پایان دورهمی در رستوران‌ها به دلیل گرانی منوها

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: نگاهی به تاریخ ملل جهان نشان می‌دهد که رستوران‌ها جزو اصولی‌ترین نهادها برای هر کشور و فرهنگی در جهان هستند. در این میان ایده فروش مواد غذایی برای ایجاد سود، به زمان شروع تمدن بازمی‌گردد. نیاز به وجود مکانی عمومی برای خوردن انواع خوراکی‌ها اتفاقی است که در امپراتوری رم و چین باستان هم وجود داشت. زمانی که دهقانان و کشاورزان برای رساندن دام و محصولات خود به بازارهای مواد غذایی به شهرها می‌رفتند، گاهی، روزها در راه بودند. برای همین تعدادی مسافرخانه یا مکانی که بشود در آن غذا خورد در طول جاده‌ها به وجود آمد. معمولاً در مکانی که در میان شهر وجود داشت، مقداری غذا بر روی یک میز بزرگ و واحد سرو می‌شد و البته هیچ منویی هم وجود نداشت. چرا که انتخاب غذا با آشپز بود! و البته تحولات توسعه رستوران داری هم گذشت و گذشت تا به جایی رسید که ظروف چینی‌ ظریف، کارد و چنگال، رومیزی‌های زیبای کتانی و تمام چیزهایی که تابه‌حال فقط مخصوص اشراف بود، برای همه شهروندان در دسترس قرار گرفت. منوها متنوع شد و هر دو مدل سلف سرویس و غذای انتخابی به شیوه رستوران‌ها اضافه گشت. اگرچه که غذاخوری‌هایی به شیوه پیشین همچنان وجود داشتند، اما فاین داینینگ‌ها (اصطلاحی برای رستوران‌های خوب یا به زبان محاوره ی ایرانی،لاکچری) کم‌کم در همه اروپا جای خود را باز کردند.
در این میان کشور ما ایران، با داشتن تنوع غذایی و پیشینه درخشان در امر آشپزی و طبخ غذا، همواره جایگاه مناسبی در این عرصه داشته و به پشتوانه همین پیشینه درخشان با معرفی غذاهای ایرانی به جذب گردشگران، مسافران و جهانگردانی که علاقمند و مشتاق برای تجربه چیزهای جدید هستند، رستوران داری را به عنوان یکی از بنگاه‌های ارزشمند اقتصادی- فرهنگی نهادینه ساخته است. کما اینکه نگاهی گذرا به منابع تاریخی نشان می‌دهد تهیه غذا و گرداندن کافه از نخستین شغل‌های کهن در تاریخ بشری است. بسیاری از منابع تاریخی سابقه تامین غذای مسافران را به 4 هزار سال پیش از میلاد مسیح در رم و یونان باستان نسبت می‌دهند و برخی مورخان نیز سابقه رستوران و غذا خوردن در بیرون از خانه را همزمان با ساخت شهرها و گسترش شهرنشینی دانسته‌اند.
حال پس از شیوع پاندومی ویروس کووید-19 در ایران و جهان به دلیل افت شدید گردشگری و همچنین ملاحظات قرنطینه ای، مشتریان ایرانی رستورانها نیز به دلیل ترس مردم از ابتلا به کرونا در دورهمی داخل آنها به میزان محسوسی کاهش یافته است. تا جایی که رستوران رفتن که برای ایرانی‌های محروم از انواع تفریحات سایر کشورها تنها مکان تفریحی در دسترس بود، با افزایش شدید قیمت مواد غذایی و منوی رستوران‌ها بسیار کاهش یافته و تقریبا دست نیافتنی شده است! امروز وقتی یک پرس چلوکباب کوبیده یا لقمه و جوجه کباب با مخلفات آن برای هر نفر حدود 50 هزار تومان آب می‌خورد و در مواردی مانند باقلی‌پلو با گوشت یا برگ این رقم برای هر نفر به 80 هزار تومان در هر پرس می‌رسد چگونه می‌توان انتظار داشت یک خانواده چهارنفری در رستورانی استاندارد و آبرومند دورهمی صمیمانه داشته باشند و در همان یک وعده بالای 200 تا 300 هزار تومان هزینه کنند!؟ کما اینکه به گفته چند رستوران دار به خبرنگاران «آفتاب یزد» انواع محدودیت‌های گردشگری و قرنطینه‌ای کرونا باعث ریزش شدید رستوران دارها و بیکاری کارگران پرشمار آنها گردیده است و این از آنجا برای رستوران داران ایرانی دشوارتر می‌گردد که حتی با فرض نبود کرونا هم برخلاف بسیاری از نقاط جهان امکان باز نگه داشتن رستورانها در نیمه‌های شب تا سحر برای مردم فراهم و مقدور نیست. "اگرچه در این میان رستوران‌داران اروپایی هم دوران خوبی را نمی‌گذرانند و به طور نمونه آنتونلا دی سانکتیس" که غذاهای طبخ شده شوهرش "میرکو کاراتی" را در رستوران سرو می‌کند، فرمول جدیدی را برای کارشان پیدا کردند که به گفته وی در غیر این صورت نمی‌توانستند تا کریسمس 2021 باز بمانند! این زن و شوهر تحت‌تاثیر داستان‌هایی که میرکو در کودکی در مورد سرعت مردم منطقه بولونیا پس از جنگ شنیده‌اند، بنا را بر این گذاشتند تا ایده زمان را به عنوان راهی برای باز ماندن کسب و کار خود پیدا کنند. مشتریان هر چه زمان کمتری در رستوران
صرف کنند هزینه کمتری پرداخت خواهند کرد. این راهی برای رضایت مشتریان و سرو غذا برای افراد بیشتر است. یکی از رستوران داران تهران در گفتگویی کوتاه با خبرنگار «آفتاب یزد» می‌گوید: با ریزش مشتریان به دلیل کرونا و همچنین شرایط بغرنج اقتصادی مردم ایران امروز هر ظرف غذا حداقل 2 برابر قبل برای رستوران‌داران هزینه در بر داشته است، زیرا ما کمتر از قبل مشتری و درآمد داشته ایم.


سیدعلی اصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه دارندگان رستوران‌ها و سلف‌سرویس‌ها در گفتگو با خبرنگار «آفتاب یزد» در خصوص گرانی منوی انواع خوراکی‌ها در رستوران‌ها می‌گوید: در واقع امروز هر فردی که با وضعیت قیمت اقلام مواد اولیه مانند سبزی، صیفی‌جات، انواع گوشت و
حبوبات و روغن و برنج آشناست درک می‌کند که وضعیت رستوران‌ها خوب نیست و بیشتر کسانی‌که در این صنف کار می‌کردند به شغل‌های دیگر رو آورده‌اند. وی با بیان اینکه تنها تفریح مردم ایران هم با محدود شدن حضور در رستوران‌ها به دلیل تداوم شیوع کرونا و همچنین کاهش قدرت خرید مردم به دلیل اوضاع اسفبار اقتصادی از دست رفته است، می‌گوید: قیمت برخی از اقلام غذایی برای آشپزخانه رستورانها بین 2 تا 3 برابر افزایش داشته است؛ این در حالی است که با وجود بیکار شدن کارگران رستوران‌ها و با توجه به رعایت پروتکل‌ها تاکنون اقدامی برای همکاری با صنف ما نشده است. کارگران این صنف به سختی زندگی می‌کنند و بیکاری زیادی در این صنف وجود داشته است.
میرابراهیمی با بیان اینکه متاسفانه قیمت اجناس خیلی زیاد شده و لحظه‌ای تغییر می‌کند، می‌گوید: وقتی گوجه فرنگی کیلویی 5 هزار تومان، برنج کیلویی 35 هزار تومان، روغنی حلبی 300 هزار تومان و راسته گوسفند 350 هزار تومان شده است چه اقدامی برای پابرجایی این صنف می‌توان انجام داد.
رئیس اتحادیه دارندگان رستوران‌ها و سلف سرویس‌ها با بیان اینکه متاسفانه تاکنون دولت نتوانسته بر خلاف وعده ابتدای سال مبنی بر اعطای وام جهت هر کارگر 12 تا 16 میلیون تومان حتی یک ریال وام به کارگران صنف ما پرداخت کند، می‌افزاید: این در حالی است که حداقل تا اردیبهشت در اثر کرونا میزان خسارت وارده از کرونا به رستوران داران 3هزار میلیارد ریال ارزیابی شده بود.
میرابراهیمی با بیان اینکه در مجموع در کلانشهر تهران حدود 700 تا 800 رستوران فعال وجود دارد که در برخی از آنها که برند هستند تا 300کارگر مشغول به کار هستند اظهار می‌دارد: این در حالی است که در اثر فشار شدید اقتصادی 25 تا 30 درصد از همکاران ما جواز کسب‌شان را باطل کردند و به شغل دیگری مشغول شده‌اند یا وزارت دارایی با دریافت مالیات، اندک رمق باقی‌مانده را نیز از این صنف گرفته است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر حقوق و هزینه کارگر افزایش پیدا کرده است تصریح می‌کند: صرف‌نظر از هزینه مکان، هزینه غذای کارگرها که شامل صبحانه و ناهار و شام می‌شود افزایش پیدا کرده به طور مثال اگر هزینه نان را در نظر بگیریم، اگر هر کارگر بخواهد روزی دو قرص نان خالی هم بخورد روزانه حداقل 6 هزار تومان هزینه نانش می‌شود!
اگرچه وقتی خبرنگار ما در گفتگو با رئیس اتحادیه دارندگان رستوران‌ها و سلف سرویس‌ها جویای میزان خسارات وارده حداقل تا مهر 99 شد پاسخی را شنید که در نوع خود تلخ‌تر از فلفل تند کنار پرس‌های چلوکباب این رستوران‌هاست! او گفت: وقتی برای دولت عمل به قولش مهم نیست و ورشکستگی و ادامه حیات رستوران‌ها اهمیتی ندارد، دیگر دل و دماغی هم برای این اتحادیه در سنجش میزان خسارات بعد از اردیبهشت 99 و میانگین تورم ناگزیر منوها یا میزان ریزش مشتریان برای ارائه به شما فعالان رسانه‌ای نیز باقی نمانده است! گویی به زودی با هر دوستی گپ و گفتی شود، به جای گفتن خاطرات ریز و درشت از طعم و عطر و پذیرایی رستوران‌های خوب شهر به شما خواهد گفت: مدت‌هاست دیگر به هیچ رستورانی دعوت نمی‌شوم!