مذاکرات محرمانه در عمان؟

 
 
 
 


روزنامه کويتي «الجريده» در گزارشي از مذاکرات محرمانه ايران و آمريکا در عمان خبر داده و گفته است که نمايندگان ترامپ هفته گذشته با يکي از بزرگان جريان اصولگراي ايران در کشور عمان گفت‌وگو کرده‌اند. الجريده اين گزارش را به‌نقل از «يکي از بزرگان جريان اصولگرا» کار کرده و از وي نقل قول مي‌کند که «نمايندگان ترامپ در اين نشست پيشنهادي براي توافق درباره چارچوب همکاري تا رسيدن به توافق مشترک ميان دولت بعدي آمريکا و رئيس‌جمهور بعدي ايران» ارائه کرده‌اند، اما نکاتي درباره اين گزارش: سياست جهان ممکنات است نه ناممکنات و ازاين‌رو، چيزي به نام محالات وجود ندارد و آنچه امروز غيرممکن است، فردا مي‌تواند ممکن شود. به همين خاطر، اگر سخني از مذاکرات محرمانه ميان آمريکا و ايران گفته شود، نبايد آن را چيز عجيب و غريبي پنداشت؛ به‌ويژه که در گذشته نزديک چند بار تابوي اين مذاکرات شکسته شده است. اما اين گزارش متضمن نکاتي است که با خلق و خوي ترامپ سازگار است؛ نخست اعلام آمادگي وي براي سفر به ايران و ديگري هم مذاکره با طرف قوي معادله قدرت در داخل ايران. در تاييد اين گزارش مي‌توان شواهد و قرايني هم بيان کرد؛ از جمله بالا رفتن قابل‌توجه فروش نفت ايران به شکل بي‌سابقه‌اي ظرف يکسال و نيم گذشته و خوش‌بيني دو هفته پيش ترامپ براي رسيدن به «توافقي بزرگ» با تهران طي يک هفته پس از پيروزي‌اش در انتخابات. اما با وجود نکات پيش‌گفته، شخصا در صحت خبر الجريده ترديد جدي دارم. به چند دليل. نخست: الجريده کويت به روزنامه‌اي زرد شهره است و معمولا هرازچند گاهي در مسائل مختلف منطقه‌اي و جهاني گزارش‌هايي از اين دست کار مي‌کند که اگر نگوييم کل آنها، بيشترشان نادرست از آب درمي‌آيند. دوم: همه مي‌دانند که آمريکا در شرايط انتخاباتي است و اخباري از اين دست بر فضاي انتخاباتي آن تاثيرگذار است و ترامپ هم در اين فضا به‌دنبال بهره‌برداري از هر مساله‌اي ولو ناچيز است؛ حال با اين وصف، خبري به اين مهمي را چرا بايد يک روزنامه نه چندان معتبر منطقه‌اي و آن هم به‌نقل از يک مقام ايراني کار کند؟ اگر چنين چيزي به اين شکل صحت داشت که خود ترامپ اگر هم قصد نداشت مستقيما گريزي به آن بزند، لااقل زودتر اين مساله را به شکلي و از طريق يک رسانه تاثيرگذار چون رويترز درز مي‌داد و حسابي از آن بهره‌برداري انتخاباتي مي‌کرد که بالاخره موفق شده طرف ايراني را پاي ميز مذاکره بکشاند. سوم: کليت اين گزارش بر فرضيه پيروزي حتمي ترامپ در انتخابات آمريکا استوار است؛ درحالي‌که خود ترامپ با چنين قطعيتي از پيروزي خود سخن نمي‌گويد. ترامپي که اين اندازه خود را مشتاق توافق با ايران جلوه مي‌دهد، وقتي طرف ايراني به‌زعم الجريده پاي ميز مذاکرات رفته چه دليلي وجود دارد که فرصت را مغتنم نشمرده و به جاي تسريع در رسيدن به توافق خود خواستار تعويق آن تا دولت بعدي در آمريکا و ايران باشد. تازه خود ترامپ گفته بود ظرف يک هفته پس از انتخابات با ايران توافق مي‌کند؛ يعني در دولت روحاني، نه حدود هفت‌ماه پس از آن! يعني، توافق با ايران کارکرد انتخاباتي خود را از دست داده است؟ يا ترامپ صددرصد مطمئن به پيروزي است؟ اگر چنين است که ديگر تبليغات انتخاباتي و اين‌همه به آب و آتش زدن چه لزومي دارد؟