روزنامه آفتاب یزد

به یاد جامعه‌شناس خودمانی!

خدایار سعیدوزیری‪-‬ هر کشوری متکی به اهل ادب و فرهنگ خویش است که به حیات خود ادامه می‌دهد و در این میان برخی مانند ستون‌هایی تنومند و استوارند که در دالان‌های تاریک و روشن تاریخ پاسدار فرهنگ و تمدن آن کشورند و برخی وظیفه انتقال آن یافته‌ها را در هر نسل به هم‌نسلی‌های خود و نسل‌های بعد برعهده می‌گیرند و از جامعه آفت‌زدایی می‌کنند تا تمدن به راه خود ادامه دهد که این را باید میراث تربیتی هرنسل برای نسل بعد دانست. در حقیقت تربیت کوششی است که عالمان هر جامعه می‌کنند تا در نسل جوان خود تغییرات مطلوبی ایجاد نموده و یا رشد و نمو نسل جوان خود را در راهی که موافق آمال و آرزوهای ملی است ممکن سازند و نقش عالمان و مصلحان اجتماعی هر نسل از آن باب اهمیتی پررنگ دارد که تغییرات مطلوب در هر زمانی مقتضیات خود را می‌طلبد. روزی شعر و ادب فارسی در اولویت و حافظ تمدن ایرانی بود و امروز فهم مسائل اجتماع و اقتصاد و مانند آن و از همه مهمتر رفع مشکلات فرهنگی که می‌توانند مانعی بر سر این حرکت تمدنی باشند. براین اساس حرکت تمدنی مذکور چنانکه بیان شد مستلزم دو عنصر است، یکی آشنایی صحیح اجتماع با تاریخ و پیشینه خود و دیگر رفع گره‌ها و مشکلات و آسیب‌های فرهنگی که این هردو وظیفه صاحب‌نظران و روشنفکران
جامعه است.
حسن نراقی کسی بود که هردوی این دو وظیفه‌ی خطیر را به بهترین شکل به انجام رساند. گویی او از اولین کسانی بود که به تنبلی نسل‌های جدید در کتاب خواندن و مطالعه کردن واقف بود و سعی کرد تاریخ ایران را به اختصار بنگارد تا مبادا ملت ایران به تدریج و با بی‌اطلاعی و نخواندن تاریخ خود، رشته پیوند تمدنی خود با گذشته‌های روشن و تاریک خود و تجارب تاریخی‌اش را
از دست بدهد و کتاب «چکیده تاریخ ایران» را
به این سبب به رشته تحریر درآورد و به حق باید معترف بود، کمتر کسی می‌تواند تاریخ چندهزار صفحه‌ای ایران را به این کیفیت و اختصار بیان کند که نه نکته مهمی مغفول بماند و نه زیاده‌گویی و حواشی سبب اطاله کلام باشد. اما شاهکار وی در طول عمرش را که به درست باید ثمره حیات این صاحبنظر دانست، می‌توان در کتاب جامعه‌شناسی خودمانی یافت.جامعه‌شناسی خودمانی نه یک کتاب تخصصی یا چیزی شبیه به آن، بلکه درحقیقت درددلی آگاهانه و دلسوزانه، همانند صحبت‌های پدری پیر با فرزندانش است. درددلی که مشفقانه به رنج‌ها، نادرستی‌ها و رفتارهای غلطی می‌پردازد که می‌تواند آفتی برای فرهنگ و تمدن ایرانی باشد و ملت ایران را از مسیر تعالی و رشد دور کند و با مشکلات و چالش‌های خودساخته مواجه سازد. ناهنجاری‌هایی که در مقابل چشمان ماست و شاید رفتارهای خودمان نیز جزئی از آن اما توجهی به آنها نداریم. در حقیقت باید اذعان کرد، حسن نراقی خودانتقادی را از سطح صاحبنظران و اساتید و جامعه روشنفکری، به میان آحاد جامعه آورد تا هرکس به فراخور جایگاه خویش، بتواند به خودانتقادی و رفع ضعف‌ها رفتاری و فرهنگی خود بپردازد.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
مسئولان گلایه‌های خود را به بعد از فروکش کردن موج کرونا موکول کنند جنجال بادمجان! کارگزاران به دنبال تکروی است؟ هر مذاکره‌ای با ایران باشد ما هم باید باشیم! گفتمان اصولگرایی با گفتگوی بین‌المللی در تضاد است عیارسنجی واکسن ایرانی صدا در سوگ حنجره طلایی دوبله در مورد خودرو که نتوانستید حداقل قیمت لبنیات را کنترل کنید از هیچ به هیچ رسیدن! محمودِ منکوب‌‌! نهاد وکالت خارج از قلمروِ حقوق رقابت وکسب‌وکار به یاد جامعه‌شناس خودمانی!