عیارسنجی واکسن ایرانی

معاون وزیر بهداشت،یک نماینده عضو کمیسیون بهداشت مجلس و یک کارشناس در مورد واکسن کرونای ساخت داخل اخبار امیدوار کننده‌ای به آفتاب یزد دادند.آنان می‌گویند واکسن‌ها در آستانه آزمایش‌های انسانی هستند
آفتاب یزد _ یگانه شوق‌الشعرا: باتوجه به شیوع گسترده بیماری کرونا و یافت نشدن دارویی برای درمان و یا حتی کنترل آن، به نظر می‌رسد تنها راه بازگشت به زندگی عادی، ساخت واکسن کرونا است تا ایمنی بدن به وسیله آن در مقابل ویروس افزایش یابد. امروز مردم جهان در انتظارند تا این بیماری کنترل شود و هر روز عزادار عزیزان خود نباشند. بازگشت به زندگی عادی آرزوی همه ماست. در سراسر جهان کشورهای مختلفی از ساخت واکسن‌های متفاوتی خبر داده‌اند و نوید نتیجه بخش بودن آن‌ها را سر داده‌اند. محققان معتقد هستند که به انواع مختلف واکسن کرونا نیاز داریم و تعدد تولید واکسن‌ها اتفاقا کار درستی است. کشور ما ایران هم در مسیر ساخت واکسن قرار گرفته است و مسئولین نوید موفقیت در این مسیر را به مردم داده‌اند. آیا واقعیت مسیر تولید واکسن از نظر پزشکی همانند خبرها امیدبخش است؟ و ما می‌توانیم به واکسن‌های داخلی امیدوار و بی‌نیاز از واکسن‌های خارجی باشیم؟
>واکسن
واکسن نوعی از درمان است که با هدف تحریک سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با پاتوژن‌های عفونی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها انجام می‌شود. طبق گفته سازمان بهداشت جهانی " آن‌ها یکی از موثر‌ترین راه‌های پیشگیری از بیماری‌ها هستند". واکسن‌ها نمونه‌های جعلی باهوشی هستند. آن‌ها طوری عمل می‌کنند که بدن تصور کند آلوده شده است، بنابراین واکنش ایمن‌سازی را شبیه‌سازی می‌کند.


به عنوان مثال، واکسن سرخک طوری رفتار می‌کند که بدن تصور کند آلوده به سرخک شده است. زمانی‌ که واکسن سرخک را می‌زنید، بدن شما تاریخچه‌ای از ویروس سرخک ایجاد می‌کند. اگر در آینده بدن با این ویروس برخورد نماید، سیستم ایمنی بدن ویروس را شناسایی کرده و آماده است تا قبل از بیمار شدن با آن مبارزه نماید.
>۵۲میلیون دلار برای پیش پرداخت خرید واکسن
سیما‌سادات لاری سخنگوی وزارت بهداشت اخیرا خبر داده است: « ما هم در حوزه تولید واکسن کرونا اقدام می‌کنیم و هم از آنجایی که ممکن است کشور‌هایی در این حوزه از ما جلوتر باشند باید در پیش خرید مشارکت می‌کردیم که این اقدام هم انجام شده است. در بین ۱۸۰ کشوری که در کورس قرار دارند، برخی کشور‌های ضعیف و متوسط هستند و اکثر کشور‌های اروپایی هم حضور دارند. در عین حال، ۸۴ کشور پرداخت‌کننده پول هستند که ما هم جزو آن هستیم. » به گفته او پیش‌پرداخت خرید واکسن کرونا حدود ۵۲ میلیون دلار بوده که در حال انجام است. لاری در ادامه گفت:« به هر حال ما مقداری مشکل تبادلات ارزی داریم، اما رئیس‌جمهور روی این موضوع اصرار دارند. البته میزان واکسنی که از این طریق خریداری کنیم، تقریباً می‌تواند ۱۰ درصد جمعیت ما را پوشش دهد. سیاست سازمان بهداشت جهانی دسترسی عادلانه به واکسن است و اعلام می‌کنند که از آنجایی که این بیماری پاندمی است، اگر همه کشور‌ها واکسن نداشته باشند، زنجیره انتقال بیماری قطع نمی‌شود. »
>واکسن خارجی نهایتاً ۲۰ درصد جمعیت کشور را پوشش می‌دهد
لاری معتقد است واکسن خارجی نهایتاً ۲۰ درصد جمعیت کشور را پوشش می‌دهد. او در این باره می‌گوید:« از طرفی یکسری پروژه‌ها با یکسری شرکت‌های بین‌المللی دنیا هم انجام شده مانند شرکت‌هایی در هند که دارند واکسن تولید می‌کنند تا بتوانیم ۱۰ درصد دیگر هم از این طریق تامین کنیم. بنابراین، واکسن خارجی نهایتاً ۲۰ درصد جمعیت ما را پوشش می‌دهد که افراد مسن، بیماران زمینه‌ای و کارکنانی که ارتباط مستقیم با بیماران دارند را شامل می‌شود. » اما تکلیف ۸۰ درصد باقی مانده چه می‌شود. سخنگوی وزارت بهداشت در این باره به تسنیم می‌گوید: « برای بقیه جمعیت اصرار داریم که پروژه واکسن خودمان را پیش‌ببریم و از رقابتی که در دنیا است، عقب نمانیم و بتوانیم تعداد بیشتری از مردم را واکسینه کنیم. گرچه هنوز هیچ واکسن تائید شده‌ای وجود ندارد و دارند کارآزمایی‌های خود را طی می‌کنند. در عین حال هنوز مشخص نشده که ایمنی واکسن چقدر خواهد بود. همه واکسن‌ها دو دوزه است و مشخص نشده دوز دوم آن را کی باید تزریق کنیم و بعد از آن میزان تاثیر چقدر
خواهد بود. این‌ها مواردی است که باید در تولید واکسن داخلی‌مان هم مورد نظر قرار دهیم.»
>ساخت نخستین نمونه واکسن مبتنی بر ویروس سرخک
بابک نگاهداری مدیرعامل شرکت دانش بنیان در دانشگاه علوم پزشکی تهران در نشستی خبری در خصوص ساخت نخستین نمونه واکسن نسل جدید مبتنی بر ویروس مهندسی شده سرخک گفت:
« ما موفق به ساخت نخستین نمونه واکسن مبتنی بر ویروس سرخک شدیم. این یک شیوه نسل پیشرفته یا نسل سوم ساخت واکسن در مرز دانش است که در این شرکت موفق به کسب دانش تولید نمونه اولیه آن شدیم. » وی با بیان اینکه نخستین نمونه واکسن کرونا در این شرکت و باهمکاری هلدینگ دارویی برکت ساخته می‌شود، گفت: « این یک دستاورد فناورانه برای کشور محسوب می‌شود. در طراحی و ساخت این فناوری از مشاوران خارجی استفاده کردیم و اولین گروهی هستیم که ویروس انسانی زنده تکثیر شونده مبتنی بر مهندسی ژنوم ویروس را به تولید رسانده‌ایم و این موضوع در کشور سابقه نداشته است. در این پروژه بخشی از ژن یک ویروس کرونا را سنتز و استخراج کردیم و داخل ژن ویروس سرخک قرار دادیم و یک ویروس جدید نوترکیب تولید کردیم؛ در واقع این واکسن برای سرخک و کرونا کاربرد دارد. » نگاهداری با تاکید بر اینکه ساخت واکسن نسل سوم کرونا در اختیار تعداد محدودی از کشورها است، گفت: « اکنون ایران در زمره این کشورها قرار گرفته است. »
>مزیت‌های تولید واکسن کرونای ایرانی
نگاهداری با تاکید براینکه این واکسن مزیت‌های قابل توجهی نسبت به رقبای داخلی و خارجی دارد گفت: « اول اینکه قیمت این واکسن پایین است زیرا چین اولین بار واکسن را با ۱۵۰ دلار به فروش رساند و اکنون با قیمت ۶۰ دلار به کشورهای پیشرفته و ۱۵ دلار به کشورهای ضعیف عرضه می‌کند. با وجود اینکه این واکسن چینی مبتنی بر ویروس کشته شده کرونا و از نوع نسل قدیم است. برآورد ما این است که این واکسن را به صورت نیمه صنعتی با قیمت ۶ الی ۱۰ دلار برای هر یک دوز قیمت‌گذاری کرده و آن را وارد بازار کنیم. »
>در کشور ما حداقل دو شرکت هستند که
درمسیر تولید واکسن قرار گرفته‌اند
در خصوص تولید واکسن کرونای ایرانی دکتر همایون نجف آبادی عضو کمیسیون بهداشت مجلس به آفتاب یزد گفت: « واکسن‌های تولید خارج زمان زیادی طول می‌کشد تا به کشور ما برسد
به همین دلیل باید از تمام ظرفیت‌های خود برای تولید واکسن کرونا در ایران استفاده کنیم. در غیر این صورت یک سال و نیم الی دو سال طول می‌کشد تا واکسن‌های خارجی به دست ما برسند. تا جایی که من اطلاعات دارم تحقیقات زیادی انجام شده است و یک مقدار بودجه برای ادامه آن‌ها نیاز است. آزمایشات این واکسن‌ها هم انجام شده است و حتی تا مرحله آزمایش روی حیوانات هم رسیده است. در کشور ما حداقل دو شرکت هستند که درمسیر تولید واکسن قرار گرفته‌اند. بر طبق پیش‌بینی‌های من حداقل چندماهی زمان لازم است برای تولید انبوه واکسن‌های داخلی و اگر این واکسن‌ها در ایران تولید شوند ما قطعا از واکسن‌های خارجی
بی‌نیاز خواهیم شد. »
>از اواسط آذرماه آزمایشات انسانی شروع خواهد شد
دکتر ایرج حریرچی معاون کل وزیر بهداشت و درمان و آموزش پزشکی هم به ما گفت: «گروه‌های متعددی در مراحل مختلفی از تولید واکسن در داخل هستند. چند واکسن در حال پشت سر گذاشتن مرحله آزمایش حیوانی هستند و به زودی وارد مرحله تحقیقاتی و آزمایش انسانی خواهند شد. بعد از موفقیت در مرحله آزمایشات انسانی ان شاءالله به زودی قابل استفاده خواهند شد. از اواسط آذرماه آزمایشات انسانی شروع خواهد شد و چندین ماه این مراحل طول خواهد کشید. می‌توانیم با تولید این واکسن‌ها به بی‌نیازی از واکسن‌های خارجی امیدوار باشیم البته زمان تولید و ظرفیت تولید هم موضوع مهمی است و ما همزمان خرید واکسن‌های خارجی را هم انجام داده‌ایم.»
>ما امکان خودکفا شدن در تولید واکسن را داریم
در آخر دکتر مینو محرز عضو ثابت کمیته علمی ستاد مبارزه با کرونا نیز به آفتاب یزد گفت: « هدف اصلی این است که با تولید واکسن‌های ایرانی از واکسن‌های خارجی بی‌نیاز شویم. این واکسن‌ها در مراحل آزمایشات حیوانی موفق بوده‌اند و ما منتظر نتایج مراحل بعد هستیم تا ببینیم تا چه حد می‌تواند پادتن تولید کند و از این طریق مصونیت ایجاد شود. ما امکان خودکفا شدن در تولید واکسن را داریم و برای کنترل این بیماری باید هم در تولید واکسن خودکفا شویم تا منتظر دسترسی از طریق دیگر
کشورها نمانیم. »