روزنامه جوان

ضربه دقیقه نودی ترامپ به ثبات استراتژیک جهانی

دولت ترامپ در راستای رویکرد کلی بی‌اعتنایی و کنار گذاشتن پیمان‌های بین‌المللی سرانجام به طور رسمی از پیمان «آسمان‌های باز» خارج شد. شش ماه پس از آنکه دولت ترامپ اعلام کرد قصد دارد از این پیمان خارج شود، مشارکت این کشور در آن در ۲ آذر ۱۳۹۹ (۲۲ نوامبر ۲۰۲۰) به‌طور رسمی پایان یافت. دونالد ترامپ رئیس‌جمهور جنجالی امریکا در ۱ خرداد (۲۱ مه) خروج این کشور را از پیمان آسمان‌های باز به بهانه نقض مفاد این معاهده از سوی روسیه تأیید کرد؛ اتهامی که مسکو پیوسته آن را رد می‌کند.
دولت ترامپ در چهار سال گذشته از تعداد زیادی از توافقات بین‌المللی از جمله پیمان‌های کنترل تسلیحات خارج شده است. سرگئی اورجونیکیدزه، کارشناس سیاسی روسی معتقد است که دولت فعلی امریکا در حال نابود کردن همه معاهدات بین‌المللی در خصوص محدودیت تسلیحات است. این روند در راستای رویکرد یکجانبه‌گرایانه و خودمحورانه امریکا و بی‌اعتنایی به توافقات و پیمان‌های بین المللی صورت گرفته است. این رویکرد ترامپ موجب آسیب‌های زیادی به قوانین و توافقات بین‌المللی در ابعاد و جنبه‌های مختلف شده و در عین حال نظم و امنیت جهانی بر پایه احترام به موازین بین‌المللی را خدشه‌دار کرده است. اقدامات دولت ترامپ در این زمینه با محکومیت جهانی مواجه شده و حتی متحدان اروپایی واشنگتن نیز برخورد منتقدانه‌ای با آن داشته‌اند. بسیاری از کشور‌های اروپایی با اظهار تأسف از اقدام دولت امریکا ابراز امیدواری کردند که کاخ سفید در این زمینه تجدیدنظر کند. در داخل امریکا نیز مخالفت‌های جدی با این امر صورت گرفت، کما اینکه اعضای دموکرات کمیته نیرو‌های مسلح مجلس نمایندگان امریکا در آوریل ۲۰۲۰ در نامه‌ای به ترامپ نوشتند که در حالی که همه کشور‌های جهان در حال مقابله با ویروس کرونا هستند وی در خروج از پیمان آسمان‌های باز عجله می‌کند. پیمان آسمان‌های باز توافقنامه‌ای بین ۳۴ کشور جهان درباره اجازه پرواز هواپیما‌های تجسسی بر فراز مناطق کشور‌های عضو این پیمان است. این پیمان در سال ۱۹۹۲ امضا و از سال ۲۰۰۲ به اجرا گذاشته شد و بخشی از تلاش‌های بین‌المللی برای اعتماد‌سازی در دوره پس از جنگ سرد و یکی از جامع‌ترین توافقنامه‌های بین‌المللی برای شفاف‌سازی فعالیت‌های نظامی بوده و در عین حال از زمان اجرایی شدن ابزاری کلیدی برای امریکا و متحدان اروپایی آن به منظور رصد و پایش استقرار نظامی روسیه بوده است.
قصد واشنگتن برای خروج از پیمان آسمان‌های باز برای اولین بار در اکتبر ۲۰۱۹ اعلام شد. امریکا به بهانه اینکه همه کشور‌های عضو این پیمان موافقت کرده‌اند که تمام قلمرو‌های خود را برای پرواز‌های نظارتی در دسترس قرار دهند، اما روسیه بر برخی از مناطق خود همچنان محدودیت گذاشته است، از این پیمان خارج شد. «جاناتان هافمن» سخنگوی پنتاگون ضمن ادعای پایبندی واشنگتن به این پیمان گفت: «روسیه بار‌ها تعهدات خود نسبت به پیمان آسمان‌های باز را نقض کرده است و این معاهده را به روش‌هایی پیش برده است که به تهدید نظامی علیه امریکا و متحدان و شرکای این کشور منجر شده است.» روسیه اتهامات امریکا را به‌شدت رد کرده و معتقد است که واشنگتن صرفاً به دنبال بهانه برای خروج از توافقات و پیمان‌های کنترل تسلیحات از جمله پیمان آسمان‌های باز است. به گفته «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه ایالات متحده با تصمیم به خروج از پیمان «آسمان باز»، ضربه دیگری به ثبات و امنیت بین‌المللی وارد کرده است.
خروج امریکا از این پیمان، اعضای اروپایی عضو آن را در دو راهی بزرگی قرار داده است و متحدان واشنگتن در ناتو با تضاد در زمینه تعهدات خود مواجه شوند. البته آلمان، فرانسه و بریتانیا ادامه پایبندی خود به این پیمان مهم را اعلام کرده‌اند. در عین حال خروج از پیمان آسمان‌های باز به افزایش تنش و مسابقه تسلیحاتی جدید و خطرناکی با روسیه منجرخواهد شد، زیرا اجرای این پیمان و نظارت مستمر کشور‌های عضو آن بر فعالیت‌ها و تأسیسات نظامی دیگر کشور‌ها باعث محدودیت‌هایی برای فعالیت‌های نظامی می‌شد و در فقدان چنین کنترلی مخصوصاً امریکا خواهد توانست اقدامات تسلیحاتی و نظامی مد نظر خود را انجام دهد؛ امری که واکنش اجتناب‌ناپذیر روسیه را در این زمینه به دنبال خواهد داشت.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
احیای ۲۴۰ کارخانه با کمک بسیج دور همی‌کودک‌کش‌ها در نئوم شلیک «قدس» به آرامکو در صبحگاه سفر نتانیاهو ضربه دقیقه نودی ترامپ به ثبات استراتژیک جهانی سردرگمی‌های جریمه کرونایی بسیار سفر باید تا پخته شود یک مربی! بانک‌ها ۱۴۶۰ کارخانه را تخته کردند! ورود قضایی به استعفای گله‌ای تور آژانس‌ها به مقصد کرونا! بسیج، یاریگر کارآمدی بسیج، خدمتگزاری و ضرورت تحول پوستر تکراری به دیوار انتخابات نزنید