گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: مدتی است بازار سهام دستخوش بی ثباتی شده و به هیچ وجه نمی توان به ثبات در این بازار دلخوش بود. دیگر سخن از سقوط یا رشد ۱۰۰۰ واحدی نیست، بلکه یک روز ۵۰ هزار واحد سقوط و روز دیگر ۴۰ هزار واحد رشد می کند و در این بین افرادی که تجربه و تخصص لازم را ندارند، ویران می شوند. اما آنچه مطرح می شود، وجود فرصت طلبانی است که در بازار سرمایه بحران آفرینی می کنند تا تازه واردهای بورس را قانع به فروش سهامشان کنند و آنهایی که تجربه و تخصص لازم را دارند، از این خوش باوری ها سودهای کلانی به جیب می زنند.

آینده خوب بورس

در این رابطه وزیر اقتصاد با تاکید بر این که نظرسنجیهایمان برآوردهای خیلی خوبی نسبت به آینده بورس دارد، گفت: من این نگرانی را دارم که عدهای با برنامهریزی قصد دارند سهامداران را وادار به فروش سهام خود کنند تا با ایجاد فضای روانی، مشکلاتی را ایجاد کنند. فرهاد دژپسند گفت: من همیشه از همه سرمایهگذاران در بورس که قصد ورود یا خروج از این بازار را دارند این سه خواهش را داشته و دارم؛ مطالعه، مشاوره و معامله.وزیر اقتصاد افزود: الان که بحث خروج از بازار سرمایه مطرح است این تاکید را دارم که سهام، دارایی شما است و این دارایی را نباید در معرض "بیا بخر" قرار داد. عبارت بیا بخر سبب می شود ارزش واقعی دارایی و سهام آنها مشخص نشود.وی با تاکید بر این که من هیچگونه اختیاری ندارم که به سهامداران بگویم بخرید یا بفروشید؛ اما خواهش میکنم در مورد فروش دارایی خود حداکثر دقت خود را بکنند؛ چون سهام دارایی سرمایهگذاران است و باید به قیمت مناسب دادوستد شود.وزیر اقتصاد خطاب به آن دسته از سهامدارانی که در صفهای فروش قرار میگیرند، تصریح کرد: چرا سهام و دارایی خود را در معرض فروش قرار میدهید که عرضه زیاد شود و خریداران فکر کنند هنوز موقعیت آن را دارند که در قیمتهای پایینتر سهام سرمایهگذاران را در تور بندازند.

ضرر مفهومی ندارد

از سوی دیگر کارشناس بازار سرمایه گفت: با توجه به وضعیت قیمت ارز و قیمتهای جهانی سهامهای صادرات محور یا سهام شرکتهایی که قیمت محصولات آنها به دلار بستگی دارد؛ بسیار شرایط خوبی خواهند داشت. اروجلو در رابطه زیان سهامداران طی هفته های اخیر گفت: « ضرر در بازار سهام و کالا تا زمانی که آن دارایی را دارید، مفهوم ضرر را ندارد. ممکن است سهام یک شرکت پایین بیاید اما تا وقتی آن سهام به فروش نرفته ضرر متحمل شما نشده است، در بازار کالا هم به همین نحو است.» کارشناس بازار سرمایه در رابطه با عدم سنخیت شاخص کل با پرتفوی افراد حاضر در بورس، گفت: «شاخص کل یک فرمول خاصی دارد که اگر چند شرکت بزرگ بازار که معاملات بالایی دارند، سبز باشند، شاخص کل را نیز به سمت مثبت بودن میبرند. برای همین موضوع بهتر است شاخص هموزن را در تحلیلها به کار برد؛ مثبت یا منفی بودن شاخص هموزن باعث درک دقیقتری از بازار سرمایه میشود.» وی با اشاره به موضوع ارزندگی و سودآوری بازار سرمایه در زمان کرونا و امکان حباب بودن آن، گفت: « بازار سرمایه در حالت تعادل اقتصاد، به سمت P/E محور بودن میرفت، یعنی اینکه اگر یک شرکت سود خوبی داشت و P/E آن کمتر از ۷ بود شرکت خوبی برای سرمایهگذاری بود. اما در حال حاضر و در شرایط تورمی فاکتور تاثیرگذار بر قیمت سهام، تغییر کرده است و تورم بسیار اثرگذار است. چه از نظر داراییها چه از نظر فروش. البته باید واقعیت ارزش بازار یک شرکت دانست. در رشد بازار در دو سال گذشته یک سری شرکتها بالاتر از ارزش ذاتی خود رسیده بودند و در همین اصلاح بازار نیز کلی شرکت داریم که در حال حاضر پایینتر از ارزش ذاتی خود هستند.»

حمایت های نوسانی از بورس

از سوی دیگر کارشناس بازار سرمایه درباره آخرین وضعیت بازار سرمایه و بررسی حمایتهای وعده داده شده در این بازار گفت: سوالی که ذهن سهامداران و فعالان بازار سرمایه را مشغول کرده این است که آیا حمایت واقعی به بازار سرمایه برمیگردد یا خیر. هنوز پولهای بلوکه شده و خارج شده از بازار برنگشتهاند چون معتقدم حمایتهای انجام شده از نوع نوسانی بوده است. شایان زهراکار در گفتوگو با ایلنا گفت: روز سهشنبه، حقوقیها با جو روانی درباره سهام شاخصساز، بازار مناسبی را برای امروز رقم زدند اما باز هم نیازمند به حمایتهای قویتری هستیم تا صفهای فروش جمع شوند.زهراکار با تاکید بر اینکه حمایت باید به گونهای باشد که صفهای خرید پی در پی و در چند روز ایجاد شوند، گفت: در چند روز باید حمایت قوی از صنعت خودرویی و پالایشی به عنوان لیدرهای بازار و شاخصسازها شود.این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: پولهای خارج شده از بازار منتظر هدایت قدرتمند هستند تا سریعا به بازار برگردند، در این صورت حتی شاهد کاهش قیمتها در بازارهای موازی خواهیم بود و پول از بازارهای مسکن، طلا، ارز و خودرو به بازار سرمایه برمیگردد.وی با بیان اینکه مهمترین اصل بازار سرمایه قدرت جریان نقدینگی است، گفت: نقدینگی بسیاری از سهام به دلیل عدم حمایت مسدود و بلوکه شدهاند، از این رو انتظار حمایت قوی را داریم نه یک حمایت بیهوده، نوسانی و مقطعی.

ادعای حباب در بورس

بی شک جریان سازی در همه عرصه های اقتصادی تاثیر گذار است و در بورس نیز شاهد این ماجرا هستیم. یکی از دلایل عقبگرد شاخص در حداقل ۶ هفته گذشته، تاکید چندین باره برخی تریبونداران بر حبابی شدن بازار سرمایه و غیرارزنده بودن سهام شرکتها با قیمتهای فعلی است. با این حال، بنا بر محاسبات بسیاری از کارشناسان و خبرگان بازار سرمایه، قیمتهای امروز سهام نه تنها بالا نیستند بلکه در بورس، ارزانفروشی هم انجام میشود.رشد قیمت دلار از ۱۵۷۰۰ تومان در انتهای خرداد ماه تا ۲۲ هزار تومان در پایان شهریور در سامانه نیما، ابلاغیه جدید بانک مرکزی و اجازه عرضه ارز توسط صادرکنندگان به قیمت بازار آزاد که مرزهای ۲۷ هزار تومانی را درنوردیده است، تخفیفات اعمال شده از سوی دولت روی خوراک شرکتهای پتروشیمی و پالایشی که حاشیه سود این صنایع را به شدت افزایش داده است، رشد قیمتهای جهانی اقلامی چون مس، فولاد، اوره، متانول و... ازجمله دلایلی است که این عده، با بیان آنها، معتقدند که با انتشار گزارشهای سه ماه دوم سال توسط شرکتهای فعال در بازار بورس، نشان میدهد که نه تنها بازار دچار حباب نیست، بلکه سهام با قیمتهای امروز، در حال ارزانفروشی هستند. این کارشناسان معتقدند کسانی که حبابی بودن ارزش سهام را تبلیغ میکنند، عموما آشنایی کافی با اقتصاد و بازار سرمایه ندارند. البته برخی نیز با بدگمانی معتقدند که برخی از چهرههای مطرح اقتصادی که بارها از حبابی بودن بورس سخن گفتهاند، سرمایههای خود را در بازارهای موازی چون مسکن، ارز و طلا سرمایهگذاری کردهاند و از این رو تلاش دارند تا با ایجاد رکود در بازار سرمایه، نقدینگی سرگردان مردم را به سمت بازارهای مدنظر خود سوق دهند