روزنامه وطن امروز
1399/08/29
ترافیک بی‌تدبیری و کرونا
اسدالله خسروی*: ترافیک شدید و قفل شدن جاده‌های منتهی به شهرهای شمالی و دیگر شهرها نشان می‌دهد دولت در اعمال محدودیت‌های جدید کرونایی که قرار است از شنبه شکل اجرایی به خود بگیرد، موفقیت چندانی نخواهد داشت. به گزارش «وطن امروز»، پس از هشدارهای پی‌در‌پی کارشناسان بهداشت مبنی بر تعطیلی مطلق تهران و برخی مراکز استان‌ها با هدف قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا، بالاخره ستاد مقابله با کرونا در جلسه‌ای فوق‌العاده برنامه‌های شبه‌تعطیلی خود را اعلام کرد که در این برنامه تاکید شده است ورود و خروج به شهرهای با وضعیت قرمز و تردد درون‌شهری از ساعت 21 تا 4 صبح ممنوع شود. تصمیم بر تعطیلی خیلی از مشاغل و ایجاد محدودیت‌های ترددی با هدف ماندن مردم در خانه و نرفتن به سفر و دورهمی‌ها در حالی است که خیلی‌ها با شنیدن اعمال محدودیت ترددها از روز شنبه، بار سفر بستند و بدون هیچ محدودیتی راهی شهرها و دیار خود شدند. ترافیک شدید جاده‌ها نشان می‌دهد تاکید کارشناسان بهداشت مبنی بر تعطیلی مطلق یا قرنطینه برخی شهرها برای جلوگیری از خروج مردم از خانه و شهر بوده است نه اینکه با ایجاد محدودیت‌ها، چند روز قبل از اجرای آن به مردم فرصت خارج شدن از شهر داده شود. نظر کارشناسان درباره تصمیم‌گیری غلط دولت در اعلام زمان اجرای محدودیت‌ها باعث شده تا خیلی‌ها طی 4 روز فرصت، خود را برای سفر آماده کنند. البته رئیس‌جمهور دیروز در جمع هیأت دولت، کل تعطیلی را زیر سوال برد و گفت: تعطیلی‌ها و محدودیت‌های شدید، راه‌حل اصلی مشکل کرونا نیست. مشکل کرونا صرفا از طریق تغییر سبک زندگی به وجود خواهد آمد، یعنی مردم اگر سبک زندگی خودشان را همراه با اجرای پروتکل‌های بهداشتی، فاصله‌های فیزیکی، عدم رفتوآمدهای خانوادگی، عدم حضور در مراسم عزا و شادی، عدم شرکت در مناسک دینی، مذهبی و ملی تغییر ندهند با تعطیلی، کرونا به همین صورت خواهد بود و تغییر چندانی نخواهد کرد. وی افزود: تعطیلی تنها به عنوان یک اعلام هشدار شدید در جامعه است، برای این است که ما به یک انضباط دقیق اجتماعی بازگردیم و این انضباط دقیق اجتماعی است که می‌تواند مقابله اصلی با کرونا باشد و الا همین الان آمار و ارقام نشان می‌دهد که ۵۱ درصد ابتلاها به دلیل رفتوآمدهای خانوادگی است. اگر در ۲ هفته‌ای که تعطیل میشود و محدودیت‌های شدید برقرار میشود به همان نسبت رفتوآمدهای خانوادگی بیشتر شود، خب! آن ۵۱ درصد میشود ۶۰ درصد. رئیس‌جمهور ادامه داد: از شنبه آینده تمام جلسات در تمام قوا، شرکت دولتی و غیردولتی که بالای ۱۵ نفر است، نباید تشکیل شود. این دستورالعمل و چارچوبی است که وزارت بهداشت تدوین کرده و در قرارگاه مورد بررسی قرار گرفته است و در ستاد ملی کرونا تصویب شده، بنابراین به عنوان یک قانون و مساله‌ای در حد قانون است، زیرا جزو مصوبات شورای عالی امنیت ملی است و حکم قانون دارد و همه کشور باید مقررات را اجرا کنند. همه مقررات دیروز ابلاغ شد و همه بخش‌ها مشخص شدند و همه آنها باید اجرا شود. اظهارات رئیس‌جمهوری مبنی بر عدم رفتوآمدهای خانوادگی و حضور نیافتن در مراسمات در روزهای کرونایی در حالی مطرح است که رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی ضمن انتقاد از برنامه‌ریزی دولت در اعلام زمان مشخص برای آغاز محدودیت ترددها و ایجاد فرصت برای برخی‌ها که اکنون در حال مسافرت هستند، گفت: اولا باید به مردم عزیز بگویم این بیماری را نباید شوخی گرفت، افراد برای حفظ سلامت خود و دیگران باید پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری‌های اجتماعی را رعایت کنند و به سفر نروند. از طرفی نیز تا زمانی که شهرهای قرمز بویژه تهران قرنطینه کامل نشوند نباید انتظار داشت کسی به سفر نرود یا ترددی انجام نشود. حسینعلی شهریاری در گفت‌وگو با«وطن امروز» گفت: بارها اعلام کردیم تهران و برخی شهرها برای مدتی باید کاملا تعطیل شوند، رؤسای بیمارستان‌ها به وزیر بهداشت نامه نوشتند، رئیس شورای شهر، شهردار تهران و نمایندگان مجلس خواهان تعطیلی بی‌قید و شرط تهران برای ۲ هفته با هدف مهار این ویروس شدند اما دولت توجهی نکرد و اکنون که برنامه‌های نصفه و نیمه اجرا می‌کند تاثیر آنچنانی بر قطع زنجیره انتقال کرونا ندارد. وی افزود: دولت حتی در شرایط سخت کرونایی برای مقابله با این بیماری باید از نیروی قهریه استفاده کند اما متاسفانه نسبت به تعطیلی کامل تهران و برخی شهرها بی‌توجه است و نتیجه آن شلوغی جاده‌ها، انجام مسافرت‌ها و خالی شدن تهران است که تبعات آن هفته‌های آینده خود را نشان می‌دهد. مردم باز هم در سفر به شمال حماسه آفریدند! تصاویر منتشرشده از رفتن مردم به سفر قبل از اعمال محدودیت‌ها، نگرانی‌هایی را برای جامعه پزشکی ایجاد کرده است. آنها معتقدند هم مردم مقصرند و هم دولت، چرا که دولت باید در اعمال محدودیت‌های تردد زمانی را مشخص نمی‌کرد تا کسی به سفر نمی‌رفت، از طرفی مردم نیز باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کردند. دکتر مسعود مردانی، متخصص عفونی درباره تاثیر تعطیلی مشاغل از ساعت ۱۸ به بعد در کاهش زنجیره انتقال بیماری، اظهار کرد: نتایج اعمال هر محدودیت معمولا ۲ هفته بعد در مراجعان سرپایی، ۴ هفته بعد در بیماران بستری و ماه بعد در موارد مرگ‌ومیر مشخص میشود؛ مطمئنا در حال حاضر و به‌سرعت اتفاق خاصی با اعمال این محدودیت نمی‌افتد، البته با ترددهایی که بنده در سطح شهر داشتم در مشاهداتم تعداد اندکی مغازه و کسب‌وکار دیدم که پس از این ساعت اعلام شده تعطیل بودند ولی امیدوارم این محدودیت‌های جدید که از شنبه آغاز میشود با جدیت بیشتری اجرا شود. وی با اشاره به فیلم‌های منتشرشده در فضای مجازی که نشانگر موج سفرها به سمت شمال کشور بود، تصریح کرد: دیشب در جاده‌های منتهی به شمال به شکل معجزه‌آسا انسان می‌دیدیم، تصور نمی‌کردیم مردم تا این اندازه برای تنظیم مسافرت‌های‌شان پیش از اعمال محدودیت‌ها برنامه‌ریزی داشته باشند. اعمال جریمه یک میلیون تومانی خروج خودروها از شهرهای قرمز؛ هر 24 ساعت یکبار در پی اعمال محدودیت‌های جدید هشدارهای لازم به مردم برای رعایت دستورالعمل‌های طرح ارائه شده است. دبیر کمیته اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا گفت: اعمال جریمه یک میلیون تومانی برای خروج خودروهای با پلاک بومی از شهرهای قرمز هر 24 ساعت یکبار در صورت مشاهده پلیس یا دوربین‌ها انجام خواهد شد. حسین قاسمی در تشریح جزئیات اعمال محدودیت‌ها در طرح جدید ستاد ملی مقابله با کرونا که از روز شنبه یکم آذرماه اجرایی میشود، گفت: در طرح جدید محور اصلی شهرها هستند که به ۳ گروه شهرهای زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی بر اساس شاخص بستری در هر یک از شهرها تعیین میشود. به این ترتیب که در شهرهای زرد ۴ نفر بستری به ازای هر 100 هزار نفر، در شهرهای نارنجی ۶ نفر بستری به ازای هر 100 هزار نفر و در شهرهای قرمز نیز 10 نفر بستری به ازای هر 100 هزار نفر در نظر گرفته شده است. وی افزود: در این طرح محدودیت‌ها برای حوزه‌های آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و ترددها در نظر گرفته شده که هر یک الزامات ویژه‌ای دارد، به شکلی که ادارات در شهرهای زرد و دستگاه‌های اصلی ارائه خدمات ضروری به فعالیت خود ادامه می‌دهند و در راستای ارائه خدمات ضروری، پرسنل آنها به صورت کامل حضور دارند و سایر ادارات نیز یک‌سوم نیروهای‌شان در محل کار حاضر خواهند بود. همچنین در حوزه اصناف نیز از تذکر تا پلمب پیش‌بینی شده است. در حوزه آموزشی از تذکر تا انفصال از خدمات به اضافه جریمه برای آموزشگاه‌های خصوصی در نظر گرفته شده است. در حوزه ترددها نیز برای عدم رعایت، اعمال جریمه 500 هزار تومانی برای شهرهای نارنجی و جریمه یک میلیون تومانی برای شهرهای قرمز در نظر گرفته شده است. وی تاکید کرد: نکته قابل توجه این است که این جریمه‌ها هر 24 ساعت یکبار که پلاک از طریق دوربین و پلیس مشاهده شود، به عنوان ضمانت اجرایی طرح اعمال خواهد شد. * خبرنگار *** [۱۳۴۲۱ مبتلا و ۴۸۰ فوتی جدید کرونا] رشد روز‌‌افزون آمار مبتلایان به بیماری «کووید-19» در حالی است که به گفته مسؤولان بیمارستانی، ظرفیت تخت‌های کرونایی پر است و از سایر بخش‌ها برای بستری بیماران کرونایی استفاده میشود. به گزارش «وطن امروز»، سخنگوی وزارت بهداشت دیروز آخرین آمار مبتلایان و جان‌باختگان ناشی از «کووید-19» در کشور را اعلام کرد. سیماسادات لاری گفت: از ظهر روز سه‌شنبه تا ظهر امروز و بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی ۱۳ هزار و ۴۲۱ بیمار جدید مبتلا به «کووید-19» در کشور شناسایی شدند که ۲ هزار و ۸۳۷ نفر از آنها بستری شدند. وی افزود: مجموع بیماران «کووید-19» در کشور به ۸۰۱ هزار و ۸۹۴ نفر رسید. لاری گفت: متاسفانه طی این مدت ۴۸۰ بیمار «کووید-19» جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۴۲ هزار و ۹۴۱ نفر رسید. سخنگوی وزارت بهداشت گفت: خوشبختانه تاکنون ۵۷۶ هزار و ۹۸۳ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. وی افزود: ۵۷۱۲ نفر از بیماران مبتلا به «کووید-19» در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. ****** دنیا چشم‌انتظار دستاورد دانشمند مسلمان چندی پیش سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد واکسن کرونای تولیدشده با ضریب موفقیت 90 درصد آخرین مراحل تست انسانی خود را سپری کرده است؛ واکسنی که به اعتقاد برخی دانشمندان پاندمی جهانی کرونا را پایان خواهد داد. با اعلام این خبر نام پروفسور «اوگور شاهین» به عنوان سازنده این واکسن سر زبان‌ها افتاد. دانشمند مسلمان مقیم آلمان که ۲ سال قبل جایزه جهانی مصطفی(ص) را از آن خود کرد و با سفر به ایران در آبان‌ماه 98 مورد تقدیر و تشویق جامعه علمی ایران قرار گرفت. به این ترتیب، ایران نخستین کشوری بود که ارزش کار علمی دکتر اوگور شاهین را شناخت، کاری که مبنای تولید واکسن کرونا قرار گرفت. این حقیقتی است که شبکه تلویزیونی دویچه‌وله آلمان به آن اعتراف کرد و اظهار داشت: «به جرأت می‌توان گفت جایزه مصطفی(ص) قبل از هر نهاد تشویقی- علمی دیگری، دکتر اوگور شاهین را شناخته و وی را لایق تقدیر عالی دانسته است». دکتر سیدعلی عمرانی، مدیر اجرایی بنیاد مصطفی(ص) در گفت‌وگو با «وطن امروز» اطلاعات بیشتری را از جایزه مصطفی(ص) و روند اعطای آن به پرفسور شاهین اوگور بیان کرد. * * * آقای دکتر! بعد از اینکه اسم پروفسور اوگور شاهین به عنوان مدیر ارشد پروژه واکسن کرونا در رسانه‌های جهان مطرح شد، نام جایزه جهانی مصطفی(ص) هم مطرح شد؛ جایزه‌ای که ۲ سال قبل به پروفسور اوگور شاهین به خاطر تحقیقاتش روی نوع خاصی از واکسن‌ها اعطا شد. لطفاً توضیحی درباره جایزه مصطفی(ص) بدهید و اینکه ماجرای این جایزه از چه قرار است. جایزه علمی و فناوری مصطفی(ص) با محوریت شناسایی و معرفی برترین‌های علم و فناوری جهان اسلام؛ افزایش سطح همکاری و هم‌افزایی، زمینهسازی برای رشد و شکوفایی جوامع بشری، ایجاد فضای همکاری و تعامل بین متخصصان و دانشمندان و همچنین معرفی جایزه به عنوان یکی از نمادهای مهم شایستگی و برتری علمی در سطح جهان را دنبال می‌کند. این جایزه سال 1395 و در پانزدهمین مجمع عمومی کمیته علم و فناوری سازمان همکاری اسلامی (کامستک) نیز مورد تقدیر وزرای علوم کشورهای اسلامی قرار گرفت. محوریت اصلی جایزه مصطفی(ص) «شناسایی و معرفی برترین‌های علم و فناوری جهان اسلام» بوده و محدوده پوشش آن مسلمانان جهان و اتباع کشورهای اسلامی را شامل میشود. اهداف این جایزه «افزایش سطح همکاری و هم‌افزایی در حوزه علم و فناوری با تأکید بر فناوری‌های پیشرفته»، «زمینهسازی برای رشد و شکوفایی جوامع بشری با تمرکز روی کشورهای اسلامی»، «ایجاد فضای همکاری و تعامل بین متخصصان و دانشمندان» و «معرفی جایزه به عنوان یکی از نمادهای مهم شایستگی و برتری علمی در سطح جهان» است. * جایزه‌ای که به برگزیدگان داده میشود، دقیقاً چیست؟ جایزه در هر حوزه شامل «مدال مصطفی(ص)»، «لوح تقدیر» و «هدیه ویژه معادل 500 هزار دلار» است که از محل وقف علم و فناوری و توسط اعضای جامعه خادم المصطفی(ص) به عنوان پیشگامان وقف علم و فناوری تامین میشود. * روند اجرایی این جایزه و انتخاب برگزیدگان چگونه است؟ شاخص‌های داوری این جایزه، ارزیابی اثر و تأثیر اثر و پیشینه صاحب اثر است و داوری نیز در گروه‌ها و کارگروه‌های تخصصی به منظور بررسی اولیه، ارزیابی اولیه، داوری جمعی، انتخاب نهایی و معرفی نامزدهای نهایی انجام میشود. جایزه مصطفی(ص) در حوزه‌های «علم و فناوری ارتباطات و اطلاعات»، «علم و فناوری زیستی و پزشکی» و «علم و فناوری نانو» اعطا میشود. شرط اعطای جایزه در این حوزه‌ها این است که دانشمند، برجسته و دارای اثر مهمی بوده و تاثیر اثر وی مشهود باشد و این فرد تابعیت یکی از ۵۷ کشور اسلامی را نیز داشته باشد اما محدودیت سنی، جنسی و دینی وجود ندارد. * ماجرای اعطای این جایزه به دکتر اوگور شاهین چه بود؟ فراخوان سومین دوره از جایزه مصطفی(ص)، به ۲۰۲ نهاد معتبر علمی بین‌المللی و ۵۱۲ دانشمند از 52 کشور ارسال شد؛ در این مدت ۸ جلسه کارگروه علمی، ۵ جلسه گروه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، ۱۴ جلسه گروه علم و فناوری زیستی و پزشکی، ۸ جلسه گروه علم و فناوری نانو و 7 جلسه گروه تمام زمینه‌‌های علم و فناوری برگزار و تعداد آثار رسیده و کم و کیف بررسی‌ها در شورای سیاست‌گذاری بررسی شد. در سومین دوره اعطای جایزه مصطفی(ص)، یکهزار و ۶۴۹ اثر دریافت شد که از این تعداد ۱۹۹ اثر در حوزه علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات بود و در نهایت ۴ اثر انتخاب شد؛ در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی ۶۶۴ اثر به دبیرخانه ارسال شد و در ارزیابی نهایی ۴ اثر انتخاب شد؛ در حوزه علم و فناوری نانو نیز ۱۷۲ اثر دریافت شد و در ارزیابی نهایی هیچ اثری حائز شرایط از نگاه گروه داوری قلمداد نشد؛ همچنین در حوزه تمام زمینه‌‌های علم و فناوری ۶۱۴ اثر دریافت شد و مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت ۲ اثر داوری نهایی شد که در این بین دکتر اوگور شاهین (Ugur Sgahin) استاد ایمونولوژی در دانشگاه ماینتس آلمان متولد سال 1965 از ترکیه با اثر طراحی و ارزیابی بالینی واکسن‌های درمانی ضدسرطان بر پایه mRNA بر اساس موتاسیون هر بیمار در حوزه علم و فناوری زیستی و پزشکی انتخاب شد و جایزه مصطفی را دریافت کرد. او به پاس موفقیت‌های خود در «ارزیابی بالینی واکسن‌های سرطان بر پایه mRNA که به صورت فردی و متناسب با نوع جهش در سلول‌های بیمار مبتلا به سرطان طراحی شده» برگزیده جایزه مصطفی(ص) 2019 در زمینه علم و فناوری زیستی و پزشکی شد. اوگور شاهین در سوابق خود ذکر می‌کند قبل از اینکه کرونا شیوع پیدا کند و قبل از اینکه به دلیل ساخت واکسن کرونا شهرت جهانی پیدا کند، ایران به او احترام گذاشته و به او جایزه داده است. این امر نشان می‌دهد ایران در شناسایی دانشمندان خوب و ارائه جایزه به آنها در سطح بین‌المللی درست عمل می‌کند. * لطفاً درباره نحوه عملکرد واکسن کرونایی که پروفسور اوگور شاهین طراحی کرده توضیح بفرمایید. اول از همه بر این نکته تاکید کنم که نباید فراموش کرد که ذهن، خلاقیت و دست توانای یک دانشمند مسلمان توانسته چنین ابتکاری را خلق کند. این افتخار است که در دورانی که همه از تضاد علم و دین در بحران کرونا حرف می‌زدند، یک دانشمند مسلمان که با افتخار مدال منقش به نام رسول‌الله را دریافت کرده، توانسته اینچنین تولید مهمی داشته باشد. اما درباره نحوه کاری که این واکسن انجام می‌دهد باید گفت اوگور شاهین بیش از یک دهه است روی موضوع مهمی کار می‌کند که آن پلتفرم واکسن سرطان است و تمام زحماتی که کشیده در این حوزه بوده است اما او بعد از شیوع ویروس کرونا، از همین زیرساخت برای ساخت واکسن کرونا استفاده کرد. بر مبنای این زیرساخت، سلول‌های دفاعی بدن از نوع لنفوسیت نوع T که نقش جدی در دفاع بدن ایفا می‌کنند، آموزش می‌بینند علیه یک میکروارگانیسم یا سلول وارد جنگ شوند. در واقع اوگور شاهین طی یک دهه کار تحقیقاتی این زیرساخت را فراهم کرده بود و پاندمی کرونا فرصتی شد تا از آن برای ساخت واکسن کرونا استفاده کند. او نخستین کسی است که واکسن کرونا بر پایه mRNA را ساخته و وارد عرصه واکسن در دنیا کرده است. تاکنون واکسنی نداشتیم که بر پایه mRNA علیه یک ویروس و در واکسیناسیون ساخته شود.