ساخت 3950 کیلومتر مسیر جدید ترانزیتی تا 1400

سهیلا یادگاری
 خبرنگار
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل گفت: مسیرهای جدید حمل و نقل شامل مسیرهای ریلی، آزادراهی و بزرگراهی است که بخشی از آن امسال و بخش دیگر سال آینده به بهره‌برداری می رسد و مسیرهای جدید کریدورهای ترانزیتی کشور را تکمیل می‌کنند.
به گزارش «ایران»، خیرالله خادمی در نشست خبری با اشاره به اینکه 8 پروژه ریلی، 9 آزادراه و 32محور بزرگراهی در دست ساخت است گفت:این پروژه‌ها در جهت کمک به رونق تولید در اولویت ساخت قرار دارند.


در حال حاضر 3400 کیلومتر مسیر ریلی در کشور در حال اجرا است که به گفته خادمی 8 پروژه به طول 1560 کیلومتر در اولویت ساخت است و پروژه‌هایی هستند که پیشرفت فیزیکی بالایی دارند و به جهش تولید کمک می‌کنند. همچنین 1345 کیلومتر آزادراه هم در حال ساخت است که 651 کیلومتر آن امسال یا سال آینده تحویل داده می‌شود. از مجموع 7800 کیلومتر مسیر بزرگراهی 1761 کیلومتر آن تا سال 1400 ساخته می‌شود که شامل 77 پروژه است. به گفته وی، درمجموع 3 هزار و 956 کیلومتر مسیر جدید ریلی، آزادراهی و بزرگراهی تا سال 1400 درکشور احداث خواهد شد. خادمی ارزش روز هزینه مجموع پروژه های ساخت مسیرهای جدید حمل و نقلی را 35 هزار میلیارد تومان برآورده کرد که بیشتر آن منابع دولتی است.
ابرپروژه آزادراهی در کریدور شمال-جنوب
مدیرعامل شرکت ساخت با اشاره به اینکه 300 کیلومتر آزادراه از ابتدای امسال به بهره‌برداری رسیده است، گفت: در مسیرهای آزادراهی و مسیرهای مربوط به جهش تولید، اولین ابرپروژه ای که پنجشنبه به بهره‌برداری می رسد، آزادراه 6 خطه کنار گذر شرقی اصفهان به طول 63 کیلومتر است.تا امروز 700 میلیارد تومان در پروژه هزینه شده است که برآورد می‌شودهزینه نهایی به 1300 میلیارد تومان افزایش یابد.
این کریدور بخشی از کریدور ترانزیتی جنوب به شمال است که در مرکز کشور قرار دارد و نقش مهمی در تردد و حمل بار و کالا دارد.
مزیت‌های آزادراه
آنطور که مدیرعامل شرکت ساخت اظهار کرد، آزادراه کنار گذر شرقی اصفهان، 80 دقیقه زمان سفر از مسیر شمال به جنوب را کاهش می‌دهد و 35 کیلومتر اتصال مسیر شمال به جنوب را کوتاه می‌کند.به این ترتیب این مسیر نقش مؤثری در اقتصاد کلان ایفا می‌کند و سالانه 250نفر تلفات انسانی در کریدور شمال-جنوب را کاهش می‌دهد. همچنین در دوره ای 20 ساله، این مسیر تولید 2میلیون تن آلاینده‌های زیست محیطی را کم می‌کند.
افزایش توزیع بار، کمک به اقتصاد منطقه، افزایش گردشگری، از مزیت‌های محلی و منطقه ای آزاد راه کنارگذر شرق اصفهان است. این آزادراه ترافیک سنگین عبور و مرور از جنوب به شمال در شهر اصفهان را به حاشیه شهر می‌برد.
 قطار برقی اصفهان ـ تهران
مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور درباره راه‌آهن برقی تهران ـ قم ـ اصفهان هم گفت: موانع پروژه رفع شده است و کارگاه فعال است؛ چینی‌ها به خاطر کرونا نوروز امسال رفته بودند، اما برگشتند و کار این پروژه در حال اجراست. این خط ریلی به دو بخش اصفهان تا قم و قم تا تهران تقسیم شده است که اصفهان تا قم 20 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و ساخت آن حدود ۵ تا ۶ سال به طول می‌انجامد.
وی گفت: تا امروز از سوی سازمان برنامه و بودجه 15 هزار میلیارد تومان اعتبار در سال‌جاری به ما ابلاغ شده است که 11 هزار و 100 میلیارد تومان آن نقدی و اسناد خزانه اسلامی است که عموماً برای بخش ریلی و آزادراهی است. آزادراه کنارگذر جنوبی تهران، آزادراه خرم آباد ـ بروجرد، آزادراه منجیل ـ رودبار، آزادراه ایزدخواست ـ شیراز، آزادراه تبریز ـ صوفیان، آزادراه مراغه ـ هشترود، باند غربی منطقه 2 تهران ـ شمال و منطقه 2 آزادراه گرمسار ـ تهران از پروژه‌هایی است که در قالب جهش تولید افتتاح خواهد شد.
خواف-هرات تکمیل کریدور غرب به شرق
پروژه مهم دیگری که از مجموع پروژه‌های حمل‌ونقل مربوط به جهش تولید، بزودی به بهره‌برداری می‌رسد، اتصال راه‌آهن خواف به هرات در افعانستان است.این مسیر ریلی
4 قطعه دارد که 2 قطعه آن در خاک ایران و دوقطعه در خاک افغانستان قرار دارد. هزینه ساخت 3 قطعه از 4 قطعه را ایران پرداخت کرده است. به گفته مدیرعامل شرکت ساخت، تأمین منابع ساخت یک قطعه از مسیر ریلی خواف هرات، در خاک افغانستان بر اساس توافق دو کشور و از محل اختصاص منابع برای کمک به توسعه افغانستان تأمین شده است.دو قطعه اول به طول 77 کیلومتر در خاک ایران ساخته شد، قطعه سوم به طول 63 کیلومتر توسط ایران در خاک افغانستان ساخته شد، همچنین ایستگاه روزنک نیز در انتهای قطعه سوم توسط ایران تکمیل شد و قطعه چهارم به طول 80 کیلومتر توسط طرف افغانستانی تکمیل شد.
به گفته خادمی، ارزش امروز قطعه سوم که در خاک افغانستان ساخته شد حداقل 1100 میلیارد تومان است.برای کل قطعات یک تا سه در خط آهن خواف ـ هرات 400 میلیارد تومان هزینه شده که ارزش روز آن 2500 میلیارد تومان است. مدیرعامل شرکت ساخت گفت: قرار بود ریل خواف-هرات آخر آبان افتتاح شود اما به علت درخواست دولت افغانستان افتتاح آن به آذرماه موکول شد.
 یکی از اهداف وزارت راه و شهرسازی در بخش توسعه ریلی کشور اتصال راه‌آهن و شبکه ریلی به کشورهای همسایه است.یکی از کریدورهایی که در شبکه ریلی مورد توجه است، کریدور ترانزیتی شرق ـ غرب است، راه‌آهن خواف ـ هرات به طول 220 کیلومتر تا شهر هرات افغانستان حلقه مفقوده این کریدور است. راه‌آهن خواف ـ هرات در کنار اتصال ایران به افغانستان بخشی از کریدور ریلی ترانزیتی شرق - غرب است. در ادامه هم کشور افغانستان هرات را به مزار شریف متصل می‌کند بنابراین با تکمیل خواف ـ هرات کریدور ریلی شرقی ـ غربی خواهیم داشت که چین، ترکمنستان و قرقیزستان را به ایران متصل می‌کند.
استفاده از ریل ملی
مدیرعامل شرکت درباره تأمین ریل این خط آهن گفت: بخشی از ریل این مسیر ریلی چون از قبل وارد کشور شده بود، وارداتی است، اما از سال 97 که ذوب‌آهن اقدام به تأمین ریل ملی کرد ما در ریل‌گذاری‌ها از ریل ایرانی استفاده می‌کنیم. مگر آنکه ریلی از قبل وارد کشور شده باشد، حتی در ایستگاه‌ روزنک علاوه بر ریل از سوزن ریل که در داخل تولید شده بود، استفاده کردیم. اگر نرخ ارز فعلی در بازار آزاد را در نظر بگیریم، ریل ملی ارزان‌تر از ریل بین‌المللی است.
وی گفت: برای پروژه خط آهن خواف ـ هرات در سال بهره‌برداری حمل 3 میلیون تن بار و در افق 1420 جابه‌جایی یک میلیون مسافر و 6 میلیون تن بار هدف‌گذاری شده است.
تأثیرگذاری در اقتصاد
مدیرعامل شرکت ساخت درخصوص تأثیرگذاری توسعه ریلی بر اقتصاد گفت: برخی پروژه‌های ریلی مراکز استان‌ها را به ریل سراسری متصل می‌کند که راه‌آهن همدان-سنندج، مبارکه-شهرکرد، میانه- اردبیل تا 1400 3 مرکز استان کردستان، چهارمحال و بختیاری و اردبیل را به راه‌آهن متصل می‌کند. برخی مسیرهای ریلی در دست ساخت هم مانند مسیر چابهار-زاهدان یا خواف-هرات برای تکمیل کریدور شمال-جنوب و شرق به غرب است. برخی طرح‌های ریلی مانند اقلید-یزد موجب تسهیل جابه‌جایی بار و مسافر در کشور است. تمام این مسیرها بر اساس مطالعات اقتصادی در دست ساخت است و بهره‌برداری از آنها موجب رشد ترانزیت و در نتیجه رشد اقتصادی و جهش تولید است.