روزنامه جوان
1399/07/01
این همه داستان جنگی بفرمایید اقتباس کنید!
سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: بسیاری از کتابهای دفاع مقدسی که از آنها به عنوان ادبیات پایداری یاد میشود، بنیه و ظرفیت تبدیل شدن به آثار نمایشی و سینمایی را دارند، کما اینکه در طول ۴۰ سال گذشته و در مقاطع مختلف کسب جایگاه پرفروشترین و پرمخاطبترین آثار سینمایی کشورمان متعلق به آثار دفاع مقدسی است.تقریظ نگاری رهبر معظم انقلاب بر آثار حوزه ادبیات پایداری با نوشتن جملات پراحساس ناظر بر محتوای آثار و تقدیر از رویکرد و قلم نویسندگان که از سال ۱۳۷۰ شمسی آغاز شده است بر کسی پوشیده نیست.
در میان آثاری که مفتخر به کسب تقریظ از مقام معظم رهبری شدهاند، آثار پرجاذبهای وجود دارند که در مورد اقشار مختلف مردم بالاخص جوانان، دختران و زنان کشورمان است که توانایی بالقوهای برای تبدیل به آثار نمایشی و سینمایی دارند که موفقیت آثار سینمایی مانند فیلم «شیار ۱۴۳» در جذب مخاطب و فروش قابل اعتنایش، شاهدی بر این مدعاست. در این نوشتار به بخشی از آثار غنی ادبیات داستانی در حوزه دفاع مقدس اشاره میکنیم، با ابراز امیدواری در این باره که مدیران سینمایی نهادهایی که بودجههای فرهنگی را در دست دارند به این داشتهها توجه کنند و نقش ادبیات در تولید یک اثر نمایشی خوب را بیشتر بشناسند و به کار گیرند. چه بسیار آثار سینمایی که با دست و دلبازی مالی در چند دهه اخیر ساخته شده که به دلیل ضعف در داستانگویی در ارتباطگیری با مخاطب ناموفق بوده است؛ آثاری که به لحاظ تکنیکهای کارگردانی و طراحی صحنه چشمنوازند، اما در روایتگری و دیالوگنویسی از نقصان و ضعف شدید رنج میبرند و مدام تولید این آثار بدون توجه به نقاط ضعف و رفع آنها تکرار میشود. «دختر شینا»
کتاب «دختر شینا» از آثار با موضوع خاطرات زنان است که با قلمی روان به روایت زندگی قدمخیر محمدی کنعان همسر سردار شهید حاج ستار ابراهیمی میپردازد که در سن ۲۲سالگی، همسرش به شهادت رسیده و با وجود پنج فرزند، ازدواج نکرده و به تنهایی فرزندانش را بزرگ کرده است. این اثر را بهناز ضرابیزاده به رشته تحریر درآورده است. نکته جالب در رابطه با این کتاب اینکه فیلمنامهای قابل دفاع از این اثر توسط نرگس آبیار تهیه شد و قرار بود با کمک برخی مراکز و نهادهای انقلابی ساخته شود که متأسفانه این مهم محقق نشد و فعلاً فیلمنامه این اثر در حال خاک خوردن است.
«گلستان یازدهم»
«گلستان یازدهم» خاطرات زهرا پناهیروا، همسر سردار شهید علی چیتسازیان، به قلم بهناز ضرابیزاده است. این کتاب با زبانی صادقانه به شرح زندگی یک سال و هشتماهه مشترک شهید چیتسازیان و همسرشان پرداخته است؛ فرماندهی که در جبهه به دلیل مهارتهای رزمی و شجاعتش به «عقرب زرد» معروف بود، در خانه با مادر و همسرش به اندازهای با مهر و محبت رفتار میکرد که گویی این قلب رئوف هیچگاه سابقه حضور در حرب و قتال را نداشت. «گلستان یازدهم» به زیباترین شکل توانسته است قسمت مهمی از نیمه پنهان زندگی شهید چیتسازیان را به مخاطبان معرفی کند.
«فرنگیس»
خاطرات فرنگیس حیدرپور اثر برگزیده جایزه کتاب سال دفاع مقدس به قلم مهناز فتاحی است که به روایت خاطرات زنی شجاع که در مقام دفاع توانست سرباز دشمن را اسیر کند و نیروی دشمن را به خاک و خون بکشاند، میپردازد. رهبر انقلاب در سفرشان به کرمانشاه به این بانوی بزرگ اشاره کرده بودند و بر ثبت خاطراتش تأکید داشتند. فرنگیس در زمان آغاز جنگ تحمیلی یک دختر جوان ۱۸ ساله بود.
«تپههای لاله سرخ»
این اثر نخستین کتابچه مستقل منتشر شده درباره زندگی «سهام خیام» است. در این پژوهش که بر اساس مصاحبه شفاهی با پدر، مادر، خواهر و شاهدان عینی شهادت سهام خیام و مراجعه به برخی اسناد آرشیوهای منتشر نشده و کتابها و مجلات انجام گرفته، زندگی کوتاه این دانشآموز ۱۲ ساله که در سال ۱۳۵۹ در هویزه و با اصابت گلوله به پیشانی به شهادت رسیده است، روایت میشود.
«دا»
در این کتاب سیدهزهرا حسینی خاطرات خود از روزهای مقاومت و روزهای پس از آن را با جزئیترین موارد روایت میکند تا آنجا که این گونه جزئینگری و بیان لحظه لحظه وقایع باعث شده تا بسیاری آن را رمان بنامند، حال آنکه این کتاب سراسر خاطرات واقعی و حقیقی سیدهزهرا از آن روزهاست. راوی در آن روزها تنها ۱۷ سال داشته و اهمیت این کتاب شاید در این باشد که وقایع جنگ ما برای اولین بار از زاویه دید یک دختر نوجوان روایت شده است؛ خاطراتی که راوی حدود ۲۰سال آنها را در درون سینه خود همچون یک راز حفظ کرد و حرفی از آن نزد.
«من زندهام»
کتابهای زیادی هستند که حال و هوای دفاع مقدس را زنده میکنند، همانطور که تعداد قابل توجهی کتاب، به نقش زنان در دفاع مقدس میپردازند، از میان این کتابها برخی هم به زندانها و اردوگاههای عراق سرک کشیدهاند تا روایتگر، حال و روز اسرای ایرانی در دوران سخت اسارت باشند، اما بین همه این کتابها شاید خیلی کم باشند آنهایی که دوران اسارت زنان ایرانی در چنگال بعثیها را به تصویر بکشند. خواندن حکایت اسارت، رنجها، امیدها و تلاشهای یک دختر ۱۷ ساله ایرانی در طول چهار سال اسارت در عراق آنقدر جذابیت دارد که بتوان کتاب را تند و تند ورق زد و کلماتش را بلعید.
این آثار تنها بخش اندکی از دهها اثری است که میتوان به عنوان محتوای بالقوه برای تولید و نوشتن نمایشنامههای جذاب، گیرا و سرشار از هیجان از آنها نام برد که به دلیل محتوای ویژه و ابعاد شخصیتی گوینده همه مؤلفههای یک داستان و نمایشنامه دراماتیک را دارا هستند و نیازمند توجه جدی مسئولان و فعالان حوزه فرهنگ و هنر برای تبدیل به آثاری فاخر و ماندگار میباشند.