اردکانیان کاندیدای اعتدالی هاست؟

آفتاب یزد-گروه سیاسی: نام‌هایی که برای 1400 مطرح می‌شود کم نیستند، هر دو طیف نفرات زیادی را دارند که به صف شده‌اند قدرت را از حسن روحانی تحویل بگیرند. البته بدون شک اصولگرایان از چهره‌های بیشتری برخوردار هستند به ویژه اینکه آنها با چالش ردصلاحیت نیز احتمالا مواجه نخواهند بود. پیش از این سیدحسین نقوی حسینی نماینده سابق اصولگرا درباره نگاه شخصیت‌های این جریان به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ گفت:«در مسیر آماده شدن برای انتخابات ریاست جمهوری دو دوره را شاهد هستیم. در یک دوره طرح نام‌ها انجام می‌شود و در دوره دوم انصراف‌ها و به نفع دیگری کنار رفتن‌ها برجسته می‌شود. ما در مرحله اولیم و باید منتظر باشیم لیست اسامی به ۳۵ نفر برسد.» در جریان اصلاح‌طلب و اعتدالی تعداد به این حد نیست اما بازهم کم نیستند افرادی که تمایل به حضور دارند یا برخی نزدیکان آنها به نوعی نامشان را مطرح می‌کنند. در این میان نام رضا اردکانیان نیز گاهی شنیده می‌شود و برخی حالا می‌گویند بیشتر از همیشه قوت گرفته است. البته خود اردکانیان در پاسخ به این سوال که آیا جنابعالی بنایی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 دارید؟ گفته است:«خیر؛ من تصمیم ندارم که کاندیدا بشوم.» با این حال در عرصه سیاسی ایران از این دست جواب‌های منفی که به یک باره مثبت می‌شوند کم نداشته ایم. وب سایت خبری رویداد 24 درباره اردکانیان نوشته است:« نام اردکانیان با این سابقه سیاسی به عنوان کاندیدای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ مطرح شده است؛ برخی معتقدند او تکنوکراتی است که می‌تواند به لحاظ اجرایی گزینه مناسبی باشد. برخی فعالان سیاسی در تحلیل‌های خود اینگونه می‌گویند که طرح گزینه‌هایی همچون اردکانیان بیش از آنکه واقعی باشد، راهی است برای سهم‌گیری سیاسی در کابینه دولت بعدی؛ به این ترتیب که چندین گزینه مطرح می‌شود و در نهایت با کنار کشیدن آنها سهمی در کابینه بعدی برایشان کنار گذاشته می‌شود. شاید اردکانیان خیلی اهل چنین لابی‌هایی نباشد اما او در دولتی وزارت می‌کند که اعضایش سیاسی‌ترین و پر لابی‌ترین دولت جمهوری اسلامی هستند.» پیش از این در آفتاب یزد موضوع احتمال رئیس جمهور شدن یک تکنوکرات را بررسی کرده بویدم. حمید قزوینی در این باره به «آفتاب یزد» گفت:«طرح ایده‌هایی مانند اینکه یک تکنوکرات برای 1400 وارد عرصه شود و موفق نیز بشود چندان با منطق بسترهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران مطابقت ندارد. چنین مباحثی را درست یک سال پیش در لبنان نیز شنیدیم و شاهد بودیم با همین رویکرد دولتی در این کشور تشکیل شد اما امروز شاهد عدم موفقیت آن هستیم و روال و ساختار سیاسی در لبنان به هویت قبلی خود بازمی گردد. واقعیت این است که تجویز هر نسخه برای کامیابی هر جامعه‌ای باید منطبق با ساختارهای سیاسی و اجتماعی آن باشد. درباره حضور یک تکنوکرات این مسئله در ایران صدق نمی‌کند.» اما آیا اردکانیان را باید تنها گزینه تکنوکرات بدانیم؟ به نظر می‌رسد این‌چنین نیست و برخی برنامه‌های سیاسی نیز احتمالا برای حمایت از او وجود دارد. نام اردکانیان با حسام الدین آشنا نیز گره خورده است. چهره پرنفوذ در دو دولت روحانی که هیچگاه مقامی بالاتر از یک مشاور را به طور رسمی در اختیار نگرفت اما بسیاری با این حقیقت آشنا هستند که «آشنا» یکی از تئوریسین‌های اصلی دولت روحانی بوده و نقش بسیاری در تحولات دولت‌های یازدهم و دوازدهم داشته است. آشنا چندی پیش چند گزینه را برای ریاست جمهوری 1400 نام برده بود که در میان آن اردکانیان نیز وجود داشت. آشنا افزوده بود:«آقای دکتر اردکانیان (وزیر نیرو) ویژگی‌های مثبت زیادی دارد اما ایشان هم باید زبان گفت‌وگو با مردم را بهتر بیاموزد و رشد کند.» حالا یک کانال خبری نیز تحت عنوان خبراختصاصی موضوعی را مطرح کرده که اردکانیان پشتوانه‌ای برنامه‌سازی شده را برای 1400 در اختیار دارد. این کانال مدعی شد که:«محمد فاضلی استاد دانشگاه بهشتی و جامعه شناس از حلقه نزدیکان حسام الدین آشنا است که تحت پروژه‌ای برای 1400 به عنوان مشاور وزیر نیرو و رئیس مرکز امور اجتماعی منابع آب و انرژی معرفی شده است. فاضلی که از سال ۱۳۹۲ به لطف حمایت‌های آشنا پای ثابت اتاق فکر و مشورت و جلسات اغلب دستگاه‌های دولتی است در یکی-دو سال اخیر تمرکز بیشتر فعالیت خود را در وزارت نیرو قرار داده و ماموریت اصلی‌اش یعنی طراحی کمپین انتخاباتی رضا اردکانیان را به انجام‌ رسانده است. کمپین‌ فاضلی برای اردکانیان که هفته هاست تمام ظرفیت رسانه‌ها به ویژه صداوسیما را به خود اختصاص داده و حتی برنامه‌های روحانی نیز در کنار آن تعریف می‌شود همان "الف-ب-ایران" است. فاضلی به مقامات ارشد دولت و برخی چهره‌های سیاسی برجسته اصلاح‌طلب که حامی و مشوق اردکانیان هستند قول قطعی داده با اجرای این کمپین خصوصاً موضوع آب و برق مجانی برای محرومان، اردکانیان یکی از چند قطب اصلی #انتخابات۱۴۰۰ باشد.» اردکانیان نه تنها با صداوسیما رابطه خوبی دارد بلکه با رسانه‌های مکتوب مخالف دولت نیز چنین رویه‌ای مشاهده می‌شود. اگر نگاهی به صفحه آگهی‌های روزنامه‌هایی نظیر کیهان که مخالف تمام و کمال دولت هستند بیاندازیم آگهی‌های وزارت نیرو همیشه جا خوش کرده اند. درباره مرکز امور اجتماعی آب و انرژی نیز صدیقه ببران مدیرکل روابط عمومی وزارت نیرو در گفتگویی کوتاه با «آفتاب یزد» گفت:«این مرکز با ریاست آقای دکتر فاضلی فعال است و ماموریت دارد با کمک به توسعه تولید و کاربست دانش علوم اجتماعی آب و انرژی و ارائه تحلیل‌های علمی-سیاستی واقع‌بینانه، چندرشته‌ای و میان‌رشته‌ای، کیفیت سیاست‌گذاری، تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و اجرا در وزارت نیرو، زیرمجموعه‌های تابعه و نظام سیاست‌گذاری کشور را برای تحقق پایداری منابع آب و انرژی ارتقا دهد.»
> اعتدالیون و تشکیلات انتخاباتی
هنوز معلوم نیست آیا واقعا اردکانیان برای 1400 برنامه دارد یا خیر اما موضوعی که مطرح می‌شود این است که چنین نام‌هایی درحالی به نام اعتدالیون معرفی می‌شود که این جریان سیاسی هنوز نتوانسته به طور جدی به موضوع 1400 ورود پیدا کند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد سازوکار شورای عالی سیاستگذاری که در سال‌های اخیر تدوین‌کننده نقشه راه اصلاح طلبان بود با چالش‌های جدی مواجه شده است و این‌بار صحبت‌ها حکایت از این دارد که شاید مجمع روحانیون مبارز نقش رهبری را برعهده گیرد. ابطحی عضو جامعه روحانیون مبارز درباره جلسه اخیر تشکل خود به جماران توضیح داده: «مجمع مدت‌ها است که جلسات نوبه‌ای دو هفته‌ای مربوط به بحث انتخابات را از طریق اسکایپ و فضای مجازی دنبال می‌کند. اما بعد از بیانیه آیت‌الله موسوی خوئینی‌ها این موضوع جدی‌تر دنبال شد و نظرات مختلف بر اساس محورهای این بیانیه مطرح شد.»
ابطحی در توضیحات خود به فضای حاکم بر بدنه اجتماعی اصلاح‌طلبان نیز اشاره می‌کند و می‌گوید که مجمع روحانیون با علم به فضای موجود فعال شده است. به بیان او « در جلسه هم بحث شد که آنچه به چشم می‌آید روندی نیست که اتفاق جدیدی بیفتد و احتمالا انتخابات ریاست جمهوری بر اساس همان حداقل آراء و حداقل کاندیداهای مطلوب پیش می‌رود. ولی از باب اینکه ما حتما مسیر واقعی رسیدن به رای مردم را طی کنیم، بحث این مطرح بود که شاید ضرورت نداشته باشد گذشته را قضاوت کنیم و نیاز دارد که به آینده هم نگاه کنیم، گرچه از نظر تحلیلی باور ما این است که اتفاق جدیدی نخواهد افتاد.» او ادامه می‌دهد: «به همین دلیل مجموعه‌ای تشکیل شده که بررسی کنیم با چه طرح‌هایی می‌توانیم در انتخابات ورود کنیم و ببینیم که آیا طرح‌هایی وجود دارد که مردم حس کنند با مشارکتشان می‌توانند تغییر جدی ایجاد کنند؟»


> قنبری: ضعف تشکیلاتی نداریم
درباره اعلام اسامی مختلف و وضعیت تشکیلاتی اصلاح‌طلبان با یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب گفتگو کردیم. داریوش قنبری به «آفتاب‌یزد» گفت: «تاکنون این رویه در عرصه سیاسی ایران وجود داشته که ابتدا چهره‌های سیاسی به صورت انفرادی تمایل خود را برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرده‌اند و سپس مباحث تشکیلاتی برای اینکه کدام کاندیدا نفر اصلی هر جریانی شود مدنظر
قرار می‌گیرد. بنابراین اینکه برخی نام‌ها در ماه‌های نزدیک به انتخابات شنیده می‌شود منافاتی با بحث جناحی و تشکیلاتی ندارد و هرکسی می‌تواند تمایل خود را اعلام کند.» او افزود:«اصلاح‌طلبان نیز کم کم فعالیت‌هایی را برای ایجاد ساختار تشکیلاتی خود در راستای فعالیت انتخاباتی 1400 آغاز کرده اند. در گذشته وجود شورای عالی اصلاحات توانسته بود نقش انسجام آفرینی و وحدت بخشی را ایفا کند اما به نظر می‌رسد به نوعی در عمل این شورا دیگر کارکردی ندارد هرچند نگرانی‌هایی درباره فقدان شورای عالی و راهبرد اصلاح‌طلبان در چنین شرایطی دیده می‌شد اما به نظر می‌رسد در این زمینه گام‌هایی برای جبران فقدان شورای عالی برداشته شده است.» این فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ادامه گفت:«به نظر می‌رسد اولین قدم در این راستا جلسه اخیر مجمع روحانیون مبارز بوده است که چهره‌های وحدت بخش اصلاح‌طلب در قالب این تشکل برخی موضوعات را نسبت به 1400 مطرح کرده اند. اینکه در ادامه تا زمان انتخابات نیز این مجمع نقش تشکل وحدت بخش اصلاح‌طلبان را ایفا کند و استراتژی‌ها از آن طریق اعلام شود هنوز به طور دقیق روشن نیست اما آنچه اهمیت دارد این است که اصلاح‌طلبان به لحاظ بازسازی تشکیلاتی ضعفی ندارد و این موضوع به زودی در دستور کار قرار خواهد گرفت و دست کم وجود مجمع روحانیون مبارز خلا تشکیلاتی را پر می‌کند.»
قنبری اظهار داشت:«در انتخابات پیش رو برنامه‌های دقیق عملیاتی از سوی کاندیداها بسیار اهمیت دارد و از این حیث اصلاح‌طلبان نیز همواره به برنامه اعتقاد داشته‌اند اما این بار باید با تلاش دوچندان و ارائه برنامه‌هایی دقیق در چارچوب ساختاری منسجم بتوانند سرمایه اجتماعی خود را بازیابی و اعتماد عمومی نسبت به خود را بازسازی کنند.» او در ادامه درباره فاکتور خارجی تاثیرگذار بر شانس اصلاح‌طلبان نیز تصریح کرد: «به هرحال با تحولاتی که در آمریکا انجام شده و پیروزی بایدن و وعده او برای بازگشت به بایدن اهمیت و تاثیر مذاکره بار دیگر روشن می‌شود و با توجه به اینکه جریان اصلاح‌طلب به عنوان حامی مذاکره و تعامل شناخته می‌شود در وضعیت جدید این جریان از شانسی بیشتر برخوردار است که برنامه‌های خود را به مردم ارائه کند و مشخص کند چگونه می‌تواند در دور جدید تعاملات منافع ملی را تامین کند.»