایجاد کردیم.» رئیس دولت عنوان کرد: ‌گاهی اوقات در برخی از روزنامه‌ها، بعضی از عزیزان مقالاتی می‌نویسند و عنوان می‌کنند که مثلاً دولت فلان اوراق را عرضه کرده و این اوراق، سال آینده این موقع باید پرداخت شود؛ بنابراین دولت چیزی را مصرف کرده که دولت بعدی باید این بدهی را پرداخت کند. روحانی در اشاره به یکی از مصادیق توفیقات این صنعت به موضوع بنزین اشاره کرد و افزود: در آغاز دولت در سال ۹۲ تولید بنزین کشور حدود ۵۰ میلیون لیتر بوده و الان این رقم بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر شده و تا آخر سال بیشتر هم می‌شود. بنابراین بنزین هم 2 برابر شده، یعنی خودکفایی صورت گرفته است. وی افزود: صادرات غیرنفتی از نظر درآمدی ممکن است مقداری کاهش یافته باشد، اما از نظر وزنی افزایش یافته است. فولاد، مس، آلومنیوم و پتروشیمی بیشتری تولید می‌کنیم. تولید سر جای خود است. وقتی تولید و اشتغال است و تولید هم رو به افزایش است، صادرات هم رو به افزایش خواهد بود. اگرچه روحانی در نشست روز گذشته هیئت دولت بازهم رشد 2 برابری تولیدات پتروشیمی در این 7 سال را یادآور شد اظهار کرد: همه شرکت‌های ما به‌ویژه شرکت‌های مهم و بزرگ و آنهایی که ارز ما را تامین می‌کنند، فعال هستند. در ۱۰ روز گذشته صادرکنندگان و شرکت‌های مقید که عمدتاً فولاد و پتروشیمی‌ها هستند، ۲.۵ میلیارد دلار ارز را پس داده‌اند و بسیاری از آنها ارز را به‌درستی به سامانه نیما بازمی‌گردانند. البته اقلیتی هم هستند که متخلف بوده و باید براساس قانون با آنها برخورد شود.
> ارائه سند توسعه پتروشیمی ایران تا 1420
و همه اینها در حالی رخ داده است که وزیر نفت 2 هفته پیش از تدوین و تقدیم ۴ سند بهینه‌سازی مصرف سوخت، گاز، نفت و پتروشیمی که چشم‌انداز تا افق ۱۴۲۰ است، به کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی خبر داده بود که حاکی از تاثیرگذاری وی بر نمایندگان مجلس جدید هم هست که با وجود زمزمه‌های قبل از انتخابات چنان متحیر از تحولات صنعت پتروشیمی ایران هستند که تا کنون محملی برای حتی طرح استیضاح وزیر نفت را نیافته‌اند! کما اینکه بر اساس اخبار درز یافته از جلسه بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی حاکی از این است که پایه خوبی برای همکاری‌های خیلی موثر وزارت نفت در بخش انرژی کشور باز شده و به گفته وی ‌قرار شد در بخش‌های مختلف طبق نظر کمیسیون مطالب پخته‌تر شود. تا جایی که زنگنه بعد از این جلسه گفت: برخی پیشنهادات اعضای کمیسیون انرژی قانون نمی‌خواهد، چرا که می‌توانیم با "همدلی سیاسی" کارها را پیش ببریم. توسعه پترو پالایشگاه‌ها نیازمند حمایت سیاسی به‌ویژه از سوی مجلس است. وزیر نفت درباره سند دوم، سوم و چهارم هم سند عرضه و تقاضای گاز تا افق 1420، سند تولید نفت تا افق 1420 و سند تولید پتروشیمی این سندها هستند؛ با تاکید بر اینکه ریل‌گذاری برای آیندگان طبق این اسناد بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: ما تجربه خود را با تجربه و خواست نمایندگان مجلس یکسان خواهیم کرد.
> رونق صنایع پایین‌دستی پتروشیمی با وجود تحریم‌ها
حسن مرادی، کارشناس و تحلیلگر مسائل حوزه انرژی در خصوص اظهارات رئیس جمهوری در مورد 2 برابر شدن تولیدات پتروشیمی ایران در 7 سال اخیر و تاثیرات آن بر اقتصاد کشور در ابتدا به بررسی شرایط قیمت نفت در چند ماه اخیر اشاره می‌کند و با اشاره به عوامل تاثیرگذار بر روند تعیین نرخ برای نفت می‌گوید: اکنون وضعیت بازارهای اقتصادی در تمام جهان غیرقابل پیش‌بینی است که بازار نفت هم از این قاعده مستثنی نیست. برای هر نوع اظهارنظر ابتدا باید ببینیم که شرایط جهانی به چه سمت‌وسویی سوق داده می‌شود. متاسفانه فضای بازار نفت به دلیل اتفاقات، تصمیمات و ویروس کووید -19 به صورتی است که نمی‌توان محاسبه دقیق و همهجانبه‌ای را برآورد کرد. با توجه به شرایط موجود مشخص است که وضعیت نفت تا چند ماه آتی به همین شکل خواهد بود و هر نوع تغییراتی در این زمینه بستگی به این دارد که حوزه سیاست چه اتفاقی را رقم بزند. وی در ادامه صحبت‌هایش به وضعیت ایران در فضای متشنج بازار نفت اشاره کرد و در این خصوص ادامه داد: ایران در شرایط ویژه‌ای نسبت به کشورهای دیگر قرار دارد، فروش نفت کاهش یافته و ما در این میان سعی داریم با کمترین آسیب از مشکلات عبور کنیم تا بتوانیم بخشی از درآمدهای ارزی‌مان را تامین کنیم. مرادی در ادامه و در خصوص تحولات صنعت پتروشیمی که موجب شده تا رئیس جمهوری از آن به نیکی یاد می‌کند اظهار می‌دارد: روند توسعه پتروشیمی اتفاقی است که از سال‌ها پیش دولت، مجلس به دنبال آن بودند و با راه‌اندازی خط اتیلن مرکز و اتیلن غرب در برخی استان‌ها که انتظار آن را نداشتند، به این لوله متصل شدند و خوراک پتروشیمی به آنها رسید که بطور نمونه رونق پالایشگاه آبادان یکی از دستاوردهای آن است. وی با بیان اینکه جهش تولید رخ داده در صنعت پتروشیمی از سال 92 به این سو و با وجود تداوم تحریم‌ها موجب رونق صنایع پایین‌دستی پتروشیمی گردید که خود موجب افزایش بیشتر درآمدزایی پتروشیمی‌ها و جبران کاهش شدید صادرات نفت و سایر اقلام صادراتی در سال‌های گذشته شد می‌گوید: بطور مسلم با این افزایش ظرفیت‌های صنعت پتروشیمی و توسعه صنایع پایین دستی آن اقتصاد صنعت نفت ایران دارای ارزش افزوده بیشتری خواهد شد که مواهب آن شامل حال کل اقتصاد ایران شده و می‌شود. به ویژه اینکه شنیده می‌شود سیاستهای توسعه پتروشیمی ایران قصد باز ایستادن ندارد و وزیر نفت نیز اخیرا سند توسعه پتروشیمی ایران را تا سال 1420 تقدیم کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی کرده است.