رسیاست، عرصه علم و نه تاریخ

کورش الماسی- این موجز تلاش دارد به یک پرسش بنیادی پاسخی بسیار کلی و مختصر بدهد. اینکه چرا با وجود انواع چالش‫های اجتماعی و ملی بی‫سابقه که هستی شهروندان و کشور را با انواع مخاطرات مواجه کرده؛ وطن دوستان، فعالان، کارشناسان، متخصصین و تحول خواهان عرصه سیاسی، عاجز از نقش آفرینی و تاثیر گذاری بر روند بهبود امور و کارآمد کردن مدیریت کلان هستند؟ شاید مختصر ترین پاسخ به پرسش حیاتی فوق، این باشد که مدیدریت کلان مبتنی بر علم (علوم) نیست. مدیریت کلان فاقد بنیادهای علمی، به چه معنی است؟
سیاست در جهان معاصر مبتنی بر علم(تشخیص، درک، تحلیل، محاسبه و برنامه‫ریزی) و نه کپی یا تقلید از اندیشه‫های و امور تاریخی یا کپی یا واردات اندیشه و طرح از جوامع توسعه یافته است. علم به بیانی کلی به معنی کنترل شرایط مادی و اجتماعی به منظور قابل پیش بینی کردن راهکارها، طرح ها و برنامه ها سیاسی به منظور تحقق انواع نیازهای مادی، اجتماعی و روانشناختی انسانی (شهروندان) است. پر بی‫راه نیست اگر گفته شود که بستر انواع چالش‫های اجتماعی و ملی در عرصه‫های معیشت شهروندان، روابط خارجه، اقتصادی، آموزشی، علمی، صنعتی و... دخالت برخی اندیشه‫ها، راهکارها، امور، اندیشه‫ها، طرح‫ها و وقایع تاریخی در مدیریت کلان است.
تبیین کلی و مختصر از مفاهیم علم و تاریخ ارایه می شود. مدیریت مبتنی بر اندیشه‫ها و امور تاریخی به ضرورت منجر به مدیریت کلان تجربی (سلیقه‫ای) می‫شود. به عبارتی، تجربه، درک و تشخیص ذهنی مبتنی بر رفتار عملی و عینی است. اما علم، درک و تشخیص حاصل از اندیشه، محاسبه و تحلیل ذهنی (عقلانی) پدیده‫های گوناگون مادی، اجتماعی و انسانی است. به عبارتی تجربه، درک ذهنی محصول یک سری افعال عینی است. اما فعل علم برآیند تشخیص و تحلیل ذهنی است که اساس انواع رفتار انسانی می باشد. بنابراین، کاملاً، قابل پیش بینی است که مدیریت سیاسی متکی بر دانش تاریخی و تجربی، بطور اجتناب ناپذیری ناکارآمد و ناپایدار خواهد شد.
پر بی‫راه نیست اگر گفته شود، فقدان یا ضعف درک «مبانی ذهنی علم» در عرصه سیاسی و مدیریتی و وجود صاحب منصبان و سیاست ورزان دارای توانایی و دانش صرفاً «تجربی»، بستر غیر عقلانی و غیرکاربردی‫ترین خرافه پراکنی در عرصه سیاسی و مدیریتی است.


کرونا به شفاف، پرهزینه و دردناک‫ترین شیوه ممکن نشان داد که جوامع و انسانهای معاصر را (برخلاف قرون پیشین) تنها می توان با سیاست ورزان و صاحب منصبان آشنا و آگاه به علوم گوناگون و نه انواع تخصص‫های متافیزیکی و تاریخی و وارداتی غیر بومی شده، مدیریت کرد.
شاید بتوان ادعا کرد که باورهای تاریخی (متافیزیکی) همزاد توسعه ذهن انسان، به شکلی که ما امروز آن را می‫شناسیم، باشد. بی‫شک باورهای تاریخی (متافیزیکی) ریشه در ناآگاهی جوامع بسیار ابتدایی قرون پیشین یا به عبارتی تلاش (انسان) جوامع قرون پیشین برای درک برخی پدیده‫ها و پاسخ به برخی پرسش های بنیادی هستی شناختانه دارد. شاید بتوان تفاوت کاربردی میان علم و متافیزیک را اینگونه بیان کرد که متافیزیک، کنکاش و جستجو به دنبال موضوع برای فهم است. اما جستجوی علمی تلاش برای فهم موضوعی در دسترس است.
وظیفه علم، «تشخیص کنترل شده شرایط عینی» به منظور بهره‫برداری از شرایط برای تحقق انواع نیازهای انسانی است. این منطق بر تمام رفتار، برنامه‫ریزی و... انسانی حاکم است. به عبارتی رفتار و عملکرد علمی، نمود عینی و عملی خرد انسانی است.
با توجه به شرایط معیشت شهروندان، اقتصادی، روابط خارجه، آموزوش و پروش، آموزش عالی و... ، شاید کاربردی، خردمندانه و کم‫هزینه‫ترین راهکار به منظور کارآمدی مدیریت کلان، تکیه صرف بر مبانی علمی مدیریتی باشد.
سایر اخبار این روزنامه
#انسولین_نیست دغدغه اخیر بیماران دیابتی را در فضای مجازی فریاد می‌زند معمای کمبود انسولین قلمی جلال خوش‌چهره جنبش بازپس‫گیری قدرت «ابتکار» آثار متقابل تورم و کاهش خرید و فروش کالاها را بررسی می‌کند جریان‌های سیاسی برای انتخابات ریاست جمهوری چه ورق‌هایی رو می‌کنند؟ سورپرایزهای احتمالی 1400 دلیل قدرت‌نمایی ترکیه در خارج از مرزهایش چیست؟ سودای احیای امپراطوری عثمانی موج انتشار صحبت‌های هوشنگ ابتهاج بعد از فوت استاد شجریان چه چالش‌هایی ایجاد کرد؟ «سایه» و «پَر سوم»؛ آش نخورده و دهان سوخته کشورهای خلیج فارس به انتخابات آمریکا چگونه نگاه می‌کنند؟ اعراب در دو راهی بایدن و ترامپ بهانه بهارستان‌نشینان برای عبور از ابزار نظارتی که بر آن پافشاری می‌کردند، چیست؟ عبور مجلس از طرح استیضاح رئیس‌جمهوری در پیامی به سردار اشتری مطرح شد قدردانی رهبر انقلاب اسلامی از نیروی انتظامی رییس کل بانک مرکزی از تخلف عجیب در حوزه بازگشت ارز صادرات خبر داد صادرکنندگان کارتن‌خواب! رسیاست، عرصه علم و نه تاریخ