روزنامه مردم سالاری
1399/05/13
از سیاسی کردن ایام عاشورا پرهیز کنیم
رهبر انقلاب بخشی از سخنان خود در روز عید قربان را به مسأله توجه عزاداران حسینی(ع) و هیأتها و مداحان به مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا اختصاص داده و تأکید کردند: «همه سوگواران حسینی، هیأتها و مداحان موظفند به هرچه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام میکند، عمل کنند زیرا موضوع بسیار مهم است».ایشان همچنین در خصوص اطعام و نذریهای ماه محرم توصیه کردند که «اطعام ماه محرم نیز میتواند با رعایت کامل دستورالعملهای بهداشتی به شکل کمک مؤمنانه به دست خانوادهها برسد».
رئیس جمهور نیز در سخنرانی خود نکته اشاره شده در فرمایش رهبری را فصل الخطاب دانست و ابراز امیدواری کرد که «محرم امسال عزاداری شکوهمند با رعایت همه جوانب امر و پروتکلها را داشته باشیم».
در این خصوص جماران با حجت الاسلام و المسلمین احمد مازنی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس دهم گفت و گویی داشته که بخشی از آن را در ادامه میخوانید:
رهبر انقلابدر فرازی از فرمایشات روز عید قربان خود به مسأله عزاداریهای ماه محرم اشاره داشتند و تأکید کردند که مداحان، منبریها و عزاداران امام حسین(ع) به پروتکلهای بهداشتی و دستورالعملهای ستاد ملی مقابله با کرونا دقت داشته باشند. به نظر شما چطور میتوانیم ضمن رعایت پروتکلهای بهداشتی، شعائر مذهبی و عاشورایی را اجرا کنیم؟
اوایل که ویروس کرونا از وهان چین شروع شد و به مرور شیوع پیدا کرد و آثاری در ایران و بعضی از کشورهای دیگر دیده شد، مردم و مسئولین به نوعی غافلگیر شدند و در این فضای غافلگیرانه اظهار نظرها و موافقت و مخالفتهایی میشد، به ویژه در همین مسأله شعائر مذهبی و رعایت اصول بهداشت و درمان یک سری اختلاف نظرهای جدی شکل گرفته بود و افرادی بودند که به طور کلی تأکید داشتند این مجالس و محافل و مراکز دینی باید تعطیل شود و افراد دیگری هم اصرار داشتند که نباید تعطیل شود. اصلا روی باورهای مردم و باور به دعا، توکل و توسل تأثیر گذاشته بود.
اینها مسائلی است که به صورت گسترده در سطح جامعه مطرح شد ولی به مرور تجربههایی کسب شده، مثل اینکه در بیت الله الحرام شاهد یک حج ویژه و تاریخی بودیم. چون در طول تاریخ چنین حجی سابقه ندارد که با یک جمع محدود و تقریبا شبه تعطیلی برگزار شود. مسجد النبی(ص) و عتبات عالیات عراق و ایران هم تحت تأثیر قرار گرفته است. ولی تجربه ای کسب شده و ما با این تجربه متوجه شدیم که ماه رمضان و شبهای قدر را با رعایت اصول بهداشتی چطور میشود اداره کرد. حرمهایی که تعطیلی مطلق بود نیز با یک سری گشایشهایی مواجه شده است.
هنوز هم بحثهای جدی در جامعه وجود دارد. به نظر من در محافل دینی و علمی جای بحث دارد. مسأله عاشورا برای مردم ایران یک پدیده دینی و ملی تمام عیار است. یعنی مردم به شدت به مناسک و شعائر عاشورایی باور و اعتقاد دارند. سینه زنی، هیأت رفتن و نذری دادن در این ایام جزو عقاید و باورهای مردم شده است. ممکن است در بعضی از این باورها تحریفاتی هم شکل گرفته و اشکالاتی هم باشد ولی در مجموع، مردم با عاشورا زندگی کرده و میکنند و به صورت ویژه در جامعه ایران، ایرانی شیعه، سنی و حتی غیر مسلمان به نوعی با تاسوعا و عاشورا و امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) اعتقاد دارند. این یک واقعیت است.
اگر همان طور که اشاره داشتید این عزاداریها و هیأتها با سلامتی سوگواران امام حسین(ع) تضاد و تناقض داشته باشد، چطور میتوانیم این قضیه را حل کنیم؟
من یک سوی واقعیت را تشریح کردم که اعتقادات، باورها و عشق به اهل بیت(ع) و عاشورا است. اما در سوی دیگر وقتی میگوییم برای سلامتی ما خطر دارد، ممکن است کسی بگوید من میخواهم از جان خودم بگذرم. اولا اینجا بحث میشود که اگر شما از جان خودت بگذری چه نفعی برای اسلام و خودت دارد؟! اصلا امام حسین(ع) میپسندد که برای عزاداری از جان خودت بگذری؟! ثانیا اگر شما در مورد خودت مسأله را حل کنی و بگویی میخواهم از جان خودم به خاطر امام حسین(ع) بگذرم، ویروس کرونا یک مسأله شخصی و فردی نیست که بگویم من از جان خودم میگذرم. بلکه من میتوانم دهها، صدها و بلکه هزاران نفر دیگر را در معرض مخاطره قرار دهم. یعنی من مالک جان دیگران نیستم؛ کما اینکه مالک جان خودم هم نیستم.
اینجا علاوه بر حق فردی، حق الناس و حق مردم مطرح میشود. ما حق نداریم برای اینکه وظایف دینی خودمان را انجام دهیم حقوق دیگران را تضییع کنیم. مثلا ما میگوییم نماز وقتی درست است که آب وضو و مکان نماز غصبی نباشد. یعنی وقتی حق الناس مطرح میشود نماز هم در معرض خطر قرار میگیرد. در مورد روزه و سایر عبادات همین طور است.
اگر ما احساس کردیم شعائر عاشورا برای جان خود ما و هموطنان و هم هیأتیهای ما خطر دارد، طبعا باید رعایت کنیم. حفظ جان واجب تر از شعائر مذهبی مستحب است. حفظ جان و سلامت مردم واجب و شعائر مذهبی جزو مستحبات، ولو مستحبات بسیار مؤکد و مهم، است. حتی در واجبات همین بحث هست که انسان باید در جای خودش به وظیفه شرعیاش عمل کند.
بنابر این من خواهش میکنم که گروههای مختلف به تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا تمکین کنند. از طرفی هم حالا که توپ در زمین ستاد ملی مقابله با کرونا است، این ستاد را تحت فشار قرار ندهند. یعنی ممکن است عده ای تحت فشار قرار دهند که برای برگزاری باشکوه مراسم عاشورا از بعضی اصول بهداشتی و اقدامات پیشگیرانه جلوگیری کنیم؛ که این خطر دارد و مایه وهن مذهب و برنامههای عاشورایی میشود. خدای ناکرده اگر شیوع این ویروس گسترده شود و شاهد مرگ و میر گسترده مردم باشیم، مایه وهن مذهب و مراسم و شعائر عاشورایی میشود.
از طرف دیگر هم فشار نیاورند که شما کلا تعطیل کنید. به عهده پزشک بگذاریم. مثل مریض عاقل، فهمیده و با شعوری که برای تشخیص و معالجه به پزشک مراجعه میکند و دیگر در مقابل تشخیص پزشک نسخه را پاره نمیکند و یا نسخه دیگری برای خودش بپیچد. اینجا باید ستاد ملی مقابله با کرونا نسخه را بپیچد؛ که مسئولیت علمی و دینی آنها بسیار سنگین شده است. البته در اینجا علم و دین در دو نقطه قرار ندارند؛ علم همان است که دین میگوید و دین همان است که علم میگوید. یعنی مسیرشان یکی است. خوشبختانه حوزههای علمیه هم در این موضوع خوش درخشیدند و مواضع خوبی داشته اند.
فرصت کاهش برنامههای عمومی و حضور در صفهای سینه زنی باعث شود که کمی با امام حسین(ع) خلوت کنیم. من فکر میکنم کسانی که اهل دل باشند و مفهوم زیارت عرفه امام حسین(ع) را درک کنند، خواندن یان دعا و رفتن در آن حس و حال خیلی مطلوب تر از دعای عرفه ای است که به صورت جمعی خوانده شود و وسط آن چند حرف غیر مرتبط هم زده شود. ایام عاشورا هم همین طور میتواند باشد. یعنی افراد مطالعه کنند و عمق بینش و دانش خودشان را نسبت به عاشورا افزایش دهند.
امیدوارم این فرصت را غنیمت بشماریم و از دوقطبی، جناحی و سیاسی کردن ایام عاشورا پرهیز کنیم؛ خصوصا در این شرایطی که مردم به شدت گرفتار و درگیر این ویروس هستند و مشکلات معیشتی هستند.
سایر اخبار این روزنامه
لزوم تحول در كتابهاي درسي
واکسیناسیون گسترده روسیه علیه کرونا از ماه مهر آغاز میشود
امواج بعدی بیماری خواهد آمد
حذف دفترچههای بیمه تامین اجتماعی طی ۵ ماه آینده
تقابل دیپلماتیک بر سر بازداشت «جمشید شارمهد»
آشوب بزرگ در سرزمین اشغالی
رکوردشکنی بورس در تاریخ بازار سرمایه
طرفدار طرح جمهوریت سوم یعنی اصلاح قانون اساسی با رای مردم هستم
بازی اژدهای زرد با کارت تهران
امکان پاسخگویی به تهمتها در مورد آیتالله هاشمی رفسنجانی را فراهم کنید
از سیاسی کردن ایام عاشورا پرهیز کنیم