ناهمخوانی سیستم بورس ایران با اقتصاد سالم

حسین صمصامی‪-‬ امروز آنچه در بورس به عنوان بازار سرمایه کشور می‌گذرد، هیچ تناسبی با بخش واقعی اقتصاد و سرمایه‌گذاری داخلی بنگاه‌ها ندارد چون دلیل اصلی آن به سفته بازی، دلالی، تبلیغات و مباحثی که در این زمینه مطرح شده مربوط می‌شود. در واقع طبق معمول افرادی که مباحث مالی را دنبال می‌کنند صرفا بورس را به عنوان یک بازار درنظر می‌گیرند در حالی که بورس یک تکه‌ای از اقتصاد است.
متاسفانه آنچه که در بورس ایران مشهود است و اتفاق افتاده بیانگر این است که یک روند معقول و متعادل طی نشده است و شوربختانه تبلیغات زیادی که در رابطه با بورس شد مبنی بر اینکه مردم وارد بورس شوید سرمایه‌گذاری در بورس با
چنین و چنان سودهایی همراه
است یک مسیر نادرست و غلط را برای مردم فراهم کرد و مردم روی حساب اعتباری که به این حرف‌ها داشتند وارد بازار شدند. در حالی که از همان ابتدا کارشناسان از جمله خود نویسندگان و کارشناسان در تحلیل‌های خود که نمونه آن نیز در روزنامه‌ها بسیار است به مردم هشدار می‌دادند خیلی مراقب باشید چون این بازار هیچ تناسبی با بخش واقعی اقتصاد ندارد، پس به یقین ماندگار نخواهد بود و طبیعی است که ریزش داشته باشد!


نگاهی به بررسی انجام شده در انتهای دهه اول اردیبهشت ماه سال جاری آشکار کرد که در حدود ۸۰ درصد ارزش کل بورس در اختیار تنها ۲۵ درصد بنگاه‌ها بوده است! و این یعنی در قسمت عرضه سهام ۲۵ درصد بنگاه‌ها حدود ۸۰ درصد ارزش کل بورس را در اختیار دارند. قصه‌ای که نشان می‌داد در طرف عرضه یک ساختار ناهمگونی وجود دارد و بعضی از بنگاه‌ها قدرت
بسیار بالایی در قیمت‌گذاری سهام دارند.
به هر حال احتمال هرچیزی در این زمینه ممکن است بروز و ظهور پیدا کند.
و همه این‌ها که در توضیحات فوق تحریر شد در حالی است که در بحث تقاضا هم کمتر از ۱۰ شخصیت حقوقی فعال در بورس هستند که به عنوان تقاضا‌کنندگان اصلی این بازار محسوب می‌شوند. و شاید در همین جاست که ارزش دارایی شخصیت‌های حقوقی که بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است با این دارایی‌ها معامله می‌شود. رقمی که معادل بودجه عمومی کشور است.
این ساختار انحصاری عرضه و تقاضا نشان می‌دهد امروز گروه‌های خاصی عرضه و گروه‌های خاصی تقاضا می‌کنند و در ضمن به آن نیز جهت می‌دهند.
مخلص کلام آنکه وقتی قیمت سهام در بازار به سمت بالا حرکت می‌کند، خیلی از مردم برای سرمایه‌گذاری وارد بازار می‌شوند غافل از اینکه
بدانند در پشت این پرده چه اتفاقاتی در حال
رخ دادن است؛ اما به لحاظ روند کلی وقتی به بورس بعنوان قسمتی از اقتصاد نگاه می‌کنیم، می‌بینیم روند کنونی سالم، معقول و منطقی نیست.