خداحافظ جناب سرهنگ



حامد جیرودی /  خبری تلخ و ناگوار دیروز فوتبال ایران را به سوگ نشاند؛ محمود یاوری یا همان جناب سرهنگ فوتبال ایران بعد از مدتی دست و پنجه نرم کردن با بیماری در سن 81 سالگی درگذشت. مربی ای که در طول 50 سال یکی از سرشناس‌ترین مربیان فوتبال ایران به‌شمار می‌رفت که در تیم‌های مختلفی به مربیگری پرداخت و تا 75 سالگی روی نیمکت نشست تا یکی از پرتداوم‌ترین مربیان تاریخ فوتبال‌مان لقب بگیرد. زنده یاد یاوری که متولد ۱۸ مهر ۱۳۱۸ در اصفهان بود، فوتبال را از شاهین اصفهان (سپاهان فعلی) آغاز کرد و تا سال ۱۳۴۲ عضو این باشگاه بود. او در ادامه در سال ۱۳۴۲ به پاس تهران رفت و همزمان به عضویت دانشکده افسری درآمد و تا سال ۱۳۵۰ که در این تیم که بازنشسته شد، موفق‌ترین سال‌های فوتبالش را در پاس سپری کرد. خودش در تعریف نحوه ورود به پاس و طی کردن دوره‌های نظامی‌گری گفته بود: «زمانی که در تیم آموزشگاه‌های اصفهان بازی می‌کردم، تیم‌ها در مدارس و کلاس‌ها مستقر می‌شدند و حتی رختخواب و وسایل خواب را هم خودمان می‌بردیم. بعد از بازی در آبخوری محوطه مدرسه داشتم دست و صورتم را می‌شستم که شنیدم یک نفر از پشت سر می‌گوید اصفونی! می‌خواهی بیایی دانشگاه پلیس؟ من هم سرم را بلند کردم و همان‌طور که نگاهش می‌کردم گفتم بله بد نیست. نگو او سروان صادقی بود که بعداً تیمسار صادقی شد و رئیس تربیت بدنی باشگاه پاس و شهربانی آن زمان و مرد بسیار خوبی بود.»
بازی در تیم ملی


یاوری در سال 1967 (1346) توسط محمود بیاتی به تیم ملی دعوت شد و تا سال 1349 سه بازی ملی را تجربه کرد. یاوری که در پست دفاع و هافبک چپ بازی می‌کرد، اولین بازی ملی اش را مقابل پاکستان تجربه کرد که 2-0 به سود ایران به پایان رسید. او در 2 بازی دیگر هم مقابل ترکیه انجام داد که یکی 1-1 شد و دیگری 1-0 به سود حریف به پایان رسید.
44 سال مربیگری
یاوری کار مربیگری را از 30 سالگی به طور رسمی شروع کرد و در دهه 50 یکی از شاگردان دتمار کرامر یکی از سرشناس‌ترین مربیان و مدرسان مربیگری جهان معروف به ناپلئون فوتبال بود. یکی از چند شاگرد مرد آلمانی که بعدها توانست روی نیمکت تیم ملی و همچنین پاس یکی از مطرح‌ترین تیم‌های فوتبال ایران بنشیند. اولین تیمی که او در آن مربیگری کرد، ذوب آهن بود ولی پس از 2 بازی سرمربی سپاهان شد و طی 8 سال از سال 1349 تا 57 در 212 بازی روی نیمکت این تیم نشست تا بیشترین دوران مربیگری‌اش را در این تیم زادگاه خود سپری کرده باشد. یاوری تا 93 و بمدت 44 سال در سطح اول فوتبال ایران مربیگری کرد. او در این سال‌ها در 19 تیم مختلف و تقریباً در تمامی مناطق فوتبال ایران کار کرد. سرهنگ 27 بار در این سال‌ها از تیمی به تیم دیگر رفت و علاوه بر ذوب آهن و سپاهان، در تیم‌های برق شیراز، تیم جوانان ایران، تیم امید ایران، تیم ملی ایران، فجر سپاسی شیراز، پاس تهران، تراکتورسازی تبریز، ابومسلم مشهد، استقلال اهواز، راه‌آهن شهرری، شاهین بوشهر، صبای قم، پاس همدان، استیل‌آذین تهران و مس کرمان به مربیگری پرداخت. او بیشترین دوره حضور را در فوتبال شیراز و تیم‌های برق و فجر سپاسی داشته است. یاوری 4 بار در مقاطع مختلف هدایت برق و 3 بار هدایت فجر سپاسی را به عهده داشته است. او 3 بار روی نیمکت سپاهان نشسته، 2 بار در استقلال اهواز، 2 بار ذوب آهن و 2 بار هم هدایت تیم جوانان ایران را در زمان‌های مختلف به عهده گرفته است. جالب اینکه خودش در یکی از گفت‌و‌گوهایش درباره مربیگری اش در شهرهای مختلف گفت: «مربیگری کاری است که همیشه باید آماده سفر باشید. هرچند من در هر شهری که کار کرده ام، یک خانه خریده‌ام، چون دیگر متعلق به آن شهر هستم.» آخرین تیم تحت هدایت او فجرسپاسی در لیگ سیزدهم بود.
آمار سرهنگ در تیم‌های ملی
یاوری که در سال ۱۳۵۶ سرمربی تیم ملی جوانان فوتبال کشور شد و در سال ۱۳۵۷ حضور در تیم ملی ب و تیم ملی امید را تجربه نمود. در سال 1363 و در ۴۴ سالگی هدایت تیم ملی ایران را به عهده گرفت و در 6 بازی مقدماتی جام ملت‌های آسیا 1984 روی نیمکت تیم ملی ایران نشست و 6 برد برابر بنگلادش، سوریه(2برد)، اندونزی(میزبان)، فیلیپین و تایلند کسب کرد تا آمار صد درصد برد را روی نیمکت ایران به دست آورد. او که توسط بهروز صحابه رئیس وقت فدراسیون فوتبال سرمربی تیم ملی شده بود، با حضور نصرالله سجادی به جای صحابه، از مسئولیت سرمربی‌گری خود در تیم ملی کنار رفت و ناصر ابراهیمی جانشین او شد. آن هم در مقطعی که تیم ملی شایستگی قهرمانی در جام ملت‌ها را داشت اما در نیمه نهایی مقابل عربستان شکست خورد و به فینال نرسید. یاوری طی سال‌های ۱۳۷۰ و ۱۳۷۱ به مربیگری مجدد در تیم ملی جوانان رسید و در سال ۱۳۸۴ هم مدیر تیم ملی فوتبال جوانان شد.
 پیام‌های تسلیت
فقدان او برای خیلی از شاگردان، دوستان، همبازی‌هایش یک درد بزرگ خواهد بود که به معنای واقعی کلمه در سال‌های پایانی مربیگری برای تیم‌هایش بیشتر شبیه پدر بود نه صرفاً یک مربی. وزارت ورزش وجوانان، فدراسیون فوتبال، دراگان اسکوچیچ سرمربی تیم ملی، باشگاه پرسپولیس، باشگاه استقلال و علی دایی بخشی از بدنه فوتبال بودند که درگذشت یاوری را تسلیت گفتند. وحید هاشمیان مربی تیم ملی نیز از سارایوو پیام تسلیتی برای درگذشت مربی اسبق خود اعلام کرد. مربیان، بازیکنان و دیگر اعضای ذوب‌آهن در حاشیه تمرین دیروز مراسمی را برای ادای احترام به یاوری برپا کردند. محمدرضا کربکندی سرمربی سابق ذوب آهن گفت:«یاوری امیرکبیر فوتبال اصفهان است. جای او در فوتبال خالی خواهد بود.»
قاسم حدادی‌فر کاپیتان ذوب‌آهن هم تأکید کرد:«یاوری به گردن فوتبال ایران حق داشت.» روحش شاد و یادش گرامی باد...