داروخانه تلگرامی!

 برخی شنیده ها حاکی از تقلب داروهای کرونایی، قاچاق دارو وخرید و فروش غیرمجاز دارو باعث شد به سراغ یکی از افراد فعال  در شرکت های توزیع و پخش دارو بروم تا از او اطلاعاتی درباه تخلفات دارویی بگیرم. این شخص ادعا می کرد که برخی داروخانه ها با وجود در اختیار داشتن بعضی داروهای کمیاب، از فروش آن به اشخاص عادی اجتناب می کنند و حتما باید پای واسطه در میان باشد. صحبت هایش درباره این موضوع حس کنجکاوی ام را برانگیخت تا من هم بتوانم به عنوان یک مشتری وارد این چرخه خرید شوم، با وجود تلاش های فراوان اما به دلیل نگرانی از فاش شدن اطلاعاتش از ادامه همکاری  با من صرف نظر کرد. به سراغ یکی از پزشکان داروساز رفتم و به پیشنهاد او   وارد یکی از کانال های تلگرامی تبادل دارو شدم که در نام این کانال از عنوان شهر مشهد هم استفاده شده بود و حدود 1900 نفر عضو داشت. پس از عضویت در گروه، چند روز متوالی پیام ها را پیگیری و رصد می کردم که در این مدت تخلفات متعددی برایم مشهود شد که در ذیل می خوانید:
 
فروش داروهای کرونا؛ قیمت هر بسته  از 4 میلیون و 200تا 8 میلیون تومان!  یکی از مواردی که بارها در پیام های این کانال به چشم می خورد، اعلام موجودی داروی فاویپیراویر و رمدسیویر بود، داروهایی که اغلب برای درمان بیماران کرونایی استفاده می شود. عکس هایی که فروشندگان از داروها در گروه قرار می دادند، برخی از آن ها بدون لیبل و با برند ترک بودند و برخی هم دارای لیبل و با برند داخلی روناک و سبحان. بعد از ارسال پیام شخصی به چند نفر از فروشندگان متوجه شدم آن ها در تهران و تبریز سکونت دارند. یکی از فروشندگان قیمت یک بسته قرص فاویپیراویر را چهار میلیون و 200و یک بسته رمدسیویر را هشت میلیون تومان اعلام کرد. یکی دیگر از این فروشندگان که در تبریز بود یک بسته 40 عددی فاویپیراویر را پنج میلیون تومان می فروخت. یکی از افراد دیگری که در تهران بود یک بسته فاویپیراویر را چهار میلیون و 500می فروخت و حاضر بود از طریق هوایی برایم به مشهد ارسال کند. این قیمت های هنگفت درحالی است که بنا به اظهارات  مدیر امور دارو و مواد تحت کنترل معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، قیمت مصوب رمدسیویر به طور تقریبی، برند روناک 700 هزار و برند سبحان یک میلیون و 200هزار تومان است. فروش داروهای بدون لیبل یکی دیگر از بارزترین تخلفات تبادل کنندگان دارو در این کانال، فروش داروهای بدون لیبل بود. داروهایی که از قرص های ویتامین و مسکن گرفته تا داروی ترک اعتیاد ترامادول را شامل می شد. در یکی از پیام های این کانال قیمت برخی داروهای بدون لیبل این گونه اعلام شده بود: فارماتون 100 عددی سوئیس 350 هزار تومان، فارماتون آلمانی بروشور عربی نویس 120 هزار تومان، دیکلوفناک 6 هزارتومان، ترامادول 225 میل قرمز 390 هزار تومان و.... فروش داروی ممنوعه رانیتیدین یکی دیگر از تخلفات فروشندگان دارو در این کانال، فروش قرص رانیتیدین بود که پیشتر طبق نامه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مورخ 19/1/1399   فروش هر نوع از این دارو در داروخانه ها ممنوع اعلام شده بود. یکی از فروشندگان می گفت 40 بسته رانیتیدین موجودی دارد و هر بسته را 15 هزار تومان می فروشد. این شخص از من می خواست با اعلام نشانی ام به او، دارو را با پیک برایم ارسال کند. این در حالی است که طبق تحقیقات اخیر داروی رانیتیدین به دلیل وجود ماده ای به نام نیتروزامین مشکلات جدی برای بیماران ایجاد می کند. تاکنون گزارشی مبنی بر فروش غیرقانونی رمدیسیویر نداشته ایم جبرائیل موفق، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره فروش داروهای کرونا در تلگرام می گوید:« هم اکنون ﻓﺮﻭﺵ ﺩﺍﺭﻭﯼ ﺭﻣﺪﯾﺴﯿﻮﯾﺮ  فقط از طریق داروخانه 22 ﺑﻬﻤﻦ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﺩﺍﺭﻭﯼ ﻓﺎﻭﯾﭙﯿﺮﺍﻭﯾﺮ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﭼﻨﺪ ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺻﻮﺭﺕ می گیرد ﻭ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎﺭﺍﻥ ﻏﯿﺮﺑﺴﺘﺮﯼ ﻧﯿﺰ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺑﯿﻤﺎﺭﺍﻥ ﺑﺴﺘﺮﯼ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺍﯾﻦ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ. ما برای جلوگیری از فروش غیرقانونی این داروها، با توجه به زحمتی که داشت، روی تمام ویال های رمدسیویر بارکد یونیک زدیم یعنی ویال های رمدسیویر بارکد مشابه ندارد. همچنین از بیمارستان خواستیم پس از تزریق، همان شیشه خالی را دوباره به ما برگرداند تا ما بارکدش را چک کنیم تا اطمینان حاصل کنیم همان دارویی بوده که ما به آن ها تحویل داده ایم. به دلیل تلاش های صورت گرفته، تا به امروز یک مورد هم به ما گزارش نشده که این دارو به بیرون نشر کرده باشد». وی در ادامه افزود:« هم اکنون کنترل ها به سمت دیجیتالی پیش می رود که داروهای مهم بارکد داشته باشد. حدود دو هفته است که این کار شروع شده و ما بارکد را وارد سامانه می کنیم تا معلوم شود که چه شخصی با کدملی مشخص این دارو را گرفته است». خرید و فروش دارو در فضای مجازی تخلف محسوب می شود معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره خرید و فروش دارو در فضای مجازی می گوید:« ﻓﺮﻭﺵ ﺩﺍﺭﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪ، به ﺧﺼﻮص ﺩﺭ ﻓﻀﺎﯼ ﻣﺠﺎﺯﯼ ﺑﻪ ﻫﯿﭻ ﻭﺟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ نیست ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻃﻼﻉ، ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﻃﺮﯾﻖ ﭘﻠﯿﺲ ﻓﺘﺎ ﭘﯿﮕﯿﺮﯼ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ». همچنین علی روحبخش، مدیر امور دارو و مواد تحت کنترل معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره جزئیات این مسئله و فروش داروهای بدون لیبل می گوید:« نه فقط دارو، بلکه هر کالای دیگری وقتی با کمبود مواجه شود و تقاضا برای آن وجود داشته باشد، ممکن است قاچاق شود. داروخانه ها اجازه فروش داروی بدون لیبل را ندارند. علاوه بر این فروش دارو در فضای مجازی چه به صورت لیبل دار و چه بدون لیبل، از نظر ما قاچاق داروست. چرا که خارج از زنجیره به فروش می رسد و طبق دستورالعمل باید تمام آن ها معدوم شود. چون ما نمی دانیم این داروها در چه شرایطی نگهداری و کنترل شده اند. حتی به طور مثال اگر ژلوفن تولید داخل ما خارج از زنجیره به فروش برسد، طبق دستورالعمل تخلف است». سمانه احمدی، مسئول واحد بازرسی نظارت بر داروخانه های سطح شهر مشهد نیز می گوید:« من به عنوان مسئول واحد بازرسی هر شب کانال های تلگرامی را به همراه همکارانم رصد می کنیم و تمام این ها را برای رابط مان در پلیس فتا می فرستم تا پیگیری کنند، در حالی که ما فقط نظارت مان این است که دارو را به درستی توزیع کنیم تا به دست کسی جز بیمار نرسد. از طرفی باید650 داروخانه خود را  هم نظارت کنیم و رسیدگی به تخلفات فضای مجازی کار پلیس است. 90 درصد این کانال ها ادمین هایشان در استان های دیگر هستند و هرچه که در اختیارات این استان باشد ما با همکاری پلیس فتا پیگیری می کنیم».     خبر مرتبط فروش رانیتیدین ممنوعه در داروخانه های شهر!  پس از بررسی این تخلفات دارویی در فضای مجازی، تصمیم به بازدید میدانی از داروخانه ها گرفتم. از آن جا که شناسایی داروهای کرونا و داروهای بدون لیبل در داروخانه ها تقریبا غیرممکن بود، برای بررسی تخلفات دارویی، تنها به شناسایی داروی رانیتیدین در داروخانه ها بسنده کردم. سری به داروخانه های اطراف بیمارستان امام رضا(ع) و احمدآباد زدم. یکی از داروخانه هایی که در خیابان محتشمی واقع شده بود، یک ورق قرص رانیتیدین را به قیمت دو هزار تومان در اختیارم گذاشت. داروخانه ای دیگر در همان خیابان شربت رانیتیدین را به قیمت 13 هزار تومان در اختیارم قرار داد. یکی از داروخانه های اطراف بیمارستان امام رضا (ع) قرص رانیتیدین را با قیمت دو هزار تومان در اختیارم گذاشت.  معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد درباره فروش داروی رانیتیدین در داروخانه ها با وجود ممنوعیت می گوید:« ﺗﻮﺯﯾﻊ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﺍﯾﻦ ﺩﺍﺭﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﺎﻃﯿﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺟﻬﺖ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. شایان ﺫﮐﺮ ﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺭﺳﯽ ﻫﺎﯼ ﺑﺎﺯﺭﺳﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ، ﻭﺟﻮﺩ ﺭﺍﻧﯿﺘﯿﺪﯾﻦ ﺩﺭ ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ. ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺳﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻃﯽ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﯼ شماره 23569 و 24092 در تاریخ 27 فروردین امسال و نامه ای به شماره 31485  در تاریخ اول اردیبهشت امسال به کلیه داروخانه ها، شرکت های پخش دارو ﻭ ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎﯼ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺯﯾﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺻﻮﺭﺕ گرفته ﺍﺳﺖ ﻭ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎﯼ ﭘﺨﺶ ﺩﺍﺭﻭ ﻣﻠﺰﻡ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﯼ  ﺭﺍﻧﯿﺘﯿﺪﯾﻦ ﺍﺯ ﺩﺍﺭﻭﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ». وی در پایان متذکر شد:» مردم به محض اطلاع از این موارد تخلف به سامانه ما با شماره 38763914 تماس بگیرند».