رئیس جمهوری در جلد معاون اول

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: هیلاری کلینتون تقریباً همه را متقاعد کرده بود که به عنوان نخستین رئیس جمهور زن ایالات متحده راهی کاخ سفید خواهد شد و این بار آمریکا به جای بانوی اول، آقای اول را تجربه خواهد کرد اما چند‌ان میل و همکاری معنادار اف.بی.آی فاصله ی 3 میلیونی آراء هیلاری و دونالد را پر کرد و این اتفاق عملاً 4 سال به تاخیر افتاد.
4 سال بعد وقتی چندین و چند زن راهی رقابت‌های مقدماتی ریاست جمهوری 2020 آمریکا شدند ( الیزابت وارن و کرستن جیلیبرند )هیچ کس حتی به مخیله ی خود نیز اجازه ی ورود نداد که راه نیمه تمام هیلاری کلینتون این بار توسط یک زن به پایانی شکوهمند منتهی شود اما با حضور کامالا هریس، نگاه‌ها به این انتخابات جدی‌تر شد و این یعنی همچنان زنان آمریکا می‌توانند امیدوار به حضور در کاخ سفید به عنوان قدرتمندترین شخصیت جهانی باشند.
این روزها فارغ از سر و صدای جمهوری خواهانِ همچنان امیدوار به ادامه ی حضور ترامپ در کاخ سفید و برخی رسانه‌های مدعی تقلب در انتخابات آمریکا، همه جا صحبت از «کامالا هریس» است؛ از روستایی در کشور هندوستان تا جامائیکا و از کوچه پس کوچه‌های منهتن و نوادا تا قدرتمندترین شبکه‌های رادیو ـ تلویزیونی.
هریس که وارد گردونه ی انتخاباتی آمریکا شد ویدیویی را در حساب توئیترش منتشر و در‌ آن بر عدالت، انصاف، درستی، برابری، آزادی و دموکراسی تاکید کرد. او در روزهای آغازین حضورش گفته بود: «این‌ها تنها حرف نیست بلکه ارزش‌هایی است که ما در آمریکا آن را گرامی داشته‌ایم. همه آنها حالا به خط شده اند.» او ادامه داده بود: «سرنوشت آینده آمریکا دست شما و میلیون‌ها نفر دیگر است. باید صدای مان را برای حفاظت و مبارزه برای نگهداشتن ارزش‌های آمریکایی خود بالا ببریم. این دلیلی است که مرا واداشته تا در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری آمریکا حاضر شوم. تلاش من بالا بردن چنین صداهایی در جامعه است. تا اینکه این صداها در کنار هم قرار گیرد.»


> بازی برد ـ برد زنان آمریکایی
در انتخابات ریاست جمهوری دوره پیش آمریکا هیلاری کلینتون با اختلاف ناچیزی از دونالد ترامپ، رئیس جمهوری کنونی این کشور عقب افتاد و نتوانست نخستین زنی باشد که در تاریخ آمریکا بر کرسی ریاست‌جمهوری تکیه می‌زند اما پس از او گویا زنان دموکرات برای تصاحب این کرسی خیز بلندی برداشته‌اند که کاملا هریس آسیایی ـ جامائیکایی تبار یکی از آنان است.
بسیاری بر این عقیده‌اند که علاوه بر انتخابات ریاست جمهوری، انتحابات اخیر کنگره آمریکا نیز برای زنان بازی برد بود و برای نخستین بار تعداد زیادی از آن‌ها توانسته‌اند وارد کنگره شوند و در روز تحلیف چهره اغلب مردانه کنگره آمریکا به تصویری دیگر بدل شود. به ویژه اینکه برای نخستین بار در تاریخ آمریکا این بار دو زن مسلمان نیز توانستند به کنگره راه بیابند.
این روزها صدها مقاله، یادداشت و تحلیل با محوریت شخصیت، پیشینه، صلاحیت‌ها و توانایی‌های کاملا هریس به رشته ی تحریر درآمده است اما در این میانه گمانه زنی‌های بسیاری ذهن را به این سمت و سو هدایت می‌کند که انتظار بانوان آمریکایی شاید بسیار زودتر از ژانویه ی 2025 محقق شده، در یکی از سال‌های پیش‌رو، یک زن سکاندار کاخ سفید و امور اجرایی ایالات متحده ی
آمریکا شود!
آیا بایدن منصرف شده است؟ آیا قرار است استعفا دهد؟ پاسخ منفی است اما بر اساس قانون معاون اول رئیس جمهور آمریکا در پس هر حادثه‌ای اتوماتیک وار جای رئیس جمهور را خواهد گرفت آن هم وقتی بدانیم بایدن 78 ساله اگرچه این روزها خود را سرحال و آماده برای نشستن روی صندلی چهل و ششم کرده است اما بسیاری از تحلیل‌ها این گونه است که هریس رئیس جمهوری است که در جلد معاون اول وارد کاخ سفید می‌شود.
> هریس؛ معاون اول یا فراتر از یک معاون؟!
نخستین پرسش آفتاب یزد از دیاکو حسینی این است که هریس که روزگاری سودای ریاست جمهوری داشت در دورانی که کنار بایدن قرار می‌گیرد، معاون باقی می‌ماند یا نه و این کارشناس مسائل حوزه آمریکا در پاسخ به این مسئله که آیا کاملا هریس نقشی مهم‌تر از معاونت در دوران ریاست جمهوری بایدن بر عهده خواهد داشت می‌گوید: خانم هریس از این جهت که یک سیاست مدار دموکرات کم و بیش متعلق به طیف جناح چپ حزب است ورود او به کاخ سفید در قامت معاون رئیس جمهور خود به خود اهمیت بالایی دارد ضمن اینکه آقای بایدن سن بالایی دارد و احتمالا طی گمانه‌زنی‌هایی که وجود دارد این چهار سال را می‌تواند رئیس‌جمهور بماند و طبیعتا انتظار متعارفی است که معاون ایشان یعنی خانم هریس نامزد بعدی حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری باشد. این موضوع اهمیت خانم هریس را خیلی بیشتر از معاونین سابق رئیس جمهوری آمریکا می‌کند و معتقدم خانم هریس بیش از بقیه معاونین درگیر سیاست گذاری‌های آمریکا خواهد شد و با توجه به جامعه قطب‌بندی شده آمریکا و نیاز آمریکا به بازسازی داخلی خودش که از این قطب‌بندی رهایی یابد فکر می‌کنم توجه خانم هریس در این چهار سال به مسائل داخلی آمریکا باشد.
این کارشناس سیاسی ـ بین‌الملل اضافه می‌کند: طبیعی به نظر می‌رسد که هریس در جایگاهی بالاتر از یک معاون قرار بگیرد اما انتظار این که خود را در جای رئیس جمهور قلمداد کند دور از ذهن است.
> رئیس جمهور دانستن هریس در شرایط فعلی مبالغه آمیز است
حسینی ضمن مبالغه آمیز دانستن این مسئله که برخی می‌گویند رئیس جمهور واقعی کامالا هریس است خاطرنشان می‌کند: باید منتظر باشیم بعد از انتقال قدرت، کاخ سفید چطور مدیریت
خواهد شد اما قاعدتا و قانونا رئیس جمهور آقای جو بایدن است. بایدن سرحال و نیروی سیاسی مجربی است که هنوز آمادگی جسمانی و فکری لازم برای رهبری آمریکا را دارد اما فکر می‌کنم در هر حال آقای بایدن مجال بیشتری به خانم هریس خواهد داد که تجربه پیدا کند و در تصمیم‌گیری امور، مداخله بیشتری داشته باشد. چون از ابتدا آقای بایدن این آمادگی ذهنی را داشته که خانم هریس در چهار سال بعد، نامزد حزب دموکرات در انتخابات خواهد بود. البته هر چند خانم هریس میدان بیشتری با هدایت و رضایت آقای بایدن خواهد داشت اما به هر حال آقای بایدن رئیس جمهور است و خودش حداقل تا زمانی که در سلامتی جسمی و ذهنی است امور را تحت کنترل خواهد داشت.
> بایدن شکاف جمهوری خواه ـ دموکرات را رفع خواهد کرد!؟
این کارشناس مسائل آمریکا در مورد تقابل دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در زمان ریاست جمهوری جو بایدن اظهار می‌دارد:
انتخابات اخیر آمریکا به خوبی شکاف عمیقی که در جامعه وجود دارد را نشان داد و دو حزب آمریکا دوسوی این شکاف را نمایندگی می‌کنند و ادامه این وضع می‌تواند نه فقط جامعه آمریکا را به خطر اندازد بلکه عملا منجر خواهد شد تصمیم گیری‌های کاخ سفید تحت کنترل دموکرات‌ها مشکل‌تر شود و جمهوری خواهان در سنا و کنگره بتوانند موانعی را ایجاد کنند و در سایر حوزه‌های مختلف در سیاست‌گذاری آمریکا می‌تواند این تاثیر منفی را نشان دهد بنابراین آقای بایدن وظیفه اصلی خود می‌داند تا جایی که امکان‌پذیر است شکاف بین دو حزب را کاهش دهد و روی نقاط اجماع و اشتراک تاکید کند و از این طریق شکاف بین جامعه آمریکا را به تدریج کم کند. پس فکر نمی‌کنم آقای بایدن به سبک و سیاق آقای ترامپ کاخ سفید را مدیریت کند و چنین به نظر می‌رسد که آقای بایدن تلاش خواهد کرد دولتی کم و بیش از همه طیف‌ها وجناح‌های مختلف دو حزب تشکیل دهد تا این اختلاف نظر را به حداقل خود برساند. همان طور که خانم هریس را به عنوان نماینده حزب چپ آورده احتمالا باید به افرادی از حزب جمهوری خواه چه از طیف چپ حزب و چه از طیف میانه حزب جمهوری خواه سمت‌هایی داده شود.
> تداوم ریاست جمهوری دموکرات‌ها بیشتر از 8 سال؟!
در پایان دیاکوحسینی تداوم ریاست جمهوری دموکرات‌ها برای بیش از هشت سال را اینطور تحلیل می‌کند:
صحبتی که از طرف آقای گراهام مبنی بر از دست رفتن شانس جمهوری خواهان برای ریاست جمهوری دوره‌های آتی مطرح شده فکر نمی‌کنم درست باشد. واقعیت امر این است که در انتخابات اخیر هم رقابت بسیار نزدیک بود و جمهوری خواهان حمایت گسترده‌ای در جامعه آمریکا داشتند و این احتمال وجود دارد که بتوانند در دوره‌های آینده پیروز شوند ضمن اینکه در انتخابات کنگره هم بد عمل نکردند.
وی ادامه می‌دهد: فکر می‌کنم این چرخه در نهایت هم چنان ادامه داشته باشد. حزب جمهوری خواه بعد از آقای ترامپ پوست‌اندازی خواهد کرد و چهره‌های تازه‌تری را باید معرفی کند که بتوانند با وجود داشتن نقاط قوتی که آقای ترامپ داشت از نقاط ضعف او پرهیز کنند. دو حزب آمریکا استعداد کشف چنین افرادی را در درون خود دارند. حزب دموکرات افراد مترقی درون خود دارد و در مقایسه با حزب جمهوری خواه افراد پویاتری به جامعه معرفی می‌کند بنابراین رهبری آقای بایدن در این چهار سال بسیار تعیین‌کننده خواهد بود که علاوه براینکه بتواند پایگاه رای حزب دموکرات را حفظ کند آرای خاکستری را که همیشه در جامعه آمریکا هست نگاه شان را به این حزب مثبت کند و بتواند در انتخابات 2024 آنها را به پای صندوق‌های رای بکشاند. تصمیماتی که آقای بایدن در زمینه اقتصاد خصوصا در زمینه اقتصاد داخلی می‌گیرد تاثیر کلیدی در این مسئله که آیا می‌توانند هشت سال در راس حکومت باشند
خواهد داشت.
این کارشناس مسائل سیاسی اظهار می‌دارد: همه چیز بستگی به شیوه رهبری دارد اگر رهبری باشد که بتواند ضمن دفاع از ارزش‌های خود حزب از نوآوری و ترقی خواهی حزب به سمت دیدگاه‌های جدید هم استقبال کند و کارآمدی خود را در تمام این پروسه نشان دهد معمولا دلیلی ندارد که یک حزب دچار رکود شود. هنوز زود است قضاوت کنیم ولی من فکر می‌کنم حزب دموکرات این استعداد را دارد که بتواند نوسازی مطرح کند و افراد جدیدی را به جامعه معرفی کند البته باید گفت حزب جمهوری خواه هم تلاشش را خواهد کرد. امروز افرادی که حزب جمهوری خواه معرفی می‌کند که به عنوان چهره‌های اصلی حزب هم است بسیار افراطی هستند و این سبب می‌شود بخش بزرگی از جامعه آمریکا را از دست دهد. مگر اینکه این حزب موفق شود افرادی را در آینده معرفی کند که ضمن تاکید بر هنجارهای جناح راست حزب قدرت ایجاد بسیج اجتماعی در مقیاس بزرگتر را داشته باشد. چیزی که الان وجود ندارد.
> جمهوری خواهان به خودشان و ترامپ باختند نه به بایدن
حسینی ضمن رد شباهت سرنوشت حزب کارگر انگلستان و حزب جمهوری خواه آمریکا با این توضیح که جمهوری خواهان همچنان در جامعه ی آمریکایی پایگاه، جایگاه و سبد رای قابل قبولی دارند اضافه می‌کند: آقای بایدن در این دوره از انتخابات علی رغم اینکه پایگاه رای سنتی خود را داشت افرادی را توانست با خود همراه کند که هدف اصلی آنها مخالفت با آقای ترامپ بود نه تایید حزب و نه حتی تایید شخص بایدن و این یک شانس بود که آقای بایدن توانست در چنین مقطعی نامزد شود و موفق شود. این به معنای این نیست که ایشان در چهار سال آینده هم بتواند این مسیر را ادامه دهد مگر اینکه از این روزنه‌ای که باز شده برای بازسازی حزب دموکرات و متناسب با سیاست‌های جامعه آمریکا چه در روابط داخلی خود به طور خاص چه در اقتصاد آمریکا و چه در روابط خارجی خود استفاده کند. اشتباه جمهوری خواهان این بود که حزب را به ترامپ تقلیل دادند و بیشتر از اینکه به دموکرات‌ها ببازند
به خودشان باختند.