«ابتکار» دلایل گرانی و نابسامانی در بازارهای گوناگون را بررسی می‌کند صعود و ریزش بازارها از پله تورم

کیمیا نجفی
این‌ روزها بازارهای اقتصادی یکی پس از دیگری شاهد افزایش‌ قیمت سرسام‌آور ‌شده و عملکرد هر یک از این بخش‌ها بهانه‌ای برای توجیه‌ای گرانی‌ها می‌شود. به بیانی روشن‌تر بارها فرآیند توجیه کردن افزایش قیمت‌ را در بازارهای مختلف دیده و شنیده‫ایم، به عنوان مثال حباب سکه باعث افزایش نرخ ارز شده و رشد قیمت ارز بازارها دیگر را تحت تاثیر قرار داده و هنگامی که هر بازار با رشد قیمت مواجه می‌شود عملکرد بازار دیگر را بهانه می‌کند. اثرپذیری بازارهای اقتصادی از یکدیگر مسئله مهمی است که بارها مورد بحث و بررسی تحلیلگران قرار گرفته است. به گفته آنها با تزریق شوک و تغییر نرخ در یک بازار، دیگر بخش‌های اقتصاد تغییر رویکرد داده و مسیر دیگری را برای ادامه حرکت خود انتخاب می‌کنند.
مدتی است که گرانی کالاها در کشور به امر عادی تبدیل شده و دیگر ثبت رکوردهای بی‌سابقه و نابسامانی در هر یک از بازارهای اقتصادی مسئله عجیب و غریبی نیست. یک روز داستان سکه 13 میلیون تومانی نقل محافل می‌شود، روز بعد افزایش افسارگسیخته نرخ ارز گوی سبقت را می‌رباید و پس از آن انفجار قیمت در بازار خودرو تیتر خبر رسانه‌ها را به خود اختصاص می‫دهد. در این میان هنگامی که علت دومینوی گرانی‌ها در بازارهای اقتصادی را جویا می‌شویم کارشناسان پاسخ‌های متفاوتی را مطرح می‌کنند. عده‌ای معتقدند عملکرد بازارهای موازی مهم‌ترین عامل افزایش قیمت در یک بخش از اقتصاد است و در مقابل هستند تحلیلگرانی که مولفه‌های کلان اقتصادی را دلیل صعودی شدن قیمت‌ها در بازارهای اقتصادی می‌دانند. هوشیار رستمی، تحلیلگر اقتصادی با بررسی آشفتگی‌های اخیر در بازارهای اقتصادی به علت گرانی‌ها اشاره کرد و در این‌باره به «ابتکار» گفت: بازارهای اقتصادی دارای ارتباط بسیار قوی با یکدیگر هستند، این در حالی است که اگر بازار کشوری دست به گریبان با تورم باشد از ارتباط محکم‌تری برخوردار خواهد بود و با هر اتفاقی شاهد گرانی می‌شود. ما نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که خودرو گران شود اما مسکن نه، چراکه بازارها یک ارزندگی نسبی، نسبت به یکدیگر دارند.
وی در ادامه با بیان مثالی ادامه داد: به عنوان نمونه فردی یک خانه 50 متری دارد که ارزش آن معادل 4 دستگاه خودروی پراید است، اگر خودروی پراید گران‌تر شود به این معنا نیست که ارزش آن خانه معادل 3 پراید خواهد شد، چراکه همین ملک پس از مدتی افزایش قیمت می‌یابد و ارزش آن به همان 4 دستگاه پراید می‌رسد. این فرآیند همان ارزندگی نسبی و یا قیمت نسبی کالاها است، بنابراین بازارها با یکدیگر در ارتباط هستند. البته این ارتباط به معنای میزان رشد با یک رقم نیست، به عبارتی دیگر اگر بازاری در یک دوره 50 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده باشد به این معنا نیست که بازار موازی آن حتما 50 درصد رشد کند.


میزان رشد قیمت در بازارهای اقتصادی به عوامل متعددی بستگی دارد
این تحلیلگر اقتصادی همچنین اظهار کرد: میزان رشد قیمت در بازارهای اقتصادی به عوامل متعددی بستگی دارد، فرد سرمایه‌گذار نمی‌تواند ملک خود در تهران را به اصفهان ببرد و به فروش برساند اما کالایی همانند طلا را حتی می‌توان در خارج از کشور بفروشد. به همین دلیل است که وقتی ریسک کشورها بالا می‌رود نرخ طلا نیز افزایش می‌یابد. بنابراین به دلیل آسانی معامله و میزان تقاضا طبیعی است که نرخ مسکن به نسبت نرخ طلا در یک دوره افزایش کمتری را تجربه کند. این مسئله درخصوص بازارهای دیگر هم صدق می‌کند. بنابراین هنگامی که کشوری درگیر تورم و ریسک بالا باشد بازارهای اقتصادی آن نسبت به هر تغییری از خود واکنش نشان می‌دهند.
رستمی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به همبستگی بازارها بایکدیگر ادامه داد: با توجه به مولفه‌های اقتصادی خواهیم دید که یک همبستگی میان بازارها وجود دارد که در بسیاری مواقع به بهانه تغییر عملکرد بازار دیگر تغییر مسیر می‌دهند. البته همانطور که اشاره کردم ممکن است که میزان افزایش آنها یکی نباشد اما همه کالاها با تغییر نرخ در یک بازار، تغییر مسیر می‌دهند و افزایش را تجربه می‌کنند.
این تحلیلگر اقتصادی در پایان با تاکید بر طبیعی بود فرآیند گرانی در کشوری با تورم بالا گفت: گرانی کالاهای مصرفی و یا سرمایه‌ای تحت یک‌سری عوامل اقتصادی مرتبط به یکدیگر اتفاق می‌افتد و این فرآیند در یک کشور درگیر با تورم کاملا طبیعی است و نمی‌توان انتظار داشت که افزایش قیمت تنها در یک بازار اتفاق بیفتد و این تورم به بخش‌های دیگر نرسد.
سایر اخبار این روزنامه
آیا زمان بازنگری کارشناسی به محتوای کتاب‌های فارسی فرانرسیده است؟ بچه‌های امروز، داستان‌های دیروز! علیرضا صدقی در کلیات «آزاد»؛ در جزئیات «ممنوع» «ابتکار» دلایل گرانی و نابسامانی در بازارهای گوناگون را بررسی می‌کند صعود و ریزش بازارها از پله تورم پیشنهادی که دولتی‌ها به مجلس دادند بررسی لایحه جامع انتخابات به جای طرح انتخاباتی مجلس فامیل کووید19 را دست کم نگیرید! پیدا و پنهان واکسن آنفلوانزا یکی از مهم‌ترین وزارتخانه‌های اقتصادی کشور ماه‌هاست بی‫وزیر اداره می‌شود انتخاب وزیر پیشنهادی صمت در ابهام درج «پدر فرضی» برای فرزندان با پدر نامعلوم تکذیب شد شناسنامه فرزندان نامشروع در ید دادگاه‌ها میرسلیم از نمایندگان برای تحقیق و تفحص از اقدامات شورای سران قوا دعوت کرد تیغ انتقاد میرسلیم علیه رقبای انتخاباتی سابق تبریک پیشاپیش رئیس‌جمهوری برای پیروزی ایران در برابر درخواست اجرای مکانیسم ماشه آمریکا در جنگ اقتصادی هستیم، نه تحریم آیا ترامپ برای موفقیت در انتخابات، درباره ایران برنامه خاصی دارد؟ دیپلماسی جنگ و صلح برای «سورپرایز اکتبر» معاون اول رئیس‌جمهوری تاکید کرد کالاهای حمایت شده با ارز دولتی نباید گران شوند