ولیعهد ۸۴ ساله، امیر جدید

شيخ صباح، امیر کویت درگذشت ولیعهد 84 ساله، امیر جدید پس از 14 سال حكومت «شیخ صباح احمد جابر صباح»، امیر كویت، در 91‌سالگی و پس از سال‌ها بیماری درگذشت. او كه سال‌ها پیش از آنكه به‌اتفاق آرا به‌عنوان امیر کویت برگزیده شود، عملا حاكم این كشور بود، چندی پیش برای درمان به آمریكا سفر كرد، ولی مسئولان حكومتی اعلام كردند وضعیت جسمانی او پایدار است؛ اما روز گذشته به‌ناگاه تلویزیون این كشور‌ برنامه معمول خود را قطع و خبر درگذشت او را رسما اعلام كرد. در این پیام تلویزیونی، «شیخ علی جراح الصباح»، وزیر امور دربار، در پیامی تلویزیونی گفت «در نهایت تأثر و تأسف، ما عزادار درگذشت شیخ صباح احمد جابر صباح، امیر کشور کویت هستیم».
شیخ صباح ۱۴ سال امیر کویت و پیش از آن چند دهه وزیر خارجه بود. او به‌عنوان چهره‌ای شناخته می‌شد که به سیاست خارجی این کشور حاشیه خلیج ‌فارس شکل داد. شیخ صباح روابط نزدیکی با سران کشورهای دیگر برقرار کرد و در کاهش تنش‌های کویت با ایران نقشی مؤثر داشت. تابستان ۱۹۹۰ که صدام به کویت حمله کرد، این شیخ صباح بود که برای مداخله نظامی قدرت‌های جهان لابی کرد. همچنین در سال‌های نقش‌آفرینی شیخ صباح در سیاست کویت، این امیرنشین به یکی از متحدان اصلی کشورهای غربی در منطقه بدل شد؛ تا جایی که در سال ۲۰۰۳ میلادی به نیروهای آمریکایی اجازه داد از خاک کویت برای حمله به عراق استفاده کنند. کویت حدود 10 درصد منابع نفت جهان را در اختیار دارد و به‌همین‌دلیل نقش شیخ صباح به‌عنوان رئیس شورای عالی نفت کویت، بسیار مهم بوده است؛ ازهمین‌رو پس از آنكه برای نخستین‌بار رسانه‌ها از وخامت حال او خبر دادند، گمانه‌زنی‌ها درباره آینده این کشور نفت‌خیز افزایش یافته است.
طبق قانون اساسی کویت، امارت در خاندان آل‌صباح موروثی است و حکومت کویت مرکب از قوای سه‌گانه مقننه، قضائیه و مجریه ‌است که از یکدیگر تفکیک شده‌اند و یک شورای مشورتی، امیر کویت را در امور مملکتی یاری می‌کند. فعالیت‌های حکومت نیز طبق قانون اساسی از سوی مجلس امت کویت کنترل می‌شود. انتخاب امیر در کویت تابع سه قانون تعیین‌شده در قانون اساسی این کشور است. قانون اساسی کویت تنها قانون میان کشورهای شورای همکاری خلیج‌ فارس است که به پارلمان اختیار می‌دهد با دو‌سوم آرا، امیر یا ولیعهد او را تعیین کنند. سلامتی جسمی و موافقت خانواده سلطنتی، دو شرط اصلی برای کسب مقام امیری در کویت است و در صورت بروز اختلاف بر سر این موارد، مجلس شورای ملی اختلاف را طبق قانون اساسی حل می‌کند.
در جریان آخرین تغییر قدرت در کویت که به‌دنبال مرگ امیر پیشین این کشور، «شیخ جابر‌ احمد صباح»، در ۲۰۰۶ اتفاق افتاد، جانشین او در مجموع ۹ روز بر کشور حکومت کرد و بسیاری از رسانه‌های دنیا از وقایع پس از آن به‌عنوان کودتای سلطنتی یاد کردند؛ مهم‌ترین اتفاق، سرپیچی از سنت‌های تاریخی بود که براساس آن‌ قدرت تا آن زمان به نوبت بین شاخه‌های خاندان آل‌صباح -احمد و سالم- دست‌به‌دست می‌شد؛ اما چند ساعت بعد از اعلام مرگ امیر کویت، همان‌طور‌که انتظار می‌رفت، برادر ناتنی او، «شیخ نواف‌ احمد الجابر صباح»، ولیعهد این کشور، به‌عنوان امیر این کویت انتخاب شد. شیخ نواف الاحمد الصباح ولیعهد ۸۴ساله کویت، فرزند ششم شیخ الاحمد الجابر الصباح دهمین امیر کویت است که مناصبی مانند وزیر کشور، وزیر دفاع، وزیر امور اجتماعی و معاون اول نخست‌وزیر را داشت.


پیش از این نیز کارشناسان مسائل کویت، او را به‌عنوان جدی‌ترین گزینه برای جانشینی شیخ الصباح مطرح کرده بودند، هرچند برخی به‌قدرت‌رسیدن او را در هاله‌ای از ابهام می‌دانستند و بر این باور بودند که ولیعهد از وضعیت جسمی مناسبی برخوردار نیست و علاوه بر کهولت سن بارها برای درمان و انجام عمل جراحی در داخل و خارج کشور بستری شده است.
تعیین النواف خلاف گمانه‌زنی کارشناسانی انجام شد که مدعی شده بودند تعیین امیر و ولیعهد جدید کویت به‌سادگی و فوری انجام نشود و ممکن است این انتخاب چند هفته فضای سیاسی کشور را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما پیش از این برخی گفته بودند شیخ صباح در جلسه‌ای از اعضای خاندان سلطنتی خواسته است شیخ نواف را برای انجام امور کشور در آینده کمک کنند و کسی هم در این جلسه به این موضوع اعتراض نکرده است.