اصلاحات به «بحران گفتمانی» رسیده است

  سرویس سیاسی ـروزنامه مدعی اصلاح‌طلبی نوشت: «به نظر می‌رسد جریان اصلاح‌طلبی این روزها بیش از هر زمان دیگری به «بحران گفتمانی» رسیده است. جریانی که توان دفاع از عملکرد و برنامه‌هایش را از دست داده و روزبه‌روز پایگاه اجتماعی خود را از دست می‌دهد.»
گفتنی است سعید حجاریان، تئوریسین اصلاحات هم روز گذشته در مصاحبه با شرق گفت: اصلاح‌طلبی در وضعیت بن‌بست و آچمز قرار گرفته است.
جالب آنکه کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سال گذشته در مصاحبه‌ای گفته بود؛ «از ۷۶ تا به امروز جریان اصلاحات مکرر گفته است که می‌خواهد اصلاحات کند اما هرگز روشن نکرده است به دنبال اصلاح چه چیزی است.»
اعتماد عمومی چگونه آسیب دید؟!


روزنامه شرق دیروز در مطلبی آورده است: «رئیس‌بنیاد امید ایرانیان در مراسم رونمایی از کتاب «بیانیه عاشورا» اثر حجت‌الاسلام احمد مازنی، با تأکید بر اینکه عاشورا حق بزرگی بر گردن انقلاب اسلامی ایران دارد و انقلاب اسلامی ایران که یک انقلاب فرهنگی بود مرهون نهضت عاشوراست، گفت: «مردم ایران به خاطر مشکلاتی که در کشور وجود دارد، اعتراضاتی دارند اما پیرو مکتب حسینی هستند و حتی اقلیت‌های دینی مانند مسیحیان و زرتشتیان هم به فرهنگ عاشورایی اعتقاد دارند. وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم به‌هیچ‌وجه در شأن و منزلت ملت ایران نیست و این وضعیت نشان می‌دهد از آرمان‌های اولیه انقلاب فاصله گرفته‌ایم.»
در ادامه این نوشتار آمده: «عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور، مسائل فرهنگی است، عنوان کرد: «ارتقای فرهنگی کشور و حل چالش‌های این حوزه مهم‌ترین عامل در کاهش و حل چالش‌ها و بحران‌های اجتماعی است.» عارف دلیل افزایش آسیب‌های اجتماعی را بی‌اعتنایی به مسائل فرهنگی و ارزش‌ها دانست و گفت: «برای موفقیت در برنامه‌های توسعه‌ای و مقابله و ریشه‌کنی فقر و فساد در جامعه، توجه به مسائل فرهنگی ضروری است. قطعا توفیق در برنامه‌های فرهنگی، کاهش جدی هزینه‌های اجتماعی را نتیجه می‌دهد.» او با هشدار به تبعات بی‌توجهی به اخلاق در جامعه، عنوان کرد: «امروز اعتماد عمومی به دولت و حاکمیت و اعتماد متقابل بین مردم و همین‌طور ارزش‌هایی مانند صداقت، امانتداری و وفای به عهد آسیب دیده‌اند و باید با نگاه فرهنگی این‌گونه چالش‌ها را حل کرد و مطمئنا وظیفه مسئولان فرهنگی و نهادهایی نظیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این خصوص بسیار سنگین است.»
در این باره سؤال اصلی این است که اعتماد عمومی نسبت به دولت یا دیگر نهادها چگونه دستخوش آسیب شد؟ محمدرضا عارف در حالی گفته است که «وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم به‌هیچ‌وجه در شأن و منزلت ملت ایران نیست و این وضعیت نشان می‌دهد از آرمان‌های اولیه انقلاب فاصله گرفته‌ایم» که کارنامه فراکسیون امید (اصلاح‌طلبان مجلس دهم) که ریاست آن با آقای عارف بود، آن‌قدر درگیر مسایل حزبی و جناحی شده بودند که از مردم و معیشت آنها غافل ماندند.
نطق‌های اصلاح‌طلبان مجلس قبل گویای همه چیز است؛ آن‌قدر که آنها دغدغه رفع حصر از فتنه گران را داشتند، اگر به دغدغه‌های مردم پرداخته بودند، حتما امروز اعتماد عمومی کمتر آسیب می‌دید. اصلاح‌طلبان از سال 92 به بعد ارکان اجرایی کشور را در دست داشتند. دولت مورد حمایت آنها 7 سال است که روی کار است و در دوره اخیر، شورای شهر و شهرداری تهران نیز به صورت کامل در اختیار آنها بود و در مجلس دهم نیز اکثریت از آنِ آنها و حامیان دولت بود و نتیجه وضعیت فعلی شد.
در این باره باید گفت که عملکرد آیت‌الله ابراهیم رئیسی نقطه مقابل عملکرد فوق است. رئیسی پس از آنکه سکاندار قوه قضائیه شد، اعتماد عمومی به این قوه را هر روز بیش از پیش کرده است.
به‌جای ژست طلبکاری، بابت خسارت‌های فراوان برجام عذرخواهی کنید
روزنامه آرمان دیروز در مطلبی نوشت: «هنوز نمی‌توان درباره عملکرد کلی مجلس یازدهم صحبت کرد؛ باید زمان بیشتری بگذرد. با این وجود نمایندگان مجلس یازدهم معتقدند باید به‌جای مذاکره در مقابل آمریکا مقاومت کرد. ما امیدواریم این سیاست نتیجه‌بخش باشد. به همین دلیل نیز منتظریم که نتیجه عملکرد نمایندگان مجلس یازدهم را ببینیم. به هر حال مقاومت در مقابل گفت‌وگو و مذاکره با جهان نیز دارای حد و مرز است. اگر این حد و مرز رعایت نشود نمی‌توان منتظر نتایج مطلوبی از این مقاومت بود. ما نمی‌توانیم همچنان با رویکرد تهدید به تعامل [ارتباط] با کشورهای جهان ادامه بدهیم. تجربه تاریخی نشان داده این نوع سیاست‌ورزی نتیجه مطلوبی به بار نمی‌آورد.»
اکنون بیش از هفت سال است که دولت با رویکرد به ظاهر «تنش زدایی در سیاست خارجی»، رفتار کرده است. دولتمردان مدعی بودند که این رویکرد به گشایش عظیم اقتصادی و تعامل گسترده با جهان منتهی خواهد شد.
اما همان‌طور که منتقدان از همان ابتدای مذاکرات در دولت روحانی و سپس حین امضای توافق و پس از آن در طول اجرای برجام بارها تاکید کردند، سیاست خارجی باید بر پایه سه اصل «عزت، حکمت و مصلحت» باشد.
وضع موجود نتیجه عملکرد دولت روحانی و از جمله سیاستگذاری دولت در سیاست خارجی است. همان رویکردی که مدعیان اصلاحات و رسانه‌های زنجیره‌ای از طرفداران پروپاقرص آن هستند.
مدعیان اصلاحات بجای ژست طلبکاری، باید درباره خسارت‌های فراوان برجام از افکار عمومی عذرخواهی کرده و برای جبران خسارات تلاش کنند.