فروش نفت صرف هزینه‌های جاری دولت نمی‌شود

گروه اقتصادی - آن‌طور که رئیس جمهوری در تازه‌ترین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت عنوان کرده است؛ دیگر قرار نیست که هزینه‌های دولت از محل فروش نفت تأمین شود و در صورت افزایش احتمالی فروش نفت و درآمدهای حاصل از آن، «این منابع صرف تقویت زیرساخت‌های توسعه‌ای کشور و فقرزدایی خواهد شد.»
وزیر اقتصاد نیز با حضور در یک برنامه تلویزیونی تأکید کرده که هرچه از فروش اوراق خزانه به دست آید، صرف توسعه زیربناهای اقتصادی می‌شود و عواید این اوراق مختص یک دولت نیست که بگوییم دولت بعدی را بدهکار کرده است. اخذ مالیات و استفاده از بازار سرمایه نیز منابع دیگری است که وزیر اقتصاد از بازار سرمایه به‌عنوان ابزار مهم تأمین مالی بنگاه‌های بزرگ یاد می‌کند و آن را فراتر از «فرهنگ نفتی، رخوت و سستی» می‌داند.
تمرکز تصمیم سازان کشور بر این موارد باعث شده تا باب جدیدی در توسعه کشور باز شود که در صورت تحقق می‌تواند اقتصاد را به سمت مقاوم‌سازی و رهایی از نفت سوق دهد. به تعبیری ساده، منابع حاصل از فروش نفت به جای تأمین هزینه‌های جاری بودجه، به سرمایه گذاری‌های عمرانی اختصاص یابد و از محل این سرمایه گذاری‌ها ارزش افزوده و تولید ناخالص داخلی رشد کند. اوراق مالی نیز به کمک این توسعه بیایند و آنچه در نهایت تأمین کننده هزینه‌های دولت است، مالیات و درآمدهای حاصل از خصوصی‌سازی باشد.
 اصلاح ساختاری بودجه، مبنای بودجه سال 1400 خواهد بود


کاهش مستمر اتکا بودجه به نفت اتفاقی است که در سال‌های گذشته و بویژه پس از بازگشت تحریم‌های امریکا رخ داد؛ اما رئیس‌جمهوری آن را از دستاوردهای بزرگ اقتصاد مقاومتی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم برمی شمارد و قرار است که در صورت لغو تحریم‌ها نیز ادامه دار باشد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، حسن روحانی عصر شنبه در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با اشاره به بررسی دقیق لایحه بودجه در جلسات صبح و عصر دولت در هفته جاری، اصلاح ساختاری بودجه و توجه به محورهای اصلی آینده نگرانه در بودجه 1400 را ضروری دانست و در خصوص کاهش مستمر اتکا بودجه به نفت در طول سال‌های دولت یازدهم و دوازدهم تأکید کرد: افزایش درآمدهای نفتی کشور صرف تأمین امکانات برای تقویت زیرساخت‌های توسعه‌ای کشور خواهد شد.
همچنین در این جلسه، روحانی ادامه پرشتاب تکمیل پروژه‌های ریلی برای استفاده از ظرفیت ژئوپولتیک ایران، تقویت زیرساخت الکترونیکی کشور برای شتاب دهی به اقتصاد دانش بنیان و ادامه طرح‌های فقرزدایی را از جمله محورهای رویکرد آینده نگر در لایحه بودجه 1400 عنوان کرد.
 امسال تأمین منابع بودجه چگونه انجام شد؟
وزیر امور اقتصادی و دارایی با حضور در برنامه «نگاه یک» شبکه اول سیما به تشریح برخی از جزئیات درآمدها و هزینه‌های دولت در ماه‌های گذشته پرداخت.
به گزارش شبکه اخبار اقتصادی و دارایی ایران (شادا)، فرهاد دژپسند گفت: در شرایط جنگ سخت اقتصادی و همچنین شیوع بیماری کرونا که در جهان شدیداً حوزه اقتصاد را تحت تأثیر قرار داده است، ایران توانست به مدد الهی و همراهی مردم، تاب‌آوری خوبی از خود نشان دهد و این همان اقتصاد مقاومتی است. به یاد داریم دشمن زمانی گفت ظرف سه ماه اهداف شوم خود (براندازی نظام) را به ثمر خواهد نشاند، لکن می‌بینیم ۲۴ ماه از آن گفته دشمن گذشته است و نظام جمهوری اسلامی با اعتلای بیشتری مستقر است و این شکستی بزرگ برای آنان محسوب می‌شود.
او تصریح کرد: با وجود نگرانی‌هایی که در اردیبهشت و خرداد ماه امسال در خصوص چشم‌انداز اقتصادی وجود داشت و همه فکر می‌کردند با کمک منابع بانک مرکزی و افزایش پایه پولی، مشکلات اقتصادی مرتفع شده است، اما شاهد بودیم که با توجه به افزایش تاب‌آوری و مردم بنیان شدن اقتصاد، در هفت ماهه امسال فقط ۱۲ هزار میلیارد تومان از حساب تنخواه استفاده کردیم در حالی که در مدت مشابه سال گذشته ۲۷ هزار میلیارد تومان از منابع تنخواه استفاده شده بود.
وزیر اقتصاد با اشاره به اینکه روش تأمین مالی از طریق مراجعه مستقیم به مردم معادل ۱۱۷ هزار میلیارد تومان بوده که ۹۰ هزار میلیارد تومان آن از فروش اوراق خزانه بوده است؛ یادآور شد: در هفت ماهه ابتدای امسال، دولت با تکیه بر اصول اقتصاد مقاومتی اقدامات لازم را در تأمین مالی بودجه از محل فروش اوراق خزانه به میزان ۹۰ هزار میلیارد تومان به انجام رساند و همچنین، با همدلی و احساس مسئولیت مردم در پرداخت سهم مالیات خود، موفق شدیم تأثیر جنگ اقتصادی دشمن و تأثیرات کرونا را به حداقل برسانیم.
وزیر اقتصاد با اعلام اینکه در هفت ماهه سال‌جاری، سهم هفت دوازدهم مالیات به‌طور کامل محقق شده است، همچنین از جلب 3.8 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی خبر داد.
او ادامه داد: وزارت اقتصاد با روش مردم بنیانی اقتصاد، از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF)، فروش دارایی‌های دولت را با مشارکت حدود پنج و نیم میلیون نفر به انجام رساند که از این طریق، توزیع بهینه ثروت صورت گرفته و این یکی از عوامل مدیریت بودجه در سال‌جاری بوده است.
دژپسند اذعان کرد: در حالی که در کل سال ۱۳۹۸ حدود ۲۶۴ هزار میلیارد تومان تأمین مالی اقتصاد از محل بازار سرمایه صورت گرفت؛ این رقم تنها در شش ماهه امسال به ۳۲۰ هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
وزیر اقتصاد با اعلام اینکه در شش ماهه نخست سال‌جاری مبلغ ۱۰۵ هزار میلیارد تومان درآمد‌های مالیاتی، تحقق پیدا کرد، گفت: این رقم با عنایت به اعمال تدابیر و سیاست‌های مناسب از جمله بخشودگی جرایم مالیاتی با مجوز شورای هماهنگی اقتصادی متناسب با نوع فعالیت واحد‌ها، سبب انگیزه پرداخت بخشی از مالیات‌های معوق گردید. او افزود: همچنین ایجاد توافق با مؤدیان بزرگ در پرداخت زودهنگام مالیات آنها دلیل دیگر تحقق این رقم درآمدی مالیات است.
به گفته دژپسند، درحالی که سال گذشته ۶ هزار میلیارد تومان خصوصی‌سازی انجام شده؛ در شش ماهه اول سال‌جاری این رقم به ۳۲ هزار میلیارد تومان درآمدزایی از طریق واگذاری دارایی‌ها رسیده است.
 توسعه دانش بنیان‌ها و افزایش بهره‌وری، راه پیشرفت اقتصاد
وزیر اقتصاد در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در زمینه بهبود فضای کسب و کار اقدامات مناسبی صورت گرفته، به نحوی که در گذشته میانگین زمان لازم برای فرآیند ثبت یک شرکت ۷۳ روز بود که اکنون به کمتر از ۷۳ ساعت کاهش پیدا کرده است و حتی در یک مورد که متقاضی مدارک لازم را کامل همراه داشته این فرآیند در کمتر از ۲۰ دقیقه انجام شده است.
او ادامه داد: مطابق برنامه ششم توسعه، پیگیری و عقد پیمان نامه‌های پولی دو و چندجانبه، از تکالیف وزارت اقتصاد است و اینجانب هم بعد از ورود به این وزارتخانه بشدت پیگیر این موضوع بودم و اقدامات جدی نیز در حال انجام است اما به نظر من راه حل اصلی برای پیشرفت اقتصاد و فاصله گرفتن از دلاریزه بودن اقتصاد ایران، توسعه فعالیت شرکت‌های دانش بنیان و افزایش بهره‌وری استفاده از ظرفیت‌های موجود کشور است.
انتشار اوراق خزانه بدهکار کردن دولت بعدی نیست
«فروش اوراق خزانه به معنای بدهکار کردن دولت‌های بعدی نیست.» وزیر اقتصاد با بیان این مطلب تصریح کرد: درآمد ناشی از آن صرف امور زیربنایی و مواردی چون آموزش و پرورش، آموزش عالی، حراست از مرز‌ها و... می‌شود که ارتباطی با یک دولت و جناح خاص ندارد، ضمن اینکه تا کنون نه تنها یک ریال بدون مجوز قانونی، اوراق فروخته نشده است، بلکه حتی یک روز هم تأخیر در بازپرداخت وجوه مربوط به اوراق، رخ نداده است.
دژپسند با بیان اینکه کارکرد بانک‌های کشور در تأمین مالی کوتاه مدت و برای بنگاه‌های کوچک مقیاس است، گفت: بنگاه‌های بزرگ مقیاس باید برای تأمین مالی به سمت بازار سرمایه بروند، ما تلاش کردیم مسیر این حرکت را تسهیل کنیم.
وزیر اقتصاد با یادآوری اینکه «مردم در خرید سهام اصول مهم مطالعه، مشاوره و معامله را که بارها گفته شده مد نظر قرار دهند»، گفت: سهام داران بازار سرمایه نباید نگاه کوتاه مدت به این بازار داشته باشند و باید نگاه شان میان مدت و بلند مدت باشد.
او تصریح کرد: سهامدار نباید تحلیل خود را آلوده به حواشی سیاسی کند و باید این را بدانیم فرهنگ بازار سرمایه، فرهنگ عقلانیت، آینده نگری و محاسبه گری، در برابر فرهنگ نفتی، رخوت و سستی است.
در این گفت‌و‌گوی تلویزیونی وزیر امور اقتصادی و دارایی گریزی هم به علت عمده افزایش تورم و قیمت‌ها زد و بخش عمده آن را ناشی از افزایش هزینه‌ها دانست.
دژپسند توضیح داد: در دوره‌های مختلف افزایش تورم علل متفاوتی داشته است. علت عمده را باید ناشی از افزایش هزینه دانست. ۷۰ تا ۸۵ درصد واردات مربوط به کالاهای واسطه‌ای، مواد اولیه بوده است که وقتی قیمت این قبیل کالاها متأثر از صعود قیمت ارز افزایش می‌یابد این افزایش در پروسه تولید می‌نشیند و قیمت کالاهای تولید شده را زیاد می‌کند.
او با بیان اینکه در نیمه نخست سال نقدینگی تا جایی که امکان داشت کنترل شد؛ اذعان کرد: در حالی که گفته‌هایی مبنی بر ابرتورم مطرح بود، این اتفاق رخ نداد.
دژپسند معتقد است که شرایط اقتصاد ایران به گونه‌ای است که توجه به بازار سرمایه اجتناب‌ناپذیر است و در پایان توضیح می‌دهد: اینکه گفته می‌شود سازمان بورس بر وضعیت بازار سرمایه نظارت نمی‌کند ما بسیاری از اخبار را رسانه‌ای نمی‌کنیم که بسیاری از مدیران عزل شدند و برخی جریمه‌های ۵۰ تا ۶۰ میلیونی پرداخت کردند. اوراق تبعی حمایت قاطع از سهامدار است.